Οι 3 όψεις της ολότητας του ανθρώπου

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά πως οι τρεις παράγοντες που συγκροτούν την ανθρώπινη ολότητα συνδέονται μεταξύ τους και πως επηρεάζει ο ένας παράγοντας τον άλλο.

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά πως οι τρεις παράγοντες που συγκροτούν την ανθρώπινη ολότητα συνδέονται μεταξύ τους και πως επηρεάζει ο ένας παράγοντας τον άλλο.

Όπως αναφέραμε προηγουμένως η «Νέα Ιατρική» έχει σαφέστατα ολιστικό χαρακτήρα και στα πλαίσια αυτού του ολιστικού χαρακτήρα ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται ως ένα ενιαίο όλο που το συγκροτούν 3 βασικά μέρη, η ψυχή, το πνεύμα και το σώμα. Ας τα δούμε αυτά πιο προσεκτικά για να κατανοήσουμε καλύτερα και την φιλοσοφία της «Νέας Ιατρικής».

Advertisment

Α) Η Ψυχή:

Η ψυχή είναι βέβαια κάτι μη απτό και μη ορατό· ορισμός της ψυχής κοινά αποδεκτός δεν υπάρχει, υπάρχουν μάλιστα και ψυχολόγοι που αρνούνται ακόμα και την ύπαρξή της και αντί για τον όρο «ψυχή» προτιμούν τον όρο «συμπεριφορά».

Πάντως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως υπάρχουν κάποια στοιχεία μέσα μας όπως π.χ. τα συναισθήματα, τα οποία βέβαια δεν έχουν κάποια συγκεκριμένη υλική μορφή, απλώς και μόνο κάποιες υλικές εκδηλώσεις· παρόλο όμως που δεν έχουν συγκεκριμένη υλική μορφή κανείς δεν αμφισβητεί την ύπαρξή τους.

Advertisment

Φορέας όλων αυτών των μη ορατών συμβάντων, όπως είναι τα συναισθήματα, είναι η ψυχή. Άρα με τον όρο ψυχή εννοούμε έναν μη ορατό, θα λέγαμε μη άμεσα αισθητό φορέα όλων των καταστάσεων και συναισθημάτων που συνεχώς υπάρχουν μέσα μας. Γιατί φυσικά κανείς δεν αμφισβητεί πως τα συναισθήματα υπάρχουν· αφού υπάρχουν πρέπει κάπου να έχουν την έδρα τους, κάποιος να τα παράγει. Αυτός ο «κάποιος» θεωρείται πως είναι αυτός που ονομάζουμε Ψυχή και έτσι η ψυχή θεωρείται ως ένας μη ορατός φορέας όλων των συναισθημάτων αλλά και γενικά των εσωτερικών μας καταστάσεων. Απ’ αυτήν την άποψη η ψυχή είναι κάτι σίγουρα μη αντιληπτό με βάση τουλάχιστον τις δυνατότητες που έχουμε σήμερα· μπορεί να υπάρχει με κάποιο τρόπο και σε ένα άλλο επίπεδο που ξεπερνά προς το παρόν τα εργαλεία που εμείς διαθέτουμε για να αντιλαμβανόμαστε κάτι.

Σε παλαιότερες εποχές (αν και σήμερα ακόμη δέχονται τέτοιες απόψεις) πίστευαν πως η ψυχή είναι αυτό που κάνει όλο μας τον οργανισμό να υπάρχει, είναι δηλαδή αυτό που μας κάνει «να είμαστε». Έβλεπαν δηλαδή την ψυχή σαν μία κινητήριο δύναμη που μας κρατάει στη ζωή «εργαζόμενη» διαρκώς, ώστε να λειτουργεί το περίπλοκο σύστημα που λέγεται ανθρώπινος οργανισμός.

Πράγματα αν σκεφτούμε πόσο περίπλοκος είναι ο ανθρώπινος οργανισμός, τότε καταλαβαίνουμε πως είναι σχεδόν αδύνατο να λειτουργεί χωρίς κάποιος συνεχώς να τον ελέγχει, κάποιος πρέπει να παίζει ρόλο επιτηρητή, ώστε να λειτουργεί αυτό το πολύπλοκο σύστημα, γι’ αυτό και πολλοί δέχονται την υπόθεση πως υπάρχει ένας «αόρατος μονάρχης» (έκφραση του Σολωμού) ο οποίος μας κυβερνά.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν η ψυχή γίνεται αποδεκτή είτε ως φορέας μη ορατών συμβάντων, όπως είναι τα συναισθήματα, είτε ως η απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργεί ο πολύπλοκος ανθρώπινος οργανισμός. Σε κάποιες εποχές ακόμα και σήμερα, υπήρξαν κάποιοι οι οποίοι προσπάθησαν να δώσουν υλική υπόσταση στην ψυχή: το 17ο αιώνα ο γάλλος φιλόσοφος Descartes προσδιόρισε κάποιο σημείο του εγκεφάλου, το περίφημο conarium, ως έδρα της ψυχής, στη δε νεότερη εποχή κάποιοι υποστηρίζουν πως η ψυχή έχει και βάρος, γι’ αυτό και μετά τον θάνατο, που, υποτίθεται, πως η ψυχή απομακρύνεται από το σώμα, είμαστε πιο ελαφρείς κατά μερικά γραμμάρια.

Δεν θα εμπλακούμε σ’ αυτό το – άλυτο έτσι και αλλιώς, με τα σημερινά δεδομένα – θέμα, απλώς θα τονίσουμε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να αρνηθεί κάποιος το αξίωμα για την ύπαρξη της ψυχής. Γιατί μόνο αποδεχόμενοι αυτό το αξίωμα μπορούμε να δεχθούμε πως υπάρχει κάποιος φορέας από τον οποίο απορρέουν όλες μας οι εσωτερικές καταστάσεις, κυρίως τα συναισθήματα. Αν δεν αποδεχθούμε αυτόν τον φορέα δεν μπορούν εύκολα να εξηγηθεί η ύπαρξη αοράτων – μη άπτων πραγματικοτήτων. Αυτά για την ψυχή, ας δούμε τώρα και το πνεύμα.

Β) Πνεύμα:

Το άλλο στοιχείο που συγκροτεί την ολότητα «άνθρωπος» είναι το πνεύμα και έδρα βέβαια του πνεύματος είναι εγκέφαλος, που ο Hamer τον ονομάζει «κομπιούτερ του οργανισμού μας». Ο εγκέφαλος είναι αυτός που δίνει όλες τις εντολές και, παρόλο που η ιατρική έχει κάνει τεράστια βήματα, σχεδόν άλματα, δεν έχει ακόμα καταφέρει να εντοπίσει και να αποκωδικοποιήσει όλα τα στοιχεία του, αρκεί μόνο να σκεφτούμε πως αποτελείται από δισεκατομμύρια κύτταρα που το κάθε ένα από αυτά είναι επιφορτισμένο να δίνει κάποιες εντολές έτσι ώστε να λειτουργεί η ολότητα του σώματος.

Ο Dr. Hamer βρήκε πως υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα στην ψυχή και στον εγκέφαλο, ο οποίος είναι η υλική έκφραση του πνεύματος· συγκεκριμένα παρατήρησε πως όσοι παρουσίασαν καρκίνο σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του σώματος είχαν υποστεί αντίστοιχο σοκ αλλά και είχαν ίδιες εστίες στον εγκέφαλο, τις περίφημες εστίες Derk Hamer. Άρα λοιπόν το ψυχικό σοκ εγγράφεται στον εγκέφαλο με την μορφή αυτής της εστίας και η εστία θα καθορίσει το σημείο του σώματος που θα πληγεί. Πράγματι ποτέ άλλωστε στην ιστορία της θεραπευτικής δεν είχε φανεί τόσο ξεκάθαρα η αλληλοσύνδεση ψυχής, πνεύματος, σώματος.

Για να γυρίσουμε όμως στο θέμα μας, στα πλαίσια της «Νέας Ιατρικής» το πνεύμα επηρεάζεται άμεσα από τα «πάθη της ψυχής» (μην ξεχνάμε πως ο Spinoza μιλούσε για πάθη της ψυχής και ο Descartes έγραψε βιβλίο με τίτλο «Τα πάθη της Ψυχής») και το υλικό τμήμα του πνεύματος, που είναι όπως είπαμε ο εγκέφαλος, αποτυπώνει αυτά τα πάθη. Η αποτύπωση γίνεται με τις περίφημες εστίες Derk Hamer, για τις οποίες μιλήσαμε και παραπάνω.

Εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα πια πως το πνεύμα επηρεάζεται από την κατάσταση της ψυχής και τα όποια πάθη της ψυχής αποτυπώνονται σε αυτό και επειδή το πνεύμα εδράζεται στον εγκέφαλο αυτά τα πάθη της ψυχής θα αποτυπωθούν στον εγκέφαλο· αυτός πάλι με την σειρά του για να «θεραπεύσει» το πρόβλημα από το οποίο πάσχει η ψυχή – και πάσχει γιατί δεν το εκφράζει – θα επιλέξει το συγκεκριμένο σημείο του σώματος που είναι συμβατό με το πάθος της ψυχής για να εκφράσει αυτό το πάθος και κατ’ επέκταση για να μας «λυτρώσει» από αυτό. Είναι δηλαδή η εκδήλωση του πάθους της ψυχής στο σώμα μια διαδικασία με την οποία η ψυχή και το πνεύμα προσπαθούν να «λύσουν» μία ανισορροπία που εκφράσθηκε αρχικά σε επίπεδο ψυχικό.

Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι γιατί ο εγκέφαλος να επιλέγει συγκεκριμένο σημείο του σώματος για να επιλύσει μία ψυχική ανισορροπία, γιατί δηλαδή ένα πρόβλημα να εκφράζεται στον πνεύμονα και ένα άλλο στα οστά· αυτό σημαίνει πως υπάρχει μία ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα στο ψυχικό πάθος από την μία πλευρά και το όργανο του σώματος από την άλλη και κατ’ επέκταση το σώμα θα πρέπει να θεωρηθεί ως «τόπος» εκδήλωσης της ψυχής.

Γ) Το σώμα

Κατά την κλασική ιατρική το κάθε μέρος του σώματος έχει βέβαια μία συγκεκριμένη λειτουργία η οποία αντιμετωπίζεται σε καθαρά οργανικό επίπεδο, δεν εξετάζεται καθόλου ο συμβολικός της χαρακτήρας, πολύ περισσότερο δεν εξετάζεται η σχέση της με αυτό που ονομάζουμε ψυχή, για παράδειγμα στην κλασική ιατρική το λεπτό έντερο αντιμετωπίζεται ως ένα όργανο το οποίο επιλέγει το χρήσιμο από το μη χρήσιμο και από την τροφή που καταναλώσαμε θα επιλέξει τι θα κρατηθεί και τι θα αποβληθεί, δεν βλέπει σ’ αυτό το όργανο κάποια συμβολική λειτουργία π.χ. την διαδικασία του διλήμματος, της επιλογής γενικά.

Αντίθετα η «Νέα Ιατρική» συνδέει το κάθε όργανο και με καταστάσεις της ψυχής και τονίζει σ’ αυτό και την συμβολική του λειτουργία. Στο παράδειγμα του λεπτού εντέρου π.χ. μπορεί να δει πως κάποιο δίλημμα ή η έλλειψη αποφασιστικότητας μπορεί να το επηρεάσουν και κατ’ επέκταση ένα δίλημμα που το βιώνουμε έντονα και δεν το εκφράζουμε μπορεί να επηρεάσει το λεπτό έντερο.

Γι’ αυτό το λόγο όποιος θέλει να μελετήσει τη «Νέα Ιατρική» πρέπει οπωσδήποτε να μάθει καλά τη συμβολική λειτουργία του κάθε οργάνου αλλά και την συμβολική λειτουργία όλων των συστημάτων του οργανισμού μας. Επίσης πρέπει να σπουδάσει πολύ καλά το ρόλο των συμβόλων, μιας και το υποσυνείδητο μόνο την συμβολική γλώσσα καταλαβαίνει και μόνο αν κατέχουμε αυτή την γλώσσα μπορούμε να το έχουμε συνεργάτη μας στην πρόληψη ή αντιμετώπιση μιας παθογένειας (χρησιμοποιούμε αυτόν τον όρο του W. Reich γιατί ο όρος «ασθένεια» δεν μας καλύπτει, μιας και δεχόμαστε πως αυτό που η κλασική ιατρική ονομάζει ασθένεια δεν είναι η πραγματική ασθένεια αλλά μία διαδικασία που υπάρχει στο πρόγραμμα του οργανισμού για να λυθεί μια ανισορροπία, η οποία είναι σε ψυχικό επίπεδο και αυτή είναι η πραγματική ασθένεια).

Γι’ αυτό πριν προχωρήσουμε στη σχέση θεραπευτή- θεραπευόμενου, που είναι το επόμενό μας κεφάλαιο ας κάνουμε μία μικρή αναφορά στο ρόλο των συμβόλων στη γένεση αλλά και στην αντιμετώπιση μιας παθογένειας, αναλύοντας ιδιαίτερα το παράδειγμα του Dr. Hamer με την αλεπού.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δρ. Χ. Παιζη με τίτλο ”Η Διαχρονική Θεραπευτική στα Πλαίσια της Νέας Ιατρικής” Αθήνα 2012

Λάβετε καθημερινά τα άρθρα μας στο e-mail σας

Σχετικά θέματα

Έρευνα για την κατάθλιψη: Ποιες χώρες είναι πρωταθλήτριες στα αντικαταθλιπτικά | Η θέση της Ελλάδας
Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιακά προβλήματα λόγω κατάθλιψης;
Διπολική διαταραχή: Οι φάσεις του εναλλασσόμενου συναισθήματος | Από τη μανία στην κατάθλιψη
Embodied Relational Ways of Working with Psychosomatic Symptoms & Dis-ease in Psychotherapy

Πρόσφατα Άρθρα

Εναλλακτική Δράση