Η Κωνσταντίνα Ντόμπρου, εκπαιδευτικός και πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας του παιδικού βιβλίου “Η Ηχώ”, που κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες από την Key Books, μιλάει για το βιβλίο της και μας δείχνει πώς η προσωπική ανάπτυξη μπορεί να ξεκινήσει από την παιδική ηλικία.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα για αυτό το βιβλίο;

Η ιδέα για την Ηχώ γεννήθηκε μετά από ένα σεμινάριο αυτογνωσίας στο Αποφασίζω, στο οποίο έμαθα (μεταξύ άλλων) ότι ο μόνος υπεύθυνος για τη ζωή και τα συναισθήματά μας είμαστε εμείς. Αυτή η γνώση δοκιμάστηκε όταν εκείνη την περίοδο μια φίλη με καλούσε απανωτά για να μου περιγράψει με έντονα αρνητικές λέξεις μια δυσάρεστη εμπειρία της, ώσπου η φωνή της έγινε φωνή μέσα στο δικό μου μυαλό και κάπως έτσι ξύπνησα ένα πρωί στις 5 τα χαράματα με έντονη φλυαρία του νου.

Advertisment

Ο τρόπος που βρήκα εκείνη τη στιγμή να μου δημιουργήσω όμορφα συναισθήματα για να ξανακοιμηθώ ήταν να μου πω ένα παραμύθι… και κάπως έτσι έγινε η αρχή του βιβλίου (την οποία και ηχογράφησα στο κινητό μου πριν ξαναπέσω για ύπνο). Μόλις σηκώθηκα, καταπιάστηκα με τη συγγραφή του, κυρίως από δική μου περιέργεια και ανάγκη να δω τι θα κάνει το ξωτικό με τη φωνή μέσα στο μυαλό του που επέστρεφε ξανά και ξανά επειδή την άκουγε να επαναλαμβάνεται. Και μέσα σε 24 ώρες Η Ηχώ ολοκληρώθηκε.

Έμεινε στο συρτάρι 3 ολόκληρα χρόνια, γιατί υπήρχε και μια άλλη φωνή στο μυαλό μου που έλεγε: «εγώ δεν είμαι συγγραφέας». Όταν πλέον κατάλαβα ότι αυτή η φωνή θα σταματήσει να υπάρχει όταν εγώ αλλάξω αυτά που σκέφτομαι και τις λέξεις που χρησιμοποιώ για εμένα, αποφάσισα να αναζητήσω εκδοτικό οίκο για την έκδοσή του. Ήρθα σε επαφή με τον Βλάση και τον Βασίλη (της Key Books) και Η Ηχώ πλέον βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία.

Advertisment

Τι επίδραση έχουν οι λέξεις που χρησιμοποιούμε στην αυτοεκτίμηση τη δική μας αλλά και των παιδιών μας; 

Αν μου λέω κάτι ξανά και ξανά (θετικό ή αρνητικό) είναι γιατί κατά βάθος με έχω πείσει για αυτό και το πιστεύω, και αν το πιστεύω τότε γίνεται η πραγματικότητά μου. Αυτό που ακούω επαναλαμβανόμενα, και μάλιστα από ανθρώπους που θεωρώ σημαντικούς στη ζωή μου (π.χ. οι γονείς μου, οι δάσκαλοί μου), με πείθει ότι ισχύει και φυσικά το κάνω και αυτό πραγματικότητά μου. Γίνεται μέσα μου μια βαθιά ριζωμένη πεποίθηση: «Είσαι μικρός εσύ, δεν μπορείς», «Καλά, δεν καταλαβαίνεις; Τόσες φορές σ’ το είπα», «Η μικρή είναι εξαιρετικό ταλέντο στις ξένες γλώσσες», «Ο γιος σας τραγουδά υπέροχα». Ως μικρά παιδιά υιοθετούμε τους χαρακτηρισμούς που ακούμε γύρω μας για εμάς και τελικά γίνονται η φωνή μέσα στο μυαλό μας. Επίσης, αντιγράφουμε τους χαρακτηρισμούς που βλέπουμε να λένε οι μεγάλοι για τον ίδιο τους τον εαυτό: «Εγώ δεν μπορώ», «Δεν είναι για μας αυτά».

Ο τρόπος που μιλάμε στον εαυτό μας, εκτός από το γεγονός ότι επηρεάζει εμάς, γίνεται και το μοντέλο που αντιγράφουν τα παιδιά μας. Ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας δημιουργεί την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους και φυσικά αυτό χτίζει αυτό που ονομάζουμε αυτοεκτίμηση, δηλαδή το πόσο θεωρώ ότι αξίζω.

Πώς οι σκέψεις γεννούν συναισθήματα και πώς αυτά τα συναισθήματα επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπουμε στον κόσμο; 

Για καθετί που συμβαίνει γύρω μας πάντα κάνουμε μία σκέψη. Αν, για παράδειγμα, χαιρετίσω έναν φίλο στο δρόμο και εκείνος δεν με χαιρετίσει, η σκέψη που θα κάνω θα καθορίσει και το συναίσθημα που θα νιώσω και εν συνεχεία και τη συμπεριφορά που θα έχω.

Αν, δηλαδή, σκεφτώ «Με κάτι θύμωσε μαζί μου, γι’ αυτό δεν μου μιλάει», ίσως νιώσω ενοχές (για κάτι που φαντάζομαι ότι έκανα) ή λύπη (γιατί ο αγαπημένος μου φίλος δεν μου μιλάει) ή ακόμα και θυμό («να μου φερθεί εμένα έτσι;»). Αν, πάλι, σκεφτώ: «Α, μάλλον δεν με είδε», τότε το συναίσθημα θα είναι διαφορετικό. Σε αυτήν την περίπτωση θα νιώσω κατανόηση («ίσως κάτι τον απασχολούσε»). Μπορεί ακόμα και να το θεωρήσω αστείο («τόση ώρα τού φώναζα και έκανα νοήματα που όλη η πλατεία γύρισε και γελούσε κι εκείνος χαμπάρι δεν πήρε. Θα του το πω να γελάσουμε την επόμενη φορά που θα τον δω»).

Σε κάθε μία από τις δύο αυτές περιπτώσεις, η συμπεριφορά μου θα είναι διαφορετική εξαιτίας των διαφορετικών συναισθημάτων. Στη μεν πρώτη περίπτωση, αν νιώσω ενοχές (γιατί νομίζω ότι κάτι έκανα) ίσως την επόμενη φορά που τον δω του κάνω όλα τα χατίρια για να εξιλεωθώ, αν νιώσω λύπη ίσως κλειστώ στο σπίτι και απομακρυνθώ από όλους και αν νιώσω θυμό ίσως τον καλέσω και ξεσπάσω επάνω του ή ίσως και να μην του ξαναμιλήσω ποτέ. Στη δεύτερη περίπτωση, ίσως καλέσω τον φίλο μου να ρωτήσω τι τον απασχολεί και αν μπορώ να τον βοηθήσω σε κάτι ή μπορεί να του πω αυτό που μου φάνηκε αστείο και να γελάσουμε μαζί.

Έτσι, λοιπόν, οι σκέψεις που κάνουμε καταλήγουν πάντα σε μια συμπεριφορά που με τη σειρά της καθορίζει και την ποιότητα της ζωής μας και των σχέσεών μας. Όσο πιο συνειδητός είμαι στις σκέψεις που επιτρέπω να κυριαρχούν στο μυαλό μου, τόσο μεγαλύτερη επιρροή έχω και στην ποιότητα της ζωής μου.

Η Ηχώ θα μπορούσε να είναι η φωνή που έχουμε μέσα στο κεφάλι μας; 

Και βέβαια! Όπως και στην ιστορία μας με το ξωτικό, η μαγική νεράιδα, η «Ηχώ», είναι εκεί για να του επιστρέψει όλα όσα σκέφτεται και λέει «δίχως λόγια περιττά». Γιατί η «Ηχώ» είναι τελικά (εκτός από μια διαφορετική από εμένα οντότητα) και η φωνή μέσα στο μυαλό μου.

Καθώς εξελίσσεται η ιστορία, βλέπουμε ότι οι λέξεις που χρησιμοποιεί, και που τελικά επιστρέφουν στα αυτιά του, αρχίζουν να του σκοτεινιάζουν την ψυχή και να του κοστίζουν σε απομόνωση από φίλους αγαπημένους.

Περνά μέσα από συναισθήματα θυμού, απογοήτευσης, λύπης και μοναξιάς. Η αλλαγή έρχεται όταν επιλέγει να ανοίξει την καρδιά του, να εκφράσει τη μοναξιά και τη λύπη του και στη συνέχεια να συνειδητοποιήσει τη διαφορά με την προηγούμενη κατάσταση όπου έπαιζε και γελούσε με την Ηχώ. Η ανάγκη του να ξαναβιώσει εκείνο το όμορφο συναίσθημα που ένιωθε το ωθεί να το φωνάξει δυνατά «Σ’ αγαπώ!» και, προς μεγάλη του έκπληξη, το αγαπημένο του συναίσθημα επιστρέφει πανηγυρικά…

Ποιο είναι το μήνυμα που θέλεις να μεταδώσεις;

Οι σκέψεις που κάνουμε για τα γεγονότα που βιώνουμε και οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να τα περιγράψουμε φτιάχνουν τα συναισθήματά μας, τα συναισθήματά μας φτιάχνουν τη συμπεριφορά μας και τελικά η συμπεριφορά μας φτιάχνει τον κόσμο μας!

Περισσότερα για το βιβλίο “Η Ηχώ” της Κωνσταντίνας Ντόμπρου που κυκλοφορεί από την Key Books μπορείτε να δείτε εδώ