Από το περιοδικό Holistic Life
Η δυσμηνόρροια αποτελεί ιδιαίτερη οντότητα χρόνιου πυελικού άλγους ποικίλης αιτιολογίας. Είναι συχνή πάθηση, η οποία εκδηλώνεται με έντονο άλγος στο υπογάστριο, πριν κατά τη διάρκεια ή και μετά την περίοδο της γυναίκας.
Advertisment
Ο πόνος διαρκεί από ώρες μέχρι και ημέρες, είναι δυνατός, κωλικοειδής και εντοπίζεται στο κάτω μέρος της κοιλιάς με αντανάκλαση προς την πλάτη και τους μηρούς. Ο πυελικός αυτός πόνος, σε ποσοστό 50% έχει και συνοδά συμπτώματα, όπως πόνο χαμηλά στην οσφυϊκή χώρα, εμετό ή ναυτία, διάρροια, πονοκέφαλο, εξάντληση που αναγκάζει τη γυναίκα να μείνει μακριά από τις καθημερινές της δραστηριότητες. Αναφέρονται επίσης μεγάλη πτώση της αρτηριακής πίεσης, ακόμη και λιποθυμικές καταστάσεις.
Από την άποψη της Κινέζικης Ιατρικής μια ασθένεια μπορεί να προκληθεί από διαφορετικές αιτίες, είτε υπερβολή είτε ανεπάρκεια. Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχει διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ Yin και Yang. Υπεύθυνοι για την φυσιολογία της περιόδου είναι οι μεσημβρινοί του Ήπατος, Ren Mai, Du Mai. Η κίνηση του αίματος κατά την περίοδο ελέγχεται από την ενέργεια Qi του Ήπατος. Το μπλοκάρισμα της ενέργειας αυτής προκαλεί τις επώδυνες περιόδους. Στην Κινεζική Ιατρική εκτός από τα συγκεκριμένα σημεία του σώματος που χρησιμοποιούμε, εξετάζονται επιπλέον η γλωσσά (η χροιά της) και ο σφυγμός δευτεροβάθμια. Κλινικά, η δυσμηνόρροια που εμφανίζεται πριν ή κατά την περίοδο, πιο συχνά ανήκει στον υπερβολικό τύπο ενώ όταν εμφανίζεται μετά ανήκει περισσότερο στον ανεπαρκή τύπο.
Στην περίπτωση της υπερβολής, μπορεί η δυσμηνόρροια να οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες όπως κλιματολογικές εξωτερικές συνθήκες. Για παράδειγμα, υπερβολική έκθεση στο κρύο και την υγρασία κατά την εφηβική ηλικία προκαλεί εισβολή του κρύου στη μήτρα, σύσπαση, στασιμότητα του αίματος και αυτό εκδηλώνεται κλινικά σαν δυσμηνόρροια.
Advertisment
Κατά την διάρκεια της εφηβείας το σώμα είναι ευάλωτο επειδή δέχεται βαθύτερες αλλαγές και είναι πολύ σύνηθες να προσβάλλεται από παθογόνους παράγοντες. Έτσι το 70% των εφήβων αναφέρει δυσμηνόρροια, κάτι που έχει άμεση επίπτωση στην επίδοσή τους στην εργασία και στο σχολείο.
Επίσης οι γυναίκες είναι ευάλωτες στο κρύο κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την περίοδο όταν η μήτρα και η ενέργεια του αίματος είναι ακόμη σε σχετικά αδύναμη κατάσταση. Τότε το διάστημα μεταξύ του δέρματος και των μυών είναι ευρέως ανοικτό και εύκολα προσβάλλεται από τον αέρα και το κρύο. Τις ημέρες αυτές οι γυναίκες πρέπει να παίρνουν ιδιαιτέρες προφυλάξεις ώστε να μην εκτίθενται στο ψύχος και την υγρασία.
Γενικά πρέπει να μειωθούν οι αθλητικές δραστηριότητες και η γυμναστική σε υγρό και κρύο καιρό. Η υγρασία μπορεί να διαπεράσει στη γενετική περιοχή, να προκαλέσει το σύνδρομο «κρύο-υγρασία» στον κόλπο και αργότερα τραχηλίτιδα, σαλπιγγίτιδα, ενδρομητρίτιδα κλπ.
Επίσης δυσμηνόρροια από υπερβολή μπορεί να προκληθεί από μη σωστή διατροφή και ανώμαλες (μη ισορροπημένες) δίαιτες. Η κατανάλωση πολλών κρύων τροφών και υγρών προκαλεί επιβράδυνση της ροής του αίματος και της ενέργειας της μήτρας, στη συνέχεια λίμναση του αίματος και εκδήλωση του πόνου.
Για τη δυσμηνόρροια ευθύνονται και ψυχολογικές και συναισθηματικές διαταραχές, όπως υπερβολικός θυμός, απογοήτευση, δυσαρέσκεια. Τα οικογενειακά, οικονομικά και επαγγελματικά προβλήματα προκαλούν ψυχολογική καταπόνηση και ευθύνονται για την παρεμπόδιση της ενέργειας και του αίματος στο επίπεδο της μήτρας και η τελική εμφάνιση της στασιμότητας αυτής είναι ο έντονος και πολλές φορές ανυπόφορος πυελικός πόνος, διάταση της κοιλιάς και η κατάπτωση των δυνάμεων.
Όπως προαναφέρθηκε, εκτός από την υπερβολή υπάρχει και ο αιτιολογικός μηχανισμός της ανεπάρκειας αίματος και ενέργειας. Ένα συχνό παράδειγμα για δυσμηνόρροια από ανεπάρκεια είναι η post partum (μετά τοκετού) αιμορραγία επειδή υπάρχει εξάντληση της ενέργειας. Επίσης σε όλες τις περιπτώσεις ανάρρωσης από μακροχρόνιες σοβαρές ασθένειες, όπου έχουμε και εκεί ανεπάρκεια αίματος και ενέργειας παρατηρούμε δυσμηνόρροια. Τότε η μήτρα βρίσκεται σε κατάσταση « υποσιτισμού» δηλαδή χωρίς να αναπληρώνει την ενέργεια που έχει αναλώσει.. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να ρυθμιστεί η παραγωγή αίματος και ενέργειας. Τα όργανα που είναι υπεύθυνα γι’ αυτό είναι το Ήπαρ (συντηρεί τον όγκο του αίματος), η Σπλήνα (διαδίδει το αίμα) και ο Νεφρός (που το παράγει). Μεταξύ αυτών των οργάνων η Σπλήνα διαδραματίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο. Αντιστοιχεί στη γη και την υγρασία και αυτή είναι η πηγή όλων των μετασχηματισμών του σώματος. Στο βελονισμό υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία στο μεσημβρινό της Σπλήνας που πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται στην ανεπάρκεια αίματος όπως το Xue Hai που σε μετάφραση σημαίνει « θάλασσα του αίματος ». Στην περίπτωση της ανεπάρκειας πρέπει να θερμαίνεται το κατάλληλο σημείο για να ενεργοποιηθεί η παραγωγή αίματος και η ενέργεια των νεφρών με τη μέθοδο της μοξαθεραπείας (moxibustion).
Άλλοι αιτιολογικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη δυσμηνόρροια από ανεπάρκεια είναι η σωματική υπερκόπωση, η υπερβολική σεξουαλική δραστηριότητα και η έναρξή της σε μικρή ηλικία, οι επαναλαμβανόμενες εγκυμοσύνες, οι οποίες ακολουθούν σε μικρό χρονικό διάστημα η μια μετά από την άλλη. Όλοι αυτοί οι παράγοντες προκαλούν μείωση και εξάντληση της ενέργειας των νεφρών, ανεπάρκεια του Qi και του αίματος και η συνέπειες τους είναι οι επώδυνες εμμηνορρυσίες.
Η Δυτική και η Κινέζικη Ιατρική συμφωνούν στον τρόπο παραγωγής αίματος στον οργανισμό, αλλά διαφέρουν στον τρόπο αντιμετώπισης. Για παράδειγμα, στη δυσμηνόρροια από υπερβολή πρέπει να ενθαρρύνουμε την κυκλοφορία του αίματος και της ενέργειας επειδή υπάρχει στασιμότητα και όπως εξηγήσαμε όπου έχουμε στασιμότητα υπάρχει πόνος. Στην θεραπεία της μορφής αυτής ψάχνουμε την αιτία. Εάν είναι η μη σωστή διατροφή ρυθμίζουμε και το πεπτικό σύστημα, εάν συνυπάρχουν ψυχολογικής-συναισθηματικής προέλευσης προβλήματα πρέπει οπωσδήποτε να «ξυπνήσουμε» το Shen, με αλλά λόγια να εναρμονίσουμε το νου με το πνεύμα. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί», όπως το είχε πει ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης.
Στην περίπτωση της δυσμηνόρροιας από ανεπάρκεια, η οποία οφείλεται σε έλλειψη αίματος, η ασθενής έχει ναυτίες και τάση για εμετό, η περίοδος είναι μικρότερη σε διάρκεια και ποσότητα, ο πόνος ανακουφίζεται με την πίεση κτλ. Το αντίθετο συναντάμε στης επώδυνες εμμηνορρυσίες από περίσσεια της βλαβερής ενέργειας, δηλαδή διάταση της κοιλιάς, μετεωρισμός, διάταση των μαστών, ο πόνος ανακουφίζεται με τη ζέστη κτλ.
Βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι να ξεχωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε κάθε τύπο δυσμηνόρροιας πριν την αντιμετώπισή της είτε με βελονισμό, είτε με βότανα, είτε με μοξαθεραπεία. Βεβαίως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οποιαδήποτε θεραπεία της πάθησης αυτής στοχεύει αρχικά στην ψυχοθεραπεία με συζήτηση ανάμεσα στον ιατρό και την ασθενή.
Παρασκευή Φωτάκη, – Χειρουργός Μαιευτήρ, Γυναικολόγος
