Το Σιάτσου (Shiatsu) εξελίχθηκε μέσα σε χιλιάδες χρόνια και επηρεάστηκε από το μασάζ στη Κίνα. Πρόσφατες εξελίξεις περιλαμβάνουν τεχνικές μυϊκής ενδυνάμωσης και ενεργοποίησης που σχετίζονται με το βελονισμό και την πίεση σε κατάλληλα σημεία.
Σε πολλά συγγράμματα εγκυμοσύνης τονίζεται η χρησιμότητα του βελονισμού και της πίεσης, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και του τοκετού. Αναφέρονται σε συγκεκριμένα σημεία που μπορούν να επιδράσουν ευεργετικά στη κύηση.
Advertisment
Ωστόσο, το Σιάτσου συχνά απλοποιείται στην εξής μορφή: “Πίεσε αυτό ή εκείνο το σημείο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα”. Αυτό φανερώνει την έλλειψη κατανόησης της λειτουργίας αυτού του εκπληκτικού συστήματος. Έχει πολύ μεγαλύτερη εφαρμογή από το να χρησιμοποιείται απλά για συγκεκριμένες συμπτωματικές καταστάσεις – παθήσεις αν και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό. Στις πρακτικές εφαρμογές, το Σιάτσου περιλαμβάνει όχι μόνο τη χρήση συγκεκριμένων σημείων αλλά επιπροσθέτως πολλούς άλλουw τρόπους άσκησης πίεσης, δουλεύοντας τους μεσημβρινούς, κάνοντας stretching ή απλά μέσω της κίνησης.
Όπως γνωρίζουμε όλοι, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πραγματοποιούνται εκπληκτικές αλλαγές. Στο πρώτο τρίμηνο αυτές οι αλλαγές είναι κυρίως ορμονικές και όχι ορατές και κορυφώνονται με τη δημιουργία των βοηθητικών συστημάτων που είναι απαραίτητα για το επερχόμενο βρέφος (πλακούντας, αμνιακός σάκος). Το μωρό αναπτύσσεται με απίστευτο ρυθμό κατά τη διάρκεια των 12 πρώτων εβδομάδων και δημιουργούνται όλα τα ζωτικά όργανα, μολονότι αυτό είναι μόλις δύο ιντσών σε μέγεθος.
Γνωρίζοντας τις ανατομικές και ψυχολογικές εξηγήσεις αυτών των αλλαγών, προσαρμόζουμε τις συνεδρίες σύμφωνα με αυτές. Η μητέρα είναι πολύ πιθανόν να αισθάνεται ναυτία σε μεγάλο βαθμό και είναι απαραίτητο να δώσουμε μεγάλη προσοχή ώστε να μην ενεργοποιήσουμε τις ζαλάδες αυτές ή τουλάχιστον να μην τις επιδεινώσουμε αλλά να τις απαλύνουμε. Υπάρχει τρόπος να κάνουμε τη μητέρα να συνδεθεί και να επικοινωνήσει με το σώμα και το μωρό της και να συμφιλιωθεί με τις αλλαγές που προκαλούνται εξαιτίας της εγκυμοσύνης με πολλούς τρόπους και με πολύ προσεκτικό άγγιγμα.
Advertisment
Κατανοώντας το Σιάτσου
Κατανοώντας τα ενεργειακά συστήματα της μητέρας και του μωρού, μπορούμε να δώσουμε άλλη διάσταση στη δουλειά μας. Χρησιμοποιώντας τις ανατολικές ιδέες (θεωρίες) των μεσημβρινών μπορούμε να κατανοήσουμε πώς να συνεργαστούμε με τη μητέρα και το μωρό με τρόπους ασφαλείς και αποτελεσματικούς καθ’όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Γνωρίζουμε ήδη τις έννοιες των μεσημβρινών:
είναι τα μονοπάτια που μεταφέρουν ενέργεια από τα όργανα σε όλο το σώμα. Οι συνηθισμένοι – κοινοί μεσημβρινοί περιλαμβάνουν την καρδιακή προστασία ή το περικάρδιο, πνεύμονες, στομάχι ή σπλήνα. Αυτά συγκροτούν ένα τμήμα 12 μεσημβρινών που μεταφέρουν Qi (ενέργεια) σε όλο το σώμα. Εκεί είναι που παίρνουμε το Qi του Reiki, Τai Chi ή Qi Gong. Αυτή είναι η καθημερινή μας ενέργεια που παίρνουμε κυρίως μέσω της αναπνοής (air Qi) και του φαγητού (food Qi) και που κινείται κυκλικά στο σώμα μας σε 24ωρη βάση.
Αυτοί οι μεσημβρινοί ρυθμίζουν τη ροή του Qi και το κεντρικό σύστημα μεσημβρινών ιδιαίτερα σε περιόδους αλλαγών ή κάποιου ‘σοκ’. Το ρυθμιστικό αγγείο είναι ο τελικός και σημαντικότερος ρυθμιστής της ενέργειας yang του σώματος και το αγγείο της σύλληψης είναι ο κύριος ρυθμιστής της ενέργειας yin. Το κινέζικο γράμμα για το yin και το yang αναπαριστά τις σκιώδεις και ηλιόλουστες πλάγιες ενός βουνού. Αυτές οι δυο έννοιες αναπαριστούν τη κίνηση της ενέργειας από το βράδυ στη μέρα, σαν δύο αντίθετες δυνάμεις όπου η μια δεν μπορεί ωστόσο να υπάρξει χωρίς την άλλη. Συνδέονται εξίσου με σωματικές και συναισθηματικές αξίες του σώματος. Το yin αναφέρεται στο εσωτερικό μέρος του σώματος και στις αργές αλλαγές. Αντίθετα το yang αναφέρεται στο εξωτερικό μέρος του σώματος και στις γρήγορες αντιδράσεις, όπως τα νευρικά ερεθίσματα. Σαν εικόνα το yin είναι το ωάριο και το yang είναι το σπέρμα. Συναισθηματικά, το yin είναι ένας χώρος εσωτερικής αντανάκλασης – το βασικό yin εκφράζεται μέσω του στοιχείου του νερού. Το νερό μπορεί να είναι η ενέργεια πίσω από τη θέληση τη δύναμη και τη φιλοδοξία που μας οδηγεί μπροστά όπως ένα ποτάμι κυλάει με δύναμη ανάμεσα στις όχθες του διαβρώνοντάς τες. Μπορεί επίσης να μείνει στάσιμο όπως ακριβώς τα λιμνάζοντα νερά . Η εγκυμοσύνη είναι το ανώτατο στάδιο του yin κρυμμενη αναπτυξη – ζωή σε υγρό περιβάλλον.
Στη κουλτούρα μας ενθαρρυνόμαστε να είμαστε περισσότερο yang, να είμαστε δραστήριοι εξωτερικά. Για να το πετύχουμε όμως πρέπει να ενισχύσουμε τις yin αρετές. Η γέννηση είναι η κίνηση από το yin στο yang, από το εσωτερικό στο εξωτερικό. Η καινούργια ζωή και η ανάπτυξη αντιπροσωπεύονται από την ενέργεια του ξύλου. Μαθαίνοντας να συντονιζόμαστε σε αυτές τις διαφορετικές ενεργειακές μονάδες στην εγκυμοσύνη, βοηθάμε τη μητέρα να αντιμετωπίσει τις συναισθηματικές και σωματικές προκλήσεις της εγκυμοσύνης και του τοκετού.
Αρχαία ενέργεια
Οι μεσημβρινοί έχουν ακόμα μια σημαντική λειτουργία. Μεταφέρουν το απόσταγμα ή jing τη προγονική μας ενέργεια. Κληρονομούμε αυτή την ουσία από τους γονείς μας κατά τη διάρκεια της σύλληψης και η ποιότητα του jing μας, της γενετικής κληρονομιάς μας, επηρεάζεται από την ενέργεια των γονέων των μας κ.ο.κ. Είναι αυτή η ενέργεια που υποδηλώνει την οργανική αλλαγή και ανάπτυξη και εξουσιάζει το σύστημα της αναπαραγωγής. Στις γυναίκες λέγεται ότι συμβολίζει σε ενεργειακούς όρους, τον υποθάλαμο και τον άξονα των ωοθηκών. Κυλάει σε κύκλους επταετείς στις γυναίκες και σε οχταετείς στους άντρες.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμφανίζονται πολλές απαιτήσεις σε αυτό το κύκλωμα, ιδιαίτερα αυτό της σύλληψης και αυτό επειδή έχει στενή σχέση με τα αναπαραγωγικά όργανα. Το μαύρισμα του δέρματος στη κοιλιακή χώρα που παρατηρείται συχνά στην εγκυμοσύνη είναι ενδεικτική αυτών των αλλαγών. Σωματικές αλλαγές στους σπονδύλους εξαιτίας της προσαρμοστικότητας της μητέρας είναι απαραίτητες εφόσον το έμβρυο αναπτύσσεται και το σώμα της αλλάζει.
Αυτό το σύστημα παρέχει την απόλυτη βοήθεια στη εγκυμοσύνη. Αν αυτό δε λειτουργεί ομαλά, η εγκυμοσύνη μπορεί να εμποδίζεται ή να οδηγεί σε αποβολές. Μπορεί να υπάρχουν προβλήματα με τα οστά του εφηβαίου, πόνοι στη μέση, εξάντληση ή έλλειψη σύνδεσης με το μωρό. Οι θεραπευτές έχουν ένα συγκεκριμένο μονοπάτι αντιμετώπισης αυτών των τεράστιων αλλαγών τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Η εξήγηση της αλλαγής θέσης του μωρού (από τη λάθος στη σωστή) είναι επειδή αυτό καθησυχάζεται από αυτό τον ενεργειακό δεσμό. Μερικές φορές η μητέρα και το παιδί πρέπει να συνεργαστούν συναισθηματικά σε επίπεδο μεγάλης εμβάθυνσης.
Γνωρίζουμε μωρά που έχουν αλλάξει θέση(από τη σωστή στη λάθος) την ίδια στιγμή που η μητέρα τους αισθάνθηκε ένα ξαφνικό σοκ (όπως όταν πεθαίνει η μητέρα της ή ο σύντροφός της ή απλά αισθάνεται έντονο φόβο και δε θέλει να γεννήσει).Το μωρό αισθάνεται αυτό το στρες και φοβάται και το ίδιο. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο αλλάζει θέση. Οι Κινέζοι λένε ότι το παιδί που γεννιέται ανάποδα κρατιέται σφιχτά από την καρδιά της μητέρας του. Ο φόβος και το σοκ συχνά ρυθμίζονται από τα ενεργειακά αυτά κανάλια που προαναφέραμε και τα οποία συνδέονται στενά με τα νεφρά.
Ασκώντας πίεση
Το Σιάτσου επικεντρώνεται στην άσκηση πίεσης – μερικές φορές αυτό περιλαμβάνει έντονη πίεση κατά το τελευταίο τρίμηνο για τους πόνους στη μέση, και να απαλύνουμε τους πόνους του τοκετού. Μερικές φορές αυτή η πίεση δεν είναι έντονη σωματικά αλλά ενεργειακά. Είναι πολύ σημαντικό να δημιουργούμε συνδέσμους με το σωστό τρόπο και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο το να βρίσκουμε απλά τα σημεία και να τα πιέζουμε χρονομετρώντας δεν είναι η αποτελεσματικότερη εφαρμογή της μεθόδου.
Κάθε σώμα αντιδρά τελείως διαφορετικά – για ένα άτομο το να τον αγγίζουμε 10 δευτερόλεπτα m μπορεί να είναι υπερβολικά αρκετό ενώ για κάποιον άλλο πολύ περισσότερη ώρα να μην αρκεί καν. Υπάρχουν επίσης πολλών ειδών τεχνικές Σιάτσου που δίνουν έμφαση σε άλλες όψεις του. Στο παραδοσιακό Σιάτσου, είναι σημαντικό να τηρείται την αρχή της χρησιμοποίησης και των 2 χεριών: το μητρικό χέρι (το χέρι που ρυθμίζει το yin) και το χέρι που κάνει τη θεραπεία (και που ρυθμίζει το yang).Οι θεραπευτές πρέπει να αποβλέπουν στις ενεργειακές συνδέσεις με τις εγκυμονούσες. Αυτό προϋποθέτει εμβάθυνση στο θέμα των αναπνοών και έντονη συνεργασία και επικοινωνία με τα εσωτερικά όργανα. Το παραδοσιακό Σιάτσου γίνεται στο πάτωμα πάνω σε βαμβακερό φουτον. Και πάλι όμως αυτό δεν είναι απαραίτητο. Μπορεί να γίνει και σε ένα ειδικά διαμορφωμένο τραπέζι, μπορεί επίσης να τη βάλουμε να καθίσει σε μια καρέκλα.
Χρησιμοποιώντας το φουτον όλες οι τεχνικές μασάζ μπορούν να γίνουν στο πάτωμα και να χρησιμοποιήσουμε εξειδικευμένες τεχνικές για τα πόδια, τα χέρια και τη μέση. Αυτό δίνει στο θεραπευτή τη δυνατότητα να δουλέψει όλες τις στάσεις-θέσεις, κάτι που είναι ιδανικό για τους πόνους της μέσης και βοηθαει προκειμένου το βρέφος να «βρει» τη σωστή θέση.
Ένα πρόσθετο πλεονέκτημα του να δουλεύεις στο πάτωμα και πάνω σε ρούχα είναι το γεγονός ότι ο σύντροφος της μητέρας ή ο πατέρας του παιδιού μπορεί να συμμετάσχει σε αυτό το κύκλωμα της ενέργειας που περιγράψαμε. Όταν γεννηθεί το μωρό μπορούμε να συμβάλλουμε στο ενεργειακό αγκάλιασμα της μητέρας με αυτό – κάτι που κορυφώνεται με το θηλασμό, τη στιγμή μάλιστα της θεραπείας.
Προοπτικές
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, αναπτύχθηκαν διάφορες θεωρίες και νέοι τρόποι που κωδικοποιούσαν αυτά τα συστήματα που αφορούν στο σωματικό άγγιγμα. Σήμερα, γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για τις διάφορες παραδόσεις και πώς η κάθε μια δημιούργησε τους δικούς της κανόνες και μια αυτόνομη εξάσκηση. Έχει ανοίξει ο δρόμος για την αναθεώρηση των παραδόσεων και ιδιαίτερα όσον αφορά τη χρήση των ανατολικών ενεργειακών συστημάτων στη δυτική ανατομία και φυσιολογία.
Υπάρχουν τόσα πολλά που μπορεί να συνεισφέ- ρει ο θεραπευτής Σιάτσου, ιδιαίτερα στην εγκυμοσύνη, τη στιγμή που άλλες φυσικές τεχνικές δεν ενδείκνυνται, και τη στιγμή που επιδιώκουμε να ασχοληθούμε ταυτόχρονα με τη μητέρα και το μωρό -και σε συναισθηματικό επίπεδο-. Η πρόκληση του θεραπευτή Σιάτσου είναι να αντιμετωπίσει το σώμα της γυναίκας που βρίσκεται σε ενδιαφέρουσα σαν μια εκπληκτική φυσική-σωματική και συναισθηματική ολότητα που περικλείει το μωρό. Πρέπει να καταλάβουμε το σώμα ολοκληρωτικά – καθολικά και να εκτιμήσουμε όλα του τα συστήματα. Οφείλουμε να ασχοληθούμε με γνώμονα τη σοφία και όχι το φόβο, βοηθώντας τις γυναίκες να έρθουν σε επαφή με τον εαυτό τους και τα μωρά τους.
Κώστας Βάσιας, – Εναλλακτικός θεραπευτής
HOLISTIC LIFE PRESS ©
