Η εντατική εκμετάλλευση των υδάτων της Νεκράς Θάλασσας οδηγεί με ταχύτατους ρυθμούς στην εξαφάνισή της. Κάθε χρόνο η στάθμη των υδάτων υποχωρεί κατά περισσότερο από ένα μέτρο. Στη θέση του νερού εμφανίζονται εκατοντάδες καταβόθρες, άλλοτε σπάνιο φαινόμενο, οι οποίες συχνά έχουν επιφάνεια γηπέδου μπάσκετ και βάθος που μπορεί να χωρέσει διώροφα σπίτια. Οι Αρχές δεν έχουν αποτιμήσει το μέγεθος της καταστροφής. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχουν κατέβει γραμμές ηλεκτροδότησης και έχουν εγκαταλειφθεί τουριστικά καταλύματα.
Πρόσφατα δύο αναρριχητές έπεσαν σε μια τέτοια τρύπα, ενώ πριν από έξι μήνες, ο δρόμος στον άξονα βορρά-νότου που διέρχεται από το Ισραήλ και τη Δυτική Όχθη της Παλαιστίνης έκλεισε εξαιτίας μιας μεγάλης τρύπας στην άσφαλτο. Τις τελευταίες δεκαετίες η Νεκρά Θάλασσα έχει συρρικνωθεί δραματικά, καθώς οι γύρω χώρες αντλούν νερό από τον Ιορδάνη ποταμό και τα μικρότερα ποτάμια που την τροφοδοτούν. Το φαινόμενο οφείλεται στην υποχώρηση του αλμυρού νερού. Αυτό δίνει την ευκαιρία σε γλυκό νερό του υδροφόρου ορίζοντα να ξεπλύνει το αλάτι από το έδαφος, δημιουργώντας έτσι κοιλότητες που τελικά καταρρέουν και σχηματίζουν καταβόθρες.
Advertisment
Συμφωνία για σωτηρία
Σημειώνεται ότι το 2013, το Ισραήλ, η Ιορδανία και η Παλαιστινιακή Αρχή αποδέχτηκαν σχέδιο της Παγκόσμιας Τράπεζας για αναζωογόνηση της Νεκράς Θάλασσας με αλμυρό νερό που περισσεύει από εγκαταστάσεις αφαλάτωσης στην Ερυθρά Θάλασσα. Η ιστορική συμφωνία για ένα έργο ανταλλαγής υδάτων προϋπολογισμού 900 εκατ. δολαρίων που σκοπό έχει να σώσει τη Νεκρά Θάλασσα από την εξάντληση των υδάτων της και την τελική αποξήρανση υπογράφηκε το Μάρτιο του 2015.
Η συμφωνία προβλέπει την κατασκευή ενός αγωγού μεταξύ της Ερυθράς Θάλασσας και της Νεκράς Θάλασσας, αλλά και την παροχή πόσιμου νερού στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Περισσότερα από 300 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού θα αντλούνται κάθε χρόνο από την Ερυθρά Θάλασσα κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του έργου. Στο τελικό στάδιο του έργου θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή τεσσάρων αγωγών που θα αντλούν δύο δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως από την Ερυθρά Θάλασσα. Παραμένει ασαφές αν το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί, και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις το χαρακτηρίζουν σταγόνα στον ωκεανό.
Advertisment
Ο αργός θάνατος της Νεκράς Θάλασσας
Η Νεκρά θάλασσα ή Αλμυρή θάλασσα, ή Θάλασσα Αραβά, κατά την Παλαιά Διαθήκη, ή Μπαχρ Λουτ (σσ. θάλασσα του Λωτ) κατά τους Άραβες, ή Ασφαλτίτις λίμνη κατά τους αρχαίους Έλληνες, ονομάζεται η μεγάλη λίμνη που βρίσκεται στα σύνορα Ιορδανίας και Ισραήλ. Η επιφάνειά της βρίσκεται περίπου 400 μέτρα κάτω από την επιφάνεια τηςΜεσογείου, (αρνητικό υψόμετρο), κάτι που τη κάνει το χαμηλότερο σημείο επιφάνειας στην ηπειρωτική Γη, ενώ είναι επίσης το υδάτινο σώμα με τη μεγαλύτερη αλμυρότητα.
Το νερό, που εισρέει στη λεκάνη από τον ποταμό Ιορδάνη στα βόρεια και από μερικά ρυάκια στα ανατολικά, δεν έχει καμία οδό διαφυγής. Ως αποτέλεσμα, η συγκέντρωση αλατιού είναι σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερη από ό,τι στο θαλασσινό νερό. Η αποστράγγιση των υδάτινων πόρων της Νεκράς Θάλασσας ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960, όταν το Ισραήλ, η Συρία και η Ιορδανία ξεκίνησαν να αποτρέπουν νερά από τον ποταμό Ιορδάνη, την κύρια πηγή νερού για τη Νεκρά Θάλασσα, για σκοπούς αγροτικής και ιδιωτικής κατανάλωσης.
Τις τελευταίες δεκαετίες εκτιμάται πως η στάθμη της θάλασσας μειώνεται κατά ένα μέτρο το χρόνο, με την εισροή υδάτων από τον ποταμό Ιορδάνη να έχουν μειωθεί κατά 95 τοις εκατό τα τελευταία 50 έτη. Εάν δε βρεθεί κάποια λύση όπως το προτεινόμενο έργο, τότε βρίσκεται σε πορεία ολικής αποξήρανσης έως το 2050.
