Η αναζήτηση και η επιδίωξη μιας καλύτερης ζωής σημαίνει και φροντίδα για τη ζωή. Σημαίνει ότι υπερασπιζόμαστε την ποιότητά της. Πόσο εύκολο είναι όμως αυτό όταν όλα είναι προδιαγεγραμμένα για τη ζωή μας; Από το τι θα φάμε, τι φάρμακα θα καταναλώσουμε, μέχρι το τι θα φορέσουμε και τι υλικά θα χρησιμοποιήσουμε;
Πράγματι η δυνατότητα της επιλογής φαντάζει δύσκολη. Μέσα σε όλη αυτή τη λογική το βιβλίο του Πέτρου Αργυρίου «Παρά Φύση», έρχεται να περιγράψει το καλά οργανωμένο κόλπο κάποιων παγκόσμιων Lobbies, που κερδοφορούν παραπληροφορώντας ή ακόμη και εξαπατώντας το καταναλωτικό κοινό.
Advertisment
Ο συγγραφέας, μάχεται εδώ και χρόνια ενάντια στο συστημικό μοντέλο της δράσης των φαρμακοβιομηχανιών αλλά και των βιομηχανιών τροφίμων, ενημερώνοντας μέσα από τα βιβλία και τα άρθρα του για το τι κρύβεται πίσω από τις υπερβολές της διαφήμισης. Ο Πέτρος Αργυρίου μίλησε για τη θεματολογία του βιβλίου αλλά και για πολλά άλλα καυτά ζητήματα, στην Εναλλακτική Δράση και στη Μάιρα Σαραντοπούλου
Κύριε Αργυρίου, έχω την αίσθηση, διαβάζοντας το βιβλίο σας, ότι μάχεστε ένα ολόκληρο διεφθαρμένο, κατά τα λεγόμενά σας, σύστημα που απλώνεται από τα ράφια των super market μέχρι τα ράφια των φαρμακείων. Είναι έτσι;
Έτσι είναι. Η αλήθεια είναι ότι κάποια πράγματα που θεωρούσα δεδομένα όταν σπούδαζα, άρχισα να τα αναθεωρώ όταν ξεκίνησε η τεράστια προπαγάνδα με τη γρίπη των πουλερικών. Ήταν τα μίντια που το έκαναν αυτό σε αγαστή συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οι καινές επιδημίες άρχισαν να κατασκευάζονται ως είδηση, μια κοινωνική πραγματικότητα που επιβάλλεται μέσα από κάποιες λογικές της δημόσιας υγείας. Πίσω από αυτή την πραγματικότητα δεν βρίσκεται τίποτε άλλο από τη λογική του κέρδους. Μόνο αυτό.
Πότε πήρατε την απόφαση και είπατε: τέλος, εγώ διαφοροποιούμαι και θα ενημερώνω τον κόσμο για ό,τι γίνεται;
Ήδη, από το 2001, έχει ξεκινήσει αυτή η απόπειρα, όταν στους τρομονόμους μετά το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους πέρασε μια πρόβλεψη για αντίστοιχες περιστολές ατομικών δικαιωμάτων σε περίπτωση βιοτρομοκρατικού χτυπήματος. Και εκεί έγινε το μικρό τρικ. Από τη βιοτρομοκρατία, συνδέουμε τη νομοθεσία ως εργαλείο αντιμετώπισης της τρομοκρατίας και από εκεί περνάμε στις πανδημίες. Εκεί βλέπουμε ότι οι φαρμακευτικές παρακινήθηκαν να επενδύσουν στην τρομολαγνία γύρω από τις καινές επιδημίες, με στόχο όχι μόνο τη δημιουργία νέων φαρμάκων αλλά κυρίως την πώληση των ήδη υπαρχόντων φαρμάκων. Αύξησαν απλά το target group για να πουλήσουν τα υφιστάμενα φάρμακα που ήταν στα ράφια τους. Και στο ίδιο πλαίσιο, έχουμε την αναγέννηση των εμβολίων, καθώς κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, η βιομηχανία των εμβολίων ήταν ένας κλάδος με πεπερασμένη κερδοφορία. Κάποιοι φρόντισαν να τ’ αλλάξουν αυτό.
Advertisment
Πολλά ερωτηματικά υπάρχουν και γύρω από τα εμβόλια.
Στην ιστορία των εμβολίων υπάρχουν δύο τάσεις: οι άνθρωποι που αντιδρούν και το κατεστημένο που μιλά για την αναγκαιότητα όλων των εμβολίων ανεξαιρέτως. Σε καμία των περιπτώσεων δεν θα χαρακτήριζα το εμβόλιο της γρίπης αναγκαίο για όλο τον ανθρώπινο πληθυσμό. Σε αυτό το σημείο, ωστόσο, θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δεν ανήκω σε κανένα κίνημα εναντίον των εμβολίων. Δεν υποστηρίζω ότι όλα είναι κακά και άχρηστα. Από την άλλη, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι κανένα εμβόλιο δεν είναι απολύτως ασφαλές κι απολύτως αποτελεσματικό. Στην πραγματικότητα, αυτές οι δύο τάσεις, είναι δύο ομάδες που μάχονται για τους σκοπούς τους και υπεραμύνονται του σφάλματός τους. Και φυσικά εγώ είμαι με τους ανθρώπους που αντιδρούν. Που δεν έχουν ισχυρούς μηχανισμούς προπαγάνδας και που αντιδρούν στην κυρίαρχη προπαγάνδα έστω και με τον λάθος τρόπο.
Για παράδειγμα το εμβόλιο της γρίπης: κάθε εμβόλιο για κάθε σεζόν γρίπης είναι μία μαντεψιά: προβλέπουν ποιο θα είναι το κυρίαρχο στέλεχος του ιού της γρίπης την επόμενη χρονιά. Με βάση αυτή την πρόβλεψη κατασκευάζουν το εμβόλιο για την επόμενη χρονιά. Αυτή η πρόβλεψη έχει μια ισχύ επιβεβαίωσης 50-60%. Αυτό σημαίνει ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι στην καλύτερη έως 60% συνολικά. Είχαμε και περιπτώσεις καινούριων πολλά υποσχόμενων εμβολίων παρά τα συμπεράσματα των αρχικών ερευνών που μιλούσαν για αποτελεσματικότητα στο 60%, έφτασαν τελικά το 20% και άλλες το 3% . Επίσης, εάν δει κανείς τους κύκλους της γρίπης, θα αντιληφθεί ότι έχουμε πλέον πολλές γρίπες μέσα στο χρόνο. Δεν μιλάω φυσικά για κάτι επιστημονικά τεκμηριωμένο ακόμη, αλλά για εμπειρικές παρατηρήσεις. Άρα, μπορεί στον ένα κύκλο να έχεις κυρίαρχο ένα στέλεχος και στον άλλο κύκλο ένα άλλο. Αν το συνδυάσουμε αυτό με το γεγονός ότι μπορεί να υπάρξουν 3 και 4 κύκλοι γρίπης, θα καταλάβουμε ότι η αποτελεσματικότητα μειώνεται αρκετά.
Όταν όμως έχεις ανθρώπους που η γρίπη μπορεί να τους προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές λόγω επιβαρυμένης υγείας, νομίζω, ότι ακόμη και με 20% αποτελεσματικότητα, πρέπει να κάνουν το εμβόλιο, δεν είναι παράλογη απόφαση. Το πρόβλημα είναι ότι έκαναν όλη την ανθρωπότητα έναν παγκόσμιο πελάτη σε σχέση με τη γρίπη. Από εκεί που κάποτε ήσουν υγιής και έπαιρνες φάρμακα όταν ήσουν άρρωστος τώρα θεωρείσαι εν δυνάμει άρρωστος όντας υγιής. Όσον αφορά τους ιούς και τα βακτήρια, έχουμε εκατομμύρια είδη και πολλά από αυτά μπορούν να γίνουν παθογόνα. Πόσα εκατομμύρια εμβόλια πρέπει να πάρουμε για να προστατευτούμε από αυτά;
Έχετε γράψει πολλά βιβλία που αποκαλύπτουν κακώς κείμενα και πρακτικές στη φαρμακοβιομηχανία αλλά και στη διατροφική βιομηχανία. Διαβάζοντας ωστόσο το τελευταίο σας βιβλίο «Παρά Φύση» ένιωσα αγανάκτηση. Γιατί πιστεύετε ότι υπάρχει τόση διαφθορά;
Τα κίνητρα πίσω από τη φαρμακοβιομηχανία και τη βιομηχανία των τροφίμων δεν είναι διαφορετικά. Είναι ίδια όπως πίσω από κάθε άλλη βιομηχανία. Πρώτο ανάμεσα σε αυτά είναι το κέρδος. Είναι σαν να ρωτάμε γιατί οι βιομηχανίες του πολέμου θέλουν να γίνονται πόλεμοι. Και τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα γιατί τα κράτη είχαν μηχανισμούς που έλεγχαν το τι μπορεί να κάνει ένα φάρμακο. Έλεγχοι που ήταν ήδη «προβληματικοί». Όπως το φάρμακο Θαλιδομίδη που δινόταν για τη ναυτία του τοκετού και το οποίο προκάλεσε τη γέννηση παιδιών με ασθενικά άκρα (φωκομελεία).
Στον περίοδο που ζούμε με τον νεοφιλελευθερισμό να μειώνει τον κρατικό έλεγχο επηρεάζεται πολύ αρνητικά και η φαρμακοεποπτεία κι επομένως κι η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των νέων φαρμάκων που κυκλοφορούν. Αν προσθέσουμε δε και το γεγονός πως μεγάλο κομμάτι της ιατρικής κοινότητας πληροφορείται για τα φάρμακα από τις ίδιες τις εταιρίες σε συνέδρια που προσφέρουν πολλές φορές κι άλλου είδους ανταλλάγματα, θα καταλάβουμε τι έκταση και βάθος στρέβλωσης παράγεται.
Πώς φτάνει κ. Αργυρίου ένα φαρμακευτικό προϊόν στον καταναλωτή;
Περνάει από τρία στάδια κλινικών δοκιμών. Και μετά παίρνει την έγκριση από τον αρμόδιο οργανισμό φαρμάκων. Οι κλινικές δοκιμές χρηματοδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από τις ίδιες τις εταιρείες, οπότε είναι «καλό» για την καριέρα των ερευνητών να παρέχουν θετικά αποτελέσματα για τους εργοδότες τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αμερόληπτοι ερευνητές. Και φυσικά, μετρά και το ποιος και πώς στελεχώνει τους οργανισμούς φαρμάκων σε κάθε χώρα και τι σχέση έχουν αυτοί με τη φαρμακοβιομηχανία.
Υπάρχουν άνθρωποι, επιστήμονες που τα έχουν βάλει κατά καιρούς με το κατεστημένο;
Υπήρχαν άνθρωποι που προσπάθησαν να εκθέσουν τα κυκλώματα αλλά προφανώς και απέτυχαν. Και αυτό έχει να κάνει με την κοινωνική οργάνωση μιας χώρας. Εάν σε άλλες χώρες μπορούμε να βαθμολογήσουμε τη διαφθορά με 6, στην Ελλάδα βάζουμε 8. Θέλω να τονίσω κάτι σχετικό με τη διαφθορά. Ο άνθρωπος και οι κοινωνίες είναι μιμητικές, άρα αυτή η μίμηση είναι «μολυσματική». Όταν ένας κάνει ένα έγκλημα και μένει ατιμώρητος, ανοίγει ο δρόμος της ευκολίας για να το κάνουν και άλλοι. Και αυτός ο δρόμος στη χώρα μας έχει ανοίξει εδώ και καιρό. Η Ελλάδα έχει δικό της σύστημα διαφθοράς και όταν εισάγεις διαφθορά και απ έξω τότε αυτή, αν δεν διπλασιάζεται, σίγουρα αυξάνεται.
Εξεπλάγην εξαιρετικά δυσάρεστα μετά την έρευνα που αναφέρετε στο βιβλίο σας για τους 100% φυσικούς χυμούς. Σε έρευνα του 2012 στις ΗΠΑ εξετάστηκαν 4 δημοφιλείς μάρκες που περιείχαν ως 33% χυμό λεμονιού ενώ άλλες μόλις 10%. Επειδή αδυνατώ να πιστέψω ότι απλά γράφουν ψέματα, μήπως υπάρχει κάποιο κενό στην πρόβλεψη της νομοθεσίας; Μπορείτε να μας πείτε τι προβλέπει η νομοθεσία για τον χαρακτηρισμό ενός χυμού ως 100%;
Δεν έχω ασχοληθεί με τη νομοθεσία, ωστόσο πόσες εταιρίες γνωρίζετε να έχουν κλείσει όταν τα προϊόντα τους δεν είναι αυτό που αναγράφουν; Στις πιο αυστηρές χώρες, επειδή η εταιρεία είναι ο άξονας και ο μοχλός των πάντων, το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να επιβληθεί ένα πρόστιμο, το οποίο αποτελεί ένα κλάσμα των κερδών που έχει βγάλει η εταιρεία από τη νοθεία. Σημασία έχει η διαφήμιση. Η αγορά κινείται με βάση τη διαφήμιση και αυτός είναι ο λόγος που ένα τεράστιο ποσοστό του τζίρου των εταιρειών επενδύεται στη διαφήμιση. Πόσα προϊόντα ξέρετε που μας κάνουν πιο ωραίους, πιο νέους, πιο σέξι; Για παράδειγμα, υπήρξε μία τεράστια καμπάνια, μια διαφήμιση για λιπαρό προϊόν που κατέβαζε τη χοληστερίνη, τη στιγμή που υπάρχουν τόσες άλλες τροφές που την κατεβάζουν στ’ αλήθεια.
Και τώρα ερχόμαστε σε μία τάση της εποχής που διογκώνει το ζήτημα. Και είναι η θεωρία του νεοφιλελευθερισμού όπου σου λέει: «Οι αγορές ξέρουν καλύτερα και αν επιδιώκεις το ατομικό σου συμφέρον, η ισορροπία επέρχεται από μόνη της. Οπότε, δεν χρειαζόμαστε μηχανισμούς ελέγχου και κράτος, διότι οι εταιρείες θα αυτορυθμιστούν». Διαχρονικά, όμως, η ασυδοσία δεν αυτορυθμίζεται, αντιθέτως, όσο περισσότερο την αφήνεις τόσο περισσότερο φουντώνει. Τα πράγματα, λοιπόν, γίνονται ακόμη χειρότερα για όλους εμάς, τους απλούς καταναλωτές φαρμακευτικών και διατροφικών προϊόντων.
Θέλω σε αυτό το σημείο να σας ρωτήσω για το junk food. Είναι όντως το junk food εθιστικό;
Και να μην είναι εθιστικό με την έννοια μιας βιολογικής εξάρτησης, γίνεται εθιστικό. Η συνήθεια είναι εξάρτηση, δεν χρειάζεται να έχει βιολογικούς μηχανισμούς για να είναι εξάρτηση. Αυτός είναι ο στόχος της διαφήμισης να επιβάλλει συνήθειες και τάσεις.
Οι προβληματισμοί που θέτετε στο βιβλίο σας είναι πολλοί και εύστοχοι. Ομολογώ όμως ότι εύκολα μπορεί να πανικοβληθεί κανείς. Υπάρχει κάποια λύση εκτός από το να πάει κανείς στο χωριό του και να καλλιεργεί ο ίδιος την τροφή του;
Υπάρχουν πολλές λύσεις. Εάν θέλει κάποιος να καλλιεργήσει τη γη, είναι πολύ καλό. Μπορεί όμως κάποιος να επιλέγει το τι θα φάει και τι θα καταναλώσει σε φαρμακευτικό και διατροφικό επίπεδο. Οι άνθρωποι μπορεί να επιλέξουν. Μπορεί κάποιοι να αισθάνονται όμηροι μιας τεράστιας βιομηχανίας, όπως και είμαστε σε κάποιο βαθμό, ωστόσο έχεις την επιλογή, όσο έχεις κάποια χρήματα. Ο πανικός είναι από τους χειρότερους συμβούλους.
Τι θα προτείνατε στον κόσμο να εντάξει στην διατροφική του καθημερινότητα;
Τα κλισέ. Ελαιόλαδο, φρούτα, λαχανικά σε τακτική βάση στο τραπέζι. Αυτό είναι μια καλή αρχή.
Βρίσκονται όλα τα φάρμακα στη φύση;
Ένα μεγάλο κομμάτι της παραδοσιακής ιατρικής που αφορά τη βοτανολογία έχει χαθεί. Τα πρώτα φάρμακα ήταν φυτά, βότανα και ό,τι μπορούσε να βρει κάποιος στο περιβάλλον. Το κόστος της προόδου είναι ότι χάθηκε ένα τεράστιο κομμάτι γνώσης. Δυστυχώς, οι έρευνες για τις ιδιότητες των βοτάνων δεν χρηματοδοτούνται. Οπότε, ζούμε σε μια γκρίζα ζώνη ασάφειας για το τι κάνει το κάθε βότανο. Εδώ θα έπρεπε να συσταθεί μία ένωση καταναλωτών που θα ζητούσε την ανεξάρτητη χρηματοδότηση τέτοιων ερευνών. Να φύγουμε ωστόσο από τη λογική της πανάκειας. Και δεν υπάρχει λόγος να καταργήσουμε την ιατρική που έχει δώσει τόσο σπουδαία πράγματα στην ανθρωπότητα. Αυτό που πρέπει να καταργήσουμε είναι ο εκφυλισμός της. Και να μην ξεχνάμε ότι πολλά φάρμακα είναι απομονωμένες δραστικές ουσίες από φυτά και βότανα. Η Ιατρική σέβεται, αγαπά και συνεργάζεται με τη φύση, γιατί πώς αλλιώς θα μπορούσε να υπάρξει;
Σίγουρα οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις μπορούν να αλλάξουν δεδομένα, όμως το κατεστημένο της περιόδου δεν είναι υπέρ της ανθρωπότητας. Θα ήθελα να μην έχουμε υπερβολικές αντιδράσεις στα πράγματα. Ναι μεν μπορούμε να βοηθούμε τους εαυτούς μας με σωστές επιλογές, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι όταν κάποια προβλήματα υγείας επιδεινώνονται, θα πρέπει να κλείσουμε την πόρτα στην ιατρική. Εξάλλου, κι η εναλλακτική ιατρική έχει πολλά ζητήματα, όπως το ζήτημα της πιστοποίησης όχι μόνο των θεωριών και πρακτικών της αλλά πολύ περισσότερο των θεραπευτών της. Η αξιοπιστία της ιατρικής πληροφορίας που φτάνει σε εμάς είναι συνήθως πλήρως αμφισβητήσιμη. Γιατί έμμεσα προωθούν προϊόντα. Έχουμε λοιπόν μία πολύ μεγάλη σύγκρουση συμφερόντων πάνω στη διατροφή και στο φάρμακο. Εξετάζουμε, συζητάμε και προχωράμε με ψυχραιμία και χωρίς υπερβολές.
Το βιβλίο του Πέτρου Αργυρίου “Παρά Φύση” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Etra
