Αν και η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις χώρες και όλους τους ανθρώπους, είναι ευρέως αποδεκτό ότι οι ευάλωτοι πληθυσμοί – οι φτωχοί, όσοι έχουν ασταθή επίπεδα τροφής και στέγασης και όσοι βασίζονται στη γεωργία – κινδυνεύουν περισσότερο να βιώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών, λιγότερη τροφή, μη ασφαλές νερό και επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης.
Οι γυναίκες και τα κορίτσια αντιμετωπίζουν ήδη την ανισότητα των φύλων και όταν οι καταστροφές πλήττουν, όλο και περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής, είναι αυτές που αντιμετωπίζουν επιπλέον δυσκολίες.
Advertisment
5 λόγοι για τους οποίους η κλιματική αλλαγή επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες
Βία
Το 2019, επιστήμονες των Ηνωμένων Εθνών πέρασαν χρόνο σε κοινότητες υγροτόπων της Ουγκάντα, οι οποίες εξαρτώνται από τη γεωργία για τα προς το ζην. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ερευνητές άκουσαν πώς η κλιματική αλλαγή επηρέασε τα καιρικά φαινόμενα, μειώνοντας τις καλλιέργειες και το ζωικό κεφάλαιο στα οποία στηρίζονται οι κοινότητες.
Παραδόξως, έμαθαν επίσης πώς η αλλαγή του κλίματος επιδείνωσε τη βία κατά των γυναικών. Οι γυναίκες και τα κορίτσια αναγκάζονταν να κάνουν μακρινά ταξίδια κατά τη διάρκεια των εποχών ξηρασίας για να προμηθευτούν τρόφιμα και νερό, εκθέτοντάς τες σε πωλητές, αγρότες και γαιοκτήμονες που τις κακοποιούσαν σεξουαλικά.
Καθώς οι γυναίκες κουράζονταν από αυτά τα επίπονα ταξίδια και τον αυξημένο φόρτο εργασίας, δεν ενδιαφέρονταν για σεξ με τους συζύγους τους και ορισμένες γυναίκες διηγήθηκαν περιστατικά όπου οι σύζυγοί τους απαντούσαν στην έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας με βία. Η έρευνα έδειξε επίσης πώς οι κακές σοδειές, η απώλεια ζωικού κεφαλαίου, τα χαμηλά εισοδήματα και η επισιτιστική ανασφάλεια άσκησαν πίεση στους άνδρες ως προμηθευτές και για να αντιμετωπίσουν τις «αποτυχίες» τους, οι άνδρες συχνά έκαναν χρήση αλκοόλ και γίνονταν βίαιοι μέσα στο σπίτι. Όταν τα σπίτια καταστρέφονται από τυφώνες ή κυκλώνες, οι γυναίκες αναγκάζονται να καταφύγουν σε προσωρινούς καταυλισμούς, όπου εκτίθενται σε αυξημένη βία από αγνώστους.
Advertisment
Παιδικός γάμος
Για τις οικογένειες που ζουν ήδη σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και ανασφάλειας και έλλειψης εκπαίδευσης, οι φυσικοί κίνδυνοι και τα ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής μπορεί να αποτελέσουν το σημείο καμπής όπου οι οικογένειες θα αναγκαστούν να παντρέψουν τις κόρες τους για να επιβιώσουν.
Ενώ οι δεσμοί μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και του παιδικού γάμου δεν έχουν ερευνηθεί ή αποδειχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχουν μεμονωμένες αναφορές όπου οικογένειες παντρεύουν τις κόρες τους για να προστατεύσουν εκείνες και την οικογενειακή τους φήμη.
Αντισύλληψη
Καθώς οι γυναίκες αντιμετωπίζουν τις κλιματικές διαταραχές, είναι σημαντικό να έχουν πρόσβαση στην αντισύλληψη για να αποφύγουν περαιτέρω εγκυμοσύνες εν μέσω κρίσεων. Ωστόσο, ανάλυση της MSI Reproductive Choices σε 26 χώρες που έχουν επηρεαστεί από το κλίμα, διαπίστωσε ότι από το 2011, εκτιμάται ότι η πρόσβαση στην αντισύλληψη έχει διακοπεί σε 11,5 εκατομμύρια γυναίκες λόγω της μετατόπισης που σχετίζεται με το κλίμα.
Κατά την επόμενη δεκαετία, η MSI προβλέπει ότι θα συμβούν 6,2 εκατομμύρια ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, 2,1 εκατομμύρια μη ασφαλείς αμβλώσεις και 5.800 μητρικοί θάνατοι, εάν δεν καλυφθεί η υψηλή ζήτηση για αντισύλληψη. «Είναι μεγάλη αδικία το γεγονός ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική έκτακτη ανάγκη είναι εκείνες που έχουν συνεισφέρει τα λιγότερα», δήλωσε στο Euronews Green η Sanou Gning, περιφερειακή διευθύντρια του MSI Reproductive Choices.
Εκπαίδευση
Όταν μια οικογένεια έρχεται αντιμέτωπη με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, η εκπαίδευση των κοριτσιών είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που εγκαταλείπουν. «Δεν υπάρχει βροχή στην κοινότητά μας», λέει η Dawele, ένα 14χρονο κορίτσι από την Αιθιοπία, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο μετά από ξηρασία. «Περπατάμε πάνω από 8 ώρες κάθε μέρα για να φέρουμε νερό. Εξαιτίας αυτού, δεν μπορούσα να παρακολουθήσω το μάθημα και αναγκάστηκα να το εγκαταλείψω. Λατρεύω τα μαθηματικά και θέλω να γίνω δασκάλα, αλλά τώρα δεν ξέρω ποιο θα είναι το μέλλον μου».
Η εκπαίδευση των κοριτσιών αποτρέπει τους παιδικούς γάμους, την πρόωρη εγκυμοσύνη και τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Συμβάλλει σε σταθερές κοινότητες και ενισχυμένες οικονομίες. Η έρευνα δείχνει ακόμη ότι η εκπαίδευση των κοριτσιών μπορεί να ενισχύσει τις στρατηγικές για το κλίμα, έναν βασικό στόχο καθώς προχωράμε μπροστά τα επόμενα χρόνια.
Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, μέχρι το 2025, η κλιματική αλλαγή θα είναι ένας παράγοντας που θα συμβάλει στο γιατί τουλάχιστον 12,5 εκατομμύρια κορίτσια δεν θα ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους.
Θάνατος και τραυματισμός
Κατά την ανάλυση 53 μελετών που εξετάζουν τα ποσοστά θανάτων και τραυματισμών ανδρών και γυναικών κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων, σχεδόν τα δύο τρίτα διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν θάνατο ή τραυματισμό από ακραία καιρικά φαινόμενα.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι η χαμηλότερη κοινωνική θέση των γυναικών και οι πολιτιστικοί περιορισμοί συμβάλλουν στον μεγαλύτερο κίνδυνο που αντιμετωπίζουν σε περιόδους καιρικών κρίσεων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο οι ευάλωτοι άνδρες όσο και οι γυναίκες θα συνεχίσουν να βιώνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ωστόσο οι γυναίκες είναι αυτές που θα τις νιώσουν περισσότερο.
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις υφιστάμενες ανισότητες. Όμως, η ελπίδα δεν έχει χαθεί. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλο και περισσότερες γυναίκες θα τοποθετούνται σε ρόλους λήψης αποφάσεων σε όλες τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα στο μέλλον.
Πηγή:
www.euronews.com/green/2021/11/09/the-five-devastating-reasons-climate-change-affects-women-more-than-men
