Παρακολουθώντας τις ειδήσεις στη τηλεόραση και τα ΜΜΕ τον τελευταίο καιρό γινόμαστε μάρτυρες φοβερών καταστροφών που προέρχονται είτε από φυσικά φαινόμενα είτε από τον ανθρώπινο παράγοντα. Οι μεγάλοι σεισμοί των τελευταίων ημερών σε Τουρκία και Συρία αλλά και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια χιλιάδων ανθρώπινων ζωών ξαφνικά και αναπάντεχα. Το θέαμα που εκτυλίσσεται στις οθόνες μας και το οποίο λαμβάνει χώρα είτε αρκετά κοντά μας είτε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά είναι σκληρό. Η πραγματικότητα που μας μεταφέρεται καθώς εμείς απολαμβάνουμε τη θαλπωρή του σπιτιού μας είναι σκληρή και αδυσώπητη.
Τα αισθήματα που αναπτύσσονται μέσα μας τόσο για τους ανθρώπους που υποφέρουν όσο και για εκείνους που χάθηκαν συνθέτουν το Δευτερογενές Τραυματικό Στρες (ΔΤΣ) ή αλλιώς Κόπωση Συμπόνιας.
Advertisment
Οι άνθρωποι που βίωσαν τα γεγονότα στον τόπο ενός καταστροφικού συμβάντος είναι εκείνοι που βιώνουν τα παραπάνω συναισθήματα από 1ο χέρι. Παρ’ όλα αυτά και στους ανθρώπους που παρακολουθούμε εκ του μακρόθεν, εξαιτίας της απειλής ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και σε εμάς ανά πάσα στιγμή, ενεργοποιείται η αντίδραση στρες του σώματος, με αποτέλεσμα προβλήματα στη ψυχική και σωματική υγεία.
Ποια είναι τα Συμπτώματα του Δευτερογενούς Τραυματικού Στρες
Στα συμπτώματα του ΔΤΣ μπορεί να περιλαμβάνονται επίμονα αισθήματα θυμού, ενοχής, θλίψης αλλά και ξαφνικές αλλαγές διάθεσης. Τα συναισθήματα αυτά, εκτός των προβλημάτων που προκαλούν στο ίδιο το άτομο, είναι πιθανό να επηρεάσουν τις διαπροσωπικές σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους, τους συναδέλφους. Οι άνθρωποι τείνουμε να επαναξιολογούμε καθημερινά τις προτεραιότητες και τις αξίες μας κι αυτό είναι θεμιτό. Οι άνθρωποι όμως είμαστε και ευάλωτοι και επιρρεπείς στην ανάπτυξη αισθημάτων δυσπιστίας, δυσκολίας εμπιστοσύνης, απογοήτευσης και απελπισίας.
Συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται στο ΔΤΣ είναι:
• Αλλαγές στη διάθεση (ευερεθιστικότητα, θυμός, άγχος, νευρικότητα)
• Φόβος
• Αίσθημα απελπισίας ή κυνισμού
• Υπερδιέγερση
• Κρίσεις πανικού
• Προβλήματα στον ύπνο / Εφιάλτες
• Δυσκολία συγκέντρωσης
• Επιδράσεις στη φυσιολογία (μυϊκή ένταση, πονοκέφαλοι, στομαχικές αντιδράσεις)
• Αλλαγές στην όρεξη
• Αίσθηση μουδιάσματος
• Κοινωνική απομόνωση
• Κατάθλιψη
Advertisment
Τι μπορούμε να κάνουμε
Μερικές χρήσιμες προτάσεις για όσους υποφέρουν από κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα είναι οι εξής:
√ Θέστε ένα χρονικό όριο στην παρακολούθηση ειδήσεων και γενικότερα στην επαφή σας με τα social media, αποφεύγοντας ιδιαίτερα την ώρα πριν τον βραδινό ύπνο.
√ Εξασφαλίστε – όσο αυτό είναι δυνατό – την αξιοπιστία της πηγής των όσων διαβάζετε ή βλέπετε.
√ Έχετε επίγνωση των συναισθημάτων σας τη στιγμή που έρχεστε σε οπτική ή ακουστική επαφή με κάποιο συμβάν, κάνοντας ένα βήμα πίσω και απενεργοποιώντας τη συσκευή (τηλέφωνο, υπολογιστής κλπ.).
√ Καθιερώστε ένα πρόγραμμα τακτικής άσκησης και τηρείστε το με συνέπεια και αποφασιστικότητα. Είναι αποδεδειγμένο ότι τα επίπεδα του στρες μειώνονται σε ανθρώπους που ασκούνται συστηματικά καθώς αποφορτίζονται από τα αρνητικά συναισθήματα και ενεργοποιούν την απελευθέρωση ενδορφινών.
√ Ελάτε σε επαφή με τη φύση και τα ζώα. Ένα κατοικίδιο και μία βόλτα στη φύση, στη θάλασσα ή στο δάσος είναι ευεργετική για την απελευθέρωση κάθε είδους αρνητικής ενέργειας που κατακλύζει τον οργανισμό.
√ Διαλογισμός και αυτοσυγκέντρωση. Αρκούν λίγα λεπτά ασκήσεων με σωστή αναπνοή και εστιασμένη προσοχή, πρωί και βράδυ, για την αποφόρτιση του μυαλού και του σώματος από το στρες και τις δυσμενείς επιπτώσεις του και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.
√ Εάν δείτε ότι τα συμπτώματα επιμένουν και σας δημιουργούν πρόβλημα παρεμβαίνοντας δυσάρεστα στην καθημερινότητα σας, αναζητείστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία. Η θεραπεία είναι μία μορφή «αυτό-φροντίδας» καθώς απελευθερώνοντας τα συναισθήματα μας σε έναν «ασφαλές» χώρο, φροντίζουμε τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση τους γύρω μας.
