Σύμπαν, ύλη και πραγματικότητα – Κοσμολογία, Μεταφυσική, πραγματικότητα, Σύμπαν, Φιλοσοφία: Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, ότι μόνο το 4 με 5% δουλεύουν οι αισθήσεις μας. Άρα κοιτάμε από ένα πολύ στενό παράθυρο αντίληψης. Κοιτώντας ένα τραπέζι έχουμε την αίσθηση ότι αποτελεί ένα συμπαγές υλικό.
Δεν είναι όμως συμπαγές υλικό. Είναι ένα συνονθύλευμα από άτομα, μόρια και από στοιχειώδη σωμάτια, τα οποία επειδή είναι πολύ κοντά εμείς τα θεωρούμε σαν ένα ενιαίο σύνολο. Επειδή ξέρουμε ότι τα δομικά συστατικά αυτού που λέγεται ύλη, είναι τα στοιχειώδη σωμάτια τα οποία δεν είναι άπειρα είναι περιορισμένα σε αριθμό.., αυτό σημαίνει ότι το τραπέζι, η καρέκλα…
Advertisment
εγώ, εσείς, τα πάντα τα οποία βρίσκονται γύρω μας, αποτελούν ένα ενιαίο υλικό. Αν το υλικό αυτό είναι κάπου πυκνότερο το αντιλαμβανόμαστε σαν ύλη. Εάν είναι αραιότερο, και ποσό αραιό είναι αυτό, το αντιλαμβανόμαστε σαν κενό. Αν μπορούσαν οι αισθήσεις μας να μην έχουν αυτές τις αδυναμίες, το μάτι μας να μην έχει αυτές τις αδυναμίες.., τότε τα πάντα γύρω μας θα ήταν ένας απέραντος χυλός στοιχειωδών σωματιδίων.
Και επειδή γνωρίζουμε ότι τα στοιχειώδη αυτά σωμάτια δεν είναι τίποτα άλλο από ρεύματα ενέργειας, τότε τα πάντα γύρω μας θα ήταν ενοποιημένα, ένας τεράστιος χυλός, ένας τεράστιος ωκεανός ενέργειας, που αν κάπου ήταν πιο πυκνός, θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε.., (αν μπορούσαμε να αντιληφθούμε) το εξατομικευμένο αυτού του πυκνώματος και θα το ονομάζαμε ύλη. Τα πάντα μέσα στο συμπάν είναι ενοποιημένα, ένας απέραντος χυλός ενέργειας, που μονό η αδυναμία των αισθήσεων μας, μας δίνει την αίσθηση των εξατομικευμένων αντικειμένων.
Ας πάμε και στην αφή. Έχουμε την αίσθηση ότι ακουμπάμε ένα αντικείμενο, (π.χ. ένα τραπέζι). Αυτό είναι ψευδαίσθηση διότι η σύγχρονη φυσική.., και όχι μόνο η σύγχρονη, εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι τα τελευταία δομικά στοιχειά του χεριού μας, του δακτύλου μας ουδέποτε ακουμπούν τα πρώτα δομικά στοιχειά ενός τραπεζιού.
Advertisment
Υπάρχει συγκριτικά μια τεραστία απόσταση που τα χωρίζει. Αυτό που εμείς, οι αισθήσεις μας ονομάζουν επαφή δεν είναι τίποτα άλλο από τις αποστικές δυνάμεις που ασκούν το υλικό του τραπεζιού, πάνω στο υλικό του χεριού μας. Αυτές τις αποστικές δυνάμεις τις παίρνουν οι νευρώνες μας, τις ανεβάζουν στο εγκέφαλο μας, και δημιουργούν αυτό που λέμε επαφή. Επαφή δηλαδή δεν υπάρχει, είναι μια ψευδαίσθηση.
Η αλήθεια του συμπαντικού χώρου είναι ότι ο χώρος και ο χρόνος, στενά συνδεδεμένα και ζευγαρωμένα, μας δίνουν μια καινούργια ουσία, η οποία λέγεται χωροχρονικό συνεχές. Οι αισθήσεις μας έχουν την δυνατότητα να αντιλαμβάνονται μόνο τον χώρο. Δηλαδή μόνο τις τρεις διαστάσεις. Το μήκος το πλάτος και το ύψους. Αυτές τις τρεις διαστάσεις, τις αντιλαμβάνονται αμέσως, μέσω των αισθήσεων μας.
Τον χρόνο δεν έχουν τη δυνατότητα να τον αντιληφθούν οι αισθήσεις μας λόγω της βιολογίας μας. Τι κάνουμε το χρόνο; Αντιλαμβανόμαστε την προβολή μόνο του χρόνου, το καθρέφτισμα του, πάνω στον χώρο των τριών διαστάσεων, που έχουμε την δυνατότητα να αντιληφθούμε μέσω των αισθήσεων μας.
Άρα, ο χρόνος επειδή δεν γίνεται αμέσως αντιληπτός, μόνο βιώνετε. Υπάρχει κουλουριασμένος, συμπαγοποιημένος όπως λέμε, μέσα σε κάθε μια από τις τρεις διαστάσεις που αντιλαμβανόμαστε. Γι’ αυτό έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος δεν είναι διάσταση, αλλά είναι κάτι άλλο, ξέχωρο και γι’ αυτό τον μετράμε και με μια διαφορετική μονάδα όπως είναι το δευτερόλεπτο χρόνου.
Για την επιστήμη, μεταφυσική εννοούμε, οτιδήποτε βρίσκεται έξω από το γνωστό φυσικό νόμο. Μεταφυσικό ήταν κάποτε, να πει κάποιος ότι θα μπορώ να βλέπω και να ακούω κάποιον που είναι στην Αμερική. Ή μεταφυσικό θα ήταν να πεις σε κάποιον τα παλιότερα χρόνια ότι μπορεί να πετάει με ένα αεροπλάνο ή να περπατάει στην επιφάνεια της σελήνης.
Κάθε εποχή, νομίζουμε ότι φτάνουμε σε ένα τέρμα κι ότι δεν γνωρίζουμε το λέμε μεταφυσική, μέχρι ο νους του ανθρώπου.., και αυτό γίνεται συνέχεια, να ξεπεράσει τα όρια του και να διεμβολίσει αυτό το οποίο ονομάζουμε μεταφυσική. Άρα λοιπόν, η επιστήμη συνεχώς διεμβολίζει το άγνωστο, διεμβολίζει την μεταφυσική και κάνει κομμάτια, αυτής της μεταφυσικής, κομμάτια της ίδιας της επιστήμης.
Τον άνθρωπο, από γεννήσεως της φυλής των ανθρώπων πάνω στη γη, τον καταπιέζει όσο κι αν θέλει να λέει ότι δεν τον καταπιέζει, η έννοια του θανάτου. Η έννοια της γέννησης, η έννοια της εξέλιξης και της θέσης του ανθρώπου μέσα σ’ αυτό το αχανές σύμπαν. Αυτό ο φόβος, το δέος οδηγεί τον άνθρωπο στο να ψάξει, να βρει απαντήσεις σε ανθρώπινα, βιωματικά του ερωτήματα. Από πού έρχεσαι, τι είσαι, που θα πας; Απάντηση ίσως μπορεί να δώσει μόνο ο φυσικός. Μιλάμε για απάντηση πρακτική και ρεαλιστική. Ο φιλόσοφος μπορεί να καλμάρει τους φόβους της ψυχής. Δεν αρκεί όμως. Πρέπει να καλμάρουμε και τους φόβους του πνεύματος, της λογικής μας.
Τον άνθρωπο μπορούμε να τον χωρίσουμε σε δυο κομμάτια, αν και είναι αδιαίρετα και ενιαία. Το πρώτο είναι η υλική υπόσταση του. Η υλική υπόσταση του δεν διαφέρει σε τίποτα, από κάθε άλλη υλική υπόσταση. Είναι μόνο χώρος. Καμπύλωση του χώρου. Η θεωρία της σχετικότητας μας λέει ότι η ύλη, δεν είναι τίποτα άλλο από καμπύλωση του χώρου. Η φθορά, ο θάνατος δε σημαίνει ότι χάνεται ο χώρος.
Η φθορά, ή ο θάνατος, είναι η αντίληψη των ανθρώπινων αισθήσεων της μεταβολής της καμπυλότητας του χώρου. Μεταβάλλεται η καμπυλότητα, παύει να αντιλαμβάνεται το χώρο ως ύλη, έχει την αίσθηση ότι φθείρεται και πεθαίνει.
Υπάρχει και το άλλο κομμάτι του ανθρώπου. Άλλοι το λένε ψυχή, άλλοι το λένε πνεύμα, άλλοι νου. Αυτό το κάτι άλλο, είναι έξω από την έννοια της ύλης, έξω από την έννοια του χώρου των τριών διαστάσεων. Το μόνο το οποίο γνωρίζουμε ότι βρίσκεται έξω από την εποπτεία των αισθήσεων μας αλλά ενυπάρχει συμπυκνωμένο, συμπαγοποιημένο μέσα σ’ αυτό το οποίο αντιλαμβανόμαστε, δηλαδή μέσα στη καμπυλότητα του χώρου, είναι ο χρόνος.
Ο χρόνος όχι όπως τον μετράνε τα ρολόγια και τα ημερολόγια μας. Ο χρόνος της σχετικότητας, ο χρόνος διάσταση, ο χρόνος τον οποίο δεν μπορούμε να αντιληφθούμε αμέσως, αλλά εμμέσως, ο χρόνος τον οποίο μπορούμε να βιώσουμε. Πιθανότατα αυτός ο χρόνος να είναι ένα μεγάλο κομμάτι της άλλης υπόστασης του ανθρώπου. Ο άχρονος χρόνος. Ο χρόνος αυτός ζευγαρωμένος με το χώρο σε ένα ενιαίο σύνολο είναι αυτό που λέγεται άνθρωπος. Είναι αυτό που λέγεται σύμπαν.
Ο κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει και αισθάνεται την έννοια του θεού, με ένα διαφορετικό τρόπο. Ο τρόπος που μπορεί να αντιληφθεί κανένας τη έγνοια του θεού, που μπορεί βέβαια να την εκφράσει και με διαφορετικές λέξεις, εκτός της έννοιας θεός. Βασικά είναι προσωπική υπόθεση η οποία πηγάζει μέσα από μια γενικότερη αντιμετώπιση του πως βλέπει το σύμπαν, το πώς βλέπει τον άνθρωπο, η σχέση με το περιβάλλον και όλα αυτά τα πράγματα. Αυτό το οποίο γνωρίζουμε είναι το ότι η φύση έχει μια τάση, να συντηρεί οτιδήποτε της είναι χρήσιμο, και να διαλύει οτιδήποτε της είναι άχρηστο.
Κανένας δεν αμφισβητεί ότι όλα τα φυσικά γεγονότα έχουν μια αιτία, ένα τρόπο με το οποίο γεννήθηκαν, και αυτή η αιτία, πίσω της έχει μια άλλη αιτία. Βεβαίως οι γνώσεις του ανθρώπου πάνω στις αιτίες που δημιουργούν τα πάντα γύρω μας, φτάνουν μέχρι ενός ορίου. Το άγνωστο, την αιτία που κρύβεται πίσω από την γνωστή αιτία, της δημιουργίας, της συντήρησης της διάλυσης του συμβάντος την ονομάζουμε θεό.
Θέλουμε να την ονομάσουμε φύση; θέλουμε να την ονομάσουμε Αλλάχ, Βούδα, είναι μια λέξη, που δεν έχει ένα εννοιολογικό περιεχόμενο συγκεκριμένο και επιστημονικό. Βιωματικά αισθανόμαστε την ανάγκη του αιτίου. Και αναγκάστηκα, αισθανόμαστε και επιστημονικά την ύπαρξη ενός πρωτογενούς αιτίου, άγνωστου ακόμα σε μας, άγνωστο ακόμα στην επιστήμη, που είναι το ένα και μοναδικό αίτιο, δημιουργίας των πάντων. Αυτό το αίτιον, ο καθένας μπορεί να το ονομάζει όπως θέλει. Επειδή είναι έξω από τα όρια της πραγματικής επιστήμης, όπως καταλαβαίνουμε όλοι, βρίσκεται στο επίπεδο της φιλοσοφίας, της βιωματικότητας, ή όπως είπαμε κι όπως έχουμε δεχτεί το τι είναι μεταφυσική, δηλαδή αυτό που δεν γνωρίζει η επιστήμη, στα όρια και μέσα στο χώρο του μεταφυσικού.
Αυτό το πρωτογενές αίτιον, το ονομάζουμε θεό. Και κανένας δεν αμφισβητεί ότι πιθανότατα υπάρχει αυτό το πρωτογενές αίτιο. Κάτω από μια τέτοια φιλοσοφική διάσταση, ναι, πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει ένα πρωτογενές αίτιον.
Μάνος Δανέζης
