Πολλές φορές αναρωτιόμαστε (όσοι βέβαια προσπαθούν και δουλεύουν με τον εαυτό τους), γιατί δεν έχουμε αποτελέσματα στην εσωτερική μας εργασία. Αποτελέσματα όμως πραγματικά και όχι αυτά που βρίσκονται στην σφαίρα της φαντασίας ή της θεωρητικής γνώσης. Στον δρόμο της πνευματικής εξέλιξης υπάρχει ένας ουσιώδης κανόνας, χωρίς την τήρηση του οποίου δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε ένα βήμα εμπρός. Ο κανόνας αυτός λέει: «Ο μόνος τρόπος για να εξελιχθούμε πνευματικά είναι να εργαζόμαστε επάνω στον εαυτό μας χάριν των άλλων και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας να τα χρησιμοποιούμε για το γενικό καλό».
Διδάσκω αεί διδασκόμενος
Θα χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα για να γίνει κατανοητός ο μηχανισμός λειτουργίας αυτού του νόμου. Φαντασθείτε έναν άνθρωπο ο οποίος προσπαθεί να δουλέψει επάνω στην οξυθυμία του ώστε να μπορέσει να την ελέγξει. Τα αποτελέσματα θα είναι μέτρια ή μηδαμινά, ο χρόνος θα κυλάει και στο τέλος, ίσως μετά από δεκαετίες ολόκληρες, θα διαπιστώσει ότι είναι ο ίδιος σχεδόν άνθρωπος όπως και πρώτα. Φαντασθείτε τώρα τον ίδιο άνθρωπο να κάνει την ίδια εργασία, όχι όμως μόνο για το δικό του καλό, αλλά για το καλό των παιδιών του. Έχει διαπιστώσει το πόσο η οργή του καταστρέφει την ψυχή των παιδιών του και πόσο τον ελέγχει η συνείδησή του γι αυτό. Το κίνητρό του τώρα είναι διαφορετικό. Θα αλλάξει τον εαυτό του και για δικό τους καλό. Ως βοήθεια έχει πλέον την αίσθηση της ευθύνης απέναντι στα παιδιά του, έχει την συνείδησή του, η οποία ενδιαφέρεται πολύ για το καλό των άλλων, έχει τελικώς έναν ιερό σκοπό. Αν αφήσει την ψυχή του να εμποτιστεί με αυτά τα συναισθήματα τότε θα διαπιστώσει ότι η εργασία της αυτοτελειοποίησης καθίσταται απροσδόκητα αποτελεσματική. Τα αποτελέσματα εμφανίζονται ταχύτερα και το βάθος τους είναι μεγαλύτερο. Κάποιες φορές οι αλλαγές μπορεί να είναι ραγδαίες. Υπάρχει μέσα μας μια «φωνή», την οποία έχουμε θάψει πολύ βαθιά γιατί μας τρομάζει, που μας λέει: «Όχι για τον εαυτό σου, αλλά για όλους!». Η δύναμη αυτή ενεργοποιείται όταν αλλάξουμε τα κίνητρά μας.
Advertisment
Ας δούμε τώρα το πώς η καθημερινή μας ζωή μπορεί να αποτελέσει έναν πολύτιμο βοηθό στην εργασία με τον εαυτό μας. Έναν βοηθό που θα μας διδάξει τις κατευθύνσεις και τους στόχους αυτής της εργασίας. Γύρω μας υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, που έχουν διάφορες ανάγκες. Ασφαλώς ορισμένες από αυτές είναι «ψευτοανάγκες», (αγορά κότερου, βίλας, ταξίδια, αναγνώριση, δόξα κ.λ.π.). Υπάρχουν όμως και πολλές πραγματικές ανάγκες που η μη ικανοποίησή τους προξενεί δυστυχία στους ανθρώπους. Είναι γεγονός όμως ότι αρκετές από αυτές τις ανάγκες δεν μπορούμε να ικανοποιηθούν, λόγω του εγωισμού και της ελαττωματικότητάς μας. Δεν φταίει ούτε η κοινωνία ούτε ο Θεός, αν εμείς δεν παίρνουμε αγάπη από την οικογένειά μας. Έχουμε δώσει αγάπη για να πάρουμε; Αν νομίζουμε ότι δώσαμε, μήπως στην πραγματικότητα δίναμε εξάρτηση και όχι αγάπη; Μήπως υπογράφαμε συμβόλαια και περιμέναμε ανταλλάγματα; Σε όλες όμως τις περιπτώσεις των πραγματικών αναγκών, άσχετα με το ποιος είναι ο υπαίτιος για την μη ικανοποίησή τους, οι άνθρωποι χρειάζονται κάποια βοήθεια. Η βοήθεια αυτή δεν είναι να ικανοποιούμε εμείς σε μόνιμη βάση τις ανάγκες τους και έτσι να τους κακομαθαίνουμε, αλλά να τους βοηθήσουμε να κάνουν εκείνες τις αλλαγές στον εαυτό τους οι οποίες με την σειρά τους θα αλλάξουν και την ζωή τους, ώστε οι ανάγκες τους να ικανοποιηθούν.
Εδώ τώρα είναι το κλειδί της υπόθεσης. Πρέπει να δώσουμε ουσιαστική βοήθεια στους άλλους. Μπορούμε όμως να δώσουμε μόνο αυτό που έχουμε εμείς. Δεν μπορούμε να δώσουμε αυτό που δεν έχουμε. Για να το δώσουμε πρέπει να το αποκτήσουμε. Και για να το αποκτήσουμε πρέπει να αλλάξουμε πρώτα εμείς τον εαυτό μας. Προσέξτε τώρα. Αν δούμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες και τα πραγματικά προβλήματα των ανθρώπων του περιβάλλοντός μας, τότε θα σχηματίσουμε έναν κατάλογο με τις διάφορες βοήθειες που πρέπει να τους προσφέρουμε. Αυτό σημαίνει όμως ότι όλα αυτά πρέπει να τα αποκτήσουμε πρώτα εμείς. Αμέσως ο κατάλογος αυτός των αναγκαίων προσφορών στους άλλους μετατρέπεται σε κατάλογο αλλαγών που πρέπει να κάνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό! Γίνεται αυτομάτως, ένας κατάλογος προτερημάτων που πρέπει να αποκτήσουμε και ελαττωμάτων που πρέπει να αποβάλουμε. Η μεταμορφωτική δύναμη που διαθέτει ένας τέτοιος κατάλογος είναι εκπληκτική!
Ένας φίλος μας μπορεί να είναι υπερβολικά φιλόδοξος και αγχώδης. Για να τον βοηθήσουμε πρέπει να του δώσουμε το καλό παράδειγμα. Να είμαστε εμείς ισορροπημένοι ώστε αυτός να δει τα πλεονεκτήματα αυτού του τρόπου ζωής και να επιθυμήσει να τον ακολουθήσει. Για να το επιτύχουμε αυτό πρέπει να απαλλαγούμε από το δικό μας άγχος. Να μια εργασία για τον εαυτό μας προκειμένου να βοηθήσουμε τον άλλον.
Advertisment
Ένα μέλος της οικογένειάς μας έχει αναπτύξει μεγάλη κτητικότητα για μας και συμπεριφέρεται λες και είμαστε ιδιοκτησία του. Για να το βοηθήσουμε θα πρέπει πρώτα να απαλλαγούμε από τις αδυναμίες εκείνες, τις οποίες αυτό χρησιμοποιεί για να μας επιβάλλεται. Φόβος, ενοχές, ανασφάλειες, παθητικότητα. Να άλλη μια εργασία για τον εαυτό μας χάριν του άλλου. Έτσι θα μπορέσουμε να του δείξουμε τα όριά του, (πράγμα που πρώτα δεν ήμασταν σε θέση να το κάνουμε γιατί είχε βρει το «κουμπί» μας) και τελικά, με ψυχραιμία και χωρίς ακρότητες, θα μπορέσουμε να τον βοηθήσουμε να απαλλαγεί από την εξάρτησή του για μας διότι δεν θα είμαστε πλέον το θύμα. Θα μπορέσουμε να τον συμβουλέψουμε χωρίς να πέφτουμε στις παγίδες που μας στήνει.
Ένας φίλος μας αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα με την μητέρα του και ζητάει την συμβουλή μας. Για να μπορέσουμε να είμαστε αντικειμενικοί και να προσφέρουμε πραγματική βοήθεια, θα πρέπει να έχουμε συγχωρήσει πρώτα την δική μας μητέρα για τα ενδεχόμενα λάθη που έκανε στην ανατροφή μας και για τα ψυχικά απωθημένα που μας δημιούργησε. Μόνο όταν την συγχωρήσουμε θα μπορέσουμε να συμβουλέψουμε τον φίλο μας για την δική του μητέρα, γιατί δεν θα έχουμε πλέον «άχτι» την δική μας μητέρα.
Κάποτε μια γυναίκα επισκέφτηκε τον Γκάντι για να τη βοηθήσει με ένα πρόβλημα που είχε με το παιδί της. Το παιδί ήταν άρρωστο και δεν έπρεπε να τρώει ζάχαρη, έτσι η γυναίκα που δεν μπορούσε να το πείσει να την αποφεύγει, πήγε στον Γκάντι να ζητήσει τη συμβουλή του.
Ο Γκάντι την άκουσε και της είπε να ξαναέρθει σε μία εβδομάδα.
Μετά από μία βδομάδα η γυναίκα επέστρεψε με το παιδί της. Ο Γκάντι γύρισε στο μικρό και είπε:
“Να μην τρως ζάχαρη”!
Η γυναίκα παραξενεύτηκε.
Γιατί έπρεπε να περιμένει μια ολόκληρη βδομάδα, μόνο και μόνο για να πει ο Γκάντι αυτή τη φράση;
Τον ρώτησε λοιπόν.
Και ο Γκάντι απάντησε:
“Γιατί, πριν από μία βδομάδα έτρωγα κι εγώ ζάχαρη”!…
Βλέπουμε λοιπόν με αυτά τα απλά παραδείγματα, πως διάφορες ανάγκες των ανθρώπων του περιβάλλοντός μας, μάς οδηγούν σε συγκεκριμένες εργασίες επί του εαυτού μας προκειμένου να βοηθήσουμε αυτούς. Προσπαθούμε να αποκτήσουμε τις αρετές που αυτοί δεν έχουν ώστε να μπορέσουμε να τους τις προσφέρουμε. Αν λειτουργήσουμε έτσι σε σχέση με το περιβάλλον μας τότε θα έχουμε έναν κατάλογο με τις βελτιώσεις που πρέπει να κάνουμε στον χαρακτήρα μας. «Παραδόξως», όλες αυτές οι αλλαγές, είναι ακριβώς αυτές που χρειαζόμαστε για την εξέλιξή μας. Είναι όλα εκείνα που μας διδάσκουν οι μεγάλοι δάσκαλοι και οι διδασκαλίες τους. Και ακόμα πιο παράξενο είναι ότι αυτές οι αλλαγές είναι ακριβώς αυτές που έχουμε ανάγκη εμείς, στην παρούσα περίοδο της ζωής μας. Πως δημιουργείται ένας τέτοιος συντονισμός είναι πραγματικά ένα μυστήριο. Τα πάντα όμως υπάρχουν εδώ μέσα στην προσωπική μας ζωή. Δεν χρειάζεται να πάμε στο Θιβέτ.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο γιατί κάποιος άνθρωπος ζητάει την βοήθειά μας. Αυτό σημαίνει ότι για να τον βοηθήσουμε πρέπει να εργαστούμε με τον εαυτό μας και να αποκτήσουμε αυτό που μας ζητάει. Αυτό που μας ζητάει είναι όμως αυτό που μας λείπει. Τελικά γίνεται αυτός βοηθός μας και πρέπει να του χρωστάμε ευγνωμοσύνη. Αν είμαστε τσιγκούνηδες ενδέχεται, «όλως παραδόξως», να μας ζητήσει κάποιος χρήματα. Το όφελος δεν θα είναι μόνο δικό του αλλά και δικό μας, διότι για να τον βοηθήσουμε θα πρέπει να ξεπεράσουμε την φιλαργυρία μας. Η ζωή μας δίνει συνεχώς τέτοια μαθήματα. Αν πάρουμε το μάθημά μας έχει καλώς, αν δεν το πάρουμε αυτό θα επανέλθει ισχυρότερο και πιεστικότερο. Αν ο τσιγκούνης του παραδείγματός μας δεν βοηθήσει οικονομικά αυτόν που έχει πραγματική ανάγκη, ίσως κάποτε, χωρίς να καταλάβει τον συσχετισμό, γίνει θύμα κλοπής. Τα χρήματα που δεν έδωσε οικειοθελώς θα του αφαιρεθούν βιαίως. Πάλι θα πρέπει να καταπολεμήσει την φιλαργυρία του, αλλά τώρα υπάρχει και πόνος. Μπορεί οι φίλοι του και οι συγγενείς του αγανακτισμένοι από την συμπεριφορά του να τον εγκαταλείψουν. Πάλι το ίδιο μάθημα για τρίτη φορά, αλλά με περισσότερο πόνο και περισσότερη μοναξιά.
Αν λοιπόν θέλουμε να μάθουμε τι αλλαγές πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας, τότε ας δούμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και των καταστάσεων του περιβάλλοντός μας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ζούμε εδώ που ζούμε, ότι γνωρίζουμε αυτούς που γνωρίζουμε και ότι μας συμβαίνουν αυτά που μας συμβαίνουν. Βλέπουμε λοιπόν τις ανάγκες όλων αυτών και καθορίζουμε τις αλλαγές που πρέπει να κάνουμε μέσα μας ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε. Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Χρειάζεται κάποιος χρήματα; Πρέπει να του μάθουμε να δουλεύει. Πρώτα όμως πρέπει να έχουμε μάθει να δουλεύουμε εμείς. Αλλιώς τι θα του διδάξουμε; Είναι κάποιος νευρικός; Πρέπει να ηρεμήσουμε εμείς, ώστε να επιδράσουμε θετικά επάνω του κ.λ.π. Αυτό που χρειάζονται οι άλλοι είναι στην ουσία αυτό που χρειαζόμαστε και εμείς. Εργαζόμαστε στον εαυτό μας για να δώσουμε στους άλλους. Αυτό είναι το ισχυρότερο κίνητρο. Είναι η ανιδιοτέλεια και η προσφορά. Η θέλησή μας ενεργοποιείται από τον ιερό αυτό σκοπό και η «συχνότητά» μας ανεβαίνει. Αυτό είναι το «μυστικό» της επιτυχίας…
Εσωτερική Εργασία
