Η προπαγάνδα κατά του ήλιου δεν λέει να τελειώσει. Μόλις αρχίζει το καλοκαίρι, αρχίζει ο καταιγισμός της πλύσης εγκεφάλου για το πόσο τρομακτικός, κακός και ύπουλος είναι ο ήλιος που καραδοκεί έξω από την πόρτα μας. Ταυτόχρονα όμως εκατοντάδες επιστημονικές έρευνες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το γεγονός ότι ο σημερινός άνθρωπος δεν παράγει επαρκώς βιταμίνη D, η έλλειψη της οποίας συνδέεται με όλες σχεδόν τις γνωστές παθήσεις, από τον καρκίνο και την αρθρίτιδα μέχρι την κατάθλιψη. Ως γνωστόν όμως, η βιταμίνη D παράγεται μόνο από την έκθεσή μας στον ήλιο, ενώ περιέχεται σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες σε διάφορες τροφές. Άρα… η σύγχρονη φαρμακοβιομηχανία μας προτείνει πλέον συμπληρώματα βιταμίνης D για να αντισταθμίσουμε την έλλειψη του ήλιου…
Ας δούμε λοιπόν ένα ενδιαφέρον άρθρο από το Golden Magazine για τα αντηλιακά…
Advertisment
Ποια είναι τα μυστικά ενός καλού αντηλιακού προϊόντος; Πρέπει να προστατεύει πραγματικά το δέρμα από τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία, να μην περιορίζει τις ωφέλειες από την έκθεση στον ήλιο και να μην περιέχει βλαβερά χημικά. Κυκλοφορεί τέτοιο προϊόν στο εμπόριο; Βρήκαμε μερικές χρήσιμες πληροφορίες για τα πιο δημοφιλή καλλυντικά της εποχής, που μπορεί να σου χρησιμεύσουν για να διαλέξεις το κατάλληλο.
Κοκτέιλ χημικών
Οι αντηλιακές κρέμες περιέχουν ποσότητες χημικών ουσιών για τις οποίες, στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζουμε ούτε πώς αλληλεπιδρούν ούτε τις μακροχρόνιες επιπτώσεις τους. Στις χημικές αυτές ουσίες συγκαταλέγονται και κάποιες ύποπτες για πρόκληση σοβαρών βλαβών στον οργανισμό:
Συνθετικά ηλιακά φίλτρα, κάποια από τα οποία θεωρείται ότι έχουν αλλεργιογόνο δράση και είναι ικανά να διαταράξουν την ορμονική ισορροπία του σώματος.
Advertisment
Μη συνθετικά ηλιακά φίλτρα, όπως το διοξείδιο του τιτανίου και το οξείδιο του ψευδαργύρου, τα οποία αντανακλούν σαν καθρέφτες τις υπεριώδεις ακτίνες. Όμως, ειδικά το διοξείδιο του τιτανίου (το συναντάμε στα περισσότερα αντηλιακά προϊόντα), βρίσκεται στη λίστα πιθανών καρκινογόνων ουσιών της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (International Agency for Research on Cancer (IARC). Άλλοι επιστήμονες εφιστούν την προσοχή όχι τόσο στο ίδιο το χημικό στοιχείο όσο στον κατακερματισμό του σε πολύ λεπτά σωματίδια της τάξης των 0,1 μικρών (microns), τα λεγόμενα και νανοσωματίδια (στις ετικέτες μπορεί να αναφέρονται σαν nanoparticles, nano, ultrafine, micronized). Ο λόγος της παρουσίας των νανοσωματιδίων μέσα σε ένα αντηλιακό είναι επειδή το κάνουν να απορροφάται εύκολα χωρίς να αφήνει την χαρακτηριστική ασπρίλα στο δέρμα. Μελέτη του καναδικού πανεπιστημίου της Bρετανικής Κολομβίας έδειξε ότι τα νανοσωματίδια διοξειδίου του τιτανίου προξένησαν οξείες και χρόνιες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των πειραματόζωων.
Γερμανοί επιστήμονες του πανεπιστημίου του Rostock φαίνεται να συμφωνούν, όπως και επιστήμονες του πανεπιστημίου του Μισούρι.
Αλουμίνιο, ένα συστατικό που το βαραίνουν πολλές κατηγορίες. Σύμφωνα με τη Γαλλίδα δημοσιογράφο και συγγραφέα Virginie Belle, μια ημέρα στην παραλία φορώντας αντηλιακό εισάγει στο σώμα 1 γρ. αλουμινίου. Το αλουμίνιο έχει ενοχοποιηθεί – μεταξύ άλλων – για τη συμβολή του στη γήρανση του δέρματος και την εμφάνιση δερματικού καρκίνου. Η Belle παρουσιάζει τα στοιχεία στο βιβλίο της «Όταν το αλουμίνιο μας δηλητηριάζει» («Quand l’aluminium nous empoisonne»), βασισμένο σε μακροχρόνια έρευνα και παγκόσμιες μελέτες.
Πρώτες ύλες από πετροχημικά (προερχόμενες από πετρέλαιο).
Χημικές αρωματικές και χρωστικές ουσίες και συντηρητικά τύπου Parabens, τα οποία έχουν κατηγορηθεί για οιστρογονική, τοξική και καρκινογόνο δράση.
Άλλα συστατικά, ύποπτα για αλλεργιογόνα ή/και οιστρογονική δράση, όπως τα: Oxybenzone (benzophenone-3), Octinoxate (octyl-methoxycinnamate), Homosalate.
Αλήθειες που ξαφνιάζουν
Σύμφωνα με έρευνα του αμερικανικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού Περιβαλλοντική Ομάδα Εργασίας (Environmental Working Group, EWG ), υπάρχουν κάποιες αλήθειες για τα αντηλιακά του εμπορίου που ξαφνιάζουν:
Όπως αναφέρουν ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), δεν γνωρίζουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα αντηλιακά βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος.
Ερευνητές έχουν εντοπίσει αυξημένο κίνδυνο προσβολής από μελάνωμα σε κάποιους χρήστες αντηλιακών. Αυτό πιθανόν συμβαίνει είτε γιατί θεωρούν τον εαυτό τους προστατευμένο, άρα κάθονται περισσότερες ώρες στον ήλιο, είτε εξαιτίας χρήσης προϊόντων κακής ποιότητας. Άλλη σημαντική αιτία είναι η αποδόμηση των χημικών ουσιών που περιέχονται στα αντηλιακά, η οποία δημιουργεί βλαβερές ελεύθερες ρίζες.
Ο FDA υποστηρίζει ότι δείκτες ηλιακής προστασίας (SPF) μεγαλύτεροι από το 50 είναι παραπλανητικοί και παρασύρουν τον κόσμο να κάνει άφοβα ηλιοθεραπεία για περισσότερη ώρα. Το γεγονός είναι ότι οι εταιρείες καλλυντικών αύξησαν σημαντικά το 2011 τις τιμές SPF των προϊόντων τους.
Η σύνθεση της βιταμίνης D στον οργανισμό πραγματοποιείται με τη βοήθεια της ηλιοφάνειας. Όμως την τελευταία εικοσαετία η Αμερική βιώνει μια αυξανόμενη επιδημία ανεπάρκειας βιταμίνης D, ιδιαίτερα στα παιδιά. Η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (American Medical Association), διαφωνώντας με άλλους οργανισμούς, έχει συστήσει έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακό για ένα δεκάλεπτο την ημέρα, γιατί το αντηλιακό εμποδίζει τη μέγιστη σύνθεση της βιταμίνης.
Η βιταμίνη Α που περιέχεται στα αντηλιακά με την ονομασία Retinyl palmitate ή Retinol ενδέχεται κάτω από την επίδραση του ήλιου να επιταχύνει την ανάπτυξη καρκίνου, σύμφωνα με έρευνα του FDA, διότι – όπως ήδη γνώριζαν οι επιστήμονες – μπορεί να σχηματίσει ελεύθερες ρίζες που βλάπτουν το DNA.
Αλείψου με φυσικά συστατικά
Είναι πλέον αποδεδειγμένο πως ό,τι έρχεται σε επαφή με το δέρμα απορροφάται και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος, άρα η πιο βασική αρχή προφύλαξης θα μπορούσε να είναι να μην βάζεις επάνω στο δέρμα σου κάτι που δεν μπορείς να το βάλεις στο στόμα σου, όπως τις διάφορες χημικές ουσίες. Έτσι, σπιτικά, χειροποίητα αντηλιακά φτιαγμένα με φυτικά (βρώσιμα ως επί το πλείστον) υλικά όπως ελαιόλαδο, σησαμέλαιο, σιτέλαιο, χυμός καρότου και λεμονιού, βούτυρο καριτέ και λάδι καλέντουλας συστήνονται ανεπιφύλακτα από τους λάτρεις των φυσικών λύσεων. Από την άλλη μεριά, η υπόδειξη αμερικανικών και καναδικών δημόσιων υπηρεσιών υγείας αφορά μόνο σε δύο πράγματα: Σκιά και σωστά ρούχα.
Αντηλιακή προστασία εκ των έσω
Κατά την έκθεση του σώματος στον ήλιο η βιταμίνη Α μετατρέπεται στην πολυτιμότατη βιταμίνη D. Όμως η βιταμίνη D λειτουργεί και σαν εσωτερικό αντηλιακό. Το σώμα λοιπόν θα πρέπει να κάνει την δική του αντηλιακή προετοιμασία καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες A, D και ασβέστιο έναν μήνα πριν έρθει η ώρα να εκτεθεί στον καλοκαιρινό ήλιο. Οι τροφές αυτές, μαζί με εκείνες που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικές ουσίες, αυξάνουν τα επίπεδα της φυσικής προστασίας του δέρματος στις υπεριώδεις ακτίνες και αποτρέπουν τα εγκαύματα. Έρευνα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Creighton στη Νεμπράσκα των ΗΠΑ έδειξε ότι αυξημένη δόση βιταμίνης D και ασβεστίου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου (συμπεριλαμβανομένου και αυτού του δέρματος) κατά 77%!
