Νίκη Λιώτη, Ψυχολόγος
Ακούμε συχνά ότι τα πρώτα 3 χρόνια στη ζωή ενός παιδιού είναι τα πιο σημαντικά. Έτσι, τα πρώτα 3 χρόνια με τα παιδιά μας, κάνουμε τις σωστές δραστηριότητες, αγοράζουμε τα σωστά παιχνίδια και διαβάζουμε τα σωστά βιβλία.
Advertisment
Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι στους 6 μήνες εγκυμοσύνης, το έμβρυο έχει ήδη επίγνωση, ανταποκρίνεται και είναι συναισθηματικά ενεργό. Στους έξι μήνες το αγέννητο παιδί μπορεί να δει, να ακούσει, να γευτεί, να αισθανθεί, ακόμα και να μάθει.
Έτσι, η σωματική και συναισθηματική υγεία ενός παιδιού διαμορφώνεται πριν ακόμα γεννηθεί. Μέρος αυτής της διαμόρφωσης καθορίζεται από το πώς οι γονείς – και κυρίως η μητέρα – αισθάνονται για τη ζωή τους και για τη μεταξύ τους σχέση.
Η ψυχική υγεία του ζευγαριού που επιθυμεί την απόκτηση ενός παιδιού παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτού του νέου ανθρώπου. Η κατάλληλη προετοιμασία του ζευγαριού για τη σύλληψη και την κυοφορία του παιδιού, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υγεία, την ψυχική ισορροπία, την προσωπικότητα, τις κλίσεις και τα ταλέντα του. Καθορίζει, επίσης, την ψυχοσύνθεσή του, αλλά και το αν θα έχει εγγεγραμμένες μέσα του τις ηθικές αξίες της ζωής.
Advertisment
Οι μελλοντικοί γονείς που ετοιμάζονται να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί, χρειάζεται να γνωρίζουν πως δεν προετοιμάζουν απλά ένα μωρό, ένα παιδί σε όλες της ηλικίες, αλλά προετοιμάζουν τον άνθρωπο, τον πολίτη του αύριο. Γιατί το μωρό που θα έρθει στη ζωή, θα έχει «γαλουχηθεί» με αξίες ζωής, οι οποίες θα το οδηγήσουν να φερθεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο όταν αρχίσει να περνάει στην εφηβεία ή να ωριμάζει αργότερα ως ενήλικος άνθρωπος και να συμμετέχει στην κοινοτική ζωή.
Η επιγενετική για την ανάπτυξη του εμβρύου
Σύμφωνα με νέες έρευνες στον τομέα της επιγενετικής, η αρνητική ή θετική διάθεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αλλάξει την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του εμβρύου και να επηρεάσει τη γενετική έκφραση.
Ο Bruce Lipton (βιολόγος, νευροεπιστήμονας PhD και ερευνητής του Stanford) περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο οι σκέψεις της μητέρας πριν τη γέννηση επιτρέπουν στο αγέννητο βρέφος να βελτιστοποιήσει τη γενετική και φυσιολογική του ανάπτυξη: «Τα γονίδια δεν είναι πεπρωμένο! Οι επιδράσεις του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, του άγχους και των συναισθημάτων, μπορούν να τροποποιήσουν αυτά τα γονίδια, χωρίς να αλλάξουν το βασικό τους προσχέδιο. Και αυτές οι τροποποιήσεις, που έχουν ανακαλύψει οι επιγενετιστές, μπορούν να μεταφερθούν στις επόμενες γενιές.»
«Είναι βιολογικά αδύνατο για ένα γονίδιο να λειτουργεί ανεξάρτητα από το περιβάλλον του: τα γονίδια είναι σχεδιασμένα με τρόπο ώστε να ρυθμίζονται από τα σήματα του άμεσου περιβάλλοντός τους, κάποια από τα οποία είναι βαριά επηρεασμένα από τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις», λέει ο Daniel Goleman, στο βιβλίο του Social Intelligence.
Οι αρνητικές σκέψεις είναι συχνά αιτία αρνητικών αγχογόνων αντιδράσεων που βασίζονται στο φόβο. Ο Chopra δηλώνει, «Το άγχος ενεργοποιεί το ενδοκρινικό σύστημα του παιδιού και επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού. Παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες με έντονα αγχωτική εγκυμοσύνη, είναι πιο πιθανό να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς στη μετέπειτα ζωή τους.» Ο Verny συμφωνεί, «… μελέτες έχουν δείξει ότι μητέρες με έντονο και συνεχές στρες είναι πιο πιθανόν να αποκτήσουν μωρά πρόωρα, με χαμηλότερο του μέσου όρους βάρος, υπερκινητικά, οξύθυμα και με κολικούς.» Ο Lipton σε 6 ειδικές μελέτες, γράφει, «Όταν περνούν διαμέσου του πλακούντα, οι ορμόνες μιας μητέρας που βιώνει χρόνιο στρες, θα αλλάξουν ριζικά την κατανομή ροής του αίματος στο έμβρυο και θα αλλάξουν το χαρακτήρα της φυσιολογίας ανάπτυξης του παιδιού της.» Ο Chopra γράφει, «Όταν είσαι αγχωμένος, απελευθερώνεις χημικές ουσίες κωδικοποιημένες για το άγχος και κάθε κύτταρο στο σώμα σου λαμβάνει το μήνυμα.» Αυτά τα κύτταρα περιλαμβάνουν το αναπτυσσόμενο έμβρυο.
Από την άλλη πλευρά, λέει ο Dr. Verny, «Τα θετικά μητρικά συναισθήματα φαίνεται να προάγουν την υγεία του αγέννητου παιδιού.» Και συνεχίζει, «… οι σκέψεις που εμποτίζουν το αναπτυσσόμενο μωρό με μια αίσθηση χαράς και ηρεμίας μπορούν να εγκαθιδρύσουν μία ισορροπημένη, χαρούμενη και γαλήνια διάθεση για όλη τη ζωή.» Ο Chopra συμφωνεί, «Όταν είμαστε χαρούμενοι, το σώμα μας παράγει φυσικές χημικές ουσίας χαράς/ ευχαρίστησης (natural pleasure chemicals) που ονομάζονται ενδορφίνες και εγκεφαλίνες. Όταν είμαστε ήρεμοι και χαλαροί, απελευθερώνουμε χημικές ουσίες παρόμοιες με αυτές των ηρεμιστικών χαπιών.» Χωρίς στρες, λέει ο Chopra, «το νευρικό σύστημα του μωρού σας λειτουργεί ομαλά. Όταν είστε ήρεμοι, το μωρό σας είναι σε θέση να αναπτυχθεί ειρηνικά.»
Πλάθοντας την προσωπικότητα ενός παιδιού
Οι ψυχολόγοι πλέον υποστηρίζουν ότι η προγεννητική ζωή και η εμπειρία της γέννησης είναι συχνά καθοριστικοί παράγοντες της ανθρώπινης προσωπικότητας και επάρκειας. Ιδιότητες, όπως η αυτοπεποίθηση, η κατάθλιψη και η εξαρτητική συμπεριφορά αποδίδονται σε εμπειρίες μέσα στη μήτρα. (Thomas Verny, Nurturing the Unborn Child)
Σε κάποιο επίπεδο, αυτό που η έγκυος μητέρα αισθάνεται συναισθηματικά μεταφέρεται απευθείας στο αγέννητο παιδί της. Εξαιτίας αυτού, τα συνεχή αρνητικά συναισθήματα μπορούν να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στο έμβρυο.
Το έμβρυο απορροφά αρνητικά συναισθήματα, όπως το θυμό, το άγχος ή την ανησυχία ∙ συναισθήματα που βιώνουν όλοι οι ενήλικες μέσα στην αγχωτική καθημερινότητά τους. Ωστόσο, το μεγαλύτερο κακό γίνεται όταν μια μητέρα δεν θέλει το παιδί. Αυτά και άλλα αρνητικά συναισθήματα επιδρούν αρνητικά στην διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσης του μωρού.
Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει και ο πατέρας. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το έμβρυο επηρεάζεται και από τα συναισθήματα του πατέρα απέναντι στη μητέρα και το παιδί του. Αυτό συμβαίνει γιατί το έμβρυο μπορεί να απορροφήσει τη συναισθηματική ενέργεια των γονιών του. Αυτή η ενέργεια βοηθάει στη δημιουργία της αντίληψης που θα έχει το παιδί για τον εαυτό του στη μετέπειτα ζωή του. Για παράδειγμα, το παιδί θα αισθάνεται χαρούμενο ή λυπημένο, ασφαλές ή ανασφαλές, θα γίνει επιθετικό ή πράο. Και μερικές έρευνες δείχνουν ότι οι γονείς αρχίζουν να επηρεάζουν τη ζωή των παιδιών τους λίγο μετά τη σύλληψη.
Τι μηνύματα στέλνετε στο παιδί σας;
Η έρευνα δείχνει ότι σε μικρό χρονικό διάστημα μετά από τη σύλληψη, υπάρχει στο έμβρυο ένα επίπεδο συνειδητότητας. Καθώς το έμβρυο αναπτύσσεται, το υποσυνείδητό του αποθηκεύει πληροφορίες που το προετοιμάζουν για το περιβάλλον της μητέρας του. Αλλά και ο ρόλος του πατέρα σε σχέση με τη μητέρα είναι εξίσου σημαντικός.
Από τον έκτο μήνα, το έμβρυο μπορεί να ακούσει και να κινηθεί στο ρυθμό της φωνής της μητέρας του. Φανταστείτε τη διαφορετική επιρροή που υπάρχει, αν η μητέρα τραγουδάει χαρούμενη ή φωνάζει θυμωμένη.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα υπερηχογραφήματα που λαμβάνονται όταν οι γονείς φωνάζουν ο ένας στον άλλον, δείχνουν ολόκληρο το σώμα του μωρού να συσπάται με διέγερση. Φανταστείτε τη ζημιά που προκαλείται μετά από μήνες μετάδοσης αυτής της αρνητικής ενέργειας στο μωρό. Μελέτες δείχνουν ότι η κακή σχέση μεταξύ των γονέων αυξάνει τον κίνδυνο ψυχολογικής και σωματικής βλάβης στο μωρό κατά 200% ή και περισσότερο!
Πώς οι υποσυνείδητες σκέψεις επηρεάζουν το έμβρυό σας;
Ένας άλλος ισχυρός τρόπος να επηρεάσουν οι γονείς το έμβρυό τους είναι μέσα από τις πεποιθήσεις τους. Ολόκληρη η ζωή μας είναι μια αντανάκλαση των πεποιθήσεών μας, οι οποίες προέρχονται από τις εμπειρίες της ζωής μας αλλά και από τις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους ανθρώπους. Η πλειοψηφία αυτών των πεποιθήσεων είναι υποσυνείδητες και προγραμματίζουν αθόρυβα το μυαλό μας να αντιδρά στον κόσμο μας. Εάν αυτές οι πεποιθήσεις είναι αρνητικές, προγραμματίζουν το μυαλό μας να είμαστε αυτοκαταστροφικοί. Καθημερινά βλέπουμε ανθρώπους που λένε, «Δεν μπορώ…», «Δεν είμαι αρκετά καλός για να…», «Εγώ είμαι τόσο άτυχος…» κ.ο.κ.
Ως μελλοντικοί γονείς, οι αρνητικοί προγραμματισμοί προέρχονται συνήθως από το φόβο: «Θα κάνω τα ίδια λάθη που έκαναν οι γονείς μου;»… «Θα είναι το μωρό μου υγιές και θα μπορέσω να γεννήσω φυσιολογικά;»… «Θα μπορέσω να παράσχω στο παιδί μου επαρκώς αυτά που χρειάζεται;»
Οι μόνες μητέρες αντιμετωπίζουν επιπρόσθετα αρνητικά συναισθήματα, όπως: «Θα είμαι εγώ αρκετή για το μωρό μου χωρίς την παρουσία του πατέρα του;»… «Μπορώ να μεγαλώσω μόνη μου το παιδί μου;»
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι γονείς που ζουν με αρνητικές σκέψεις, μεταδίδουν αυτά τα συναισθήματα στο έμβρυο. Με τη σειρά τους, αυτά προγραμματίζουν το φόβο μέσα στο παιδί, πριν ακόμα αυτό «έρθει» στον κόσμο.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό τόσο για τη μητέρα όσο και τον πατέρα να καταλάβουν τα συναισθήματά τους και να τα αντιμετωπίσουν με έναν αποτελεσματικό τρόπο. Το συνεχές άγχος της μητέρας έχει επιπτώσεις στο αγέννητο παιδί της. Αν οι σκέψεις και τα συναισθήματα της μητέρας είναι θετικά και ενισχυτικά ή αρνητικά και απορριπτικά, συμβάλλουν στον καθορισμό και τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού.
Η εξάσκηση στην αισιοδοξία αναθρέφει ένα πιο χαρούμενο και πιο υγιές παιδί
Αν οι αρνητικές σκέψεις είναι η βασική αιτία της καταστροφικής αντίδρασης στο στρες, η εξάσκηση στη νοερή απεικόνιση μπορεί να επαναπρογραμματίσει μια θετική λύση. Στο βιβλίο του «Magical Beginnings, Enchanted Lives» ο Chopra δείχνει στις έγκυες γυναίκες πώς να αλλάξουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους προς τη χαρά, προκειμένου να απελευθερώσουν ευεργετικές χημικές ουσίες στο αγέννητο μωρό. Εκδοχές της νοερής απεικόνισης διδάσκονται από τον Verny, τον Goleman και τον Chopra.
«Οι σκέψεις και οι λέξεις μεταμορφώνονται στην κυριολεξία σε σάρκα.», λέει ο Chopra, «Κάθε εμπειρία έχει αντίκτυπο στη βιολογία μας.» Η λύση που προτείνει είναι να «αλλάξουμε τις εμπειρίες μας» συνειδητά.
Ο Goleman γράφει «Η επιγενετική δείχνει πώς το περιβάλλον μας μεταφράζεται στο άμεσα χημικό περιβάλλον ενός δεδομένου κυττάρου και προγραμματίζει τα γονίδιά μας με τρόπο που καθορίζει πόσο ενεργά θα είναι.»
Ο Dr. Verny λέει, «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διατροφή της μητέρας είναι σημαντική για την ανάπτυξη του μωρού…», αλλά «οι αισθήσεις, τα συναισθήματα και οι σκέψεις βυθίζουν το αγέννητο παιδί σε έναν αρχέγονο κόσμο εμπειριών, κατευθύνοντας συνεχώς την ανάπτυξη του νου.»
Και ίσως το πιο σοφό απ’ όλα:
«Η εγκυμοσύνη δεν είναι κάτι που απλά συμβαίνει μέσα στη γυναίκα ∙ είναι μια θαυματουργή διαδικασία συνδημιουργίας. Για εννέα μήνες, η γυναίκα αποτελεί το περιβάλλον του μωρού της και το μωρό της επηρεάζεται από την κάθε εμπειρία της» Deepak Chopra, MD, Magical Beginnings, Enchanted Lives
Ο σκοπός είναι να δίνετε θετική χροιά στις εμπειρίες σας και να εξασκηθείτε μέχρι οι σκέψεις και οι αντιλήψεις σας να φιλτράρονται μέσα από το φακό της αγάπης. Ίσως είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να προσφέρετε στο παιδί σας.
Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία:
Get fit for birth (n.d.). Thoughts and feelings affect your unborn child. Ανασύρθηκε στις 21/08/2014 από: https://www.getfitforbirth.com/thoughts-and-feelings-affect-your-unborn-baby/
Goodlatte, J. (2013). A mother’s emotions affect her unborn child. Ανασύρθηκε στις 22/08/2014: https://www.naturalbabypros.com/article/375/a-mother%E2%80%99s-emotions-affect-her-unborn-child/
Nelli, K. (2012).Your thoughs affect your unborn child. Ανασύρθηκε στις 22/08/2014 από: https://consciouspregnancyretreats.com/your-thoughts-affect-your-unborn-child/
Small J. (2014) Your thoughts and their affect on your unborn baby. Ανασύρθηκε στις 21/8/2014 από: https://www.the-open-mind.com/your-thoughts-their-affect-on-your-unborn-baby/
Συνέντευξη με την Ιωάννα Μαρή: Προγεννητική αγωγή για έναν καλύτερο κόσμο. Ανασύρθηκε στις 20/08/2014 από: https://www.paratiritis-news.com/?p=23181
To believe is to be (n.d.) How a parent’s thoughts shape their unborn child’s life. Ανασύρθηκε στις 20/8/2014 από: https://tobelieveistobe.com/articles/how-a-parents-thoughts-shape-their-unborn-childs-life/
