Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει το φαινόμενο του εθισμού στο διαδίκτυο, το οποίο εκτός από τις δυσμενείς επιδράσεις στην ψυχική υγεία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Υπολογίζεται ότι το 10% του πληθυσμού των ΗΠΑ πάσχει από εθισμό στο διαδίκτυο ενώ στην χώρα μας το 18% των Ελλήνων εμφανίζουν περιοδικά ή συχνά προβλήματα μα την κατάχρηση του διαδικτύου ενώ το 1% θεωρείται ήδη εθισμένο.
Το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, έχει παρέμβει σε ατέλειωτες περιπτώσεις εφήβων που ήθελαν να αυτοκτονήσουν με τη βοήθεια του διαδικτύου. Οι λόγοι που οδήγησαν τους εφήβους στη συγκεκριμένη ενέργεια ήταν, όπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, ψυχολογικά προβλήματα, περιέργεια αλλά και απώλεια μεγάλων χρηματικών ποσών μέσω πιστωτικής κάρτας σε τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα στο διαδίκτυο. Επίσης οι παρεμβάσεις της αστυνομίας, αφορούσαν και ορισμένες περιπτώσεις αποπλάνησης ανηλίκων μέσω Ιντερνέτ.
Advertisment
Το τίμημα του σύγχρονου, άμεσου τρόπου επικοινωνίας είναι μεταξύ των άλλων οι κίνδυνοι που εγκυμονεί η χρήση των υπηρεσιών του facebook και περιγράφονται παρακάτω:
Τα προσωπικά στοιχεία του χρήστη περνούν στην ιστοσελίδα Facebook. Με την αποδοχή των όρων χρήσης της ιστοσελίδας, τα προσωπικά στοιχεία του χρήστη είναι στη διάθεση της εταιρείας που τη διαχειρίζεται. Μπορεί να τα κάνει ό,τι θέλει και να τα χρησιμοποιήσει όπως εκείνη νομίζει.
Προσωπικά στοιχεία(φωτογραφίες κ.λ.π) στο Facebook ή προσωπικές σκέψεις, το Facebook μπορεί να τις μετατρέψει σε βιβλίο, να δημιουργήσει αντίγραφα και να τα προωθήσει στην αγορά, καταστρατηγώντας τις σχετικές διατάξεις για τα πνευματικά δικαιώματα.
Advertisment
Το Facebook έκανε μια μικρή αλλά πολύ σημαντική αλλαγή στους όρους χρήσης του, κάτι που θα πρέπει να το έχουμε κατά νου πριν ανεβάσουμε κάτι εκεί. Μέχρι τώρα, ανεβάζοντας κάτι δίνατε αυτόματα την άδεια στο facebook να το χρησιμοποιεί, να το φιλοξενεί κλπ. Αν όμως σβήνατε το λογαριασμό σας αμέσως καταργούσατε και την άδεια. Το Facebook μπορούσε να κρατήσει στα αρχεία του το υλικό σας αλλά σε καμία περίπτωση να το χρησιμοποιήσει, αφού καταργήσατε το λογαριασμό. Με τους νέους όρους όμως, ακόμα και αν καταργήσετε τον λογαριασμό σας, ό,τι έχετε ανεβάσει κατά καιρούς στο facebook του έχετε δώσει το δικαίωμα να τα χρησιμοποιεί, για πάντα!
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο είναι γρήγορο, διαπράττεται σε χρόνο δευτερολέπτων και πολλές φορές δεν το αντιλαμβάνεται ούτε το ίδιο το θύμα.
Είναι εύκολο στην διάπραξή του, φυσικά για όσους το γνωρίζουν, ενώ τα ίχνη που αφήνει είναι ψηφιακά…
Για την τέλεσή του απαιτούνται άριστες και εξειδικευμένες γνώσεις, όπου είναι πιο προηγμένο και από το οικονομικό έγκλημα.
Μπορεί να διαπραχθεί χωρίς την μετακίνηση του δράστη, ο οποίος ενεργεί από το γραφείο ή το σπίτι του, χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή του.
Δίνει τη δυνατότητα σε άτομα με ιδιαιτερότητες όπως οι παιδόφιλοι (child pornography) να επικοινωνούν γρήγορα ή και σε πραγματικό χρόνο, χωρίς μετακίνηση, εύκολα, ανέξοδα, να βρίσκονται πολλοί μαζί στις ίδια ομάδες συζητήσεως (News groups) ή μέσα σε chat rooms..
Οι “εγκληματίες του κυβερνοχώρου” πολλές φορές δεν εμφανίζονται με την πραγματική των ταυτότητα , αποστέλλουν ηλεκτρονικά μηνύματα(e-mail) με ψευδή στοιχεία.
Είναι έγκλημα «χωρίς πατρίδα» και τα αποτελέσματά του μπορεί να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα σε πολλούς τόπους.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
1.ΑΠΑΤΕΣ ΜΕΣΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
2 .CRACKING KAI HACKING.
3 .ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ-ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ.
4. ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ: (Μην στέλνεται τον αριθμό της πιστωτικής σας κάρτας με email και μην τον δίνετε σε δικτυότοπους αμφίβολης αξιοπιστίας τους οποίους δεν γνωρίζεται. Το οικονομικό έγκλημα έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις στο Ίντερνετ. Μην δίνετε τα προσωπικά σας στοιχεία, το όνομα σας, την διεύθυνση σας, το τηλέφωνο σας, ή φωτογραφίες σας σε αγνώστους που συναντάτε στο Ίντερνετ ακόμη και αν σας το ζητήσουν).
5. ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ.
6. ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΑ CHAT ROOMS: (Έχουν καταγραφεί πολλά περιστατικά προτροπής σε ομαδική αυτοκτονία στο Facebook).
7. ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ: (Παιδόφιλοι, άτομα υπεράνω κάθε υποψίας, δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν τη θέση τους αλλά και τη σχέση τους(συγγένεια), για να ικανοποιήσουν το αρρωστημένο πάθος τους).
8.ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΙΑ: (Απόρρητα έγγραφα σε προγράμματα ανταλλαγής αρχείων μουσικής!)
9.ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΚΗ ΔΥΣΦΗΜΙΣΗ: (Έχουν καταγγελθεί περιπτώσεις όπου έχουν χρησιμοποιηθεί φωτογραφίες χρηστών σε μοντάζ, για να δυσφημίσουν αυτούς ή τρίτους που εμπλέκουν).
ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ ΦΙΛΤΡΑ
Ένα φίλτρο είναι ένα πακέτο λογισμικού το οποίο μπορεί να αποκλείσει την προσπέλαση σε τόπους του κυβερνοχώρου με παράνομο ή επιβλαβές περιεχόμενο.
Η αποτελεσματικότητα ενός φίλτρου εξαρτάται από την επινοητικότητα του λογισμικού καθώς και από το πόσο ανανεωμένες είναι οι λίστες με τους απαγορευμένους τόπους. Διαφορετικά φίλτρα είναι αποτελεσματικά στο να αποκλείουν την πρόσβαση σε τόπους με διαφορετικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, κάποιο φίλτρο μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό στο να αποκλείει την πρόσβαση σε τόπους με πορνογραφικό περιεχόμενο, ενώ κάποιο άλλο να είναι πιο αποτελεσματικό σε περιεχόμενο με βία η ρατσισμό.
Μην απαντάτε σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εάν δεν γνωρίζετε τον αποστολέα. Για να μην γεμίζει η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με άχρηστα διαφημιστικά μηνύματα, διαγράψτε τα πριν καν τα διαβάσετε.
Βασίλης Γατσάς
Διδάκτωρ Εγκληματολογικής Ψυχολογίας