Άρθρο της Debbie Hampton
Αν υπήρχε κάτι απλό που θα μπορούσατε να κάνετε για να βελτιώσετε τις επιδόσεις του παιδιού σας στο σχολείο πέρα από τη μακροχρόνια εκπαίδευση και τη φροντίδα της υγείας του, τα χρήματα και μια σταθερή οικογενειακή ατμόσφαιρα, δεν θα θέλατε να το εφαρμόσετε;
Advertisment
Ακόμα κι αν σας φαίνεται απίστευτο, αυτό το απλό πράγμα όντως υπάρχει. Και ίσως είναι ακόμα πιο απλό απ’ ό,τι νομίζετε: μιλήστε με τα παιδιά σας.
Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι τα μωρά χρειάζονται κάτι περισσότερο από ένα καροτσάκι της τελευταίας λέξης της μόδας, ένα διαδραστικό παιχνίδι ή το κάθισμα του αυτοκινήτου προκειμένου να ξεκινήσει σωστά η πνευματική, συναισθηματική και σωματική τους ανάπτυξη. Χρειάζονται λέξεις – τραγούδια, ποιηματάκια, καθημερινές κουβέντες, βιβλία και παραμύθια. Όλα αυτά δεν είναι ούτε επιπόλαια ούτε ανόητα: μέσω αυτών αναπτύσσεται ο εγκέφαλος. Η ομιλία σε ένα μωρό δεν ενθαρρύνει μόνο την ανάπτυξη της γλώσσας. Είναι απαραίτητη και για την ανάπτυξη του εγκεφάλου του γενικότερα.
Κάθε φορά που ο γονέας έχει μια θετική λεκτική αλληλεπίδραση με το παιδί, οι νευρικές συνδέσεις δυναμώνουν στον ταχέως αναπτυσσόμενο εγκέφαλό του. Έτσι λοιπόν, οι λέξεις από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση ή κάποιου που μιλάει στο κινητό τηλέφωνο δεν έχουν κανένα όφελος. Ενδιαφέρον, έτσι δεν είναι;
Advertisment
Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στα Πανεπιστήμια Ράις και Κολούμπια ανέφεραν ενδιαφέροντα ευρήματα σχετικά με το πόσες περισσότερες λέξεις ακούν σε καθημερινή βάση τα παιδιά που ανήκουν στη μεσαία και ανώτερη τάξη σε σύγκριση με τα παιδιά από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Κατά τη διάρκεια των 4 πρώτων ετών της ζωής του, ένα παιδί από οικογένεια με χαμηλό εισόδημα ακούει περίπου 30 εκατομμύρια λιγότερες λέξεις, δηλαδή λιγότερο από το ένα τρίτο σε σχέση με τα υπόλοιπα.
Τα ακούσματα του παιδιού έχουν άμεσες συνέπειες στη μάθηση και σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Αυτό το χάσμα μεγαλώνει καθώς μεγαλώνει και το παιδί.
Εκτός από την έλλειψη έκθεσης σε λεκτικά ακούσματα, ένα παιδί που προέρχεται από οικογένεια με χαμηλό εισόδημα συχνά ακούει λέξεις με αρνητικό ή αποθαρρυντικό νόημα. Σύμφωνα με μια μελέτη, ένα μέσο παιδί από μια οικογένεια που ανήκει στην κατώτερη τάξη ακούει 125.000 περισσότερες αποθαρρυντικές λέξεις από την ηλικία των τεσσάρων. Συγκριτικά, ένα παιδί από μια οικογένεια με υψηλά εισοδήματα θα έχει ακούσει 560.000 περισσότερες επαινετικές λέξεις.
Αυτά λοιπόν είναι τα αρνητικά της υπόθεσης καθώς και κάτι για να έχουμε υπόψη ως κοινωνία γενικότερα. Υπάρχει όμως κι ένα καλό νέο ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης ή / και εισοδήματος. Εν ολίγοις, η λύση είναι απλή και εύκολη: μιλήστε στο παιδί σας. Αυτό δεν ενισχύει μόνο τον εγκέφαλο των παιδιών, αλλά η γνωριμία με τον κόσμο τους καθώς και η επικοινωνία μαζί τους αποτελεί επίσης μια πολύτιμη εμπειρία για εμάς τους ενήλικες.
Η εξάλειψη του χάσματος των 30 εκατομμυρίων λέξεων απαιτεί έγκαιρη παρέμβαση και βρίσκεται στο επίκεντρο διαφόρων κυβερνητικών προγραμμάτων καθώς και του προγράμματος «The Thirty Million Words Initiative».
Παρακάτω αναφέρονται μερικοί απλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να αναπτύξουν το λεξιλόγιο αλλά και τον εγκέφαλό τους:
• Καθιερώστε την ανάγνωση βιβλίων για τα παιδιά από τη γέννησή τους. Τοποθετήστε πάνινα βιβλία στην κούνια τους και αδιάβροχα βιβλία στο μπάνιο. Βάλτε βιβλία δίπλα στο κάθισμα του αυτοκινήτου, σε χαμηλά ράφια και άλλα μέρη όπου έχουν πρόσβαση. Και το πιο σημαντικό, διαβάστε τους καθημερινά.
• Κάντε χειρονομίες και χρησιμοποιήστε τις εκφράσεις του προσώπου σας όταν μιλάτε στα παιδιά για να τα βοηθήσετε να κατανοήσουν το νόημα των λέξεων.
• Χρησιμοποιήστε καινούριες και ενδιαφέρουσες λέξεις με φυσικό τρόπο. Οι καινούριες λέξεις βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τη σημασία τους.
• Τραγουδήστε και διαβάστε ποιήματα για να εισάγετε καινούριο λεξιλόγιο με ευχάριστο τρόπο.
• Συζητήστε με τα παιδιά και ενθαρρύνετέ τα να μιλήσουν το ένα στο άλλο. Κάντε ερωτήσεις, διατυπώστε παρατηρήσεις και ενθαρρύνετε τα να σκέφτονται και να μοιράζονται τις ιδέες τους.
• Επισκεφτείτε βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία. Τα περισσότερα έχουν χώρους για τα παιδιά, όμορφα βιβλία και άνετους χώρους όπου μπορούν να ξεφυλλίσουν ένα βιβλίο.
• Κρατήστε την τηλεόραση κλειστή και μειώστε τον χρόνο παρακολούθησης σε παιδιά μικρότερης αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας.