Η Annie Besant (1847-1933) ήταν πολιτική και κοινωνική μεταρρυθμίστρια, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, θεοσοφίστρια και θετή μητέρα του Jiddu Krishnamurti. Η Annie Besant ήταν μια ανήσυχη και δυναμική προσωπικότητα που τάραξε τα νερά στην εποχή της. Πολλοί την αγάπησαν και ακόμα περισσότεροι έγιναν εχθροί της.
Το όνομά της ήταν Annie Woods. Γεννήθηκε στο Λονδίνο την 1η Οκτωβρίου 1847. Η παιδική της ηλικία δεν ήταν χαρούμενη, εν μέρει εξαιτίας του θανάτου του πατέρα της όταν ήταν 5 ετών. Όπως οι περισσότερες μεγάλες προσωπικότητες της ιστορίας, από πολύ μικρή ήταν μελαγχολική και είχε επαναστατικές ιδέες. Η μητέρα της έπεισε τη φίλη της Ellen Marryat, αδελφή του συγγραφέα Frederick Marryat, να αναλάβει την ευθύνη για την κόρη της και η Ellen τη διαβεβαίωσε ότι η Annie θα λάμβανε σωστή παιδεία. Ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη και ήρθε σε επαφή με την Καθολική Εκκλησία η οποία την χάραξε αρνητικά.
Advertisment
Το 1867, σε ηλικία 20 ετών, παντρεύτηκε τον Αγγλικανό κληρικό Frank Besant και απέκτησαν 2 παιδιά. Η Annie όμως ήταν ένα ελεύθερο πνεύμα που δεν μπορούσε να αντέξει την καταπίεση της τότε κοινωνίας και ο γάμος της αποδείχτηκε καταστροφή. Οι πρώτοι καυγάδες άρχισαν για οικονομικούς λόγους. Η Annie Besant έγραφε παιδικά βιβλία από όπου είχε σημαντικά έσοδα. Εκείνη την εποχή όμως, οι γυναίκες απαγορευόταν να έχουν οποιαδήποτε ρευστή ή ακίνητη περιουσία και ο Frank κρατούσε ο ίδιος όλα της τα έσοδα. Επιπλέον, η Annie είχε έντονες αντιθρησκευτικές απόψεις και υποστήριζε οργανώσεις που μάχονταν υπέρ των γυναικών.
Φυσικά, η Αγγλικανική εκκλησία ήταν αντίθετη με την παροχή επιπλέον δικαιωμάτων στις γυναίκες και αυτό οδήγησε σε ακόμη περισσότερους καυγάδες με τον σύζυγό της μέχρι που χώρισαν έξι χρόνια αργότερα, το 1873. Ο χωρισμός για την τότε εποχή ήταν αδιανόητος και κοινωνικά μη αποδεκτός. Όμως τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει τη Besant, η οποία έγινε μέλος της Εθνικής Κοσμικής Κοινωνίας η οποία διακήρυττε την ελευθερία σκέψης, αλλά και της σοσιαλιστικής οργάνωσης Fabian Society.
Κατά τη δεκαετία του 1870, η Annie Besant και ο Charles Bradlaugh επιμελήθηκαν την εβδομαδιαία εφημερίδα «National Reformer», η οποία υποστήριζε προχωρημένες ιδέες για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σχετικά με θέματα όπως τα συνδικάτα, την εθνική εκπαίδευση, το δικαίωμα των γυναικών να ψηφίζουν και τον έλεγχο των γεννήσεων.
Advertisment
Η Besant υποστήριξε πολλές διαδηλώσεις των εργαζομένων για καλύτερες συνθήκες εργασίας. Το 1888 βοήθησε στην οργάνωση μιας απεργίας εργαζομένων γυναικών στο εργοστάσιο σπίρτων Bryant and May στο ανατολικό Λονδίνο. Οι γυναίκες έκαναν παράπονα για μισθούς πείνας και για πολύ δυσάρεστες επιπτώσεις στην υγεία τους από τις αναθυμιάσεις φωσφόρου στο εργοστάσιο. Η απεργία τελικά οδήγησε σε σημαντική βελτίωση του εργασιακού καθεστώτος.
Οι κοινωνικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις φαίνεται ότι δεν ικανοποίησαν τη δίψα της Besant για την εύρεση μιας αλήθειας που θα αντικαθιστούσε τη θρησκεία της νιότης της. Άρχισε να ενδιαφέρεται για τη Θεοσοφία, ένα κίνημα που ιδρύθηκε το 1875 από την Έλενα Μπλαβάτσκυ και βασίζεται στις ινδουιστικές αντιλήψεις για το κάρμα και τη μετενσάρκωση. Άλλοι αποκαλούν το κίνημα θρησκευτικό και άλλοι φιλοσοφικό. Η Θεοσοφική Εταιρεία υπάρχει μέχρι και σήμερα. Ως μέλος και αργότερα αρχηγός της Θεοσοφικής Εταιρείας, βοήθησε να διαδοθούν οι Θεοσοφικές πεποιθήσεις σε όλο τον κόσμο.
Η Besant επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ινδία το 1893, αργότερα εγκαταστάθηκε εκεί και συμμετείχε στο ινδικό εθνικιστικό κίνημα. Το 1916 ίδρυσε τον Σύνδεσμο Εσωτερικής Διακυβέρνησης της Ινδίας, του οποίου έγινε πρόεδρος. Ήταν επίσης ηγετικό στέλεχος του Ινδικού Εθνικού Κογκρέσου και αγωνίστηκε για την Ελευθερία της Ινδίας έναντι των Άγγλων κατακτητών της.
Και εδώ η Besant έφτασε στη μεγαλύτερη καμπή της. Ένα τραγικό λάθος σημάδεψε για πάντα τη ζωή της. Η Annie υιοθέτησε τον Jiddu Krishnamurti και πιθανόν λόγω της δίψας της να αλλάξει τον κόσμο, είδε στον θετό της γιο το πρόσωπο του επερχόμενου παγκόσμιου μεγάλου Διδασκάλου. Τον ανέθρεψε παρέχοντάς του μια εξαιρετική παιδεία αλλά και μια σκληρή ασκητική ζωή για να τον προετοιμάσει για το έργο του. Ο Jiddu Krishnamurti ήταν ένα εξαιρετικό μυαλό αλλά δεν είχε καμία διάθεση να λάβει οποιονδήποτε τίτλο.
Και έτσι, το 1929, όχι μόνο απαρνήθηκε τον τίτλο του Παγκόσμιου Διδασκάλου για τον οποίο ανατρεφόταν αλλά έγινε και ένας από τους μεγαλύτερους επικριτές της Θεοσοφικής Εταιρείας. Ο Krishnamurti καταφέρεται εναντίον κάθε θρησκείας και φιλοσοφίας. Η κριτική του όμως επικεντρώνεται στον Ινδουισμό. Λέγεται ότι η Annie Besant δεν ξεπέρασε ποτέ αυτή την μεγάλη ανατροπή. Ο Jiddu Krishnamurti έγινε ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους των εποχών μας, όμως ήταν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που προσδοκούσε η θετή μητέρα του.
Λίγα πράγματα είναι γνωστά για την Besant μετά από αυτό το γεγονός. Η ίδια γράφει στην Αυτοβιογραφία της:
«Μια επιτακτική ανάγκη με αναγκάζει να πω την αλήθεια όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ ανεξαρτήτως αν τα λόγια μου είναι ευχάριστα ή δυσάρεστα, είτε με επαινέσουν είτε με κατηγορήσουν. Αυτή τη μοναδική πίστη μου στην Αλήθεια οφείλω να τη διατηρήσω αναλλοίωτη, ακόμα και αν είναι εις βάρος της φιλίας ή των ανθρωπίνων δεσμών που έχω. Μπορεί να με οδηγήσει στην έρημο, κι όμως πρέπει να την ακολουθήσω. Μπορεί να μου στερήσει την αγάπη, κι όμως πρέπει να την ακολουθήσω. Και αν με σκοτώσει, πάλι θα την εμπιστεύομαι και δεν ζητώ τίποτε άλλο να γραφτεί πάνω στον τάφο μου παρά μόνο αυτή η φράση: «Προσπάθησε να ανακαλύψει την Αλήθεια».
Η Besant πέθανε στην Ινδία στις 20 Σεπτεμβρίου 1933.