Νοημοσύνη: Εξαρτάται το IQ από τη φυλή;
Ο δείκτης ευφυίας (IQ) δείχνει την σπανιότητα της πνευματική επίδοσης ενός ενήλικα να ανταπεξέρχεται σε διάφορες δοκιμασίες, σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ενώ η μέτρηση ευφυΐας σε παιδιά, ορίζεται ως το πηλίκο της πνευματικής ηλικίας ως προς την σωματική ηλικία, πολλαπλασιαζόμενο επί 100.
Advertisment
Η μέτρηση της νοημοσύνης ήταν μια πρόκληση μέχρι και πριν μερικές δεκαετίες. Πολλοί ψυχολόγοι έχουν προτείνει θεωρίες για το τι είναι η νοημοσύνη και πως θα μπορούσε να μετρηθεί. Ο Sternberg πίστευε πως η νοημοσύνη ήταν μια μίξη μεταξύ ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, κοινωνικών και λεκτικών ικανοτήτων. Ο Binet πίστευε πως τα κατάλληλα νοητικά χαρακτηριστικά που θα δημιουργούσαν ένα καλό τεστ ευφυίας, θα ήταν η αφαιρετική σκέψη, η μνήμη και η ορθή κρίση.
Δείτε: Δραστηριότητες που βοηθούν στην ανάπτυξη της ευφυίας του παιδιού
O Cattel ήταν ο πρώτος που ανέφερε τον όρο κρυσταλλική νοημοσύνη, που είναι στην ουσία γνώση και ικανότητες οι οποίες απορρέουν από την κουλτούρα και είναι εξαρτώμενες από την εκμάθηση και μπορεί να αυξάνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Είναι στην ουσία η επίκτητη γνώση. Από την άλλη, η ρέουσα νοημοσύνη είναι έμφυτη και αναπτύσσεται μέχρι τα 20 μας χρόνια. Είναι η ικανότητα αναγνώρισης σχεδίων, διαχείρισης της μνήμης καθώς και πληροφοριών και σχέσεων μεταξύ διαφορετικών παραγόντων και καταστάσεων παραμένοντας ανεξάρτητη από κάποια προηγούμενη εμπειρία.
Advertisment
Σε αυτό το σημείο να αναφερθεί πως ο Gardner, ήταν εκείνος ο οποίο αναγνώρισε πρώτος την πολλαπλή νοημοσύνη. Κάποιος για παράδειγμα ο οποίος έχει χαμηλή βαθμολογία σε ένα λογικο-μαθηματικό τεστ, μπορεί να έχει υψηλή σε ένα γλωσσικό ή χωροταξικό κτλ.
Για πολλά χρόνια επικρατούσε η διαμάχη για την αποκάλυψη της πραγματικής αιτίας της διαφοράς των τεστ ευφυίας μεταξύ διαφορετικών φυλών. Η διαμάχη κρατεί μέχρι και σήμερα, αλλά από τις έρευνες που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, μπορούμε να δούμε πως αυτό που παίζει μεγαλύτερο ρόλο, είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες και όχι η φυλετικές διαφορές.
Έρευνες που έγιναν με τεστ ευφυΐας όπως τα WAIS-R και το WISC-R για ενήλικες και παιδιά αντίστοιχα, συγκρίνοντας λευκούς με Αφροαμερικανούς, έφεραν αποτελέσματα πως οι λευκοί είχαν πολύ καλύτερα αποτελέσματα στις γλωσσικές/λεκτικές δοκιμασίες. Παρόμοια αποτελέσματα φάνηκε να έρχονται και από τις επιδόσεις τους στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Η πιο πιθανή εξήγηση γι’ αυτή τη διαφορά όμως δεν έχει να κάνει τόσο με τη φυλή, όσο με τη διαφορά στις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Πιο συγκεκριμένα, τα σπίτια που έμεναν οι Αφροαμερικανοί ήταν σε γειτονιές που είχαν κακή φήμη, ήταν χαμηλά σε οικονομικό επίπεδο, καθώς και σε ποιότητα εκπαίδευσης. Γι’ αυτό το λόγο οι δάσκαλοι και οι καθηγητές δεν είχαν υψηλές απαιτήσεις από τους Αφροαμερικανούς. Έτσι λοιπόν άθελα τους δημιούργησαν ένα φαύλο κύκλο, μη μπορώντας τα παιδιά των Αφροαμερικανών να επωφεληθούν από μια ίση μεταχείριση στην εκπαίδευση, καθώς δεν τους δινόντουσαν ούτε οι κατάλληλες ευκαιρίες, αλλά ούτε και οι ανάλογες προκλήσεις.
Όμως σε εξετάσεις που έγιναν σε μωρά, όπως τεστ αποκατάστασης διέγερσης σε οπτικά ερεθίσματα, τα οποία δίνουν καλή πρόγνωση για τη μετέπειτα εξέλιξη ευφυίας του παιδιού, φάνηκε πως δεν υπήρχε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά.
Το κοινωνικό περιβάλλον, η κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο κομμάτι της νοημοσύνης. Ακόμα και σε έρευνες που διεξήχθησαν στην Αφρική, τα αποτελέσματα έδειξαν πως ακόμα κι εκεί οι λευκοί μαθητές/σπουδαστές απολάμβαναν καλύτερης μεταχείρισης από ότι οι έγχρωμοι. Μόλις το 16% των έγχρωμων φοιτητών αποδίδουν καλύτερα από το μέσο όρο, ενώ μόνο το 16% των λευκών αποδίδει κάτω από το μέσο όρο.
Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και στις διαφορές φύλων. Οι γυναίκες πριν μερικές δεκαετίες μη έχοντας τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες, ακόμα και από τα σχολικά χρόνια, δεν είχαν την ευκαιρία να αποδώσουν το πραγματικό τους δυναμικό. Κατά αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε εσφαλμένα η πεποίθηση πως οι γυναίκες δεν ήταν τόσο ευφυείς όσο οι άντρες.
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, μπορούμε να εκτιμήσουμε πως το IQ εξαρτάται πολύ από τα γονίδια κι άλλες κοινωνικές και οικονομικές παραμέτρους, αλλά όχι από φυλετικούς παράγοντες. Όταν μια έρευνα εμφανίζει φυλετικές διαφορές ακόμα και στην ίδια χώρα, αυτό έχει να κάνει περισσότερο με την προκατάληψη που υπάρχει εναντίων κάποιων φυλών. Τέλος να σημειωθεί πως είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψιν μας πως ένα τεστ ευφυΐας, θα πρέπει να είναι ανάλογα προσαρμοσμένο (σταθμισμένο) στη γλώσσα του συμμετέχοντα/εξεταζόμενου, έτσι ώστε να μην υπάρχουν γλωσσικά κενά τα οποία ενδέχεται να επηρεάζουν τη βαθμολογία του.
- Χωρισμός μέσω Ghosting – Τα Social Media στις ερωτικές σχέσεις - 27 Ιουνίου 2019
- Η ψυχολογική βία στο ζευγάρι. Ποιες μορφές παίρνει και ποιος ο ρόλος θύτη και θύματος - 30 Ιουνίου 2017
- Θερινές απιστίες… Να το κάνω; Να το πω; - 23 Ιουνίου 2017
