Τέσσερις λόγοι για να μάθετε μια νέα γλώσσα
Τα Αγγλικά γίνονται γρήγορα η παγκόσμια γλώσσα του κόσμου και η τεχνολογία της άμεσης μετάφρασης βελτιώνεται κάθε χρόνο. Τότε, γιατί να ασχοληθείτε να μάθετε μια ξένη γλώσσα; Ο γλωσσολόγος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, Τζον ΜακΓουόρτερ, μοιράζεται τέσσερα δελεαστικά οφέλη του να μαθαίνει κανείς μια άγνωστη γλώσσα.
Advertisment
Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την ομιλία
Η γλώσσα που μιλάω αυτήν τη στιγμή, πρόκειται να γίνει παγκόσμια γλώσσα, καλώς ή κακώς. Ας το παραδεχτούμε, είναι η γλώσσα του διαδικτύου, η γλώσσα της οικονομίας, η γλώσσα του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, της δημοφιλούς μουσικής, της διπλωματίας – τα Αγγλικά βρίσκονται παντού.
0:33
Τώρα, η κινέζικη διάλεκτος των Μανδαρίνων ομιλείται απο περισσότερους ανθρώπους, αλλά περισσότεροι Κινέζοι μαθαίνουν Αγγλικά από ότι οι αγγλόφωνοι μαθαίνουν Κινέζικα. Τελευταία άκουσα, ότι υπάρχουν 24 πανεπιστήμια στην Κίνα αυτήν την στιγμή που τα διδάσκουν όλα στα Αγγλικά. Τα Αγγλικά κυριαρχούν.
0:52
Και επιπλέον με αυτό, έχει προβλεφθεί ότι στο τέλος του αιώνα σχεδόν όλες οι γλώσσες που υπάρχουν τώρα – που είναι περίπου 6.000 – δεν θα μιλιούνται πια. Θα υπάρχουν μόνο μερικές εκατοντάδες. Και σαν να μην έφτανε αυτό, είναι στο σημείο όπου η άμεση μετάφραση του ζωντανού λόγου δεν είναι απλά εφικτή, αλλά γίνεται όλο και καλύτερη κάθε χρόνο.
1:16
Ο λόγος για τον οποίο σας τα παραθέτω αυτά είναι γιατί πιστεύω πως φτάνουμε στο σημείο όπου θα αρχίσει να θέτεται μια ερώτηση, η οποία είναι: Γιατί πρέπει να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες, εκτός από Αγγλικά, αν μας είναι ξένα; Γιατί να ασχοληθούμε να μάθουμε μία όταν φτάνουμε στο σημείο όπου όλοι στον κόσμο θα μπορούν να επικοινωνούν σε μία;
1:41
Νομίζω υπάρχουν πολλοί λόγοι, αλλά πρώτα θέλω να αναφέρω τον έναν, πιθανώς να τον έχετε ακούσει όλοι, γιατί βασικά είναι πιο επικίνδυνος απ’ όσο νομίζετε. Και αυτός είναι η ιδέα ότι η γλώσσα μεταδίδει τις σκέψεις σας, ότι το λεξιλόγιο και η γραμματική διαφορετικών γλωσσών δίνουν σε όλους ένα διαφορετικό είδος ψευδαίσθησης, ας πούμε. Αυτή είναι μια πολύ δελεαστική ιδέα, αλλά είναι κάπως φορτωμένη.
2:13
Δεν είναι εντελώς αναληθής, όμως. Για παράδειγμα, στα Γαλλικά και τα Ισπανικά η λέξη τραπέζι, για κάποιο λόγο, κατατάσσεται ως θηλυκή. «La table», «la mesa», απλώς το μαθαίνεις. Έχει αποδειχθεί ότι αν είσαι ομιλητής μίας από αυτές τις γλώσσες και τύχει να σε ρωτήσουν πώς φαντάζεσαι ένα τραπέζι να μιλάει, τότε πολύ πιο συχνά από το να μπορούσε να είναι τυχαίο, ένας Γάλλος ή ένας Ισπανός ομιλητής λέει ότι ένα τραπέζι θα μιλούσε με λεπτή και γυναικεία φωνή. Οπότε αν είστε Γάλλος ή Ισπανός, για εσάς το τραπέζι είναι ένα είδος κοριτσιού, αντίθετα με τους ομιλητές της Αγγλικής.
2:56
Πώς να μην λατρεύεις τέτοια δεδομένα, και πολλοί θα σου πουν ότι αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια οπτική του κόσμου όταν μιλάς μία από αυτές τις γλώσσες. Αλλά πρέπει να προσέχετε, γιατί φανταστείτε αν κάποιος μας έβαζε κάτω από το μικροσκόπιο, εμάς που μιλάμε τα Αγγλικά ως μητρική γλώσσα. Ποια είναι η οπτική του κόσμου των Αγγλικών;
3:17
Για παράδειγμα, ας πάρουμε έναν ομιλητή της Αγγλικής. Στην οθόνη, αυτός είναι ο Μπόνο. Μιλάει Αγγλικά. Φαντάζομαι πως έχει μια οπτική του κόσμου. Αυτός τώρα είναι ο Ντόναλντ Τραμπ. Με τον τρόπο του, μιλάει και αυτός Αγγλικά.
3:34
(Γέλια)
3:38
Εδώ είναι η Δεσποινίς Καρντάσιαν, η οποία μιλάει επίσης Αγγλικά. Υπάρχουν λοιπόν τρεις ομιλητές της Αγγλικής γλώσσας. Ποια κοινή οπτική του κόσμου έχουν αυτοί οι τρεις άνθρωποι; Ποια οπτική του κόσμου σχηματίζεται μέσω των Αγγλικών που τους ενώνουν; Είναι ένα υψηλά φορτωμένο πλαίσιο. Έτσι υπάρχει η παγκόσμια συναίνεση ότι η γλώσσα μπορεί να σχηματίσει σκέψη, αλλά τείνει να είναι σε κάπως ακατανόητα ψυχολογικά φτερουγίσματα. Δεν έχει να κάνει με το ότι βλέπετε τον κόσμο με άλλο μάτι.
4:14
Αν είναι έτσι λοιπόν, τότε γιατί να μαθαίνουμε γλώσσες; Αν δεν πρόκειται να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτεστε, τότε τι άλλοι λόγοι υπάρχουν; Υπάρχουν μερικοί. Ένας από αυτούς είναι ότι εαν θέλετε να μάθετε μια κουλτούρα, αν θέλετε να την απορροφήσετε, αν θέλετε να γίνετε μέρος της, τότε είτε η γλώσσα εκπέμπει την κουλτούρα είτε όχι – και αυτό είναι αμφίβολο – αν θέλετε να αφομοιώσετε την κουλτούρα, πρέπει να ελέγχετε σε κάποιο βαθμό τη γλώσσα μέσω της οποίας μεταδίδεται η κουλτούρα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.
4:48
Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα απεικόνιση όλου αυτού. Θα το πάω λίγο ασαφώς, αλλά πρέπει να το αναζητήσετε. Υπάρχει μια ταινία του Καναδού σκηνοθέτη Ντενί Αρκάν — που διαβάζεται στα Αγγλικά στη σελίδα, «Ντένις Άρ-καντ», αν θέλετε να τον ψάξετε. Έκανε μια ταινία που λεγόταν «Ο Ιησούς του Μόντρεαλ». Πολλοί από τους χαρακτήρες του είναι ζωντανές, αστείες, παθιασμένες, ενδιαφέρουσες Γαλλο-Καναδές, Γαλλόφωνες γυναίκες. Υπάρχει μια σκηνή προς το τέλος, που πρέπει να πάνε έναν φίλο τους σε ένα αγγλόφωνο νοσοκομείο. Στο νοσοκομείο, πρέπει να μιλήσουν Αγγλικά. Μιλάνε Αγγλικά αλλά δεν είναι η μητρική τους γλώσσα, θα προτιμούσαν να μην τα μιλάνε. Και τα μιλάνε πιο αργά, έχουν προφορά, δεν χρησιμοποιούν ιδιωματισμούς. Ξαφνικά αυτοί οι χαρακτήρες τους οποίους έχεις ερωτευτεί μπαίνουν στο καβούκι τους, γίνονται σκιές του εαυτού τους.
5:38
Εισχωρώντας σε μια κουλτούρα και αξιολογώντας τους ανθρώπους μέσα από αυτού του είδους το κριτήριο δεν θα καταλάβετε ποτέ αληθινά την κουλτούρα. Άρα μένοντας μόνο εκατοντάδες γλώσσες, ένας λόγος να τις μάθουμε είναι γιατί είναι το εισιτήριο για να μπορέσουμε να συμμετάσχουμε στην κουλτούρα των ανθρώπων που τις μιλάνε, εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι ο κώδικας τους. Αυτός είναι ένας λόγος.
6:02
Δεύτερος λόγος: έχει αποδειχθεί ότι αν μιλάς δύο γλώσσες δύσκολα θα πάθεις άνοια και πιθανώς να είσαι καλύτερος στο να κάνεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Αυτοί είναι παράγοντες που εγκαθίστανται νωρίς και πρέπει να σας δώσουν μια αίσθηση του πότε να ξεκινήσετε μαθήματα για άλλη γλώσσα. Η διγλωσσία είναι υγιής.
6:25
Και τρίτον — οι γλώσσες έχουν τόσο πολύ πλάκα. Πιο πολύ πλάκα από ότι μας λένε. Για παράδειγμα, στα αραβικά «kataba», σημαίνει αυτός έγραψε, «yaktubu» αυτός γράφει, αυτή γράφει. «Uktub», γράψε, στην προστακτική. Τι κοινό έχουν όλα αυτά; Όλα αυτά έχουν κοινό τα σύμφωνα που κάθονται στην μέση σαν κολώνες. Κάθονται ακίνητα, και τα φωνήεντα χορεύουν γύρω τους. Ποιος δεν θα ήθελε να τα γυρίσει στο στόμα του; Αυτό το βρίσκετε στα Εβραϊκά, το βρίσκετε στην κύρια γλώσσα της Αιθιοπίας, τα Αμχαρικά. Είναι αστείο.
7:05
Ή γλώσσες που έχουν διαφορετική σειρά λέξεων. Μαθαίνοντας να μιλάτε με διαφορετική σειρά είναι σαν να οδηγείτε σε διαφορετική πλευρά του δρόμου σε συγκεκριμένες χώρες, ή το αίσθημα που έχετε όταν βάζετε αμαμήλη γύρω από τα μάτια σας και νιώθετε το τσούξιμο. Η γλώσσα μπορεί να σας το κάνει αυτό.
7:24
Για παράδειγμα, «Η Γάτα στο Καπέλο Επιστρέφει», ένα βιβλίο στο οποίο επιστρέφουμε όλοι συχνά, όπως στο «Μόμπυ Ντικ». Μια φράση σε αυτό λέει, «Ξέρεις πού τον βρήκα»; «Ξέρεις πού ήταν; Έτρωγε τούρτα στην μπανιέρα, Ναι το έκανε»! Ωραία. Αν το μάθετε στα Κινέζικα των Μανδαρίνων, τότε πρέπει να μάθετε, «Μπορείς να ξέρεις, πού βρήκα τον»; «Ήταν μπανιέρα μέσα τρώγοντας τούρτα, Κανένα λάθος τρώγοντας μασούσε»! Έχει τόσο ωραία αίσθηση. Φανταστείτε να μπορείτε να το κάνετε για πολλά χρόνια κάθε φορά.
7:55
Ή έχετε μάθει ποτέ Καμποτζιανά; Ούτε κι εγώ, αλλά αν το έκανα, θα έπρεπε να γυρίσω στο στόμα μου όχι καμιά δωδεκαριά φωνήεντα όπως στα Αγγλικά, αλλά 30 διαφορετικά φωνήεντα να κινούνται μέσα στο καμποτζιανό στόμα σαν μέλισσες στη κυψέλη. Αυτό μπορεί να σας το φέρει μια γλώσσα.
8:21
Και στο δια ταύτα, ζούμε σε μια εποχή που ποτέ δεν ήταν πιο εύκολο να διδαχθείς μια άλλη γλώσσα. Παλιά έπρεπε να πας σε μια τάξη, που θα βρισκόταν ένας επιμελής δάσκαλος – κάποιος ευφυής δάσκαλος – αλλά αυτός ο άνθρωπος ήταν εκεί μόνο συγκεκριμένες φορές και έπρεπε να πηγαίνεις τότε, και μετά δεν ήταν περισσότερες φορές. Έπρεπε να πας σε τάξη. Αν δεν είχατε αυτό, είχατε κάτι που ονομαζόταν δίσκος. Έκοψα τα δόντια μου με τέτοια. Δεν υπήρχαν πολλά δεδομένα στο δίσκο, ή σε μια κασέτα, ή σε αυτό το παλιό πράγμα, γνωστό ως CD. Εκτός από αυτά είχατε βιβλία που δεν βοηθούσαν, έτσι ήταν.
8:54
Σήμερα μπορείτε να ξαπλώσετε – να ξαπλώσετε στο πάτωμα του σαλονιού σας, πίνοντας ουίσκι, και να διδαχτείτε όποια γλώσσα θέλετε με υπέροχα σετ όπως αυτά της Rosetta Stone. Σας συστήνω ανεπιφύλακτα τα λιγότερο γνωστα Glossika επίσης. Το κάνετε οποτεδήποτε, οπότε μπορείτε να το κάνετε περισσότερο και καλύτερα. Μπορείτε να ευχαριστηθείτε το πρωινό σας σε διάφορες γλώσσες. Διαβάζω μερικά κόμικ Ντίλμπερτ σε διάφορες γλώσσες κάθε πρωί, αυξάνει τις ικανότητές σας. Πριν από 20 χρόνια θα ήταν αδύνατον όταν η ιδέα του να έχεις όποια γλώσσα ήθελες στην τσέπη σου, στο τηλέφωνό σου, θα ακουγόταν σαν επιστημονική φαντασία στους πολύ εκλεπτυσμένους ανθρώπους.
9:36
Οπότε σας συστήνω ανεπιφύλακτα να διδάσκεστε γλώσσες διαφορετικές από αυτή που σας μιλάω, γιατί δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή να το κάνετε. Είναι πολύ αστείο. Δεν θα σας αλλάξει το μυαλό, αλλά σίγουρα θα σας ενθουσιάσει.
9:53
Σας ευχαριστώ πολύ.
9:54
(Χειροκρότημα)
Advertisment
