Photo: Author/Depositphotos
«Υποκριτής: Ο άνθρωπος που σκότωσε και τους δύο γονείς του και ύστερα δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι ήταν ορφανός» – Abraham Lincoln
Advertisment
Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια (USC), η υποκρισία αποτελείται από μία από αυτές τις τρεις συμπεριφορές:
1) Ηθικά έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά: Αυτό συμβαίνει όταν ένα άτομο κατηγορεί εύκολα κάποιον για μια αντιληπτή προσβλητική του πράξη· ωστόσο, δείχνει ελάχιστη έως καθόλου ενοχή σε περίπτωση που εκείνος κάνει το ίδιο πράγμα.
2) Ηθική αδυναμία: Αποτελεί έναν τύπο γνωστικής αποσύνδεσης όπου οι πεποιθήσεις ή η ηθική ενός ατόμου αναιρούνται από την έλλειψη αυτοελέγχου τους· μ’ αυτό τον τρόπο, εμπλέκονται στην πράξη γνωρίζοντας ότι είναι λάθος (Παράδειγμα: ένας ιερέας παίρνει όρκο αγαμίας και ύστερα εμπλέκεται σε σεξουαλικές πράξεις).
Advertisment
3) Ηθικός δόλος: Χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει την πράξη. Η ηθική δολιότητα είναι όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι τα κίνητρα του είναι έντιμα, αλλά είναι γνωστό ότι αυτό αποτελεί ψέμα. (Παράδειγμα: ένα πολιτικός ισχυρίζεται ότι έχει ουδέτερες απόψεις για ένα ζήτημα, παρά τα αδιάσειστα στοιχεία για το αντίθετο).
Η διαφορά ανάμεσα στον «υποκριτή» και στο «υποκριτικό»
Για να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συμπεριφερθεί υποκριτικά μία ή κάποιες φορές παραπάνω. Αυτό μας κάνει συστηματικά υποκριτές; Και βέβαια όχι. Το να προσδιορίσουμε κάποιον ως υποκριτή- όπως και με τις ταμπέλες του ψεύτη, του χειριστικού κλπ.- είναι μια δύσκολη υπόθεση και φέρνει μαζί της σοβαρές συνέπειες. Είναι λοιπόν ζήτημα συχνότητας και τάσης. Με άλλα λόγια, ζει το εν λόγω άτομο τη ζωή του ως υποκριτής ή ψεύτης; Το κάνει τόσο συχνά, που να προσδιορίζεται από αυτό; Εκεί βρίσκεται η διαφορά.
Εδώ παρουσιάζουμε 7 συμπεριφορές, πεποιθήσεις και τάσεις των υποκριτών που μπορεί να αποκαλύψουν την αληθινή τους ταυτότητα:
1. Επιχειρούν να τιμωρήσουν κάποιον που επεσήμανε κάποιο σφάλμα τους
Αν η υποκρισία τους έχει ξεπεράσει το όριο, τότε κάποιος μπορεί να το έχει καταλάβει και να το φέρει μπροστά τους. Αντί να παραδεχτούν το λάθος τους και να απολογηθούν, συνήθως θα κατηγορήσουν το άτομο που τους «ξεσκέπασε» και θα το υποβιβάσουν. Ίσως ο υποκριτής να πάει ένα βήμα παραπέρα και να προσπαθήσει να το ταπεινώσει δημόσια.
2. Διάθεση πατροναρίσματος και υπεροψίας
Το επίπεδο αλαζονείας και υπεροψίας ενός υποκριτή φτάνουν το επίπεδο του ναρκισσιστή. Αν προσπαθήσετε να τους φερθείτε σαν ίσους, πιθανότατα θα αποχωρήσετε νιώθοντας σαν ένας μαθητής που έχει δεχτεί επίπληξη από τον δάσκαλο. Θα χλευάσουν (άμεσα ή έμμεσα) την νοημοσύνη, την ωριμότητα ή την σταθερότητα του χαρακτήρα σας.
3. Οι κανόνες δεν ισχύουν γι’ αυτούς
Αλλά εκείνοι οι ίδιοι κανόνες αφορούν όλους τους άλλους. Όπως και για τον διαβόητο γκάγκστερ Al Capone, οι υποκριτές είναι υπεράνω του νόμου. Αυτή τους η αίσθηση νομίζουν ότι δικαιολογεί το να πράττουν όπως θέλουν. Καθώς οι άλλοι είναι κατώτεροι, οι κανόνες πρέπει να χρησιμοποιούνται, αλλά για να ελέγχουν μόνο αυτούς.
4. Δικαιολογίες και ψέματα
Όπως μπορείτε να το προβλέψετε, οι υποκριτές είναι πολύ παραγωγικοί (συχνά παθολογικά) δημιουργοί δικαιολογιών και ψεμάτων. Η αλήθεια, ασχέτως του πόσο πειστικά είναι τα στοιχεία, δεν τους αφορά. Αν παρακολουθείτε παραδείγματα δικαστηρίων σε τηλεοπτικές σειρές και ταινίες, σίγουρα θα έχετε δει κάποιο υποκριτή/ ναρκισσιστή να εκτοξεύει κατασκευασμένα ψεύδη μπροστά από έναν δικαστή. Το ίδιο θα κάνει και με εσάς και με όλους.
5. «Κάνε όπως λέω, όχι όπως πράττω»
Υψηλές προσδοκίες για τους άλλους και σχεδόν καθόλου για τους ίδιους. Ίσως δεν χρειάζεται να ειπωθεί τίποτα παραπάνω ως προς αυτό. Ο υποκριτής μπορεί να έχει ευχέρεια λόγου και να γοητεύει με τις χειριστικές τους προσπάθειες, αλλά δεν θα ακολουθήσουν ποτέ κάποια από τις απαιτήσεις και προσδοκίες που ζητούν από τους άλλους.
6. Πάντα παίζουν το θύμα
Πολλοί υποκριτές θα μηχανευτούν δικαιολογίες για την κακή τους συμπεριφορά. Συχνά, αυτές οι ιστορίες επενδύονται με δραματικές λεπτομέρειες· για να αποκτήσουν τη συμπάθεια των άλλων. Θα επιμείνουν ότι σιχαίνονται το δράμα και ωστόσο θα είναι τα πιο δραματικά άτομα που θα έχετε ποτέ συναντήσει.
7. Δεν είναι (και δεν θα είναι) ποτέ δικό τους λάθος
Ασχέτως του πόσο εξωφρενική είναι η συμπεριφορά τους, πόσο φανερό το ψέμα τους, πόσο παρορμητική η πράξη τους- ποτέ δεν φταίει ένας υποκριτής. Ως απάντηση, ο ψεύτης θα αναμασήσει κάποια από τα (αληθινά ή όχι) λάθη σας, σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τις κατηγορίες σας και έτσι να καταλήξει στο ότι και πάλι κάνετε κάποιο λάθος που τον κατηγορείτε.
