«Σε γενικές γραμμές, παρόλο που υπάρχουν κάποιες διαφορές, πιστεύω ότι η φιλοσοφία και η Κβαντική Μηχανική μπορούν να δώσουν τα χέρια για την οπτική τους σχετικά με τον κόσμο. Μπορούμε να δούμε σε αυτά τα σπουδαία παραδείγματα τους καρπούς της ανθρώπινης σκέψης και διανόησης. Ασχέτως του θαυμασμού που νιώθουμε γι’ αυτούς τους μεγάλους διανοητές, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήταν άνθρωποι όπως και εμείς». – Δαλάι Λάμα
Για πολλές δεκαετίες, η επιστήμη και η πνευματικότητα θεωρούνταν δύο εντελώς αντίθετοι δρόμοι, δημιουργώντας μια πόλωση. Ωστόσο, τώρα παρατηρείται μια ανάμιξη στοιχείων και από τα δύο πεδία μέσα από την κβαντική φυσική και τη μελέτη της συνειδητότητας, δημιουργώντας μια κατάρρευση των παλιών μοτίβων σκέψης και βάζοντας ένα τέλος σε εκείνη την «κόντρα».
Advertisment
Η κβαντική φυσική επιβεβαιώνει αυτό που οι Βουδιστές και άλλοι πνευματικοί άνθρωποι έλεγαν εδώ και χρόνια, βοηθώντας μας να αποδεχτούμε την εγγενή πνευματική μας φύση. Είμαστε κατά βάση συνδεδεμένοι με τα πάντα γύρω μας και η επιστήμη τελικά το αποδεικνύει. Ωστόσο, υπάρχει ακόμα μια «κόντρα» που εμμένει ανάμεσα στην επιστήμη και την πνευματικότητα: υπάρχουν θρησκευόμενοι άνθρωποι που αρνούνται επιστημονικά ευρήματα και επιστήμονες που αυτο-αποκαλούνται άθεοι. Βέβαια, πέρα από αυτές τις περιπτώσεις, σε γενικά πλαίσια παρατηρείται μια αλληλεπίδραση ανάμεσα στα δύο πεδία και είναι πραγματικά κάτι όμορφο.
Πολλές επιφανείς θρησκευτικές φιγούρες και επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει την αλληλοσύνδεση ανάμεσα στην πνευματικότητα και την επιστημονική κοινότητα, συμπεριλαμβανόμενου του Δαλάι Λάμα. Ο Δαλάι Λάμα έχει μιλήσει σε διάφορες περιπτώσεις για τις ομοιότητες ανάμεσα στη κβαντική φυσική και στην πνευματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, εμφανίστηκε ακόμα και σε ένα συνέδριο για την κβαντική φυσική και έδωσε μια ομιλία στο θέμα.
Βασικά σημεία της ομιλίας του Δαλάι Λάμα
Το Νοέμβριο του 2015, ο Tenzin Gyatso, ο 14ος Δαλάι Λάμα, παρευρέθηκε σε ένα διήμερο συνέδριο για την κβαντική φυσική και τη φιλοσοφία Madhyamaka στο Νέο Δελχί. Το Madhyamaka μεταφράζεται ως «αυτός που βρίσκεται στη μέση» ή «η μέση οδός» και ανήκει στη σχολή Βουδιστικής σκέψης Madhyama, η οποία αναπτύχθηκε από τον Ινδό Βουδιστή φιλόσοφο Nagarjuna κατά τη διάρκεια του δεύτερου αιώνα. Ο Δαλάι Λάμα, λοιπόν, ήταν ένας από τους ομιλητές εκεί και σύμφωνα με εκείνον, η συμφιλίωση της επιστήμης και της θρησκευτικής φιλοσοφίας πρέπει να αποτελούν έναν σημαντικό στόχο για το μέλλον του είδους μας.
Advertisment
«Νωρίς στην πορεία της ζωής μου, η επιστήμη χρησιμοποιούταν για περαιτέρω υλική και οικονομική ανάπτυξη. Αργότερα, στον 20ο αιώνα, οι επιστήμονες άρχισαν να θεωρούν ότι η γαλήνη του νου είναι σημαντική τόσο για τη σωματική υγεία όσο και για την ευεξία… Ως αποτέλεσμα του συνδυασμού της πνευματικής γαλήνης με τη νοημοσύνη, ελπίζω ότι θα είμαστε πιο καλά εξοπλισμένοι για να συνεισφέρουμε στην ευημερία των ανθρώπων».
Ο Δαλάι Λάμα επίσης εξήγησε πώς ήταν η πρώτη του επαφή με την κβαντική φυσική:
«Όταν ήμουν 19 ή 20, ανέπτυξα μια περιέργεια για την επιστήμη, που ξεκίνησε με ένα ενδιαφέρον γύρω από μηχανικά πράγματα και πώς εκείνα λειτουργούσαν. Στην Κίνα το 1954/55, συνάντησα τον Mao Zedong αρκετές φορές. Μια φορά, επαίνεσε το επιστημονικό μου μυαλό, προσθέτοντας ότι η θρησκεία ήταν δηλητήριο, υποθέτοντας ότι αυτό το σχόλιο θα άρεσε σε κάποιον που έχει «επιστημονικό μυαλό». Αφού επέστρεψα στην Ινδία ως πρόσφυγας, είχα πολλές ευκαιρίες να συναντήσω ανθρώπους από τόσο διαφορετικά μονοπάτια ζωής, και επιστήμονες ανάμεσα τους.
30 χρόνια πριν, άρχισα μια σειρά διαλόγων που εστιάζουν στην κοσμολογία, την νευροβιολογία, τη φυσική, συμπεριλαμβανομένης της Κβαντικής Φυσικής και της ψυχολογίας. Αυτές οι συζητήσεις είχαν αμοιβαία οφέλη. Οι επιστήμονες έχουν μάθει περισσότερα για το νου και τα συναισθήματα και εμείς αποκτήσαμε μια πιο σαφή εξήγηση του θέματος».
Συνεχίζει λέγοντας:
«Πριν από περίπου 15-20 χρόνια σε κάποια συνάντηση, ο Ινδός φυσικός Raja Ramanna μου είπε ότι διαβάζει Nagarjuna και ότι είναι ενθουσιασμένος που είχε καταφέρει να βρει πράγματα από εκείνον που συνδέονται με εκείνα που καταλάβαινε για την κβαντική φυσική. Πριν από έναν χρόνο στο Κολλέγιο της Καλκούτα ο καθηγητής Bhattacharya ανέφερε ότι σύμφωνα με την κβαντική φυσική τίποτα δεν υπάρχει αντικειμενικά, κάτι που συνέδεσα άμεσα στο νου μου με τις απόψεις των Chittamatrin και Madhyamaka, ειδικά με τον ισχυρισμό του Nagarjuna ότι τα πράγματα υπάρχουν μόνο διαμέσου της ονομασίας τους».
Οι φυσικοί φτάνουν πια σε εκείνα που αποκάλυπταν τα ιερά κείμενα πολλών θρησκειών και πνευματικών κινημάτων αιώνες πριν, αλλά μόνο τώρα επιβεβαιώνονται από τη σύγχρονη επιστήμη.
Ο Δαλάι Λάμα έκλεισε την ομιλία του προκαλώντας μας να δράσουμε:
«Τώρα, όταν βλέπουμε άσχημα πράγματα να συμβαίνουν στον κόσμο, το κλάμα και η προσευχή δεν θα πετύχουν πολλά… Αν και έχουμε την τάση να προσευχόμαστε στο Θεό ή στον Βούδα για να μας βοηθήσει να λύσουμε τέτοια προβλήματα, ίσως μας απαντήσουν ότι αφού εμείς δημιουργήσαμε αυτά τα προβλήματα, εμείς μπορούμε και να τα λύσουμε. Τα περισσότερα από αυτά δημιουργήθηκαν από ανθρώπινο χέρι, οπότε είναι φυσικό να αποζητούν και ανθρώπινες λύσεις. Χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε μια κοσμική προσέγγιση για να διακηρύξουμε τις παγκόσμιες ανθρώπινες αξίες. Η αίσθηση ότι η βασική μας ανθρώπινη φύση είναι θετική αποτελεί πηγή ελπίδας (ότι)… αν πραγματικά κάνουμε μια προσπάθεια, μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο».
Αυτά τα τελευταία λόγια έχουν μια ξεχωριστή δύναμη. Αν και η δύναμη του νου και των σκέψεών μας είναι ισχυρή και το πιστεύαμε αυτό μέσω της προσευχής, η επιστήμη έρχεται τώρα να μας το επιβεβαιώσει. Ωστόσο, οι πράξεις μερικές φορές αποδεικνύονται πιο ισχυρές από τις προθέσεις.
Διαβάστε επίσης:
Πατήρ Φιλόθεος Φάρος: Ζωή χωρίς αλλαγές δεν είναι ζωή
Deepak Chopra-Μηνάς Καφάτος: Τι είναι η κοσμική συνειδητότητα;
Dr Joe Dispenza: «Σπάσε τη Συνήθεια να είσαι ο εαυτός σου»
Μάνος Δανέζης: Ζούμε σε ένα Matrix… η ανατροπή είναι θέμα χρόνου
