Τίποτα δεν προσφέρει πιο ένοχη απόλαυση από το να ανοίξουμε την τηλεόραση μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά και να χωθούμε μέσα σε μια μεγάλη σακούλα πατατάκια. Ακόμα και οι πιο προσεκτικοί με τη διατροφή άνθρωποι ομολογούν ότι έχουν λυγίσει μπροστά σε αυτό τον πειρασμό αλλά η πραγματικότητα μας θυμίζει ένα πράγμα: ότι αυτή η στιγμή αναιρεί τις υπόλοιπες προσπάθειές μας.
Τα πολύ ανθυγιεινά σνακ μπροστά από την τηλεόραση και τον υπολογιστή είναι ένα από τα πιο δημοφιλή παραδείγματα για το πώς συνηθίζουμε να τρώμε, όχι λόγω πραγματικής πείνας, αλλά εξαιτίας μιας πολύ καλά διαμορφωμένης συνήθειας. Πολλοί άνθρωποι έχουν συνδυάσει αυτή τη συνήθεια με την ξεκούραση στο τέλος της μέρας. Και οι συνήθειες, όπως θα γνωρίζετε, δύσκολα σπάνε.
Advertisment
Μετά από πολλές χιλιάδες περιπτώσεις πελατών μου, διαμόρφωσα την προσέγγισή μου για τη μείωση του βάρους ως εξής: πρώτα θεραπεύουμε το σώμα μας και ύστερα το αλλάζουμε. Για να επιτύχουμε την αλλαγή των διατροφικών μας μοτίβων, χρειάζεται πρώτα να αναγνωρίσουμε τι τρώμε και ύστερα με κατανόηση και λίγο περισπασμό να καταφέρουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που καταναλώνουμε.
Σας φαίνεται περίπλοκο; Δεν χρειάζεται να είναι. Εδώ καταγράφω μια βήμα προς βήμα προσέγγιση για διακοπή των χειρότερών σας συνηθειών, επούλωση του οργανισμού σας και αλλαγής του προς το καλύτερο:
1. Αναγνωρίστε τη σύνδεση
Όπως με κάθε πρόβλημα, η επίγνωση και εδώ αποτελεί το πρώτο σημαντικότατο βήμα. Υποθέτω ότι διαβάζοντας αυτό το άρθρο, θα συνειδητοποιείτε ότι η κατανάλωση φαγητού είναι συχνά μια απόκριση σε έναν σύνθετο αριθμό παραγόντων και όχι πάντα ή απλά το αποτέλεσμα της σωματικής, οργανικής μας πείνας. Η τελευταία συμβαίνει όταν το σώμα ξεμένει από καύσιμα και σας στέλνει σήμα ότι ήρθε η ώρα να αναπληρώσει ενέργεια. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί από εμάς ποτέ δεν αφήνουμε τον οργανισμό μας να ξεμείνει από καύσιμα. Ποτέ δεν φτάνουμε στο σημείο να νιώθουμε ότι το στομάχι μας γουργουρίζει ή νιώθουμε κάποια μικρή αδυναμία ή εκνευρισμό, ώστε να αναζητήσουμε το επόμενό μας γεύμα.
Advertisment
Ρωτήστε τον εαυτό σας την επόμενη φορά -και κάθε φορά- που ψάχνετε κάτι να φάτε: Γιατί τρώω τώρα; Κρατήστε ένα ημερολόγιο διατροφής, για να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε όχι μόνο το πότε και τι τρώτε, αλλά και το γιατί. Νομίζω ότι θα αρχίσετε να βλέπετε τα μοτίβα που επαναλαμβάνονται.
2. Σπάστε τη συσχέτιση
Ο στόχος, αφού αναγνωρίσετε τις αρνητικές συνδέσεις, είναι η αποσύνδεση του ερεθίσματος από την πράξη- η τηλεόραση για παράδειγμα. Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε μέσω κάποιων τρόπων όπως:
• Αποφύγετε το ερέθισμα συνολικά για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Αυτό θα αποδυναμώσει τη συσχέτιση. Παράδειγμα: αποφύγετε να βάζετε την τηλεόραση για λίγο καιρό και επιλέξτε μια άλλη βραδινή δραστηριότητα όπως το περπάτημα, τη yoga, να ακούτε μουσική ή να διαβάζετε ένα βιβλίο.
• Αντικαταστήστε την αντίδραση με μια υγιεινότερη. Αντί να ψάχνετε για ένα ανθυγιεινό σνακ (μην τα αγοράζετε καν), βρείτε μια υγιεινότερη εναλλακτική. Παράδειγμα: μασουλήστε λαχανικά, ποπκορν χωρίς αλάτι ή μπισκότα χωρίς ζάχαρη. Αν θέλετε απλά να κρατάτε το στόμα σας απασχολημένο, μασήστε μια τσίχλα ή μια καραμέλα. Αν θέλετε απλά να κρατάτε απασχολημένα τα χέρια σας, ζωγραφίστε, παίξτε χαρτιά με τους φίλους σας ή μάθετε να πλέκετε.
• Βρείτε μια καλύτερη ανταμοιβή. Αν αντιλαμβάνεστε το φαγητό και την τηλεόραση ως την ανταμοιβή που χρειάζεστε μετά από μια κουραστική μέρα, προσπαθήστε να βρείτε ένα υγιεινότερο δωράκι για τον εαυτό σας. Ένα φλιτζάνι τσάι, ένα χαλαρωτικό μπάνιο, λίγο διαλογισμό- όλα αυτά είναι διασκεδαστικοί, απολαυστικοί τρόποι ανταμοιβής.
• Ξαναβάλτε στο παιχνίδι την συνειδητή επιλογή. Η συνήθεια είναι ένας τρόπος εξοικονόμησης ενέργειας για τον εγκέφαλο. Αν έχετε συνηθίσει να φοράτε το ίδιο πουκάμισο κάθε μέρα, ο εγκέφαλός σας θα έχει μια απόφαση λιγότερη να πάρει κάθε πρωί. Όταν επιστρέφετε στη συνειδητή επιλογή ξανά, είστε σε θέση να κάνετε μια διαφορετική επιλογή. Αν η ολοκληρωτική απάλειψη της συνήθειας σας φαίνεται βαρετή διαδικασία και χρειάζεστε περισσότερο χρόνο απόλαυσης στη ζωή σας, περιορίστε απλά το χρόνο που αυτό το μοτίβο αναδύεται.
Για παράδειγμα, στις νυχτερινές επιδρομές στο ψυγείο με συντροφιά την τηλεόραση, προσχεδιάστε! Επιλέξτε συνειδητά από πριν το σνακ, ελέγξτε την ποσότητα και σκεφτείτε με υγιεινούς όρους. Μια προσχεδιασμένη κατανάλωση θα σας βοηθήσει να επαναφέρετε την ισορροπία στο βάρος σας και θα νιώθετε λιγότερο ένοχοι την επόμενη μέρα.
3. Δημιουργήστε νέες, ικανοποιητικές συνήθειες
Και τέλος, ως μέρος της διαδικασίας διακοπής των ανθυγιεινών συνηθειών σας, θα έχετε σίγουρα εντοπίσει τις νέες συνήθειες που θέλετε να εσωτερικεύσετε και να αυτοματοποιήσετε. Οι συνήθειες λοιπόν δεν χρειάζεται απαραιτήτως να είναι κάτι κακό. Όσον αφορά στην πείνα, είναι καλύτερο να τρώμε ως απάντηση σε οργανικά σήματα, παρά σε περιβαλλοντικά, συναισθηματικά και συγκυριακά.
Dr. Allana Polo, φυσικοπαθητική ιατρός – Photo: Author/Depositphotos
