Γράφει η Αφροδίτη Πριμικύρη
«Οι ήρωες είναι πάντα ευγενικοί. Γεννιούνται μ’ ένα χρυσαφένιο χρώμα, μ’ όνειρα που τους τα φτιάχνει η συννεφιά, μ’ ελπίδες που φυτρώσαν μες στο χώμα…» – Νίκος Γκάτσος
Advertisment
Η ιστορία του Ήρωα είναι η ίδια η ιστορία της παγκόσμιας μυθολογίας και ηθογραφίας. Ο άνθρωπος, πασχίζοντας να περιγράψει την εμπειρία της ανθρώπινης ζωής, δημιούργησε το συμβολικό αντίστοιχό του. Δημιούργησε τον Ήρωα, ο οποίος, μετά από μια ιδιαίτερη πρόκληση και έχοντας σύνδεση με ένα τελικό σκοπό, περνά από μυητικές διαδικασίες, αναζητά την υπεράνθρωπη δύναμη μέσα του και φτάνει να κατακτήσει το βασίλειό του. Διαβάζουμε στη μυθολογία, αφηγούμαστε στα παραμύθια και μνημονεύουμε στα τραγούδια μας αυτόν που κατάφερε, τελικά, να ακολουθήσει το δρόμο που θα τον πάει πέρα απ’ τα εμπόδια, δια μέσω αυτών, στην περιοχή της ευημερίας∙ στην πατρίδα του, πραγματική ή συμβολική.
Σε κάθε διαφορετική περιοχή του πλανήτη, σε κάθε διαφορετική εποχή, χρησιμοποιώντας άλλο γλωσσικό κώδικα, άλλες εικόνες, άλλες μεταφορές, περιγράφουμε την ίδια ακριβώς ιστορία. Από τον Οδυσσέα, τον Ηρακλή, το Θησέα, τον Γκιλγκαμές, την Αντιγόνη, τον Πάρσιφαλ, μέχρι το Δον Κιχώτη, τον Ρομπέν των Δασών και τον Κοντορεβυθούλη, προσπαθούμε να κωδικοποιήσουμε μέσα μας τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να ζήσουμε αποδίδοντας νόημα στο ύστατο ερώτημα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Αποκτά, λοιπόν, ιδιαίτερο νόημα η μελέτη της πορείας των Ηρώων, στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τους αρχετυπικούς τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος δια μέσω των αιώνων έχει καταγράψει τη λύση του γρίφου της ζωής. Διαβάζοντας σε βάθος τους μύθους των Ηρώων, ερχόμαστε σε επαφή με μια σειρά κωδικοποιημένων και συμβολικών οδηγιών για το πώς να διαχειριζόμαστε μείζονα ζητήματα που αφορούν τη σχέση μας με τον Εαυτό, τον Άλλο, τους Θεούς του, την Ύπαρξη, τον Κόσμο. Συνδεόμαστε με την αρχετυπικά καταχωρημένη εμπειρία, με αποτέλεσμα να διευρύνεται το ομολογουμένως περιορισμένο πεδίο της ατομικής κατανόησής μας. Απευθυνόμαστε σε έναν προαιώνια κληροδοτημένο πλούτο, στρεφόμενοι ουσιαστικά στην προγονική πληροφορία που βρίσκεται παντού διαθέσιμη. Όπως, χαρακτηριστικά αναφέρει ο J. Campbell, οι ρίζες των πολιτισμών είναι βαθειές. Οι πόλεις μας δε στηρίζονται, όπως οι πέτρες, στην επιφάνεια.
Advertisment
Καθώς ερχόμαστε σε επαφή με την κωδικοποιημένη παγκόσμια πολιτιστική μας κληρονομιά, ενεργοποιούμε ψυχικές περιοχές αντίστοιχες αυτών που διακινούνται κατά τη συμμετοχή σε τελετουργικά, την παρακολούθηση ενός θεατρικού δρώμενου, την εις βάθος ανάγνωση ενός βιβλίου, τη συνειδητή ακρόαση ενός μουσικού κομματιού, τη συμμετοχή σε μια βιωματική διαδικασία, την ενεργητική εργασία με το σώμα. Τα σύμβολα του μύθου αρχίζουν να αλληλεπιδρούν με τις εσωτερικές –ψυχικές & σωματικές- διεργασίες μας και δομούν εκ νέου την ψυχική εμπειρία.
Με τη βοήθεια των εικόνων, του στίχου, του βιώματος, τα μέρη εκείνα του ψυχισμού που κατανοούν, κατατάσσουν, αισθάνονται, επεξεργάζονται, ρυθμίζουν και αυτορυθμίζονται έχουν την ευκαιρία μιας νέας επαναδιατύπωσης της προσωπικής μας ιστορίας, σε επίπεδο τόσο συνειδητό, όσο και ασυνείδητο. Ο C.G Jung αποκαλεί τη διεργασία αυτή αναδημιουργική λειτουργία των μύθων.
Αντιλαμβανόμαστε, ως εκ τούτου, πόσο ουσιαστική μπορεί να είναι η χρήση της μυθολογικής αρχετυπικής πληροφορίας για την εμβάθυνση σε ιδιαίτερες ψυχικές περιοχές στα πλαίσια μιας αυτογνωσιακής ή/και ψυχοθεραπευτικής εργασίας. Η κατά-Νόηση, όμως, μόνο του Μύθου δεν αρκεί. Η σύνδεσή μας με το ταξίδι του Ήρωα αν γίνει μόνο μέσα από νοητικές διεργασίες είναι ελλειπής. Είναι απαραίτητη η εξέλιξη της θεωρητικής εργασίας σε βίωμα. Χρειάζεται η Πληροφορία να κατακτηθεί ως συνολική εμπειρία. Εμπειρία είναι η εντός πείρα. Χρειάζεται το σώμα να δονηθεί, να κινηθεί, να εμπεριέξει το βίωμα. Στοχεύουμε στην αναφορά της κωδικοποιημένης αλήθειας στον εν-Σώματο Εαυτό. Στο σώμα, το οποίο είναι ο φορέας όλης της ασυνείδητης εμπειρίας της ύπαρξης και το κανάλι μέσω του οποίου είμαστε ως άνθρωποι σε θέση να εμπειραθούμε τη ζωή. Τι μας λέει ο Ε. Λαζάρου για τη συνάντηση αυτή;
Μαζί με το γραφτό αυτό που άρχισες να το διαβάζεις κι αν θες δικό σου περισσότερο να γίνει, κινήσου, δες, ακούμπα, γεύσου. Και παίξε και τραγούδησε, εκστατικά να νιώθεις τις απρόσμενες αλήθειες του κορμιού, της σύνδεσης με αυτό που όντως Είναι. Μαζί του ονειρέψου και άφησε απαλά την παράξενη γλώσσα, την ασυνήθιστη σύνταξη, τα κόμματα και τις σιωπές, τις αναφορές σε Θεούς και Ήρωες, να σε οδηγούν από τη βιολογία και το μύθο, από την παράδοση και τη φυσική ιστορία, από τα όνειρα και τους αριθμούς σε Κόσμους και Πραγματικότητες, στη μεγαλύτερη και πληρέστερη κατοίκηση του Ιερού Θεϊκού σου κορμιού. Τη βάση της συνείδησης, της επιστήμης και της τέχνης.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα βιωμένο ενσωματωμένο απόσταγμα αρχαίας σοφίας ικανής να δείξει το δρόμο σε ένα ισορροπημένο, νοηματοδοτημένο και πλήρες Τώρα. Εργαζόμενοι με το νου, το συναίσθημα, το σώμα, είμαστε σε θέση να συναντήσουμε ενιαία την εμπειρία του Ήρωα και να την προσκαλέσουμε σε διάλογο με ό,τι μέσα μας εξέλιξη και διεύρυνση ζητά. Διεκδικώντας το δικαίωμα της συμμετοχής και της Κοινωνίας στην πορεία του Ηρωϊκού Ταξιδιού προς τη μεταμόρφωση.
Φωτογραφία: Ευθύμης Λαζάρου
[toggle title="Βιβλιογραφία"]
Γιουνγκ, Κ., φον Φραντς Μ.Λ., Χέντερσον, Γ., Γιακόμπι, Γ., Ζαφφέ, Α., Ο Άνθρωπος και τα Σύμβολά του, (ελληνική έκδοση) εκδ. Αρσενίδη, Αθήνα, 1964.
Λαζάρου, Ε., Η Αλχημεία της Ενσωμάτωσης-Βιβλίο πρώτο-Των Δίδυμων Ήλιων, αυτοέκδοση, Αθήνα, 2017.
Σιγκαλ., Ρ., Γιουνγκ & Μυθολογία, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 2004.
Campbell, J., Μύθοι του Φωτός, εκδ. Αρχέτυπο, Θεσσαλονίκη, 2003.
Campbell., J., Πρωτόγονη Μυθολογία, εκδ. Ιάμβλιχος, Αθήνα, 1995.
[/toggle]
