Σε κάποιο σημείο της ζωής μας, θα τύχει σχεδόν σε όλους μας να μας ραγίσουν την καρδιά.
00:06
Η ασθενής μου, η Κάθι, προγραμμάτιζε το γάμο της από το γυμνάσιο. Θα γνώριζε τον μέλλοντα σύζυγό της μέχρι τα 27, θα αρραβωνιαζόταν ένα χρόνο αργότερα, και θα παντρευόταν ένα χρόνο μετά τον αρραβώνα. Όμως, όταν η Κάθι έγινε 27, δεν βρήκε κάποιο σύζυγο. Βρήκε ένα εξόγκωμα στο στήθος της. Πέρασε πολλούς μήνες με δύσκολες χημειοθεραπείες και επίπονες εγχειρήσεις, και μετά, εκεί που ήταν έτοιμη να γυρίσει πίσω στον κόσμο των ραντεβού, βρήκε ένα εξόγκωμα στο άλλο στήθος της και έπρεπε να τα ξανακάνει όλα αυτά από την αρχή. Ωστόσο, η Κάθι ανάρρωσε, και βιαζόταν να συνεχίσει να ψάχνει για σύζυγο μόλις φύτρωναν ξανά τα φρύδια της. Όταν βγαίνεις για πρώτο ραντεβού στη Νέα Υόρκη, πρέπει να μπορείς να εκφράσεις μεγάλο εύρος συναισθημάτων.
Advertisment
00:53
(Γέλια)
00:55
Λίγο καιρό μετά, γνώρισε τον Ριτς και ερωτεύτηκε. Η σχέση αυτή ήταν όλα όσα ήλπιζε ότι θα ήταν. Έξι μήνες αργότερα, μετά από ένα υπέροχο σαββατοκύριακο στη Νέα Αγγλία, ο Ριτς έκλεισε τραπέζι στο αγαπημένο τους ρομαντικό εστιατόριο. Η Κάθι ήξερε ότι ετοιμαζόταν να της κάνει πρόταση, και με δυσκολία συγκράτησε τον ενθουσιασμό της.
01:16
Όμως ο Ριτς δεν έκανε πρόταση στην Κάθι εκείνο το βράδυ. Τη χώρισε. Όσο κι αν νοιαζόταν για εκείνη, και όντως τη νοιαζόταν, απλά δεν ήταν ερωτευμένος.
Advertisment
01:27
Η Κάθι έγινε κομμάτια. Η καρδιά της είχε ραγίσει τελείως και τώρα έπρεπε να αντιμετωπίσει άλλη μια ανάρρωση. Όμως, πέντε μήνες μετά τον χωρισμό, η Κάθι ακόμα δεν μπορούσε να σταματήσει να σκέφτεται τον Ριτς. Η καρδιά της ήταν ακόμα πολύ ραγισμένη. Το ερώτημα είναι: Γιατί; Γιατί αυτή η απίστευτα δυνατή και αποφασιστική γυναίκα δεν μπορούσε να βάλει σε τάξη τα συναισθηματικά μέσα που τη βοήθησαν στα τέσσερα χρόνια θεραπείας του καρκίνου; Γιατί τόσοι πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε όταν προσπαθούμε να ξεπεράσουμε μια ερωτική απογοήτευση; Γιατί οι ίδιοι μηχανισμοί διαχείρισης που μας βοηθούν να περάσουμε όλων των ειδών τις προκλήσεις της ζωής αποτυγχάνουν τόσο οικτρά όταν η καρδιά μας ραγίζει;
02:13
Μέσα στα 20 χρόνια που έχω ιδιωτικό ιατρείο, έχω δει ανθρώπους κάθε ηλικίας και υπόβαθρου να αντιμετωπίζουν κάθε μορφής ερωτική απογοήτευση, και αυτό που έμαθα είναι το εξής: Όταν ραγίζει η καρδιά σου, τα ίδια ένστικτα στα οποία συνήθως βασίζεσαι, είναι αυτά που θα σε οδηγήσουν επανειλημμένα στο λάθος μονοπάτι. Απλά, δεν μπορείς να εμπιστευτείς αυτό που σου λέει το μυαλό σου.
02:39
Ξέρουμε από μελέτες ανθρώπων που είχαν μια ερωτική απογοήτευση, ότι το να καταλάβουμε ξεκάθαρα γιατί η σχέση τελείωσε είναι πολύ σημαντικό προκειμένου να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Παρ’ όλα αυτά, επανειλημμένα, όταν μας δίνουν μια απλή και ειλικρινή εξήγηση, όπως έκανε ο Ριτς με την Κάθι, την απορρίπτουμε. Η ερωτική απογοήτευση δημιουργεί τόσο δραματικό συναισθηματικό πόνο, που το μυαλό μας λέει ότι η αιτία πρέπει να είναι εξίσου δραματική. Αυτό το εσωτερικό ένστικτο είναι τόσο ισχυρό, που μπορεί να κάνει ακόμα και τους πιο λογικούς και μετρημένους από εμάς να σκεφτούμε μυστήρια και θεωρίες συνωμοσίας όταν τίποτα απ’ αυτά δεν ισχύει. Η Κάθι ήταν πεπεισμένη ότι κάτι πρέπει να συνέβη κατά τη διάρκεια της ρομαντικής εξόρμησης με τον Ριτς που τον έκανε να χαλάσει τη σχέση, και έπαθε εμμονή με το να βρει τι ήταν αυτό. Κι έτσι, πέρασε αμέτρητες ώρες να σκέφτεται κάθε λεπτό εκείνου του σαββατοκύριακου, ψάχνοντας στη μνήμη της για στοιχεία που δεν υπήρχαν. Το μυαλό της Κάθι την ξεγέλασε κι έτσι ξεκίνησε αυτό το κυνήγι φαντασμάτων. Όμως, τι την ανάγκασε να αφοσιωθεί σε αυτό για τόσους πολλούς μήνες;
03:47
Η ερωτική απογοήτευση είναι πολύ πιο ύπουλη απ’ ό,τι νομίζουμε. Υπάρχει λόγος που πέφτουμε από τη μια τρύπα στην άλλη, ακόμα κι αν ξέρουμε ότι αυτό θα μας κάνει να νιώσουμε χειρότερα. Μελέτες του εγκεφάλου έχουν δείξει ότι το στερητικό σύνδρομο του έρωτα ενεργοποιεί του ίδιους μηχανισμούς στον εγκέφαλό μας όπως στους εθισμένους όταν κόβουν ουσίες όπως η κοκαΐνη ή τα οπιούχα. Η Κάθι περνούσε στερητικό σύνδρομο, κι αφού δεν μπορούσε να έχει την «ηρωίνη» του να είναι με τον Ριτς, το υποσυνείδητο του μυαλού της επέλεξε τη «μεθαδόνη» των αναμνήσεων τους. Το ένστικτό της τής έλεγε ότι προσπαθούσε να λύσει ένα μυστήριο, αλλά αυτό που πραγματικά έκανε ήταν πως έπαιρνε τη δόση της. Αυτό είναι που κάνει την ερωτική απογοήτευση τόσο δύσκολο να γιατρευτεί. Οι εθισμένοι ξέρουν ότι είναι εθισμένοι. Το γνωρίζουν όταν παίρνουν τη δόση τους. Οι πληγωμένοι από έρωτα όμως όχι. Όμως, τώρα το ξέρετε. Κι αν σας ραγίσουν την καρδιά, δεν μπορείτε να το αγνοήσετε. Πρέπει να αναγνωρίσετε ότι, όσο δυνατή κι αν είναι η παρόρμηση, με κάθε ταξίδι στις αναμνήσεις σας, με κάθε μήνυμα που στέλνετε, κάθε λεπτό που περνάτε παρακολουθώντας τον πρώην στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απλώς θρέφετε τον εθισμό σας, βαθαίνοντας τον συναισθηματικό πόνο σας και κάνοντας την ανάκαμψή σας πιο περίπλοκη.
05:08
Το να ξεπεράσεις μια ερωτική απογοήτευση δεν είναι ένα ταξίδι, είναι μια μάχη, και η λογική σας είναι το πιο δυνατό όπλο σας. Δεν υπάρχει εξήγηση για το χωρισμό που θα σας ικανοποιεί. Καμιά λογική σκέψη δεν μπορεί να διώξει τον πόνο που νιώθετε. Άρα, μην ψάχνετε για μια, μην την περιμένετε, δεχτείτε απλά αυτήν που σας έδωσαν ή φτιάξτε μία δική σας και μετά παρατήστε τα ερωτήματά σας, επειδή έχετε ανάγκη να βάλετε τέλος προκειμένου ν’ αντισταθείτε στον εθισμό. Χρειάζεστε και κάτι ακόμα: Πρέπει να θέλετε να το αφήσετε πίσω σας, να αποδεχθείτε ότι τελείωσε. Αλλιώς το μυαλό σας θα τρέφεται από την ελπίδα σας και θα σας παρεμποδίζει. Η ελπίδα μπορεί να είναι απίστευτα καταστροφική όταν έχετε μια καρδιά ραγισμένη.
05:55
Η ερωτική απογοήτευση είναι πρώτης τάξεως εκμεταλλευτής. Η ευκολία με την οποία οδηγεί το μυαλό να κάνει το εντελώς αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε για να συνέλθουμε είναι αξιοθαύμαστη. Μια από τις πιο κοινές τάσεις που έχουμε όταν μας ραγίζει η καρδιά, είναι να εξιδανικεύουμε το άτομο που τη ράγισε. Περνάμε ώρες να θυμόμαστε το χαμόγελό του, πόσο υπέροχα μας έκανε να νιώθουμε, εκείνη τη φορά που ανεβήκαμε στο βουνό και κάναμε έρωτα κάτω από τα αστέρια. Το μόνο που κάνει αυτό, είναι να κάνει την απώλεια ακόμα πιο επίπονη. Το γνωρίζουμε. Παρ’ όλα αυτά, επιτρέπουμε στο μυαλό μας να ξαναπαίζει το ένα τραγούδι μετά το άλλο, λες και είμαστε όμηροι μιας λίστας μας στο Spotify με παθητικά επιθετικά τραγούδια.
06:37
(Γέλια)
06:42
Η ερωτική απογοήτευση θα κάνει αυτές τις σκέψεις να πετάγονται στο μυαλό σας. Έτσι, για να αποφύγετε την εξιδανίκευση, πρέπει να τις εξισορροπήσετε με το να θυμάστε το κατσούφιασμα κι όχι μόνο το χαμόγελό του, το πόσο άσχημα σας έκανε να νιώθετε, το γεγονός ότι αφού κάνατε έρωτα, χαθήκατε κατεβαίνοντας από το βουνό, μαλώσατε άσχημα και δεν μιλήσατε για δύο μέρες. Αυτό που λέω στους ασθενείς μου είναι: «Φτιάξετε μια αναλυτική λίστα με όλους τους λόγους για τους οποίους αυτό το άτομο ήταν το λάθος για εσάς, όλα τα ελαττώματα, όλα όσα απεχθανόσασταν, και κρατήσετε την στο τηλέφωνό σας.
07:14
(Γέλια)
07:15
Και μόλις φτιάξετε τη λίστα σας, πρέπει να τη χρησιμοποιείτε». Όταν βλέπω έστω κι ένα σημάδι εξιδανίκευσης ή ένα αμυδρό ίχνος νοσταλγίας σε κάποια συνεδρίαση, λέω, «Κινητό, παρακαλώ».
07:26
(Γέλια)
07:29
Το μυαλό σας θα προσπαθήσει να σας πει ότι ο σύντροφός σας ήταν τέλειος. Όμως, δεν ήταν, όπως ούτε και η σχέση σας. Κι αν θέλετε να τον ξεπεράσετε, πρέπει να το θυμίζετε αυτό συχνά στον εαυτό σας.
07:40
Κανείς δεν έχει ανοσία στην ερωτική απογοήτευση. Ο ασθενής μου, ο Μιγκέλ, ήταν ένας 56χρονος, ανώτατο στέλεχος σε μια εταιρεία λογισμικού. Πέντε χρόνια αφού πέθανε η γυναίκα του ένιωσε επιτέλους έτοιμος να ξαναβγεί ραντεβού. Σύντομα γνώρισε τη Σάρον, κι έτσι προέκυψε μια σχέση-σίφουνας. Μετά από ένα μήνα γνώρισαν ο ένας τα ενήλικα παιδιά του άλλου, και άρχισαν να συγκατοικούν μετά από δύο μήνες. Όταν δύο μεσήλικες είναι σε σχέση, δεν κάνουν σαχλαμάρες. Είναι λες και το «Αγάπη Είναι…» συναντάει τους «Μαχητές των Δρόμων».
08:11
(Γέλια)
08:14
Ο Μιγκέλ ήταν πιο ευτυχισμένος απ’ ό,τι εδώ και χρόνια, αλλά τη νύχτα πριν την πρώτη τους επέτειο, η Σάρον τον άφησε. Είχε αποφασίσει να πάει στη Δυτική Ακτή για να είναι πιο κοντά στα παιδιά της, και δεν ήθελε σχέση εξ αποστάσεως. Ο Μιγκέλ αιφνιδιάστηκε τελείως και ήταν εντελώς συντετριμμένος. Με το ζόρι λειτουργούσε στη δουλειά για πάρα πολλούς μήνες, και ως αποτέλεσμα, κόντεψε να χάσει τη δουλειά του. Άλλη μια συνέπεια της ερωτικής απογοήτευσης είναι ότι εκτός από τη μοναξιά και τον πόνο, μπορεί να βλάψει σημαντικά την πνευματική μας λειτουργία, ειδικά όταν εκτελούμε περίπλοκες εργασίες που περιλαμβάνουν λογική και κρίση. Ρίχνει, προσωρινά, τον δείκτη νοημοσύνης μας.
08:56
Δεν ήταν όμως μόνο η ένταση της θλίψης του Μιγκέλ που μπέρδεψε τους συνεργάτες του. Ήταν η διάρκεια. Ο Μιγκέλ ήταν κι αυτός μπερδεμένος και αισθανόταν αρκετή ντροπή γι’ αυτό. «Τι πάει στραβά με μένα;», με ρώτησε σε μια συνεδρίασή μας. «Ποιος ενήλικας περνάει σχεδόν ένα χρόνο ξεπερνώντας μια σχέση ενός έτους;» Για την ακρίβεια, πολλοί.
09:19
Η ερωτική απογοήτευση έχει όλα τα σημάδια που έχει κάθε απώλεια και πένθος: Αϋπνίες, ενοχλητικές σκέψεις, δυσλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος. Το 40 τοις εκατό των ανθρώπων βιώνουν κλινικά μετρήσιμη κατάθλιψη. Η ερωτική απογοήτευση είναι μια περίπλοκη ψυχολογική πληγή. Επιδρά πάνω μας με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, η Σάρον ήταν και πολύ κοινωνική και πολύ δραστήρια. Οργάνωνε δείπνα στο σπίτι της κάθε εβδομάδα. Εκείνη και ο Μιγκέλ πήγαιναν εκδρομές για κάμπινγκ με άλλα ζευγάρια. Παρόλο που ο Μιγκέλ δεν ήταν πολύ θρήσκος, συνόδευε τη Σάρον στην εκκλησία κάθε Κυριακή, και ήταν ευπρόσδεκτος από το εκκλησίασμα. Ο Μιγκέλ δεν έχασε μόνο την κοπέλα του. Έχασε όλη την κοινωνική ζωή του, την υποστηρικτική κοινότητα της εκκλησίας της Σάρον. Έχασε την ταυτότητά του ως ζευγάρι. Ο Μιγκέλ συνειδητοποίησε ότι ο χωρισμός είχε αφήσει ένα μεγάλο κενό στη ζωή του, αλλά αυτό που απέτυχε να αναγνωρίσει είναι ότι του άφησε παραπάνω από ένα κενό. Και αυτό είναι σημαντικό, όχι μόνο επειδή εξηγεί γιατί η ερωτική απογοήτευση μπορεί να είναι τόσο ολέθρια, αλλά επειδή μας λέει πώς να γιατρευτούμε. Για να γιατρέψεις μια πληγωμένη καρδιά, πρέπει να αναγνωρίσεις αυτά τα κενά στη ζωή σου και να τα γεμίσεις, και εννοώ όλα τα κενά. Τα κενά στην ταυτότητά σου, να αποκαταστήσεις το ποιος είσαι και ποια είναι η ζωή σου, τα κενά στην κοινωνική σου ζωή, τις δραστηριότητες που χάνεις, ακόμα και τα κενά σημεία στον τοίχο όπου κρέμονταν φωτογραφίες. Όμως τίποτα απ’ αυτά δεν θα σε ωφελήσει, αν δεν αποφύγεις τα λάθη που μπορούν να σε πάνε πίσω: Τις περιττές αναζητήσεις για εξηγήσεις, το να εξιδανικεύεις τον πρώην αντί να επικεντρώνεσαι στο πόσο λάθος ήταν αυτός για σένα, το να ενδίδεις σε σκέψεις και συμπεριφορές που του δίνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο επόμενο κεφάλαιο της ζωής σου ενώ δεν θα έπρεπε να είναι ούτε κομπάρσος.
11:10
Είναι δύσκολο να ξεπερνάς έναν χωρισμό, αλλά αν αρνηθείς να παραπλανηθείς από το μυαλό σου και κάνεις βήματα για να γιατρευτείς, μπορείς να μειώσεις σημαντικά το πόσο υποφέρεις. Και δεν θα επωφεληθείς μόνο εσύ από αυτό. Θα είσαι πιο παρών στις φιλίες σου, πιο αφοσιωμένος στην οικογένειά σου, για να μην αναφέρουμε τα δισεκατομμύρια δολάρια χαμένης παραγωγικότητας στον εργασιακό χώρο που θα μπορούσαν να σωθούν.
11:34
Άρα, αν ξέρετε κάποιον που υποφέρει από ερωτική απογοήτευση, να είστε συμπονετικοί, γιατί έχουμε ανακαλύψει ότι η κοινωνική στήριξη μπορεί να τους βοηθήσει σημαντικά. Και να έχετε υπομονή, γιατί θα τους πάρει περισσότερο χρόνο για να προχωρήσουν απ’ ό,τι εσείς νομίζετε. Κι αν πονάτε, να ξέρετε τούτο: Είναι δύσκολο, είναι μια μάχη μέσα στο ίδιο σας το μυαλό, και πρέπει να εργαστείτε για να κερδίσετε. Έχετε, όμως, όπλα. Μπορείτε να παλέψετε. Και θα γίνετε καλά.
12:04
Σας ευχαριστώ.
