Την επόμενη φορά που βγαίνετε από το σπίτι σας και βρίσκεσαι σε δημόσιο χώρο, σταματήστε και κοιτάξτε για λίγο γύρω σας. Αν ζούμε στον ίδιο πλανήτη, δεν θα αργήσετε να δείτε ένα παιδί με τα μάτια κολλημένα σε μια οθόνη, τόσο μεγάλη όσο περίπου και το πρόσωπό του. Αν και έχουμε υπάρξει μάρτυρες αρκετών τεχνολογικών επιτευγμάτων τον 21ο αιώνα, οι γονείς θεωρούν ότι η απασχόληση ενός παιδιού με το κινητό ή το τάμπλετ αποτελεί μια άνετη λύση για της διαχείριση της βαρεμάρας ή της γκρίνιας. Ωστόσο, ο χρόνος μπροστά από οθόνες δημιουργεί νέα ψυχικά και συμπεριφορικά προβλήματα υγείας στα μικρά παιδιά. Κάποια από αυτά κλαίνε, άλλα σπάνε πράγματα και κάποια απειλούν ακόμα και με αυτοκτονία.
Διαταραχή εξάρτησης από οθόνες: Τι είναι ακριβώς;
Είτε παίζουν κάποιο παιχνίδι, είτε χρησιμοποιούν κάποια εφαρμογή, ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ερευνητικών στοιχείων μαρτυρούν ότι τα μικρά αγόρια και κορίτσια επιδεικνύουν συμπεριφορά εθισμού. Γιατί; Κυρίως λόγω της παρατεταμένης έκθεσης σε (μη ρυθμιζόμενο) χρόνο μπροστά στην οθόνη. Ενώ οι ενήλικοι εγκέφαλοι είναι πιο ανεπτυγμένοι, οι παιδικοί είναι πιο ευάλωτοι σε σημαντικές αλλαγές στη δομή και τη συνδεσιμότητα, που μπορεί να παρεμποδίσει την νευρωνική ανάπτυξη και να οδηγήσει σε διαταραχή εξάρτησης από τις οθόνες.
Advertisment
Άλλες ταξινομήσεις του φαινομένου περιλαμβάνουν: την προβληματική χρήση του διαδικτύου, διαταραχή εθισμού στα παιχνίδια, καταναγκαστική χρήση διαδικτύου, παθολογική χρήση τεχνολογίας, εξάρτηση από το κινητό τηλέφωνο και από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.
8 κύρια συμπτώματα της διαταραχής εξάρτησης από οθόνες
Αν έχετε παιδιά ή εγγόνια, τα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν, αν ο χρόνος μπροστά σε οθόνες παρακωλύει την ικανότητά τους να είναι λειτουργικοί.
– Εμμονή (συνεχή ενασχόληση)
Advertisment
– Συμπτώματα στέρησης
– Αυξημένη ανοχή
– Αποτυχία να μείνουν μακριά από οθόνες
– Έλλειψη άλλων ενδιαφερόντων
– Συνέχιση παρά τις αρνητικές συνέπειες
– Χρήση για αποφυγή άλλων ανεπιθύμητων ενεργειών
Πόσο συνηθισμένη είναι η εξάρτηση σε οθόνες από τα παιδιά;
Μία έρευνα του 2015 δημοσιευμένη στο Behavioral Sciences βρήκε ότι το 12% των νέων Αμερικανών εφήβων ήταν παθολογικοί παίκτες βιντεοπαιχνιδιών. Αν και η συνήθεια αυτή δεν απαιτεί τη χρήση κάποιας χημικής ουσίας ή μέθης, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οδηγεί σε συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του εθισμού.
Για τον ψυχοθεραπευτή Dr. George Lynn, το 80% των προβλημάτων των ασθενών προέρχονται από τον εθισμό στα παιχνίδια, στην παρακολούθηση διαδικτυακών παιχνιδιών ή στην υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ως αποτέλεσμα, ο Dr. George Lynn παρατηρεί «ένα σύνδρομο προσωπικότητας που προέρχεται από την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας». Οι περισσότεροι γιατροί δεν υποψιάζονται το προφανές: ότι ένα παιδί που κοιμάται μόνο δύο με τρεις ώρες το βράδυ εμφανίζει αργά ή γρήγορα προβλήματα προσωπικότητας.
Τι πραγματικά προκαλεί ο πολύς χρόνος σε οθόνες
Η διαταραχή εξάρτησης από τις οθόνες μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία, σε οσφυαλγία, σε αύξηση ή απώλεια βάρους, σε προβλήματα όρασης, σε πονοκεφάλους, σε άγχος, σε ψέματα, αισθήματα ενοχών και μοναξιά.
Ωστόσο, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να είναι πολύ σοβαρά, σε βαθμό εγκεφαλικής βλάβης. Για την ακρίβεια, πολλές μελέτες που εξερευνούν τις επιδράσεις της διαταραχής έχουν αποδείξει ότι οι εγκέφαλοι των παιδιών συρρικνώνονται ή χάνουν ιστό στον μετωπιαίο λοβό, στα βασικά γάγγλια και στον νησιωτικό φλοιό• αυτές οι περιοχές βοηθούν στην ρύθμιση του σχεδιασμού και της οργάνωσης, στην καταπίεση των κοινωνικά ανεπίτρεπτων ενορμήσεων και στην ικανότητά μας να αναπτύξουμε την συμπόνια και την ενσυναίσθηση.
Οι συσκευές και τα gadgets δεν είναι κακά per se. Αποτελούν χρήσιμα και απαραίτητα εργαλεία πια για την επικοινωνία, τη μάθηση, τη διασκέδαση ανάμεσα σε άλλα. Οι γονείς έχουν να αντιμετωπίσουν τη νέα «ψηφιακή» γενιά. Χρειάζεται να επιτρέπουν στα παιδιά να χειρίζονται αυτά τα εργαλεία. Ωστόσο, η ισορροπία είναι εδώ η λέξη κλειδί.
5 συμβουλές προς τους γονείς
Σύμφωνα με τις νέες συστάσεις της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιάτρων για τη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών, αλλά και σύμφωνα με τις μεθόδους του Dr. Lynn:
1. Για παιδιά μικρότερα των 18 μηνών
Αποφεύγουμε τη χρήση οθόνης, εκτός από την συνομιλία μέσω κάμερας. Οι γονείς που θέλουν να γνωρίσουν τα ψηφιακά μέσα στα παιδιά των 18 έως 24 μηνών χρειάζεται να επιλέξουν προγράμματα υψηλής ποιότητας και να το χειριστούν μαζί με τα παιδιά τους, εξηγώντας τους παράλληλα τι βλέπουν.
2. Για παιδιά ηλικίας 2 – 5 ετών
Περιορίστε τη χρήση οθονών στη 1 ώρα την ημέρα. Οι γονείς θα πρέπει να παρακολουθούν όσα κάνουν τα παιδιά και να εξηγούν στα παιδιά.
3. Για παιδιά ηλικίας 6 ετών και άνω
Θέστε όρια στο χρόνο που ξοδεύουν στις οθόνες και στο είδος συσκευής. Βεβαιωθείτε ότι αυτός ο χρόνος δεν περιορίζει τον χρόνο ύπνου, σωματικής άσκησης και άλλων συμπεριφορών απαραίτητων στην υγεία.
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://www.researchgate.net/publication/317045692_Screen_Dependency_Disorders_a_new_challenge_for_child_neurology
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4695782/
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371%2Fjournal.pone.0020708
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19926237
[/toggle]