Μπορεί να σας φαίνεται απίθανο, αλλά οι εμπειρίες ακόμα και από την πρώιμη παιδική μας ηλικία επιδρούν στον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στις σχέσεις μας. Ονομάζεται θεωρία προσκόλλησης και βασίζεται στο επαναστατικό για τότε έργο του ψυχολόγου John Bowlby στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Σύμφωνα με τον Bowlby, η συμπεριφορά δεσμού χαρακτηρίζει τα ανθρώπινα όντα από την κούνια μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Η βασική ιδέα είναι η εξής: ανάλογα με το πόση αγάπη και τρυφερότητα λάβαμε ως μικρά παιδιά – το δυναμικό της σχέσης μας ανάμεσα σε εμάς και τους γονείς, κηδεμόνες και/ή άλλους αγαπημένους ανθρώπους μας – αναπτύσσουμε μια ανάλογη συμπεριφορά. Και αυτή τη συμπεριφορά την κουβαλάμε μαζί μας για το υπόλοιπο της ζωής μας. Εκτός, φυσικά, κι αν προσπαθήσουμε να την αλλάξουμε.
Advertisment
Ο τύπος δεσμού ή προσκόλλησης (όπως λέγεται αλλιώς) μπορεί να είναι υγιής· να προσελκύουμε συντρόφους που πραγματικά συμπαθούμε και για τους οποίους ενδιαφερόμαστε, αλλά μπορεί επίσης να είναι μη υγιείς με διάφορους τρόπους, κάτι που διαμορφώνει μια τοξική, τελικά, σχέση.
Πώς μπορεί αυτή η θεωρία να μας βοηθήσει, θα αναρωτιέστε. Μπορεί να βοηθήσει με πραγματικά πολλούς τρόπους, αν γνωρίζετε τον τύπο προσκόλλησης ή δεσμού σας. Κι αυτό, διότι γνωρίζοντάς τον μπορείτε να μειώσετε την τοξικότητα στη ζωή σας και να αναπτύξετε υγιέστερη ερωτική ζωή και μοτίβα σχέσεων.
Υπάρχουν τέσσερα είδη τύπων προσκόλλησης ή δεσμού: ασφαλής, αγχώδης/αμφιθυμικός, αποφευκτικός/ απορριπτικός και αποδιοργανωμένος (αποφευκτικός/φοβισμένος). Παρακάτω αποκαλύπτουμε πώς ο κάθε ένας τύπος χτίζει μια διαφορετική ερωτική ζωή.
Advertisment
Πώς η παιδική μας ηλικία επηρεάζει την ερωτική μας ζωή
Ασφαλής τύπος προσκόλλησης (δεσμού)
Είναι ο μόνος τύπος που θεωρείται απόλυτα υγιής. Ευτυχώς, πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο (σχεδόν το 60% των ανθρώπων). Τα παιδικά χρόνια με έναν τρυφερό κηδεμόνα στον οποίο μπορούσαμε να βασιστούμε αποτελούν πολύ βασικό και σημαντικό στοιχείο της μετέπειτα ζωής μας.
Αν νιώθετε πως ανήκετε σε αυτό, τότε δεν ψάχνετε έναν/μία σύντροφο για να γεμίσετε το κενό που άφησε στην καρδιά σας η παιδική σας ηλικία, αλλά αυτό που επιθυμείτε είναι έναν άνθρωπο που απλά θα σας βοηθήσει να εξελιχθείτε και να πορευτείτε μαζί. Γενικά, δεν προσελκύετε τοξικούς ανθρώπους. Εμπιστεύεστε ευκολότερα και σέβεστε τον άλλο. Έχετε βέβαια υπόψη σας πως αυτό δεν σημαίνει ότι η σχέση σας θα είναι τέλεια, απλά ότι δεν χρειάζεται να διαχειριστείτε σοβαρά προβλήματα προσκόλλησης.
Αγχώδης – αμφιθυμικός τύπος προσκόλλησης
Όσοι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία έχουν πολλές ανασφάλειες και προσδιορίζονται από την επιθυμία τους να βρουν κάποιον που θα τους κάνει να νιώσουν ολόκληροι. Όταν ένα τέτοιο άτομο αναζητά σύντροφο, αποφασίζουν ξεκάθαρα και μόνο μέσω αυτού του φακού με ποιον θα συνεχίσουν ή όχι.
Εξαιτίας αυτής της απεγνωσμένης επιθυμίας να βρουν το χαμένο κομμάτι τους, είναι συχνά άπιστοι και παρανοϊκοί, αναπτύσσοντας ορισμένες φορές συνήθειες ελέγχου στη σχέση τους για να προστατευθούν από τον πιθανό πόνο. Αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, χρειάζεται να χτίσετε από νωρίς εμπιστοσύνη και να νιώθετε δυνατοί και από μόνοι σας.
Αποφευκτικός/ απορριπτικός τύπος προσκόλλησης
Αυτός ο τύπος έρχεται σε αντίθεση με τον προηγούμενο. Όσοι άνθρωποι έχουν αποφευκτικό/ απορριπτικό τύπο προσκόλλησης απομακρύνουν από κοντά τους τους ανθρώπους και απομονώνονται. Μπορεί να γίνουν πολύ ψυχροί και δύσκολοι άνθρωποι.
Αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, αναζητάτε σχέσεις που δεν διαθέτουν ένα βαθύτερο επίπεδο οικειότητας, επειδή σε αντίθετη περίπτωση νιώθετε άβολα και ενεργοποιείτε τους μηχανισμούς αυτοπροστασίας. Τα ραντεβού και οι αντίστοιχες αλληλεπιδράσεις είναι κυρίως ρηχές και αποφεύγετε σοβαρές συζητήσεις από φόβο μήπως ενεργοποιήσουν κάποια σημαντική συναισθηματική σύνδεση.
Είναι δύσκολο σε αυτή την περίπτωση να βγούμε από τη ζώνη άνεσής μας. Όμως, αν το κάνουμε, αν αναζητήσουμε περισσότερη συναισθηματική σύνδεση, μπορούμε να ανακαλύψουμε σπουδαίους ανθρώπους με τους οποίους θα χτίσουμε σημαντικές σχέσεις.
Φοβισμένος – αποφευκτικός τύπος προσκόλλησης
Τέλος, ο τέταρτος τύπος δεσμού αποφεύγει τη σύνδεση για έναν διαφορετικό λόγο: επειδή φοβάται. Φοβάται για το τι θα συμβεί αν έρθει πιο κοντά με έναν άνθρωπο ή αν απομακρυνθεί πολύ. Αυτό τον κάνει να δείχνει ασταθή.
Χρειάζεται επίσης να διαχειριστούν την εσωτερική τους σύγχυση, επειδή συχνά δεν μπορούν να αποφασίσουν τι είναι αυτό που θέλουν. Φοβούνται να πλησιάσουν και να πληγωθούν, οπότε απομακρύνονται, όπως ο απορριπτικός/ αποφευκτικός τύπος. Άλλες φορές, φοβούνται ότι θα χάσουν κάποιον και ξαφνικά εμφανίζονται έτοιμοι για μεγαλύτερη δέσμευση, που όμως συνοδεύεται από προσκόλληση και έλεγχο.
Αν εμφανίζετε φοβισμένο – αποφευκτικό τύπο προσκόλλησης, μπορεί να πλησιάζεται πολύ γρήγορα κάποιον με τον οποίο βγαίνετε και ύστερα ξαφνικά να απομακρυνθείτε, χωρίς καν να τον ενημερώσετε για τους λόγους. Λειτουργείτε πλήρως υπό καθεστώς φόβου.
Matt Valentine
Διαβάστε επίσης – Τεστ: Οι 10 ερωτήσεις που φανερώνουν αν είχατε τραυματική παιδική ηλικία και Πώς οι άνθρωποι με δύσκολη παιδική ηλικία καταφέρνουν να ευτυχήσουν
[toggle title="Πηγές"]
https://psycnet.apa.org/record/1982-00026-001
[/toggle]
