Ο Αϊνστάν είχε πει ότι η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση και ότι αν η λογική θα σε πάει από το Α στο Β., η φαντασία θα σε πάει παντού. Είναι γεγονός ότι οι μεγαλύτεροι καινοτόμοι, οι άνθρωποι που άλλαξαν τον κόσμο, είτε στον χώρο της φιλοσοφίας, είτε ακόμα και στον χώρο της τεχνολογίας ήταν πρωτίστως οραματιστές. Άνθρωποι που δημιούργησαν μια πραγματικότητα μέσα στο μυαλό τους, την πίστεψαν και εν τέλει την υλοποίησαν και την μετέτρεψαν σε μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα για όλους. Από τον τροχό και το ηλεκτρικό ρεύμα μέχρι το διαδίκτυο και τα έξυπνα κινητά, όλα δημιουργήθηκαν επειδή κάποιοι τα δημιούργησαν στη φαντασία τους. Πιθανόν, σε αυτή τη σημασία αναφέρεται ο Άινστάιν όταν λέει ότι η φαντασία είναι πιο σημαντική ακόμα και από τη γνώση.
Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα θα δούμε ότι η δύναμη της φαντασίας χρησιμοποιούταν από τα αρχαία χρόνια, στους μεγαλύτερους πολιτισμούς ως ένα μέσο στοχασμού, κατανόησης της ζωής, ακόμα και ως θεραπευτική πρακτική. Αλλά και ο σύγχρονος πολιτισμός μας βασίζεται στη φαντασία. Από τους στόχους που θέτουμε κάθε χρόνο, τα όνειρα που κάνουμε για το μέλλον, μέχρι τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας, όλοι βασιζόμαστε στην εκπληκτική αυτή δύναμη της φαντασίας.
Advertisment
Πολλές έρευνες και μελέτες έχουν δείξει ότι ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα, σε έναν μεγάλο βαθμό τα καθορίζει. Και ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα μπορεί να είναι εντελώς υποκειμενικός και είναι δυνατόν να αλλάξει. Για παράδειγμα, εάν βλέπουμε τον εαυτό μας ως αποτυχημένο, είναι πολύ πιο πιθανό να βιώνουμε περισσότερες εμπειρίες αποτυχίας. Ενώ εάν αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας, τότε αλλάζουν και τα βιώματά μας.
Το Imagery ή αλλιώς Νοερή Απεικόνιση είναι μια μέθοδος η οποία εστιάζεται ακριβώς στη δύναμη της φαντασίας μας προκειμένου να πετύχουμε μια σειρά από αλλαγές τόσο στο σώμα μας όσο και στη ζωή μας. Η κα Χριστοφορίδη Δήμητρα, έπειτα από πολυετείς σπουδές στο American Institute for Mental Imagery με έδρα στη Νέα Υόρκη, πραγματοποιεί ένα τρίωρο εκπαιδευτικό εργαστήριο γνωριμίας με τη Νοερή Απεικόνιση, στην Αθήνα και απαντάει στις ερωτήσεις της Γεωργίας Χρήστου για λογαριασμό της Εναλλακτικής Δράσης.
Κα Χριστοφορίδη, μπορείτε να μας πείτε με λίγα λόγια τι είναι η νοερή απεικόνιση και γιατί ονομάζεται έτσι;
Με απλά λόγια, είναι η λειτουργία με την οποία απεικονίζουμε νοερά όσα συμβαίνουν μέσα μας κι έξω από εμάς. Η πιο γνωστή νοητική λειτουργία είναι η λογική. Στην καθημερινότητά μας επικοινωνούμε ο ένας με τον άλλον και αντιλαμβανόμαστε αυτό που αποκαλούμε αντικειμενική πραγματικότητα με τη λογική και την λεκτική σκέψη. Η νοερή απεικόνιση είναι η μη λογική λειτουργία μέσω της οποίας επικοινωνούμε με την εσωτερική, υποκειμενική μας πραγματικότητα. Είναι η αληθινή, υποκειμενική εικόνα που έχουμε σήμερα για τον εαυτό μας, για αυτά που συμβαίνουν και για τη ζωή, άσχετα με το τι θεωρείται αντικειμενική πραγματικότητα.
Advertisment
Πρόκειται ουσιαστικά για τη χρήση της φαντασίας μας με κάποιο συγκεκριμένο σκοπό;
Ακριβώς. Η νοερή απεικόνιση λειτουργεί με τη φαντασία που είναι έμφυτη σε όλους μας και εφαρμόζεται συνειδητά με σκοπό την αυτεπίγνωση, την αυτογνωσία, την ισορροπία, την αυτοΐαση, την αυτονομία και την πληρότητα.
Ποια είναι η διαφορά της Νοερής Απεικόνισης με τον δημιουργικό οραματισμό;
Η διαφορά αφορά τη χρονική του διάρκεια, τον τρόπο που εφαρμόζεται και τον τρόπο που λειτουργεί. Κάθε άσκηση νοερής απεικόνισης δεν διαρκεί πάνω από 30 δευτερόλεπτα έως 1 λεπτό. Η χρονική διάρκεια είναι ελάχιστη, διότι αποβλέπουμε να «ταρακουνηθούμε», ελλείψει μιας ορθότερης έκφρασης, έξω από τον συνηθισμένο τρόπο σκέψης μας, να παρακάμψουμε την λογική παρέμβαση του νου, ώστε να είμαστε σε θέση να λαμβάνουμε αυθόρμητα την απεικόνιση του θέματος πάνω στο οποίο δουλεύουμε και των δυνατοτήτων και πιθανοτήτων που μάς είναι άμεσα διαθέσιμες για την επίτευξη του στόχου. Η όλη διαδικασία μοιάζει με πυροτέχνημα. Χρειάζεται μόνο ένα σπίρτο για να αναφλεχτεί. Έτσι με μια μικρή δόση επιτυγχάνουμε ευρεία πληροφόρηση. Ενώ υπάρχει μια σύντομη υπαγόρευση στην αρχή της κάθε άσκησης, η πληροφόρηση που λαμβάνει ο ασκούμενος προέρχεται καθαρά από τον ίδιο και αφορά προσωπικά τον ίδιο, είτε κάνει την ίδια άσκηση μαζί με άλλους σε ομάδα, είτε μόνος του.
Υπάρχει κάποια επιστημονική βάση στη Νοερή Απεικόνιση; Υπάρχουν έρευνες ή κλινικές μελέτες;
Στις αρχές του 20ου αιώνα προέκυψαν πάρα πολλές ψυχοθεραπευτικές τεχνικές που ενσωματώνουν την νοερή απεικόνιση ως ψυχοθεραπευτικό εργαλείο. Μερικές από αυτές είναι η Ενεργή Φαντασία του Dr. Carl Jung, η Καθοδηγούμενη Ενεργή Ονείρευση του Dr. Robert Desoille και η Καθοδηγούμενη Συναισθηματική Απεικόνιση του Dr. Hanscarl Leuner.
Προς το τέλος του 20 αιώνα, ο ακτινοθεραπευτής ογκολόγος, Carl Simonton και η ψυχολόγος σύζυγος του, Stephanie Simonton, παρουσίασαν κλινικές μελέτες που έδειξαν την αυξημένη επιβίωση καρκινοπαθών που άσκησαν συνειδητή νοερή απεικόνιση για να βελτιώσουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αργότερα, οι ψυχολόγοι Jeanne Achterberg και Frank Lawlis έκαναν κλινικές μελέτες και έρευνες πάνω στην αποτελεσματικότητα διαφόρων ειδών ασκήσεων νοερής απεικόνισης για τη θεραπεία του καρκίνου. Τα θετικά αποτελέσματα αυτών των κλινικών μελετών καθιέρωσαν την αποδοχή της ισχυρής σύνδεσης σώματος και νου και συγκεκριμένα της σύνδεσης της νοερής απεικόνισης με το ανοσοποιητικό σύστημα (Gruzelier 2002).
Η εφαρμογή της νοερής απεικόνισης επεκτάθηκε ευρύτερα και σε άλλες παθήσεις σε κλινικές μελέτες του Irving Oyle D.O., που προσάρμοσε στην κλινική του πρακτική τη μέθοδο «Εσωτερικός Σύμβουλος», καθώς και των Martin Rossman, MD. και David Bresler, Ph.D., που εισήγαγαν για πρώτη φορά την εφαρμογή της «Διαδραστικής Καθοδηγούμενης Απεικόνισης». Μάλιστα, στο βιβλίο του «Guided Imagery for Self-Healing», ο Dr. Martin Rossman δηλώνει: «τα αποδεικτικά στοιχεία είναι τόσο δυνατά που αν η νοερή απεικόνιση ήταν φάρμακο, θα το συνταγογραφούσαν οι ιατροί για τη βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος, χωρίς τον φόβο παρενεργειών” (Rossman 2000, σελ.227).
Είναι πάρα πολλές ακόμα κλινικές και εμπειρικές μελέτες που έχουν γίνει αλλά θα ολοκληρώσω με δύο σημαντικές και πρόσφατες του αναπληρωτή καθηγητή Ulas Kaplan από το Πανεπιστήμιο James Madison και του Dr. Gerald Epstein, MD, ιδρυτή του American Institute for Mental Imagery.
1. Tο 2012 μελέτησαν την εφαρμογή της νοερής απεικόνισης με σκοπό την παρακολούθηση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού και διαπίστωσαν τη σημαντική αύξηση στη συνοχή του καρδιακού ρυθμού χάρη στην εφαρμογή της νοερής απεικόνισης (Imagination, Cognition and Personality, Vol. 31(4) 297-312, 2011-2012).
2. Tο 2014 διεξήγαγαν μια ποιοτική μελέτη κατά την οποία παρατηρήθηκε ότι τα αποτελέσματα της ομάδας που εφάρμοσε νοερή απεικόνιση ήταν πολύ πιο θετικά από αυτά των άλλων δύο ομάδων που εφάρμοσαν θετικές δηλώσεις και μια απλή διαδικασία σκέψης αντίστοιχα. Ανακάλυψαν επιπλέον ότι, κατά τη διάρκεια της εφαρμογής της νοερής απεικόνισης, μειώθηκαν τα επίπεδα της κορτιζόλης (της ορμόνης του στρες), πράγμα που δε συνέβη στις άλλες ομάδες (Imagination, Cognition and Personality, Vol. 34(1) 73-96, 2014-2015).
Το 3ωρο εργαστήριο που διοργανώνετε αναφέρεται στην Καρδιακή Νοημοσύνη. Πώς συνδέεται η νοερή απεικόνιση με την Καρδιακή Νοημοσύνη και πώς λειτουργεί θεραπευτικά;
Να αναφέρω αρχικά ότι ο χαρακτήρας του εργαστηρίου είναι βιωματικός και εκπαιδευτικός και το υλικό του είναι εγκεκριμένο από το American Institute for Mental Imagery της Νέας Υόρκης. Ο στόχος του εργαστηρίου είναι οι συμμετέχοντες να έχουν την ευκαιρία να βιώσουν από πρώτο χέρι την ευεργετική επίδραση της νοερής απεικόνισης και να εκπαιδευτούν στις βασικές αρχές της εφαρμογής της, για να μπορέσουν να συνεχίσουν τις ασκήσεις και μόνοι τους.
Έχοντας πει αυτά, η συνειδητή άσκηση της νοερής απεικόνισης είναι καθαρά βιωματική διαδικασία, καθώς εμπλέκει και τις πέντε αισθήσεις. Άλλος βλέπει, άλλος ακούει, άλλος μυρίζει, άλλος γεύεται, άλλος βιώνει κάποιες αισθήσεις στο σώμα του. Είναι, επίσης, δυνατόν να αντιλαμβάνεται χωρίς καμία από τις πέντε αισθήσεις. Σε αυτή την περίπτωση, απλά γνωρίζει. Κατά τη διάρκεια, λοιπόν, της νοερής απεικόνισης, ο ασκούμενος βιώνει μια εμπειρία. Έχει παρατηρηθεί πως, όταν ανταποκρινόμαστε σε εμπειρίες, αλλάζει η φυσική σύνθεση του εγκεφάλου μας. Εξερευνώντας και αλλάζοντας την εμπειρία, μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα νευρωνικά δίκτυα και να ανασυνδέσουμε ευεργετικά τον εγκέφαλό μας, επιφέροντας θετικές αλλαγές στη φυσιολογία μας.
Στα χρόνια της αρχαιότητας, η νοερή απεικόνιση ήταν γνωστή ως η Ιερή Γλώσσα, η Νοημοσύνη του Πνεύματος και η Νοημοσύνη της Καρδιάς. Συνδέει τη δύναμη με την αγάπη. Η δύναμη είναι η ικανότητα να συμμετέχεις εν γνώσει σου στην αλλαγή μέσω συνειδητοποίησης και αισθανόμενος την ελευθερία να πράξεις επί των προθέσεών σου. Έχουμε την επιλογή να απενεργοποιήσουμε την δύναμη της λογικής που περιορίζει και καταπιέζει και να ενεργοποιήσουμε την απελευθερωτική δύναμη που ρέει από μια ευφάνταστη νοημοσύνη της καρδιάς. Η αγάπη και η δύναμη μαζί επιφέρουν επαυξημένη επίγνωση και σύνδεση με την εσωτερική μας σοφία κι αυτή είναι η αρχή της καλής υγείας και της αυτοΐασης.
Πολλές έρευνες έχουν καταστήσει αποδεκτή, αν και όχι ευρέως στη συμβατική ιατρική, τη δύναμη που ασκεί ο νους στο σώμα, στη γέννηση, αλλά και στη θεραπεία μιας πάθησης. Η δε αγάπη συχνά θεωρείται ασήμαντο θεραπευτικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής. Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει ότι η αγάπη ενδυναμώνει τους μύες, καθιστά πιο υγιή την καρδιά και ο εγκέφαλος λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. Σαφώς βελτιώνει τις σχέσεις και υπερβαίνει τα όρια του λογικού νου με τη δύναμη να αγγίξει και να επηρεάσει τους πάντες και τα πάντα.
Εκτός από τη θεραπευτική χρήση, υπάρχουν άλλοι τομείς όπου η Νοερή απεικόνιση έχει εφαρμογή;
Πέρα από τον τομέα της ψυχικής υγείας, η πιο δημοφιλής της εφαρμογή είναι στον αθλητισμό για την επίτευξη της βέλτιστης απόδοσης από πρωταθλητές και Ολυμπιακούς αθλητές. Άλλοι τομείς, όπου γνωρίζω ότι εφαρμόζεται με επιτυχία, κυρίως στο εξωτερικό, είναι:
• το life coaching, για επίτευξη προσωπικών και επαγγελματικών στόχων όπου, με τη νοερή απεικόνιση, δουλεύουμε πάνω σε θέματα αυτοπεποίθησης, βελτίωσης σχέσεων, δημιουργίας σχέσεων, βελτίωσης ή/και αλλαγής σταδιοδρομίας, μεταμόρφωση επιβλαβών πεποιθήσεων, κ.α.
• το επιχειρησιακό coaching για έμπνευση και βελτίωση στρατηγικών, την έμπνευση νέων ιδεών, την ενίσχυση ηγετικών ικανοτήτων, την επίλυση προβλημάτων, τη διαχείριση συγκρούσεων, καθώς και την ανάπτυξη ομαδικότητας και βέλτιστης εργασιακής απόδοσης.
• οι καλές τέχνες, όπως η ζωγραφική, η μουσική, ο χορός, οι εκφραστικές τέχνες, καθώς και η συγγραφή για την ενίσχυση της δημιουργικότητας
• η εκπαίδευση για την ενίσχυση της μαθησιακής απόδοσης και την υπέρβαση μαθησιακών δυσκολιών.
Πώς θα μπορούσε για παράδειγμα να μάς βοηθήσει στις σχέσεις μας;
Εδώ θα αναφερθώ στο μότο της Εναλλακτική Δράσης: γίνε εσύ η αλλαγή που θες να δεις στον κόσμο. Η άσκηση της νοερής απεικόνισης μας διευκολύνει να έρθουμε στη θέση όχι μόνο της αυτο-κατανόησης, αλλά και της αλληλοκατανόησης. Αυτό γίνεται με έναν τρόπο χωρίς ενοχές, αναλύσεις και επίρριψη ευθυνών. Η φύση της άσκησης είναι αποκαλυπτική και μας βοηθά άμεσα να αποκτούμε επίγνωση των δυνατοτήτων και των ορίων της κάθε πλευράς σε μια σχέση. Έτσι, μαθαίνουμε να μην προσπαθούμε να αλλάξουμε τη σχέση ή τον άλλον, αλλά να βλέπουμε με διαύγεια και διορατικότητα αυτό που βιώνουμε, τις προσδοκίες που τρέφουμε και τις ενέργειες στις οποίες μπορούμε να προβούμε για να επέλθει η αλλαγή που θέλουμε να δούμε.
Να συμπληρώσω ότι η εύρεση ενός κατάλληλου συντρόφου και η βελτίωση μιας ήδη υπάρχουσας σχέσης διευκολύνεται σημαντικά και με τη μορφολογική ανάλυση προσώπου, είτε αυτή είναι η σχέση με τον σύντροφο, με το παιδί, με τον συνεργάτη ή ακόμα και όταν επιθυμείς να προσλάβεις το κατάλληλο άτομο για μια συγκεκριμένη θέση στην επιχείρησή σου. Η μορφολογική ανάλυση προσώπου εφαρμόζεται μόνο στις συνεδρίες coaching με νοερή απεικόνιση.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι μαθαίνει κανείς μέσα από τα μαθήματα της νοερής απεικόνισης;
Τα μαθήματα της νοερής απεικόνισης βοηθούν να αναπτύσσεις διορατικότητα, καθώς σού αποκαλύπτεται πληροφόρηση για τον εαυτό σου, και για τη σχέση σου με τον εαυτό σου και με το περιβάλλον σου. Κι αυτή η πληροφόρηση δεν έρχεται από κανέναν εξωτερικό παράγοντα. Έρχεται από τον ίδιο τον ασκούμενο.
Μαθαίνεις να κατανοείς τη γλώσσα της νοερής απεικόνισης, δηλαδή τα μηνύματα που σού δίνουν οι εικόνες, χωρίς λογικές αναλύσεις, ερμηνείες και αποσυμβολισμούς. Μαθαίνοντας τη γλώσσα της απεικόνισης, μαθαίνεις να «διαβάζεις» και τα νυκτερινά σου όνειρα. Λέμε τη λέξη «διαβάζεις» γιατί η κατανόηση των ονείρων επέρχεται με την κατανόηση της εικόνας και όχι με λογική, αναλυτική ή φροϋδική ερμηνεία.
Δυναμώνεις την πίστη στον εαυτό σου καθώς καλλιεργείς την ικανότητα να φτάνεις ο ίδιος στην απάντηση που χρειάζεσαι και να γίνεις αυθεντίας του εαυτού σου. Επειδή η αυτο-κατανόηση επέρχεται χωρίς επίρριψη ευθυνών, ενοχές και αναλύσεις, κινητοποιείσαι να εφαρμόσεις την εκούσια βούλησή σου για πρακτική αλλαγή. Μαθαίνεις να διακρίνεις ανάμεσα σε μια πραγματική έκτακτη ανάγκη και σε μια κατάσταση που τελικά είναι ψυχαναγκαστική. Μαθαίνεις να επαναφέρεις άμεσα ισορροπία, όπου κι αν βρίσκεσαι, ό,τι κι αν βιώνεις.
Μαθαίνεις να βρίσκεις διέξοδο από διλήμματα και βελτιώνεσαι στη λήψη αποφάσεων. Συγχρόνως μαθαίνεις να μην προσκολλάσαι σε προσδοκίες για το μέλλον και γίνεσαι ευέλικτος ενόψει όσων συναντάς στο δρόμο σου. Εκπαιδεύεσαι να δημιουργείς τις δικές σου ασκήσεις νοερής απεικόνισης όποτε τις χρειάζεσαι. Βιώνεις και αποκτάς επίγνωση της διαφοράς ανάμεσα στο να αισθάνεσαι ελλιπής και στο να αισθάνεσαι πλήρης, άσχετα με το τι επικρατεί γύρω σου.
Κυρία Χριστοφορίδη, θέλω να εκφράσω κάποιες αμφιβολίες που μού δημιουργούνται: Σκέφτομαι ότι εάν η φαντασία μας είχε τόση δύναμη, πολλοί άνθρωποι θα είχαν καταστραφεί ή απεναντίας θα είχαν αποκτήσει ό,τι ήθελαν στη ζωή τους. Γιατί λοιπόν κάποιος να πληρώσει προκειμένου να μάθει πως να διαχειρίζεται καλύτερα τις εικόνες στο μυαλό του;
Θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνιση. Στη σύγχρονη Δύση έχει επικρατήσει η άποψη ότι η φαντασία αφορά τον σχηματισμό μιας νοερής εικόνας που δεν είναι ούτε αληθινή, ούτε ρεαλιστική και ότι δεν σχετίζεται με την παρούσα πραγματικότητα. Συχνά συγχέεται με την έννοια της φαντασίωσης. Η φαντασίωση, πράγματι, δεν είναι αληθινή ή ρεαλιστική διότι σε απομακρύνει από την παρούσα πραγματικότητα. Η μη συνειδητή εφαρμογή της φαντασίας υποβαθμίζεται σε φαντασίωση. Η φαντασίωση είναι μηχανική, πηγάζει από πεποιθήσεις, περιορίζεται στο χωροχρόνο (παρελθόν και μέλλον), είναι εγωκεντρική γιατί αποβλέπει στην ικανοποίηση προσωπικών επιθυμιών, ασχέτως αν αυτές ευεργετούν τους άλλους (ακόμα και τον ίδιο σου τον εαυτό), και μπορεί να γίνει ψυχαναγκαστική συνήθεια.
Αντιθέτως, η συνειδητή εφαρμογή της νοερής απεικόνισης, θέτει σε λειτουργία την καθαρή διαδικασία της φαντασίας κατά την οποία υπερβαίνουμε τα όρια της λογικής, τα όρια του χρόνου και του χώρου και λαμβάνουμε αυθόρμητη, μη εγωκεντρική πληροφόρηση που, όχι μόνο απεικονίζει ποια είναι η πραγματική μας αντίληψη για τον εαυτό μας και τις εμπειρίες που βιώνουμε, αλλά συγχρόνως μας αποκαλύπτει νέες πιθανότητες και δυνατότητες που μας είναι άμεσα διαθέσιμες για μια πιο ευεργετική κατεύθυνση.
Με την αγνή μορφή της φαντασίας, δεν αυταπατάσαι. Δεν περιμένεις τον πρίγκιπα πάνω στο λευκό άλογο να σε συνεπάρει για να ζήσετε αιωνίως ευτυχισμένοι, ούτε τη μυστήρια θηλυκή ύπαρξη να σού εκφράσει την αιώνια υποταγή της. Δεν επιδιώκεις να γίνεις ηγέτης, ενώ δεν έχεις εκπαιδευτεί να ηγείσαι του εαυτού σου, ούτε περιμένεις να σε αγνοούν όλοι, επειδή φαντάζεσαι (φαντασιώνεσαι) ότι δεν το αξίζεις.
Έχοντας πει αυτό, θα εξηγήσω τώρα σε τι άλλο χρησιμεύει η εκπαίδευση στην άσκηση της νοερής απεικόνισης. Καθώς το επάγγελμά μου με φέρνει σε επαφή με παιδιά, με λυπεί να βλέπω παιδί να απεικονίζει αρνητικά αυτό που βιώνει στην καθημερινότητά του με στρες, αδυναμία και φόβο. Όχι μόνο η ψυχολογία, αλλά και η μαθησιακή απόδοση των παιδιών θα ήταν εξαιρετική αν μάθαιναν να χειρίζονται τις δυσκολίες που βιώνουν με τη δύναμη της δημιουργικής τους φαντασίας.
Είχε συμβεί μια μαθήτριά μου να μη θυμάται έναν απλό στοιχείο που είχε διδαχθεί πολλές φορές και πάνω στο οποίο είχε εξασκηθεί επανειλημμένως. Τής έδωσα την άσκηση νοερής απεικόνισης «Είμαι Δέντρο» όπου βλέπει τα πόδια της να ριζώνουν βαθιά στη γη με τις ρίζες να φτάνουν στο κέντρο της γης, ο κορμός της να δυναμώνει και να ψηλώνει και το κεφάλι της να έχει φτάσει την στρατόσφαιρα όπου όλα είναι καθαρά και διαυγή. Αυτή η άσκηση διήρκεσε λιγότερο από 1 λεπτό. Μόλις άνοιξε τα μάτια της, τής επανέλαβα την ερώτηση και, προς δική της έκπληξη, απάντησε αμέσως και ορθά. Από τότε, μού είπε ότι τη χρησιμοποιεί στο σχολείο και στην ενόργανη προπόνησή της, όπου είναι πρωταθλήτρια στην κατηγορία της. Θα μπορούσε η μαθήτρια να βγει τόσο άμεσα από τη δυσκολία της, χωρίς να της δοθεί μια μέθοδος;
Ένα άλλο παράδειγμα είναι σε μια ατομική συνεδρία coaching με νοερή απεικόνιση, με έναν πενηντάχρονο άνδρα που δήλωσε ότι είχε να μιλήσει στον αδελφό του 2 χρόνια. Ο λόγος ήταν ότι ο αδελφός του είχε πράξει με τρόπο που παραβίαζε τις ηθικές αρχές του και αυτό δεν μπορούσε να το δεχτεί. Παρόλο που η πράξη αυτή δεν είχε κανένα άμεσο αντίκτυπο στον ίδιο, διέκοψε τη σχέση με τον αδελφό του. Αντί να μπούμε σε έναν διάλογο και σε μια αναλυτική συζήτηση περί ηθικών αρχών, σχέσεων και πεποιθήσεων, τον ρώτησα αν ήθελε να εξερευνήσει αυτό το θέμα περισσότερο με νοερή απεικόνιση και δέχτηκε.
Στην άσκηση, έβλεπε τη μορφή του αδελφού του και ανάμεσά τους αντιλαμβανόταν μια αχνή, γκρίζα σκιά. Μού περιέγραψε τον αδελφό του, σκυμμένο, χλωμό και εξαντλημένο. Τον ρώτησα αν ήθελε να απομακρύνει τη σκιά και απάντησε θετικά. Τού ζήτησα να αξιοποιήσει οποιοδήποτε νοερό εργαλείο ήθελε για να καθαρίσει τον χώρο ανάμεσά τους. Επέλεξε να καλέσει έναν δυνατόν αέρα από τα βουνά. Αφού διέλυσε τη σκιά, η εικόνα του αδελφού του άλλαξε. Ανέφερε ότι πλέον ο αδελφός του είχε ανασηκώσει το κεφάλι, στεκόταν ευθυτενής, ήταν λαμπρός, φωτεινός και τού χαμογελούσε διάπλατα με ανοιχτά τα χέρια. Τον ρώτησα αν ήθελε να τον αγκαλιάσει, πράγμα που έκανε νοερά. Αυτή η άσκηση διήρκησε το πολύ ένα λεπτό. Αφού άνοιξε τα μάτια του, τον ρώτησα τι έμαθε από την εμπειρία αυτή. Η απάντησή του ήταν: «Δεν είχα καταλάβει τόσο καιρό ότι οι πεποιθήσεις που έχουμε και ο τρόπος που βλέπουμε τους άλλους, έχουν αντίκτυπο και σε αυτούς. Νόμιζα ότι πεποίθηση που έτρεφα για τον αδελφό μου επηρέαζε μόνο εμένα. Τον αγαπώ και τον συγχωρώ και τού τηλεφωνώ αμέσως».
Αυτή, λοιπόν, η επίγνωση, δεν θα είχε ληφθεί τόσο άμεσα χωρίς μια καθοδήγηση νοερής απεικόνισης. Και η ομορφιά είναι ότι επήλθε οργανικά, χωρίς καμία συμβουλή (επέμβαση) δική μου.
Ευτυχώς, έχει διασωθεί η εκπαίδευση της νοερής απεικόνισης δια μέσω των αιώνων, χάρη σε διάφορες πηγές, μία εκ των οποίων είναι το American Institute for Mental Imagery. Ο ιδρυτής του, Dr. Gerald Epstein, MD έχει αφιερώσει πάνω από 40 χρόνια στην έρευνα και στην εκπαίδευση αυτής της μεθοδολογίας εκδίδοντας πλούσια βιβλιογραφία και έχει βοηθήσει χιλιάδες ανθρώπους. Χάρη στη δική του καθοδήγηση και εκπαίδευση έγινε δυνατή η ίδρυση του Apollo Gateway of Mental Imagery στην Ελλάδα, στη χώρα όπου κάποτε, στην αρχαία εποχή, εφαρμοζόταν η νοερή απεικόνιση και η ενεργή ονείρευση στα Ασκληπιεία ως μέσο θεραπείας και αυτογνωσίας. Οπότε, όπως συμβαίνει με όλα όσα δεν γνωρίζουμε και δεν κάνουμε συνειδητά, χρειάζεται αρχικά μια εκπαίδευση και καθοδήγηση μέχρις ότου ο ασκούμενος εμπιστευτεί την ικανότητά του να δημιουργεί και να μεταμορφώνει τη ζωή του.
Τέλος, ένας σοβαρός λόγος που είναι απαραίτητος ο εκπαιδευτής νοερής απεικόνισης, είναι ότι ο εκπαιδευτής οφείλει να φροντίσει να μην αποχωρήσει ο ασκούμενος από το σεμινάριο ή από τη συνεδρία με μια επιβλαβή εικόνα. Γι αυτό συχνά αποκαλούν τους εκπαιδευτές «τεχνικούς του ιερού» διότι ρόλος τους είναι να πορεύονται δίπλα στον ασκούμενο κατά τη διάρκεια της άσκησης, να τον καθοδηγούν στη σύνδεση με τον κρυμμένο του κόσμο, να φροντίζουν για την ψυχική του ασφάλεια και την ευεργετική ολοκλήρωση της άσκησης.
Οι υποβολές, οι θετικές δηλώσεις, ο οραματισμός είναι διαδεδομένες πρακτικές αλλά η αίσθησή μου είναι ότι μάλλον χρειάζεται κάτι παραπάνω από το να φανταζόμαστε απλά μια κατάσταση, προκειμένου να την υλοποιήσουμε. Προσφέρει η Νοερή απεικόνιση κάποιο επιπλέον εργαλείο που βοηθά το άτομο να εστιάσει πιο αποτελεσματικά σε αυτό που θέλει;
Πράγματι. Ένα από τα κλειδιά είναι να θέτεις σωστά την πρόθεση. Πολλές φορές, πιστεύουμε ότι έχουμε πρόθεση, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι τρέφουμε προσδοκία για το αποτέλεσμα. Η προσδοκία για το αποτέλεσμα αναπόφευκτα εμπεριέχει όχι μόνο την ευχή για τη θετική έκβαση (φαινόμενο πλασέμπο), αλλά και τον υποσυνείδητο φόβο ή κρυφή ανησυχία για την αρνητική έκβαση (φαινόμενο νοσέμπο). Με τα μαθήματα της νοερής απεικόνισης, μαθαίνεις να συγκεντρώνεσαι χωρίς προσπάθεια, να μην επενδύεις ενέργεια στο αποτέλεσμα, αλλά να αφοσιώνεσαι για ένα λεπτό την ημέρα στην ίδια τη διαδικασία της δημιουργίας και της επίκλησης αυτού που ζητάς. Η πραγματικά ευεργετική δημιουργία υπερβαίνει τους περιορισμούς της δυαδικότητας «πλασέμπο – νοσέμπο» και εκεί βρίσκεται η μαγεία της. Με τον τρόπο αυτό, καλλιεργείς απόσπαση αφού δεν διχάζεσαι ανάμεσα σε δυαδικές καταστάσεις και δυναμώνεις την πίστη στον εαυτό σου, πράγμα που σε διατηρεί πλήρη, ισορροπημένο και αυτόνομο.
Το άλλο κλειδί είναι να μάθεις τη γλώσσα των εικόνων. Κατανοείς καθαρά τι απεικονίζεται ή έχεις την τάση να ερμηνεύεις αυτό που βλέπεις σύμφωνα με τις πεποιθήσεις που τρέφεις; Καταλαβαίνεις πώς θα διορθωθεί πραγματικά ή τη διορθώνεις σύμφωνα με τη λογική σου σκέψη; Με την άσκηση της νοερής απεικόνισης υπό καθοδήγηση, μαθαίνεις με ασφάλεια να επιτρέπεις στην εικόνα να σού μιλήσει χωρίς τη δική σου παρέμβαση. Με συνεχή άσκηση, θα είσαι σε θέση να συνδέεσαι άμεσα με τη Νοημοσύνη της Καρδιάς, να δημιουργείς τις δικές σου κατάλληλες ασκήσεις, να καθορίζεις εσύ την πορεία της ζωής σου και να βλέπεις τον εαυτό σου και τον κόσμο συνεχώς με μια φρέσκια, διορατική ματιά.
