Τι είναι η Αγιουρβέδα;

Οι περισσότεροι λοιπόν έχετε ακούσει και όπως εχω προαναφέρει η λέξη «Αγιου» (Ayu) σημαίνει όλες τις πλευρές της ζωής από τη γέννηση μέχρι το θάνατο, υγεία,ζωή Η λέξη «Βέδα» (Veda) σημαίνει γνώση ή μάθηση, επιστήμη .

Ετσι λοιπόν έχουμε την “επιστήμη της ζωής“. Πρόκειται για ένα τρόπο ζωής και περιγράφει τη διατροφή, την ιατρική καθώς τι είναι ευεργετικό και τι επιβλαβή.

Advertisment

Οι ρίζες της Αγιουρβέδα ανάγονται στις αρχές της κοσμικής δημιουργίας. Οι Ινδοί φιλόσοφοι αναφέρουν ότι η Αγιουρβέδα προέρχεται από τον Βράχμα, το δημιουργό του σύμπαντος. Ο Βράχμα , η άδηλη μορφή λοιπόν του Αγιου Θεού, ο οποίος δημιούργησε και έδωσε μορφή σε όλο τον ορατό κόσμο.

Η Αγιουρβέδα λοιπόν είναι ένα από τα πιο παλαιά επιστημονικά ιατρικά συστήματα του κόσμου, με πανάρχαιες αναφορές κλινικής εμπειρίας.

Είναι ένας τρόπος ζωής ο οποίος μας διδάσκει πώς να διατηρούμε και να προστατεύουμε την υγεία μας. Από τη μια μας δείχνει πως μπορούμε να θεραπεύουμε τις ασθένειες και από την άλλη πώς να πετυχαίνουμε τη μακροζωία. Η Αγιουρβέδα αντιμετωπίζει τον άνθρωπο σαν μια «ολότητα», η οποία «ολότητα» είναι συνδυασμός σώματος, νου και ψυχής.

Advertisment

Σήμερα υιοθετώντας την Αγιουρβεδική προσέγγιση δεν εγκαταλείπουμε την συμβατική, αλλά την επεκτείνουμε. Το μίγμα της Αγιουρβέδα και της Δυτικής ιατρικής φέρνει κοντά την αρχαία σοφία και την σύγχρονη επιστήμη, που έχει αποδειχθεί πως και οι δύο μπορούν να είναι εντελώς συμβατές.

Το 1833 με την έλευση των Βρετανών στην Ινδία η East India Company έκλεισε τις τότε υπάρχουσες σχολές της Αγιουρβέδα και ίδρυσε το 1833 στην Καλκούτα μια δική της ιατρική σχολή.

Η φιλοσοφία της Αγιουρβέδα

Ωστόσο η Αγιουβέρδα συνέχισε να παραμένει δημοφιλής στο σύνολο του λαού και να προσφέρει τις υπηρεσίες της στο 80% του πληθυσμού της χώρας. Το 1920 όμως η ίδρυση εθνικών σχολών και πανεπιστημίων, ενθάρρυνε και την αναβίωση της Αγιουρβέδα με τη διδασκαλία της οπου εγκαθιδρύθηκαν κρατικά συμβούλια, σχολές και επιτροπές Ινδικής ιατρικής

Oλες οι Ινδικές επιστήμες έχουν ως υπόβαθρο τη φιλοσοφία. Έτσι λοιπόν και η Αγιουρβέδα στηρίζεται στη φιλοσοφία.

Οι φιλοσοφία αυτή δεν αποτελεί απλά και μόνο λογικά συστήματα αλλά αντανακλά σε μια βαθύτατη στοχαστική εμπειρία.

Ο τελευταίος από τους τρείς σκοπούς της Αγιουρβέδα είναι η “απόλυτη απελευθέρωση“ μπορεί να επιτευχθεί εάν ακολουθούμε κάποιους καθημερινούς κανόνες και εάν καταναλώνουμε αυστηρά εποχιακά τρόφιμα, έτσι ώστε να μπορούμε να διατηρήσουμε συνεχώς την καλή υγεία μας. Η συνεχής διατήρηση της υγείας μπορεί να συγκριθεί με την επίτευξη της απόλυτης απελευθέρωσης, εφόσον με τον τρόπο αυτό εξαλείφονται οι παράγοντες που μας προκαλούν πόνο.

Γενικά η υγεία στην Αγιουρβέδα δεν θεωρείται αυτοσκοπός, αλλά μία απαραίτητη προϋπόθεση για την Πνευματική Εξέλιξη του Ανθρώπου σε σχέση … με τη διατήρηση, τη βελτίωση και την παράταση της ζωής και ειδικότερα, παρατηρεί τη συμπεριφορά και τις δράσεις της φύσης και του σύμπαντος.

Oπως είπαμε ολες οι Ινδικές επιστήμες εχουν τη βάση τους στη φιλοσοφία έτσι και η Αγιουρβέδα ασχολείται με τη διατήρηση, τη βελτίωση και την παράταση της ζωής γενικά και της ανθρώπινης ζωής ειδικότερα, παρατηρεί τη συμπεριφορά και τις δράσεις της φύσης και του σύμπαντος.

Η Αγιουρβέδα δέχεται την Βεδική πεποίθηση ότι ο Μικρόκοσμος (άτομο) και ο Μακρόκοσμος (σύμπαν) είναι πανομοιότυπα και ότι ο Άνθρωπος είναι η μικρογραφία της Φύσης.

Έτσι πρέπει να τονιστεί η μεγάλη σημασία που έχει και η συμπεριφορά και η δράση του ανθρώπου σε κάθε στιγμή της ζωής του. Δεν αρκούν κάποιες γνώσεις από κάποια σχολή ή βιβλία, για να λέμε πως σπουδάσαμε ή γνωρίζουμε την Αγιουρβέδα, σε αντίθεση ίσως με άλλα συστήματα υγείας, ακόμα και εναλλακτικά, ο θεραπευτής Ayurveda πρέπει εκτός από τις πρακτικές και τεχνικές γνώσεις της επιστήμης αυτής, το λεγόμενο «εξωτερικό» της κομμάτι, να έχει εμβαθύνει και στο λεγόμενο «εσωτερικό», φιλοσοφικό της κομμάτι. Να αναπτύξει την πνευματικότητά του, είτε κάνοντας Yoga ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο .

Οι διάφορες φιλοσοφίες της Ινδίας ασχολούνται με την πορεία της δημιουργίας από διάφορες απόψεις. Από τις Βέδες προέρχονται έξι φιλοσοφικά συστήματα που ονομάζονται Βεδικά συστήματα. Όσα δεν βασίζονται πάνω στις Βέδες ονομάζονται μη-Βεδικά συστήματα. Ωστόσο, στην Αγιουρβέδα συμβάλλουν κυρίως τα Βεδικά συστήματα, από τα οποία τα πλέον σημαντικά είναι η Sankhya-Yoga και η Nyaya-Vaisheshika.

Αγιουρβέδα: Ο Μακρόκοσμος (Σύμπαν) και ο Μικρόκοσμος (άνθρωπος) έχουν κοινή προέλευση.

Τόσο το Σύμπαν όσο και ο Άνθρωπος αποτελούνται από υλικές και άυλες ουσίες σε διάφορες συνδυασμούς και παραλλαγές.

Οι τρεις ιδιότητες που ονομάζονται «Γκούνας» (Trigunas) και είναι η Σάττβα (συνειδητότητα ή ευφυΐα), η Ράτζα (κίνηση ή δράση) και η Τάμα (αδράνεια) βρίσκονται πίσω από την ύπαρξη όλων των όντων, λειτουργούν σε συνδυασμό και επηρεάζουν τη διάθεση, την ιδιοσυγκρασία και τη συμπεριφορά.

Τα πέντε κύρια στοιχεία (Pancha Mahabhutas) στην Αγιουρβέδα

1. αιθέρας (ήχος / μη αντίσταση),
2. αέρας (αφή / δονήσεις),
3. φωτιά (φως και χρώμα / αλλαγή θερμοκρασίας),
4. νερό (γεύση / ρευστότητα)
5. και γη (οσμή / σχήμα)

γίνονται άμεσα αντιληπτά μέσα από τις πέντε αισθήσεις και έμμεσα αντιληπτά μέσω του δέρματος.

Τα τρία κύρια στοιχεία του σύμπαντος (ήλιος, σελήνη και άνεμος) που αντιστοιχούν στη δημιουργία, διατήρηση και καταστροφή σχετίζονται με τρεις τύπους ιδιοσυγκρασιών (Doshas): Vata, Pitta, Kapha,

1. Vata – αέρας – Η ενέργεια του σώματος, η πηγή της κίνησης της ζωής, εδρεύει στο κάτω μέρος του παχέος εντέρου.
2. Pitta – φωτιά- Η θερμογενής ενέργεια του σώματος, ελέγχει την κατανομή των θρεπτικών συστατικών, την πέψη, τη θερμοκρασία του σώματος. Εδρεύει κυρίως στο αίμα και τον ιδρώτα.
3. Kapha – νερό- Η ενέργεια που συμβάλλει στην αναγέννηση, δημιουργία και αντιμάχεται τις δύο προηγούμενες ενέργειες. Εδρεύει κυρίως στις εκκρίσεις, στο μυϊκό ιστό, στη δομή των οστών, στο νευρικό και αναπαραγωγικό σύστημα.

Τα σωματικά συστατικά χωρίζονται σε 3 κατηγορίες: Dosha (ιδιοσυγκρασία), Dhatu (ιστοί) και Mala (απόβλητα / άχρηστα υλικά), όπου:

1. Mala: όλες οι άχρηστες ουσίες του οργανισμού που πρέπει να αποβάλλονται τακτικά. Μη αποβολή και υπερβολικά μεγάλη συγκέντρωση των ουσιών αυτών προκαλούν διάφορες ασθένειες.
2. Dhatu: μη αποβαλλόμενα συστατικά του σώματος, αναπτύσσονται παράλληλα με την ανάπτυξη του σώματος, παρέχουν υποστήριξη και δύναμη στο σώμα, εάν όμως διαπεράσουν το όριο του δέρματος υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης σοβαρών ασθενειών.
3. Dosha: κρατά σε ισορροπία τα Vata, Pitta, Kapha.

Μορφή Vata: Η ενέργεια που παράγεται από την απορρόφηση των τροφών και σχετίζεται με τις κινήσεις του σώματος, την αποβολή των άχρηστων ουσιών, την πέψη, την αναπνοή, τις κινήσεις των εσωτερικών οργάνων, κλπ.

Μορφή Kapha: Θρεπτικό υγρό που συμβάλλει στη δημιουργία μυϊκού ιστού, αποτελεί λιπαντικό μέσο, βοηθά στο σχηματισμό των οστών, νεύρων ή αναπαραγωγικών υγρών και αποτελεί συνδετικό υλικό.

Μορφή Pitta: Προϊόν της διάσπασης του αίματος, βοηθά σε διάφορες μετατροπές, στην όραση, στην υφή του δέρματος, στο ήπαρ για το σχηματισμό διαφόρων ιστών.

Η Αγιουρβέδα δίνει μεγάλη σημασία στη διατήρηση της ισορροπίας των τριών τύπων ή Tridosha. Διατάραξη της ισορροπίας τους μπορεί να προκαλέσει την πρόκληση σοβαρών ασθενειών ή να επιδεινώσει τραυματικές καταστάσεις.

Οι Doshas εξαρτώνται από την ώρα της ημέρας, την εποχή του χρόνου και τα στάδια της διαδικασίας της πέψης, όπου:

Kapha: βρίσκεται σε αυξημένα επίπεδα κατά τις πρωινές και βραδινές ώρες, το χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης και αμέσως μετά το φαγητό. Πολύ υψηλό Kapha μπορεί να εκδηλωθεί με ναυτία. Φάρμακα για την μείωση του Kapha πρέπει να λαμβάνονται τις πρωινές ώρες.

Pitta: βρίσκεται σε αυξημένα επίπεδα το μεσημέρι και τα μεσάνυχτα, στα τέλη της άνοιξης και το καλοκαίρι και 3 περίπου ώρες μετά το φαγητό. Πολύ υψηλό Pitta μπορεί να εκδηλωθεί με καούρες. Φάρμακα για την μείωση του Pitta πρέπει να λαμβάνονται τις απογευματινές ώρες.

Vata: βρίσκεται σε αυξημένα επίπεδα κατά την ανατολή και δύση του ήλιου, το φθινόπωρο και στις αρχές του χειμώνα, και στο τέλος της διαδικασίας της πέψης. Πολύ υψηλό Vata μπορεί να εκδηλωθεί με αέρια ή δυσκοιλιότητα. Φάρμακα για την μείωση του Pitta πρέπει να λαμβάνονται τις βραδινές ώρες.

Η Αγιουρβέδα είναι η επιστήμη της θετικής υγείας και εκπλήρωσης της ζωής και ο σκοπός της είναι τριπλός:

1. Η επίτευξη της θετικής υγείας για το άτομο
2. Η προστασία του συνόλου (των έμβιων όντων)
3. Η απόλυτη απελευθέρωση

O τελευταίος σκοπός της Αγιουρβέδα, η απόλυτη απελευθέρωση, μπορεί να επιτευχθεί εάν ακολουθούμε κάποιους καθημερινούς κανόνες πχ να καταναλώνουμε αυστηρά εποχιακά τρόφιμα και σε γενικές γραμμές να μπορούμε να διατηρήσουμε συνεχώς την καλή υγεία μας. Η συνεχής διατήρηση της υγείας, μπορεί να συγκριθεί με την επίτευξη της απόλυτης απελευθέρωσης, εφόσον με τον τρόπο αυτό εξαλείφονται οι παράγοντες που μας προκαλούν πόνο.

Γενικά η υγεία στην Αγιουρβέδα δεν θεωρείται αυτοσκοπός, αλλά μία απαραίτητη προϋπόθεση για την Πνευματική Εξέλιξη του Ανθρώπου…

Αγιουρβέδα και κατάθλιψη

Από την οπτική της Αγιουρβέδα, η κατάθλιψη προκαλείται λόγω της ανισορροπίας του Kapha, με αποτέλεσμα την κακή λειτουργία του νευρικού συστήματος η οποία αν δεν αποκατασταθεί οδηγεί σε κατάθλιψη.

Η Αγιουρβεδική προσέγγιση για μείωση του άγχους ή του στρες ξεκινά με κατάλληλη συμβουλευτική που εξετάζει το λεπτομερές ιστορικό και τη διατροφή και στη συνέχεια προτείνονται τροποποιήσεις του τρόπου ζωής του ατόμου. Η εξάσκηση της Γιόγκα και της Πραναγιάμα είναι κάποιες από αυτές τις προτάσεις.

Πώς λειτουργούν οι θεραπείες της Αγιουρβέδα για την κατάθλιψη και το άγχος;

Σύμφωνα με τη θεωρία της Αγιουρβέδα, η επιδείνωση του Prana Vayu επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος προκαλώντας έτσι ψυχική ανισορροπία. Ως εκ τούτου, οι αγιουρβεδικές θεραπείες για την κατάθλιψη και το άγχος επικεντρώνονται στο καλμάρισμα του Vata ώστε να ανακτηθούν οι φυσιολογικές λειτουργίες. Η Αγιουρβέδα έχει μερικούς εξαιρετικούς, τρόπους για τη διαχείριση του άγχους. Η διέγερση των ζωτικών κέντρων μέσω των Shirodhara και Nasyam με την κατάλληλη τροφή του εγκεφάλου βοηθούν στη βελτίωση της κατάστασης. Επιπλέον, τα Αγιουρβεδικά φάρμακα πλούσια σε ασβεστοποιημένο βούτυρο βοηθούν τη διέλευση των φραγμών αίματος-εγκεφάλου και παρέχουν τροφή στον εγκέφαλο.

Διαχείριση του στρες στην Αγιουρβέδα

Το άγχος και η κατάθλιψη μπορούν να συμβούν ταυτόχρονα. Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους βιώνουμε αυτή τη διαταραχή είναι λόγω του σοβαρού ψυχικού στρες. Επομένως, είναι σημαντικό να μάθουμε να ελέγχουμε και να διαχειριζόμαστε το άγχος μας. Αυτό θα κάνει αναμφισβήτητα ευκολότερα τα πράγματα και θα αρχίσουμε να αισθανόμαστε ελαφρύτερα. Μία από τις καλύτερες μεθόδους για τη διαχείριση του στρες στην Αγιουρβέδα είναι ο διαλογισμός. Ο διαλογισμός σας βοηθά να χαλαρώσετε και να επαναφέρετε το σύστημά σας. Οι άλλες μέθοδοι στην Αγιουρβέδα για το άγχος είναι η γιόγκα και η πρακτική της προσοχής.

Πολύτιμες συνταγές της Αγιουρβέδα για τσάι

Τσάι Κύμινου

Υλικά

¼ κουταλάκι του γλυκού κόλιανδρο,
¼ κουταλάκι του γλυκού σπόρους κύμινου,
¼ κουταλάκι του γλυκού μάραθο και
1 ½ φλιτζάνι νερό.

Εκτέλεση

Βράστε νερό και προσθέστε ολόκληρο το κύμινο, το κόλιανδρο και τους σπόρους μάραθου. Αφήστε τα βυθισμένα για 5 λεπτά ή έως ότου φτάσει το ρόφημα σε μια άνετη θερμοκρασία κατανάλωσης. Σουρώνουμε και σερβίρουμε.

Οφέλη

Οι σπόροι κορίανδρου υποστηρίζουν την πέψη, καταπολεμούν τις αλλεργίες και μειώνουν το φούσκωμα. Οι σπόροι μάραθου παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για να διεγείρουν τα πεπτικά υγρά να μειώνουν τη δυσπεψία, αποτρέπουν τα αέρια και αντιμετωπίζουν τη δυσκοιλιότητα.

Τσάι κουρκουμά

Υλικά

1 κουταλάκι βραστό νερό,
1-2 κουταλιές της σούπας πιπερόριζα,
1 κουταλιά της σούπας φρέσκο κουρκουμά
(1-2 κουταλάκια του γλυκού κόλιανδρο,
1-2 κουταλάκια του γλυκού σπόρους μάραθου
και 1-2 φακελάκια πράσινο τσάι.

Εκτέλεση

Σιγοβράστε όλα τα συστατικά μαζί για 5 λεπτά σε μια κατσαρόλα. Στραγγίστε, πριν πιείτε.

Τσάι πιπερόριζας

Υλικά

½ κουταλιά της σούπας τριμμένο τζίντζερ
½ κουταλιά της σούπας γλυκόριζα
½ κουταλιά της σούπας γαρίφαλο
½ κουταλιά της σούπας μαύρο πιπέρι

Εκτέλεση

Βράστε 1 φλιτζάνι νερό και προσθέστε όλα τα συστατικά σε αυτό. Αφήστε για περίπου 20 λεπτά και μετά σουρώστε.