Πόσες φορές έχετε βρεθεί ανάμεσα σε δύο επιλογές, το ίδιο επιθυμητές για εσάς; Δουλειά ή οικογένεια; Να φροντίσετε τον εαυτό σας ή να φροντίσετε τους άλλους; Πνευματικές ή εγκόσμιες κλίσεις; Ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, τι θα γινόταν αν η πορεία προς κάποια αξία σας σας οδηγούσε προς την αντίθετη κατεύθυνση;
Το μυστικό είναι να μη σκέφτεστε αυτές τις επιλογές ως καλύτερες ή χειρότερες, αλλά ως παρόμοιες ή διαφορετικές. Τότε εξαρτάται από εσάς το να βρείτε έναν λόγο για την επιλογή σας, όχι επειδή κάτι είναι καλύτερο από κάτι άλλο, αλλά πολύ απλά επειδή πρέπει να ληφθεί μια απόφαση. Για να πάρουμε μια συνετή απόφαση, πρέπει να γνωρίζουμε τον εαυτό μας αρκετά καλά.
Advertisment
«Οι επιλογές», είπε η φιλόσοφος Ruth Chang, «αποτελούν για μας μια ευκαιρία να γιορτάσουμε ό,τι είναι ξεχωριστό στην ανθρώπινη φύση (…) το ότι έχουμε τη δύναμη να δημιουργήσουμε λόγους για να γίνουμε οι ξεχωριστοί άνθρωποι που είμαστε».
Συχνά αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως σύγκρουση αξιών στην πραγματικότητα είναι είτε ζήτημα σύγκρουσης στόχων (και το σημαντικό είναι ότι οι αξίες δεν αποτελούν στόχους), είτε ζήτημα διαχείρισης χρόνου, είτε ζήτημα δυσκολίας της τήρησης ενός σχεδίου ή μιας σειράς ενεργειών.
Ή ίσως πάλι, ως απλοί θνητοί, να μην μπορούμε να βρισκόμαστε ταυτόχρονα σε δύο μέρη. Ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που αντιμετωπίζουν πολλοί άνθρωποι σε αυτό το πεδίο είναι η επίτευξη μιας ισορροπίας ανάμεσα στην εργασία και στην προσωπική ζωή. Πολλοί από εμάς – μαζί κι εγώ – βρισκόμαστε διαρκώς εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην ανάγκη μας να εργαστούμε και στην ανάγκη μας να περάσουμε χρόνο με τα παιδιά και τον σύντροφό μας.
Advertisment
Κι αν στην πραγματικότητα η επιλογή δεν είναι ανάμεσα στην εργασία και στο σπίτι; Κι αν η επιλογή έχει να κάνει με την πλήρη δέσμευση και στα δύο ή στον διχασμό ανάμεσά τους; Το να πείτε «Για μένα έχει αξία το να είμαι καλός γονιός και θα μεταφέρω αυτή την αγάπη στην επικοινωνία με τα παιδιά μου» και «Για μένα έχει αξία το να είμαι παραγωγικός εργαζόμενος και θα μεταφέρω αυτή την παραγωγικότητα κάθε μέρα στη δουλειά μου» είναι διαφορετικό από το να πείτε «Για μένα έχει αξία το να είμαι καλός γονιός, γι’ αυτό, βρέξει-χιονίσει, θα φεύγω στις πέντε από το γραφείο». Με την πρώτη διατύπωση δεν διχάζεστε ανάμεσα σε τίποτε, αλλά διευρύνετε τις δυνατότητες στη ζωή σας.
Από τη στιγμή που οι αξίες σχετίζονται με την ποιότητα – και όχι με την ποσότητα – των ενεργειών, ο χρόνος που αφιερώνετε θέτοντας σε εφαρμογή τις αξίες σας δεν δείχνει κατ’ ανάγκη πόσο μεγάλη σημασία έχουν αυτές για εσάς, ούτε περιορίζει τον βαθμό συμμετοχής σας στις πολύτιμες στιγμές που περνάτε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα ή στον περιορισμένο χρόνο που έχετε στη δουλειά.
Εάν χρειαστεί να εργαστείτε παραπάνω ώρες στο γραφείο για να ολοκληρώσετε ένα έργο, τότε κάτι πολύ απλό, όπως το να στείλετε ένα γρήγορο μήνυμα στον ή στην σύζυγό σας, μπορεί να σας βοηθήσει να παραμείνετε σε σύνδεση με την αξία που έχετε για τη συντροφικότητα. Αν ταξιδεύετε για δουλειά, μπορείτε να παίρνετε τα παιδιά σας τηλέφωνο από μακριά κάθε βράδυ πριν πάνε για ύπνο και να εστιάζετε πραγματικά την προσοχή σας σε αυτά την ώρα που μιλάτε.
Για να παραμείνετε ευθυγραμμισμένοι με αυτές τις αξίες, ίσως χρειαστεί να δουλέψετε πιο πολύ και πιο αποτελεσματικά στο γραφείο, για να μπορείτε να φτάνετε στο σπίτι σας σε κάποια λογική ώρα. Ή ίσως χρειαστεί να ακυρώσετε τη συμμετοχή σε μια ψυχαγωγική δραστηριότητα της εταιρείας σας, για να πάρετε μέρος σε μια οικογενειακή γιορτή. Όταν εξετάζετε αυτές τις δραστηριότητες με βάση το πόση αξία έχει η οικογένειά σας για σας, τότε οι συμβιβασμοί γίνονται πιο εύκολοι.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Susan David με τίτλο «Συναισθηματική ευελιξία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο και μπορείτε να το βρείτε εδώ
