Η βανίλια είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αρωματικά συστατικά στον κόσμο. Προτιμάται για την ευχάριστη γεύση και το ηρεμιστικό άρωμά της. Εξάγεται από τους ώριμους λοβούς ορισμένων ορχεοειδών, συνήθως της Vanilla planifolia. Επί του παρόντος, η Μαδαγασκάρη παράγει περίπου το 75% της βανίλιας παγκοσμίως. Παράγεται επίσης στην Κίνα, την Ινδονησία, την Παπούα Νέα Γουινέα και το Μεξικό.
Το εκχύλισμα και οι κόκκοι βανίλιας χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα, αρώματα και φαρμακευτικά προϊόντα. Είναι μεταξύ των τριών ακριβότερων μπαχαρικών στον κόσμο, μαζί με τον κρόκο και το κάρδαμο. Εκτός από την πολυχρηστικότητα και τη σημασία του στον κόσμο της μαγειρικής, το εκχύλισμα και οι κόκκοι βανίλιας μπορεί να ωφελήσουν την υγεία μας. Ωστόσο, η έρευνα είναι περιορισμένη και οι περισσότερες μελέτες επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες ενώσεις της.
Advertisment
5 οφέλη που μας προσφέρει το εκχύλισμα και οι σπόροι βανίλιας
1. Πλούσιοι σε βανιλλίνη
Η βανιλλίνη είναι μια φαινολική φυτική ένωση που βρίσκεται στο εκχύλισμα βανίλιας και στους κόκκους της. Είναι το πιο ερευνημένο συστατικό της βανίλιας. Συνθετική βανιλλίνη παράγεται επίσης σε εργαστήρια στην Κίνα, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η βανιλλίνη έχει διάφορες ιδιότητες με οφέλη, μεταξύ των οποίων: αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές, αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες σε τρωκτικά, η βανιλλίνη μπορεί να ωφελήσει την υγεία του εγκεφάλου και να προστατεύσει από νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Αν και τα ευρήματα αυτά είναι ελπιδοφόρα, δεν είναι σαφές πώς η βανιλλίνη επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία. Επιπλέον, οι μελέτες που διερευνούν αυτά τα πιθανά οφέλη για την υγεία έχουν χρησιμοποιήσει συμπυκνωμένες δόσεις βανιλλίνης που υπερβαίνουν την ποσότητα που θα καταναλώναμε κανονικά.
Advertisment
Αν και το φυσικό εκχύλισμα βανίλιας αποτελείται από εκατοντάδες ενώσεις, συμπεριλαμβανομένης της βανιλλίνης, η συνθετική βανίλια περιέχει μόνο βανιλλίνη. Για το λόγο αυτό, η συνθετική βανίλια πιθανόν να έχει διαφορετικές επιπτώσεις στην υγεία από τα φυσικά προϊόντα βανίλιας, όπως το φυσικό εκχύλισμα βανίλιας και ο κόκκος βανίλιας.
2. Έχει αντιοξειδωτικές επιδράσεις
Ορισμένες από τις ενώσεις που βρίσκονται στο εκχύλισμα βανίλιας και στους κόκκους έχουν αντιοξειδωτική δράση, δηλαδή συμβάλλουν στην προστασία από την κυτταρική βλάβη. Για παράδειγμα, δύο από τα φαινολικά φυτικά συστατικά της βανίλιας, η βανιλλίνη και το βανιλλικό οξύ, έχουν ερευνηθεί για το αντιοξειδωτική τους δυναμική.
Μια μελέτη του 2020 σε δοκιμαστικό σωλήνα διαπίστωσε ότι τόσο η βανιλλίνη όσο και το βανιλλικό οξύ προστάτευαν τα εγκεφαλικά κύτταρα από το οξειδωτικό στρες. Από τα δύο, η βανιλλίνη βρέθηκε να είναι πιο ισχυρή.
3. Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες
Παρόλο που η φλεγμονή αποτελεί ουσιαστικό μέρος μιας φυσιολογικής ανοσολογικής απόκρισης, η χρόνια φλεγμονή έχει συνδεθεί με διάφορα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου κινδύνου χρόνιων ασθενειών.
Τα προϊόντα βανίλιας περιέχουν ουσίες που έχει αποδειχθεί ότι έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, συμπεριλαμβανομένης της βανιλλίνης. Μια μελέτη του 2018 που χορήγησε σε ποντίκια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά για την προώθηση της παχυσαρκίας έδειξε πώς τα συμπληρώματα βανιλλίνης μείωσαν τους δείκτες φλεγμονής όπως η ιντερλευκίνη-6 (IL-6) και ο παράγοντας νέκρωσης όγκων άλφα (TNF-α) τόσο στο αίμα όσο και στον ηπατικό ιστό.
Μια άλλη μελέτη του 2017 σε ποντίκια διαπίστωσε ότι η από του στόματος θεραπεία με ποικίλες δόσεις βανιλλίνης μείωσε τη φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από την ψωρίαση. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η κατανάλωση εκχυλίσματος βανίλιας ή κόκκων μειώνει τους δείκτες φλεγμονής ή προστατεύει τα κύτταρα από βλάβες που σχετίζονται με τη φλεγμονή στους ανθρώπους. Τέλος, αυτές οι μελέτες χρησιμοποίησαν συμπυκνωμένες ουσίες από προϊόντα βανίλιας – όχι καθαρά προϊόντα βανίλιας.
4. Μπορεί να ωφελήσει την υγεία του εγκεφάλου
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι ορισμένες ενώσεις που βρίσκονται στη βανίλια, συμπεριλαμβανομένης της βανιλλίνης και του βανιλικού οξέος, μπορεί να στηρίξουν την υγεία του εγκεφάλου. Μπορεί επίσης να έχουν νευροπροστατευτικές ιδιότητες, που σημαίνει ότι μπορεί να προστατεύουν το νευρικό μας σύστημα.
Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2021 διερεύνησε τις νευροπροστατευτικές επιδράσεις του βανιλλικού οξέος μεταξύ ποντικών στα οποία χορηγήθηκε με ένεση μια νευροτοξίνη – μια ουσία που μπορεί να βλάψει το νευρικό σύστημα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ενέσεις βανιλικού οξέος προστάτευαν από τη φλεγμονή των νευρικών κυττάρων, μείωσαν τους δείκτες που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ και μείωσαν την εξασθένιση της μνήμης που προκλήθηκε από τη νευροτοξίνη. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια διατροφή πλούσια σε εκχύλισμα βανίλιας ή κόκκους βανίλιας προάγει την υγεία του εγκεφάλου ή προστατεύει από τη γνωστική έκπτωση στους ανθρώπους.
5. Βοηθά στη μείωση της πρόσληψης προστιθέμενης ζάχαρης
Η χρήση εκχυλίσματος βανίλιας σε τρόφιμα και ποτά θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση της πρόσληψης προστιθέμενης ζάχαρης. Μια μελέτη του 2020, στην οποία συμμετείχαν 129 νεαροί ενήλικες, διαπίστωσε ότι η προσθήκη αρώματος βανίλιας σε ζαχαρούχα ποτά ενίσχυσε την αντιληπτή γλυκύτητά τους.
Πηγή:
www.healthline.com/nutrition/vanilla-extract-benefits
