Υπάρχουν στιγμές σε αυτή τη ζωή, όταν ατομικά ή/και συλλογικά το βάρος του κόσμου το νιώθουμε ασύμμετρα μεγάλο – όταν ο φόβος, η θλίψη και η απογοήτευση κερδίζουν έδαφος. Ο καθένας διαχειρίζεται αυτές τις στιγμές με διαφορετικούς τρόπους.
Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι στρέφονται στον εαυτό τους και συλλογίζονται βαθιά· άλλοι στρέφονται σε φίλους, οικογένεια ή σε επαγγελματίες συμβούλους για στήριξη και καθοδήγηση· και κάποιοι άλλοι βρίσκουν τρόπους να βελτιώσουν τις δύσκολες καταστάσεις ή συνθήκες, λαμβάνοντας ηγετικούς ρόλους, συλλέγοντας δυνάμεις ή δουλεύοντας σκληρά με προορισμό την αλλαγή.
Advertisment
Τι νιώθουν τα παιδιά;
Αρχικά, τα παιδιά χρειάζονται βοήθεια και ενθάρρυνση ώστε να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα συναισθήματά τους. Χρειάζονται τους ενήλικες δίπλα τους για να τους εκφράσουν τις ανησυχίες τους. Και, φυσικά, και εκείνα μπορούν να συλλογιστούν πάνω σε βασικά υπαρξιακά ζητήματα που συνδέονται με αρνητικά συναισθήματα. Έτσι, και εκείνα μπορούν να λάβουν ηγετικό ρόλο και να γίνουν φορείς θετικής αλλαγής.
Και όλοι οι παραπάνω τρόποι είναι ευεγετικοί. Ωστόσο, τα παιδιά μπορούν να πάρουν και μια άλλη οδό προς εξερεύνηση, όταν η ζωή γίνει δύσκολη. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ατέλειωτη πηγή δημιουργικότητας, για να καταφέρουν να ξεπεράσουν σκοτεινές, πολυτάραχες στιγμές.
Έχουν τη δυνατότητα περισσότερο από κάθε άλλον να εκμεταλλευτούν τα σοφά λόγια που έχουν ειπωθεί, τη μουσική, τις ποιητικές προοπτικές και πολλά ακόμα. Έχουν όμως επίσης τη δυνατότητα να τα δημιουργήσουν όλα αυτά από μόνα τους: να γράψουν, να συνθέσουν μουσική, να ζωγραφίσουν, να μεταχειριστούν κάθε εναλλακτική μορφή δημιουργικής έκφρασης.
Advertisment
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να εκφραστούν
Παρακάτω προτείνονται 6 ιδέες που θα βοηθήσουν τα παιδιά να έρθουν αντιμέτωπα με δύσκολες στιγμές, αλλά και το πώς θα δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε να καλλιεργήσουν το πάθος τους και συνεπώς να νιώσουν καλύτερα. Η κάθε ιδέα συνοδεύεται και από μια καίρια ερώτηση.
1. Βάλτε τα να σκεφτούν: Τι σου αρέσει να κάνεις; Τι σε κάνει να νιώθεις ευτυχισμένος/η; Η ζωγραφική, ο χορός, το τραγούδι, το διάβασμα, τα παιχνίδια; Το κάθε ένα ή και όλα μαζί παρέχουν τη διέξοδο και την ευκαιρία να αφοσιωθούν σε δημιουργικές δραστηριότητες και να κάνουν ένα διάλειμμα από την αρνητικότητα.
2. Ρωτήστε τα: Τι είναι αυτό που σε ανακουφίζει/ παρηγορεί; Υπάρχουν άνθρωποι με τους οποίους θες να μιλήσεις εμπιστευτικά; Να μοιραστείς τις ιδέες σου ή να συνεργαστείς;
3. Ζητήστε τους να σκεφτούν τι είναι αυτό που τους χαρίζει δύναμη. Μια βόλτα; Ξεκούραση; Λίγο παιχνίδι ή χιούμορ; Αυτός θα είναι και ο δρόμος μέσα από τον οποίο θα μπορέσουν για λίγο να πάρουν μια ανάσα αναζωογόνησης και χαλάρωσης ώστε να βρουν την ενέργεια να διαχειριστούν τα εμπόδια που φέρνει η ζωή.
4. Στη συνέχεια, μπορείτε να τα ρωτήσετε μια πιο δημιουργική ερώτηση: Αν μπορούσες, τι θα ήθελες να αλλάξεις; Υπάρχει ένας άλλος, πιο αποτελεσματικός τρόπος, πιστεύεις, να δεις αυτή την κατάσταση; Υπάρχει λύση για να κάνουμε τη ζωή μας πιο ευχάριστη;
5. Ρωτήστε τα, πότε πιστεύουν ότι μπορούν να αρχίζουν να βελτιώνουν τη ζωή τους. Αν απαντήσουν “στο μέλλον ή όταν μεγαλώσουν”, δείξτε τους πως μπορούν από τώρα, ότι δεν υπάρχει ένα σημείο αφετηρίας ή μια συγκεκριμένη ηλικία κατάλληλη για αλλαγή και πως οι άνθρωποι παλεύουμε συνεχώς για το καλύτερο. Οπότε ποιο θα ήθελαν να είναι το επόμενό τους βήμα;
6. Μετά την παραπάνω απάντηση, προσθέστε την εξίσου σημαντική ερώτηση: πώς μπορούμε να σε βοηθήσουμε; Ποιος σε εμπνέει περισσότερο και σε εκφράζει βαθύτερα; Είναι κάποιος καλλιτέχνης; Θα ήθελες να κάνεις αυτό που κάνει; Πώς πιστεύεις ότι νιώθει κάθε φορά που τραγουδά, ζωγραφίζει, παίζει στο θέατρο; Θες να το δοκιμάσουμε κι εμείς;
Ο Αριστοτέλης είχε πει πως «είναι κατά τη διάρκεια των σκοτεινότερων στιγμών μας που πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε το φως». Ακολουθώντας έναν τέτοιο δρόμο, ακολουθούμαστε από τα παιδιά μας, αφού από εμάς εμπνέονται και εμάς μιμούνται κατά την ανάπτυξή τους. Η δημιουργική έκφραση αποτελεί έναν βέβαιο δρόμο προς την ανθεκτικότητα και την αισιοδοξία.
