Αυτό το εκπληκτικό γεγονός επιτεύχθηκε από το Parker Solar Probe, το οποίο «βυθίστηκε», για λίγο, σε μια περιοχή γύρω από το άστρο μας που οι επιστήμονες αποκαλούν κορώνα. Συνέβη τον Απρίλιο, αλλά η ανάλυση των δεδομένων το επιβεβαίωσε μόλις τώρα. Το Parker χρειάστηκε να αντέξει έντονη θερμότητα και ακτινοβολία, αλλά συγκέντρωσε νέες γνώσεις για το πώς λειτουργεί ο Ήλιος.
«Ακριβώς όπως η προσεδάφιση στη Σελήνη επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς σχηματίστηκε, το άγγιγμα του Ήλιου είναι ένα γιγαντιαίο βήμα για την ανθρωπότητα που θα μας βοηθήσει να αποκαλύψουμε κρίσιμες πληροφορίες για το κοντινότερο αστέρι μας και την επιρροή του στο ηλιακό σύστημα», δήλωσε ο Nicola Fox, διευθυντής του επιστημονικού τμήματος ηλιοφυσικής της Nasa.
Advertisment
Το Parker Solar Probe είναι μια από τις πιο τολμηρές αποστολές που έχει πραγματοποιήσει ποτέ η υπηρεσία. Εκτοξεύτηκε πριν από τρία χρόνια και στόχος του είναι να πραγματοποιήσει επανειλημμένα και όλο και πιο κοντινά περάσματα από τον Ήλιο.
Το διαστημικό σκάφος κινείται με κολοσσιαία ταχύτητα, πάνω από 500.000 χλμ/ώρα. Η στρατηγική είναι να μπαίνει γρήγορα και να βγαίνει γρήγορα, κάνοντας μετρήσεις του ηλιακού περιβάλλοντος με μια σειρά οργάνων που αναπτύσσονται πίσω από μια παχιά θερμική ασπίδα.
Στις 28 Απριλίου, ο Parker διέσχισε το λεγόμενο κρίσιμο όριο Alfvén. Αυτό είναι το εξωτερικό άκρο του στέμματος. Πρόκειται για το σημείο όπου η ηλιακή ύλη που κανονικά δεσμεύεται στον Ήλιο από τη βαρύτητα και τις μαγνητικές δυνάμεις ελευθερώνεται και διαχέεται στο διάστημα.
Advertisment
Ο Parker συνάντησε το όριο αυτό σε απόσταση περίπου 13 εκατομμυρίων χιλιομέτρων πάνω από την ορατή επιφάνεια ή φωτόσφαιρα του Ήλιου. Σύμφωνα με τα δεδομένα του ανιχνευτή, ο Στιούαρτ Μπέιλ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ ανέφερε ότι πέρασε πάνω και κάτω από το όριο 3 διαφορετικές φορές μέσα σε 5 ώρες.
«Είδαμε τις συνθήκες να αλλάζουν εντελώς», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Στο εσωτερικό του στέμματος, το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου έγινε πολύ ισχυρότερο και κυριάρχησε στην κίνηση των σωματιδίων εκεί. Έτσι, το διαστημόπλοιο περιβαλλόταν από υλικό που βρισκόταν πραγματικά σε επαφή με τον Ήλιο».
Οι ερευνητές γοητεύονται από το στέμμα επειδή εκεί λαμβάνουν χώρα ορισμένες βασικές διεργασίες που προς το παρόν δεν μπορούν να εξηγηθούν. Μία από αυτές είναι η φαινομενικά αντιφατική υπερθέρμανση. Η θερμοκρασία του Ήλιου στη φωτόσφαιρά του είναι περίπου 6.000 βαθμούς Κελσίου, αλλά μέσα στο στέμμα μπορεί να φτάσει τους εντυπωσιακούς εκατομμύρια βαθμούς ή και περισσότερο.
Είναι επίσης μέσα σε αυτή την περιοχή που η προς τα έξω ροή φορτισμένων σωματιδίων – ηλεκτρόνια, πρωτόνια και βαρέα ιόντα – επιταχύνεται ξαφνικά σε έναν υπερηχητικό άνεμο. Και πάλι, ο μηχανισμός είναι ένας γρίφος.
«Το πρόβλημα είναι ότι τα αποτυπώματα των φυσικών διεργασιών που δημιουργούν τον ηλιακό άνεμο σβήνονται από το ταξίδι που κάνει ο ηλιακός άνεμος από το ηλιακό στέμμα προς τη Γη και πέρα από αυτό», εξηγεί ο Nour Raouafi από το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής John Hopkins. «Αυτός είναι ο λόγος που έχουμε τον Parker να πετά μέσα από αυτή τη μυστηριώδη περιοχή για να μας πει τι συμβαίνει εκεί».
Η επιστημονική ομάδα του Parker θα συλλέξει πολύ περισσότερα δεδομένα καθώς το σκάφος θα επιχειρεί όλο και πιο βαθιά στο στέμμα σε μελλοντικές πτήσεις γύρω από τον Ήλιο. Τελικά θα φτάσει σε απόσταση 7 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη φωτόσφαιρα το 2025.
Οι γνώσεις του Parker, καθώς και εκείνες που προέρχονται από άλλα ηλιακά παρατηρητήρια, έχουν άμεση σημασία για όλους όσους ζουν στη Γη. Οι μεγαλύτερες εκρήξεις του Ήλιου μπορούν να ταρακουνήσουν το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. Κατά τη διαδικασία αυτή, οι επικοινωνίες μπορεί να διακοπούν, οι δορυφόροι μπορεί να τεθούν εκτός λειτουργίας και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι ευάλωτα σε ηλεκτρικές υπερτάσεις. Οι επιστήμονες προσπαθούν να προβλέψουν αυτές τις «καταιγίδες» και ο Parker υπόσχεται νέες και πολύτιμες πληροφορίες που θα τους βοηθήσουν σε αυτό.
NASA’s Parker Solar Probe plunged deep into the Sun’s corona & passed directly through streamers of solar plasma. The view out the window was…staggering. https://t.co/LLy8fB2dmZ pic.twitter.com/4fWkHIgmlA
— Corey S. Powell (@coreyspowell) December 15, 2021
Πηγή:
bbc.com/news/science-environment-59661827
Κεντρική φωτογραφία: NASA-JHU-APL
