Το πρόβλημα του bullying δεν είναι μόδα. Δεν σταματάμε να το αναφέρουμε και να ασχολούμαστε με αυτό, γιατί το φαινόμενο συνεχίζει να υφίσταται. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι το 64% των παιδιών που πέφτουν θύματα σχολικού εκφοβισμού δεν το αναφέρουν σε κανέναν. Είναι σημαντικό λοιπόν να έχουμε στο νου μας πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε αν ένα παιδί βρίσκεται σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, ώστε να δράσουμε αναλόγως.
Στο παρόν άρθρο, πρόκειται να συζητήσουμε οκτώ κύρια χαρακτηριστικά που δηλώνουν την ύπαρξη bullying και τι μπορεί να γίνει, ώστε να ενθαρρυνθεί ένα παιδί να μας μιλήσει.
Advertisment
8 σημάδια που μαρτυρούν bullying και ένα παιδί μπορεί να κρύβει:
1. Αλλαγές στη συμπεριφορά ή στην προσωπικότητα
Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να αποβεί καταστροφικός για την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση ενός παιδιού. Οι ξαφνικές αλλαγές της συμπεριφοράς ή της προσωπικότητας μπορεί να είναι λίγο δύσκολο να τις εντοπίσετε στην αρχή, όμως, γίνονται όλο και πιο ορατές, όσο το φαινόμενο συνεχίζεται. Μόλις αυτές οι αλλαγές σας γίνουν φανερές, είναι απαραίτητο να προσπαθήσετε να βρείτε τη ρίζα του προβλήματος.
2. Ανεξήγητοι τραυματισμοί
Σε περιπτώσεις ακραίου bullying, το παιδί μπορεί να εμφανίσει τραύματα που όμως δεν μας τα δικαιολογεί. Μελανιές και πρηξίματα είναι τα πιο συνηθισμένα είδη τραυματισμών. Οι θύτες γενικά αποφεύγουν την περιοχή του προσώπου, από φόβο μην αποκαλυφθούν. Αντιθέτως, εστιάζουν στον κορμό και στα πόδια. Ένα παιδί που δεν μπορεί να δικαιολογήσει έναν τραυματισμό μπορεί να δέχεται επίθεση από τους συνομηλίκους του.
3. Απροθυμία να πάει σχολείο
Το Αμερικάνικο Κέντρο για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών αναφέρει ότι:
Advertisment
– Το 21% των παιδιών στο λύκειο αποφεύγουν το σχολείο λόγω bullying.
– Το 11% αναφέρει απουσίες από το σχολείο λόγω ηλεκτρονικού bullying (cyberbullying).
Τα παιδιά δεν δέχονται επιθέσεις μόνο όταν βρίσκονται μέσα στο σχολείο, αφού το φαινόμενο δεν σταματά εκεί. Εξαιτίας της ραγδαίας ανάπτυξης των κοινωνικών μέσων δικτύωσης, παρενοχλούνται επίσης στο Facebook, στο Instagram και σε άλλες παρόμοιες πλατφόρμες.
4. Δυσκολία στη μελέτη
Ως ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα, ο εκφοβισμός επιδρά στην αφοσίωση και στη συγκέντρωση ενός παιδιού στα μαθήματά του. Η έλλειψη μελέτης σχετίζεται άμεσα με κατακόρυφη πτώση στις ακαδημαϊκές επιδόσεις. Δυστυχώς, αυτή η τάση επιδεινώνεται, λόγω της πρόσβασης στην τεχνολογία που έχουν πια τα παιδιά. Είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν έναν υπολογιστή ή ένα κινητό τηλέφωνο ως μέσο «απόδρασης», παρά να αξιοποιήσουν την ανάγκη τους αυτή στο διάβασμα.
5. Αλλαγές των διατροφικών συνηθειών
Η Dana Thompson, πιστοποιημένη διατροφολόγος στη Glendale της Αριζόνα, δίνει ένα παράδειγμα του πώς το bullying μπορεί να μεταβάλλει τις διατροφικές συνήθειες ενός παιδιού:
«Ένα από τα πράγματα που συνήθως αναφέρονται είναι η σημαντική πίεση των συνομηλίκων σε ορισμένα κορίτσια, ώστε να μην τρώνε. Κάποια κορίτσια λοιπόν αποφεύγουν να τρώνε στο σχολείο, φοβούμενες ότι σε αντίθετη περίπτωση θα απορριφθούν από τις διάφορες κλίκες. Και τα αγόρια μπορεί να δέχονται την ίδια πίεση, αλλά σε μικρότερο βαθμό απ’ ότι τα κορίτσια».
Επιπλέον, ο σχολικός εκφοβισμός αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης άγχους και κατάθλιψης του παιδιού· δύο συνθήκες που συνδέονται άμεσα με δυσλειτουργικά διατροφικά μοτίβα.
6. Πτώση στις ακαδημαϊκές επιδόσεις
Μία από τις τραγικότερες συνέπειες του bullying είναι όταν ένα παιδί δεν χρησιμοποιεί όλο το εύρος της δυναμικής του και των δυνατοτήτων του. Το σχολείο υποτίθεται ότι είναι ένας χώρος μάθησης και εξέλιξης. Τα παιδιά που είναι θύματα bullying δεν βλέπουν το σχολείο με αυτό τον τρόπο, αλλά ως ένα μέρος που πρέπει πάση θυσία να αποφύγουν.
Η κακή ακαδημαϊκή επίδοση επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την αυτοεκτίμηση ενός παιδιού και μπορεί να μεταβάλλει και τις επιλογές που θα κάνει για το άμεσο ή έμμεσο μέλλον του. Αν ένα παιδί εμφανίζει πολύ χαμηλότερη επίδοση σε σχέση με τις ικανότητές του, απαιτείται μια σοβαρή συζήτηση για το τι είναι αυτό που το προβληματίζει.
7. Αυτοκαταστροφικές συνήθειες
Όπως προαναφέρθηκε, το bullying μπορεί να διαταράξει σοβαρά την ψυχική υγεία ενός παιδιού. Σε περιπτώσεις κακοποίησης, όσο πιο πολύ αυτό συνεχίζεται, τόσο χειρότερες οι συνέπειες στη ψυχική υγεία του παιδιού. Το bullying που επαναλαμβάνεται μεταβάλλει και την χημεία του εγκεφάλου ενός παιδιού, μάλιστα την περίοδο που ο εγκέφαλος αναπτύσσεται ταχέως. Τα αρνητικά αποτελέσματα αυτής της γνωστικής αλλαγής μπορεί να γίνουν εμφανή σε στατιστικά στοιχεία που μαρτυρούν κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών και ποσοστά αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας.
8. Το διαισθάνεστε
Αν είστε γονιός, θα ξέρετε τι σημαίνει γονικό ένστικτο. Κάτι δεν πάει καλά με το παιδί σας, αλλά δεν μπορείτε να το συγκεκριμενοποιήσετε. Οι διαισθητικοί και παρατηρητικοί ενήλικες, ακόμα και όσοι δεν είναι απαραίτητα γονείς, μπορούν να αισθανθούν κάτι που δεν λέγεται, αλλά συμβαίνει.
«Τι μπορώ να κάνω;»
ΜΗΝ αγνοείτε τη διαίσθησή σας. Να είστε υπεύθυνοι ενήλικες και να πάρετε τον έλεγχο της κατάστασης.
Αν είστε γονιός ή δάσκαλος, βρίσκεστε στην καλύτερη πιθανή θέση για να ξετυλίξετε το κουβάρι της αλήθειας. Να θυμάστε ότι πάνω από το 60% των παιδιών που είναι θύματα bullying δεν αποκαλύπτουν τι περνάνε.
Αν υποπτεύεστε το bullying, είναι σημαντικό να κάνετε ευθείες ερωτήσεις. Για παράδειγμα «Φαίνεται να πεινάς πολύ. Έφαγες στο σχολείο;».
Αφού κάνετε την ερώτηση, παρατηρήστε την αντίδραση του παιδιού. Αυτό που δεν λένε είναι συχνά σημαντικότερο από αυτό που κάνουν. Παρατηρήστε τη γλώσσα του σώματος και δείτε προς τα πού κατευθύνουν το βλέμμα τους.
Αν μένει σιωπηλό ή δεν έχει καμία λογική και πειστική απάντηση στην ερώτησή σας, είναι σημαντικό να επιμείνετε και να προσπαθήσετε να αποκαλύψετε την αλήθεια. Αν το παιδί τελικά αποδειχθεί ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα bullying, πάρτε τα κατάλληλα μέτρα.
