Θεωρούμε ότι τα παραμύθια είναι απλώς ιστορίες για παιδιά, αθώες και χωρίς πραγματικό κακό. Η πραγματικότητα είναι ότι, αν και εκεί μέσα μπορεί κανείς να βρει πολλά θετικά μηνύματα ενδυνάμωσης, δεν απεικονίζουν τις σχέσεις ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες με τον καλύτερο τρόπο.
Αν εξετάσουμε ξανά τώρα ως ενήλικες εκείνα τα παραμύθια της παιδικής μας ηλικίας, θα δούμε τους ήρωες και τις πριγκίπισσες από μια διαφορετική προοπτική. Η προσπάθεια αυτή δεν είναι καθόλου άχρηστη, το αντίθετο μάλιστα! Τα παραμύθια κουβαλούν μέσα τους χρήσιμα μαθήματα για τη ζωή, αρκεί να μάθουμε πώς να εξετάζουμε σε βάθος την πλοκή και τους συμβολισμούς τους.
Advertisment
«Η Πεντάμορφη και το Τέρας»: Μια ιστορία κακοποίησης και εσωτερικής δύναμης
Γράφτηκε το 1740 από την Γαλλίδα συγγραφέα Gabrielle-Suzanne de Villeneuve και είναι ακόμα επίκαιρο. Στη σημερινή εποχή των ψηφιακών ραντεβού, οι περισσότεροι άνθρωποι θα απέρριπταν τον Gaston, τον υπερόπτη ναρκισσιστή που εκμεταλλεύεται την Belle για να επιβεβαιώσει το εγώ του και θα επέλεγε το Τέρας, που έχει χρυσή καρδιά κάτω από το σκληρό περίβλημα.
Το μήνυμα συνεπώς του παραμυθιού είναι μια καλή υπενθύμιση να μην κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του και να αναζητήσουμε μια ουσιαστική σύνδεση βασισμένη στην αγάπη. Ωστόσο, το παραμύθι έχει ορισμένα εσωτερικά προβλήματα. Μπερδεύει τον ρομαντισμό με την κακοποίηση: η Belle είναι όμηρος χωρίς τη θέλησή της από το Τέρας.
Κι όμως εκείνη με τον καιρό τον ερωτεύεται, σαν να μην έχει σχεδόν καμία άλλη επιλογή στην κατάστασή της. Πρόκειται για ένα αρνητικό μήνυμα, καθώς πολλοί άνθρωποι συγχέουν την κακοποιητική και υποβιβαστική συμπεριφορά με την αγάπη και τη φροντίδα. Πράγματι, η απρόβλεπτη συμπεριφορά από το Τέρας, από τις εκρήξεις θυμού στην καλοσύνη, είναι αποσταθεροποιητική και χειριστική.
Advertisment
Η Πεντάμορφη και το Τέρας είναι επίσης μια ιστορία αυτοθυσίας· όταν η Belle θυσιάζει την ελευθερία της για να πάρει τη θέση του πατέρα της ως φυλακισμένη, όλοι πιστέψαμε ότι η συμπεριφορά της αντανακλά τη δύναμή της ως ηρωίδα. Όμως, αποτελεί ουσιαστικά ένα «αρνητικό μήνυμα» για την βλαβερή υπερβολική τάση για φροντίδα εις βάρος της ίδιας μας της υγείας και της ακεραιότητας.
Η Χιονάτη, Η Ωραία Κοιμωμένη και το ερώτημα της συναίνεσης και της γυναικείας φιλίας
Και τα δύο παραμύθια εκδόθηκαν από τους Αδερφούς Γκριμ το 1812 και πηγάζουν από μία παραδοσιακή ιστορία της Μεσαιωνικής εποχής με κεντρικό κορμό ένα διάσημο φιλί που φέρνει την πριγκίπισσα πίσω στη ζωή. Και οι δύο ηρωίδες έχουν χάσει τις αισθήσεις τους όταν ο πρίγκιπας τις φιλά, κάτι που εγείρει ζητήματα συναίνεσης. Πρόκειται για ένα πολύ επίκαιρο ζήτημα στην σημερινή κοινωνία.
Αυτές οι δύο ιστορίες παρουσιάζουν επίσης μια ηλικιωμένη γυναίκα ως κακιά, η οποία ζηλεύει την ομορφιά της νεότερης γυναίκας. Πρόκειται για ένα επιβλαβές στερεότυπο, καθώς όχι μόνο μειώνει την αξία των γυναικών μόνο στην εμφάνισή τους, αλλά επίσης διαιωνίζει εγωιστικά στερεότυπα για τις μεγαλύτερες γυναίκες.
Χρειάζεται να δώσουμε περισσότερα παραδείγματα γυναικών που βοηθούν και στηρίζουν άλλες γυναίκες και να αποκαθηλώσουμε την ομορφιά ως την ύψιστη αξία. Πράγματι, οι πριγκίπισσες έχουν νάνους και ζώα ως φίλους, αλλά δεν διαθέτουν στενές γυναικείες φιλίες.
Η πάλη της Σταχτοπούτας με την ταυτότητα και το bullying
Η Σταχτοπούτα αντιμετωπίζει την κακοποίηση και το τραύμα με ενδιαφέροντες τρόπους. Ο κύριος αυτός χαρακτήρας ανέχεται την άδικη συμπεριφορά από τις αδερφές και τη μητριά της, αλλά αρνείται να επιτρέψει στις πράξεις τους να την σπάσουν. Είναι χρήσιμο να δείξουμε πως όταν οι άνθρωποι ζηλεύουν, μπορούν να γίνουν μνησίκακοι, όπως οι αδερφές της Σταχτοπούτας. Ρίχνει φως στα κίνητρα πίσω από τις πράξεις ενός θύτη bullying και μας διαβεβαιώνει ότι αυτή η συμπεριφορά δεν αποτελεί ουσιαστικά μια προσωπική επίθεση και δεν έχει να κάνει με το ποιοι είμαστε.
Όμως, η μόνη μορφή διεξόδου που γνωρίζει η Σταχτοπούτα είναι ο πρίγκιπας που την παίρνει από εκείνο το τρομακτικό σπίτι. Αυτό όμως διαιωνίζει την ιδέα ότι οι γυναίκες πρέπει να βασίζονται στους άνδρες για να σωθούν. Αυτό στέλνει το μήνυμα ότι πρέπει να παρουσιαζόμαστε με έναν συγκεκριμένο τρόπο για να μας αγαπήσουν και να μας εκτιμήσουν, και ότι πρέπει να περιμένουμε κάποιον άλλο για να έχουμε καλύτερη μοίρα.
Κατανοώντας και βοηθώντας τους εφήβους να αναπτυχθούν
Εντούτοις, η Σταχτοπούτα αποτελεί ένα παράδειγμα σύγχρονης ωρίμανσης και ανάπτυξης και μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να προσδιορίσουν στα παιδιά το τι είναι bullying, ποιες είναι οι επιδράσεις και οι πιθανές λύσεις. Ως νεαρή, η Σταχτοπούτα παλεύει με ζητήματα ταυτότητας, όπως οι περισσότεροι έφηβοι σήμερα.
Η Σταχτοπούτα δεν γίνεται αποδεκτή για το ποια είναι και από πού έρχεται. Σε όλη την ιστορία της υπάρχουν άνθρωποι που την κακομεταχειρίζονται και την εκφοβίζουν και πολλές φορές βρίσκεται σε κατάσταση απελπισίας. Αυτή η ιστορία αποκαλύπτει συμβολικά την εμπειρία που οι έφηβοι βιώνουν μέχρι να βρουν τον εαυτό τους και να αναπτύξουν τη δική τους ταυτότητα. Πρέπει να διαχειριστούν τις κριτικές των συνομηλίκων ή και των αδερφών τους και συχνά δεν νιώθουν ότι οι γονείς τους τους κατανοούν.
Όπως και η Σταχτοπούτα, που μένει απομονωμένη στο σπίτι της, οι έφηβοι νιώθουν συχνά μόνοι και μέσα στην οικογένεια, καθώς παλεύουν να βρουν την ταυτότητά τους και να απελευθερωθούν από τα στενά όρια της οικογένειας. Ωστόσο, στο τέλος έρχεται η προσωπική απελευθέρωση και αυτονομία.
Πηγή: goalcast.com
