Η πρόσφατη συγγνώμη της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ένωσης για την ιστορία του ρατσισμού της αποτελεί μέρος ενός εθνικού και επιστημονικού απολογισμού, μιας επιμονής να μελετάται ο ρατσισμός στα προγράμματα κατάρτισης κλινικής ψυχολογίας και μιας απαίτησης να γίνουν τα προγράμματα αντιρατσιστικά. Τα προγράμματα κλινικής εκπαίδευσης θα πρέπει να εντοπίσουν και να αναθεωρήσουν τις πολιτικές που προωθούν ακούσια τις ανισότητες, τους αποκλεισμούς και τις συμμορφώσεις στα ταξικά συμφέροντα.
Φυσικά, αυτή η προσπάθεια μερικές φορές συντονίζεται και από εκείνους που θα χρησιμοποιούσαν το κίνημα για να καλύψουν τις ατζέντες τους μίσους και εξουσίας, αλλά σε γενικές γραμμές, υπάρχει ευρεία συμφωνία στην ψυχολογία σχετικά με αυτόν τον απολογισμό.
Advertisment
Με τον ηλικιακό ρατσισμό, είναι μια διαφορετική ιστορία. Μια συστηματική ανασκόπηση του 2021 για τον ηλικιακό ρατσισμό στην υγειονομική περίθαλψη διαπίστωσε ότι η προκατάληψη κατά των ηλικιωμένων είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει σε δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία του εν λόγω πληθυσμού.
Οι ηλικιωμένοι συχνά δεν τυγχάνουν δίκαιης μεταχείρισης και δεν λαμβάνουν τη φροντίδα που τους αξίζει, απλώς και μόνο λόγω της ηλικίας τους. Ενώ μια από τις μεγάλες επιτυχίες μας τον 20ό αιώνα ήταν η εκπληκτική αύξηση της ανθρώπινης μακροζωίας, η έρευνα του Ινστιτούτου FrameWorks, που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα John A. Hartford και άλλους φορείς, διαπίστωσε ότι η πλειονότητα των ανθρώπων εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει τον ηλικιακό ρατσισμό ή τις αρνητικές του επιπτώσεις.
Καθώς περισσότεροι από 10.000 άτομα κλείνουν τα 65 κάθε μέρα, είναι ζωτικής σημασίας να φωτίσουμε τον ηλικιακό ρατσισμό και τους τρόπους καταπολέμησής του. Είναι ένας τρόπος για να τιμήσουμε την ανεκτίμητη και αναντικατάστατη συμβολή των ηλικιωμένων που συμβάλλουν καθημερινά στον εμπλουτισμό της κοινωνίας και του πολιτισμού μας.
Advertisment
Οι κίνδυνοι του ηλικιακού ρατσισμού στο σύστημα υγείας
Οι έρευνες των τελευταίων δύο δεκαετιών έχουν ενοχοποιήσει τον ηλικιακό ρατσισμό για την υπο- και υπερ-θεραπεία των ηλικιωμένων ασθενών, καθώς πάρα πολλοί κλινικοί γιατροί μπερδεύουν τις οξείες ιατρικές καταστάσεις με τη φυσιολογική γήρανση. Άλλοι αγνοούν τον πόνο, το άγχος και την κατάθλιψη ως αναπόφευκτους καθώς γερνάμε (δεν είναι) ή θεωρούν ασυνείδητα τους ηλικιωμένους ως λιγότερο άξιους ή λιγότερο σημαντικούς από τους νεότερους συναδέλφους τους (σίγουρα δεν είναι).
Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η υπο-ανίχνευση της κακομεταχείρισης των ηλικιωμένων, όταν, για παράδειγμα, οι κλινικοί ιατροί αποδίδουν τους μώλωπες σε παρενέργειες φαρμάκων αντί να καταβάλλουν προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει οικογενειακή βία. Ένα άλλο είναι η υπόθεση ότι όλοι οι ηλικιωμένοι γίνονται μπερδεμένοι και ξεχασιάρηδες, όταν ένας όγκος στον εγκέφαλο μπορεί να είναι το πραγματικό πρόβλημα.
Αυτές οι αρνητικές και ανακριβείς απόψεις για τους ηλικιωμένους εμποδίζουν συστηματικά την ικανότητά μας να προσλαμβάνουμε νοσηλευτές, γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας σε τύπους φροντίδας που επικεντρώνονται στους ηλικιωμένους. Το αποτέλεσμα: το ανθρώπινο δυναμικό μας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης συχνά δεν διαθέτει τις γνώσεις και την εμπειρία για τη θεραπεία μιας ομάδας ασθενών που αποτελούν το 35% όλων των νοσηλειών σε νοσοκομεία και το 27% όλων των επισκέψεων σε ιατρεία. Και παρόλο που σχεδόν 4 στους 10 ηλικιωμένους λαμβάνουν πέντε ή περισσότερα φάρμακα, οι κλινικές δοκιμές αποκλείουν γενικά τους ηλικιωμένους ασθενείς με πολλαπλές χρόνιες παθήσεις, οπότε μπορεί να εκτιμήσουμε λανθασμένα τις επικίνδυνες επιπτώσεις των φαρμάκων σε αυτόν τον σημαντικό πληθυσμό ασθενών.
Ακόμη και οι δικές μας απόψεις για τη γήρανση μπορεί να έχουν σημαντικές επιρροές στην υγεία και την ευημερία. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι άνθρωποι με πιο θετικές προσδοκίες για τη γήρανση ζουν περισσότερο, βιώνουν λιγότερο άγχος και έχουν μεγαλύτερη προθυμία να ασκούνται και να τρώνε καλύτερα. Αντίθετα, οι αρνητικές αντιλήψεις για τη γήρανση -που ενισχύονται από μη χρήσιμα και αρνητικά στερεότυπα στη λαϊκή κουλτούρα- μπορούν να ενισχύσουν συμπεριφορές αυτοκαταστροφής που μας κάνουν πιο ευάλωτους σε ασθένειες και αναπηρίες.
Ανάπτυξη ενός συστήματος υγείας φιλικού προς την Τρίτη ηλικία
Κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης έχει επιδείξει σταθερά μια εντυπωσιακή ικανότητα προσαρμογής και εξεύρεσης καινοτόμων λύσεων σε δύσκολα προβλήματα. Κοιτάζοντας μπροστά, χρειαζόμαστε μια εντατική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός συστήματος υγείας φιλικού προς την ηλικία, όπου όλοι οι ηλικιωμένοι και οι οικογένειές τους θα αισθάνονται ότι η φροντίδα που λαμβάνουν είναι η φροντίδα που επιθυμούν και ότι αισθάνονται ότι τους σέβονται κατά τη διαδικασία.
Χρειαζόμαστε υγειονομική περίθαλψη ενημερωμένη από την εμπειρία της γήρανσης, αφοσιωμένη στη φροντίδα με επίκεντρο τον άνθρωπο και την οικογένεια και ικανή να παρέχει συντονισμένες υπηρεσίες στο νοσοκομείο, στην κλινική, στο σπίτι και στην κοινότητα. Το έργο αυτό δεν είναι ούτε απλό ούτε εύκολο. Η ευαισθητοποίηση και η αντιμετώπιση της ηλικιακής διάκρισης σε όλο το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης – και σε όλη την κοινωνία μας – είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την παροχή της περίθαλψης που όλοι θέλουμε και αξίζουμε καθώς γερνάμε.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/feeling-our-way/202203/bias-and-ageism-in-healthcare
www.webmd.com/healthy-aging/aging-well-20/ageism-health-care