Ο Κωστάκης είναι τόσο ανεξάρτητος, που νευριάζει όταν τον βοηθάμε να φάει. Όσο για τη Μαρία; Η άρνησή της να φορέσει τα παπούτσια της συνιστά αδιαμφισβήτητο δείγμα της επαναστατικής της φύσης.
Και τι λέτε για εκείνο το ξανθό κοριτσάκι που δυσκολεύεται να αποχωριστεί το χέρι της μαμάς του στην παιδική χαρά; Πολύ ντροπαλό, σωστά; Να και το αγόρι που αφήνει τα δάκρυα να κυλήσουν στα μάγουλά του, ύστερα από μια απογοήτευση. Κάπως συναισθηματικό, δεν συμφωνείτε;
Advertisment
Αρκεί τελικά μια βόλτα στα μέρη που συχνάζουν οι γονείς με τα παιδιά, για να διαπιστώσουμε πότε ακριβώς ξεκίνησαν όλα, ποια στιγμή άρχισαν να σπέρνονται πεποιθήσεις στο ακαλλιέργητο ακόμη χωράφι του νου και να κολλιούνται άτσαλα ανέμπνευστες ετικέτες στην ψυχή.
Και οι ετικέτες εξελίσσονται, με μαθηματική ακρίβεια, σε εκείνη την προφητεία που ακόμη ως ενήλικες ψυχαναγκαστικά επιβεβαιώνουμε και στην αβάσταχτη ενοχή που μέσα μας κουβαλάμε κάθε φορά που αποτυγχάνουμε να ανταποκριθούμε σε όσες προσδοκίες οι άλλοι θέτουν για εμάς.
Έχουμε άραγε ποτέ σκεφτεί πως δεν βάφονται με άσπρο ή μαύρο οι άνθρωποι; Το τρίχρονο παιδί που αποκαλέσαμε «πολύ ντροπαλό» μπορεί απλώς να θέλει τον χρόνο του, πριν συνοδεύσει τους συνομηλίκους του στις κοινωνικές τους δραστηριότητες.
Advertisment
Το μωρό που περιγράψαμε ως πολύ ήσυχο -με τη χαμογελαστή και, φυσικά, εξόχως αθώα συμπληρωματική παρατήρηση ότι το δικό μας γεννήθηκε με πιο ισχυρό χαρακτήρα- ενδέχεται να επιδείξει εξαιρετικό δυναμισμό στη ζωή του. Απλώς, με την υγιή σημασία του όρου…
Γιατί ο δυναμισμός δεν ισοδυναμεί με τις ανούσιες φωνές και τα περιττά δράματα αλλά με τη ψύχραιμη διεκδίκηση των δικαιωμάτων και τη μεθοδική κατάκτηση των ονείρων, με τον ορθό συλλογισμό και τις καίριες αποφάσεις, με το σταθερό σημείο μέσα μας που καθόλου δεν έχει ανάγκη να αποδείξει στους τρίτους ότι αξίζει την προσοχή.
Και το κορίτσι που συνεχώς γκρινιάζει, δεν ορίζεται ως δύστροπο. Μπορεί κάτι να της λείπει: Ένα χάδι, μια αγκαλιά, ένα μπράβο. Ή ίσως επιθυμεί μια διαφορετική επικοινωνιακή προσέγγιση από εμάς.
Τι αποκαλύπτει, όμως, για την ψυχοσύνθεση μας η βιασύνη με την οποία σφραγίζουμε με ετικέτες τα παιδιά τα δικά μας και των γύρω μας; Μήπως με αυτή την τακτική κάνουμε το άγνωστο οικείο, νιώθοντας, έτσι, αυτόματα και πιο ασφαλείς;
Όταν ο γιος μας κοιμάται πολύ αργά τα βράδια, τότε δεν φαντάζει απείρως πιο εύκολο να τον χαρακτηρίσουμε «ξενύχτη», από το να έρθουμε σε επαφή με τη δική μας δυσκολία να θέσουμε όρια;
Αν υποψιαστούμε, εξάλλου, πως εμείς είμαστε το αληθινό ζήτημα, τότε θα χρειαστεί να αλλάξουμε. Και η αλλαγή απαιτεί ένα κάποιο ξεβόλεμα. Ποιος να τρέχει τώρα να βουτάει στα άδυτα του υποσυνείδητού του; Ας κάτσουμε στα αβγά μας καλύτερα, καθησυχάζοντας τον εαυτό μας πως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα καθαρά ιδιοσυγκρασιακό ζήτημα.
«Η Βένια μου ήταν από βρέφος απίστευτα εξωστρεφής» λέμε και φουσκώνουμε από περηφάνια. Τι γίνεται, όμως, αν κάποια στιγμή η Βένια αισθανθεί πως θέλει για λίγο να αποτραβηχτεί στη γωνιά της; Θα κατανοήσει πως διατηρεί αυτό το δικαίωμα ή, έχοντας παρατηρήσει πως η εξωστρέφειά της λειτουργεί ως παράσημο στα γαλόνια των γονιών της, θα πιέσει τον εαυτό της να παίξει τον ρόλο που της διένειμαν;
Κάθε χαρακτηρισμός, θετικός ή αρνητικός, γεννά και μια υποχρέωση, χτίζει μια φυλακή και περνά μια θηλιά στον λαιμό. Ετικέτα είναι και η σύγκριση. Αυτός είναι «πιο» από τον άλλον»: Πιο έξυπνος, πιο γρήγορος, πιο βιαστικός.
«Η Μαίρη σήμερα είπε την πρώτη της λέξη» σπεύδουμε να μοιραστούμε τη χαρά μας.
«Είσαι βέβαιος;»
«Μήπως απλώς σου φάνηκε;»
«Βρε μπας και τα φουσκώνεις;»
«Ξέρεις, ο δικός μου αποδείχθηκε πιο προχωρημένος, όπως βλέπω στο τετράδιο επιτευγμάτων του. Την είπε 3 μέρες και πέντε ώρες νωρίτερα την πρώτη του λέξη…»
Τι έχει πάει τόσο λάθος; Γιατί επιμένουμε να βγάζουμε τις μεζούρες και να μετράμε ευφυίες, ομορφιές και δυναμισμούς; Δεν θα γινόταν λιγάκι καλύτερος ο κόσμος αν στο εξής σημειώναμε στα τετράδια επιτευγμάτων των παιδιών μας και την πρώτη φορά που μοιράστηκαν το κολατσιό τους; Ας καταγράψουμε τα πιο αβίαστα χαμόγελά τους, τις πιο εκκωφαντικές κραυγές ενθουσιασμού τους, μια συγκινητική πράξη καλοσύνης τους, τη φιλία που προσέφεραν και τις ευγενικές κουβέντες που ξεστόμισαν.
Ας σταματήσουμε τώρα αμέσως να φορτώνουμε τα συμπλέγματα μας σε αθώους, να μουτζουρώνουμε πεπρωμένα και να υπαγορεύουμε πορείες. Ας δώσουμε επιτέλους στις νέες ψυχές την ελευθερία να συμπεριφέρονται αυθεντικά, την άδεια να βιώνουν όλη την γκάμα των συναισθημάτων τους, το δικαίωμα να περιπλανιούνται στις άπειρες δυνατότητες που προσφέρει ο κόσμος, την ενθάρρυνση να πειραματίζονται, να αναθεωρούν, να χάνονται και να βρίσκονται.
Ας τους μάθουμε πως οι συμπεριφορές δεν αφήνουν ανεξίτηλη στάμπα πάνω μας. Σήμερα πιθανόν να επιζητούμε τη μοναξιά, αλλά αύριο ίσως και να λαχταρούμε την παρέα. Και τώρα δηλώνουμε σπιτόγατοι, όμως το επόμενο πρωί ενδέχεται να νιώσουμε ταξιδιώτες του κόσμου. Κάθε μέρα αποφασίζουμε ποιοι είμαστε. Δεν είναι τελικά, στα αλήθεια, κάτι μαγικό που γεννιόμαστε άνθρωποι;
Κυνηγώντας αναπτυξιακά ορόσημα, ας μη λησμονήσουμε την ευκαιρία να μεταδώσουμε στα παιδιά τη σπίθα για το σπουδαιότερο αυτών: Το αναπτυξιακό ορόσημο της ίδιας της ζωής. Και έπειτα, να τους επιτρέψουμε απλώς να τη ζήσουνε. Με τους δικούς τους όρους, με τον μοναδικό τους τρόπο, με την απόλυτη επίγνωση πως όλα πλάστηκαν εφήμερα και αθάνατα ταυτόχρονα.
Γιατί η παράσταση του κόσμου θα συνεχίζει να ανεβαίνει ακόμη και όταν εμείς ολοκληρώσουμε την επίγεια διαδρομή μας. Όμως δεν φαντάζει εκπληκτικό πως για λίγο μπορούμε να φωτίσουμε τη σκηνή με το φως της αυθεντικής μας φύσης; Ας μεγαλώσουμε, λοιπόν, καλλιτέχνες και όχι ερασιτέχνες που μηχανικά αποστηθίζουν ξένα λόγια.
- Αντί να είμαστε «καλοί», να γίνουμε συνειδητοί - 10 Ιουλίου 2024
- Όταν επενδύουμε στους ανθρώπους, ποτέ δεν χάνουμε - 27 Απριλίου 2024
- Να επιλέξουμε τους ωραίους ανθρώπους και τις σπουδαίες ιδέες - 25 Ιανουαρίου 2024
