Πολλοί εστιάζουν στην καλή διατροφή, την άσκηση και την ψυχολογική ευεξία. Παρ’ όλα αυτά, ελάχιστοι δίνουν την πρέπουσα προσοχή σε έναν από τους πιο σημαντικούς “συμπαίκτες” της καλής υγείας: το έντερο, γνωστό και ως ο “δεύτερος εγκέφαλος” του σώματος.
Αυτό το παρατσούκλι δεν είναι καινούργιο. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, είχε ήδη αναγνωρίσει την κρίσιμη σημασία του εντέρου στην γενική υγεία, χρησιμοποιώντας την αθάνατη φράση “Ο θάνατος εδρεύει στο έντερο”. Επιστημονικές έρευνες, όπως αυτές που δημοσιεύονται στο Gastroenterology και το Frontiers in Psychiatry, επιβεβαιώνουν τη σχέση μεταξύ της υγείας του εντέρου και της ψυχολογίας καθώς και της γενικής φυσικής κατάστασης (Gastroenterology, 2018, Frontiers in Psychiatry, 2019).
Advertisment
Αυτό οφείλεται στο εξαιρετικά πολύπλοκο εντερικό νευρικό σύστημα (ENS), που αποτελείται από εκατομμύρια νεύρα και επικοινωνεί άμεσα με τον κεντρικό εγκέφαλο, ανταλλάσσοντας πληροφορίες που επηρεάζουν την ψυχική και σωματική μας κατάσταση.
Διατροφικές Στρατηγικές για την Ενίσχυση του Έντερου
Προβιοτικά
Γιαούρτι και Κεφίρ: Περιέχουν ζωντανούς και ενεργούς οργανισμούς που μπορούν να ενισχύσουν το εντερικό μικροβίωμα.
Ζυμωμένα Λαχανικά: Όπως το κιμτσί και οι πίκλες, παρέχουν επίσης καλά βακτήρια.
Πρεβιοτικά
Σκόρδο και Κρεμμύδι: Περιέχουν φρουκτο-ολιγοσακχαρίδες, οι οποίοι είναι καλά για τα εντερικά βακτήρια.
Advertisment
Φρούτα και Λαχανικά
Μπανάνες: Πλούσιες σε ίνες και απλές σε υδατάνθρακες, οι μπανάνες είναι καλές για την εντερική υγεία.
Σπανάκι και άλλα φυλλώδη λαχανικά: Περιέχουν πολύπλοκες ίνες και είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
Σπόροι και Δημητριακά
Σπόροι Φραγκοστάφυλλου: Περιέχουν πολλαπλά είδη ινών που ωφελούν το εντερικό μικροβίωμα.
Κινόα: Πλούσια σε πρωτεΐνες και ίνες, και είναι ένα καλό προβιοτικό.
Πέραν των συγκεκριμένων τροφών, η ποικιλία είναι το κλειδί. Ένα διαφορετικό φάσμα τροφών θα “ταΐσει” διάφορα είδη εντερικών βακτηρίων, βοηθώντας στη διατήρηση ενός υγιούς μικροβιώματος.
Ετοιμα Προβιοτικά: Πότε και Πώς να τα Επιλέξετε
Πότε να Πάρετε Έτοιμα Προβιοτικά:
Μετά από Αντιβιοτική Θεραπεία: Τα αντιβιοτικά μπορούν να εξαλείψουν τα καλά βακτήρια μαζί με τα κακά. Τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας.
Διαταραχές του Εντέρου: Σε περιπτώσεις όπως το ευερέθιστο έντερο, ή αν υποφέρετε από φουσκώματα ή δυσπεψία τα προβιοτικά μπορεί να είναι εξαιρετικά ωφέλιμα.
Ταξίδια: Η κατανάλωση προβιοτικών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διάρροιας και εντερικών προβλημάτων.
Φτωχή Διατροφή: Εάν η διατροφή σας είναι φτωχή σε φυτικές ίνες και υψηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα, τα προβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στην επαναφορά της εντερικής ισορροπίας.
Στρες: Το χρόνιο στρες μπορεί να διαταράξει το εντερικό μικροβίωμα, κάνοντας τα προβιοτικά μια καλή επιλογή για την αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων.
Τί Πρέπει να Προσέξετε:
Διασφάλιση Ζωντανών Μικροοργανισμών: Επιλέξτε προβιοτικά που εγγυώνται ότι οι μικροοργανισμοί τους παραμένουν ζωντανοί μέχρι την ημερομηνία λήξης. Προτιμήστε προβιοτικά των οποίων οι μικροοργανισμοί είναι ήδη ζωντανοί από αυτά που είναι αποξηραμένοι ή κατεψυγμένοι και θα ενεργοποιηθούν όταν φτάσουν στο στομάχι
Ποικιλία Στελεχών: Όσο περισσότερα στελέχη βακτηρίων περιέχουν, τόσο το καλύτερο. Διαφορετικά στελέχη έχουν διαφορετικές ωφέλιμες επιδράσεις.
Δοσολογία: Επικεντρωθείτε στη δοσολογία που είναι αναγραμμένη σε CFU (Colony Forming Units).
Πιστοποιήσεις: Ελέγξτε για τρίτες ανεξάρτητες πιστοποιήσεις από εργαστήρια ή υγειονομικούς οργανισμούς.
Κορυφαία σκευάσματα προβιοτικών στην αγορά
Μία από τις καλύτερες εταιρείες είναι η γερμανική Mikroveda με το προβιοτικό Life το οποίο είναι σε υγρή μορφή, είναι βιολογικό διατηρώντας τους μικροοργανισμούς ζωντανούς, περιέχει επιπλέον πρεβιοτικά, 22 βότανα και 33 διαφορετικά στελέχη ενώ έχει και εξαιρετικές πιστοποιήσεις.
Ωστόσο, η ποιότητα έρχεται με την αντίστοιχη τιμή και έτσι το κόστος κυμαίνεται από 37€ έως 45€ ανά 500ml.
Μία άλλη επιλογή είναι το Lamberts Acidophilus Extra 10 Προβιοτικά. Φυσικά είναι σε κάψουλες και πλέον δεν μιλάμε για ζωντανούς μικροοργανισμούς αλλά αποξηραμένους. Το κόστος κυμαίνεται από 24€ έως 30€ αλλά όταν πάμε σε επιλογή κάψουλας είναι ένα πολύ καλό προϊόν καθώς κάθε κάψουλα περιέχει 10 δις βακτήρια.
Μιά άλλη επιλογή είναι το Am Health Vivomixx 450 billion 10 sachets. Και αυτό ανήκει στη κατηγορία των μη ζωντανών μικροοργανισμών, είναι σκόνη που βρίσκεται σε φακελάκι και το διαλύουμε σε νερό ή σε γιαούρτι. Κάθε φακελάκι περιέχει 8 στελέχη και 450 δις βακτήρια και η ημερήσια δοσολογία είναι 1-2 φακελάκια . Η τιμή του κυμαίνεται από 18,99 έως 30,17 και κάθε συσκευασία έχει 10 φακελάκια.
Και μία άλλη επιλογή, ακόμα πιο οικονομική είναι της Uni-Pharma το Lacto Levure IBS Προβιοτικά το οποίο έχει μόλις 3 στελέχη μεν αλλά αλλά έχει επιπρόσθετα βιταμίνη D. Η τιμή του κυμαίνεται από 16€ έως 20€.
Και τα τέσσερα σκευάσματα τα βρίσκετε σε όλα τα φαρμακεία αλλά και διαδικτυακά.
Πώς το έντερο επιδρά στην ψυχολογία
Η σχέση μεταξύ του εντέρου και της ψυχολογίας αποτελεί ένα αντικείμενο που κεντρίζει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας τα τελευταία χρόνια. Από την εποχή του Ιπποκράτη, υπήρχε η αντίληψη πως το έντερο παίζει σημαντικό ρόλο στη γενικότερη υγεία. Σήμερα, έρευνες υποστηρίζουν πως το εντερικό μικροβίωμα, δηλαδή η συλλογή των μικροοργανισμών που κατοικούν το εντερικό σύστημα, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ψυχική υγεία.
Ένας από τους πιο ενδιαφέροντες μηχανισμούς είναι ο λεγόμενος “άξονας εντέρου εγκεφάλου”, μια διπλής κατεύθυνσης γραμμή επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και του εντέρου. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο “Frontiers in Psychiatry”, αυτή η σύνδεση επιτρέπει στα εντερικά μικρόβια να παράγουν νευροδιαβιβαστές, όπως τη σεροτονίνη και τη ντοπαμίνη, που έχουν άμεση επίδραση στην ψυχολογική κατάσταση.
Περαιτέρω, σε μια άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο “Nature Communications”, παρατηρήθηκε ότι η αλλαγή του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να έχει επιπτώσεις στην αντίδραση του οργανισμού στο στρες. Αυτό δείχνει πόσο άρρηκτα συνδεδεμένες είναι οι συνθήκες του εντέρου με την ψυχολογική κατάσταση.
Πολλοί ερευνητές έχουν επισημάνει επίσης ότι η κατάσταση του εντερικού μικροβιώματος επηρεάζει την ανάπτυξη και τη συμπεριφορά σε νευρολογικές διαταραχές όπως η αυτιστική διαταραχή, η κατάθλιψη και η αϋπνία, όπως δείχνει μια έρευνα στο “Cell Reports”.
Συνοψίζοντας, η σημασία του εντέρου στη γενικότερη ευεξία μας δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Είναι ο χώρος όπου η τροφή γίνεται ενέργεια, ο παράγοντας που επηρεάζει τη διάθεση και η πύλη για μια καλύτερη, πιο υγιή ζωή. Πάρτε τον χρόνο να ενημερωθείτε, να προσέξετε τις ανάγκες του και να επενδύσετε στη φροντίδα του, όπως θα κάνατε με κάθε άλλο σημαντικό τμήμα του σώματός σας
Πηγές
“Hippocratic Corpus”, έργα του Ιπποκράτη για την ιατρική
“Gut: The Inside Story of Our Body’s Most Underrated Organ” by Giulia Enders
“The Gut-Brain Connection: The Neuroscience and Psychology of How Gut and Brain Influence Each Other” – Scientific American
Research articles from the Journal of Neuroscience, and the Journal of Clinical Gastroenterology
“Nutritional Psychiatry: Your Brain on Food” – Harvard Medical School Blog
“The Mind-Gut Connection” by Emeran Mayer
“Probiotics: What You Need To Know” – National Center for Complementary and Integrative Health
“Clinical Guide to Probiotic Products” – World Gastroenterology Organisation
“The Gut-Brain Axis: The Missing Link in Depression” published in Clinical Psychopharmacology and Neuroscience
“Mental health may depend on creatures in the gut” published in Scientific American Mind
