«Κλασική περίπτωση sociopath». Από τον τηλεοπτικό Joe Goldberg της σειράς You, μέχρι τον κατά συρροή δολοφόνο Jeffrey Dahmer οι κοινωνιοπαθείς συχνά συνδέονται με δολοφονικά ένστικτα και στοιχεία παραβατικότητας. Ωστόσο η κοινωνιοπάθεια, που είναι ένας ευρύτερος όρος στην ψυχιατρική και την ψυχολογία, χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας. Οι κοινωνιοπαθείς μπορούν να φέρουν χάος στη ζωή μας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Πώς μπορείς να ξέρεις όμως ότι έχεις να κάνεις με μια τέτοια περίπτωση ανθρώπου;
Ο όρος κοινωνιοπάθεια, περιγράφει άτομα που δεν είναι ικανά να συναισθάνονται τους συνανθρώπους τους, να μπαίνουν στη θέση τους και να αναλαμβάνουν ευθύνες για τις πράξεις τους.
Advertisment
Η κοινωνιοπάθεια είναι μια από τις συχνές ψυχικές ασθένειες που παρ’ όλη την ευρεία εξάπλωσή της (περίπου 4% του πληθυσμού) δεν είναι γνωστή στον ευρύ πληθυσμό. Γίνονται γνωστοί μόνο κάποιοι ακραίως βίαιοι κοινωνιοπαθείς (= ψυχοπαθείς) που περνούν στη συνείδηση των ανθρώπων ως φονιάδες, τύραννοι ή σαν προσωποποίηση του κακού. Τους υπόλοιπους κοινωνιοπαθείς δεν τους αναγνωρίζουμε καν. Έτσι βρίσκουμε πάντα μια λογική εξήγηση για την «παράλογη» συμπεριφορά τους.
Η κυριότερη διαφορά μεταξύ ψυχοπαθών και κοινωνιοπαθών, είναι ότι οι πρώτοι παρουσιάζουν τις περισσότερες φορές βίαιες τάσεις και είναι έντονα επιθετικοί και μπορεί να φτάσουν στα άκρα. Οι κοινωνιοπαθείς, από την άλλη, έχουν συχνά τάσεις απομόνωσης από τον κοινωνικό περίγυρο. Οι ψυχοπαθείς τείνουν να είναι πιο χειριστικοί και να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο σε εγκληματικές δραστηριότητες. Οι κοινωνιοπαθείς, από την άλλη πλευρά, είναι συνήθως πιο ασταθείς και επιρρεπείς στην οργή και στη συνέχεια, πιο επικίνδυνοι.
Ακολουθούν 6 κοινά σημάδια, τα οποία σύμφωνα με τους ειδικούς μπορούν να σε βοηθήσουν για να αναγνωρίσεις έναν κοινωνιοπαθή.
Advertisment
Ξέρουν το σωστό από το λάθος, αλλά δεν νοιάζονται για τα όρια τους
Στη ζυγαριά σωστού – λάθους, για έναν κοινωνιοπαθή, αυτό που είναι «σωστό» είναι απλώς αυτό που είναι προς το συμφέρον του. Αν κάτι εξυπηρετεί τους στόχους του, θεωρεί ότι οι πράξεις τους είναι απολύτως δικαιολογημένες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι κοινωνιοπαθείς δεν έχουν ούτε τύψεις, ούτε ενοχές, ανεξάρτητα από το ποιον πληγώνουν ή βλάπτουν. Συνεπώς, σπάνια θα τους δεις να αγχώνονται για οτιδήποτε.
Η προσωπικότητά τους είναι γοητευτική και χειριστική
Μερικοί κοινωνιοπαθείς δεν έχουν έλεγχο της παρόρμησης και υποφέρουν από μια σειρά από εθιστικές και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές και συνήθειες. Αλλά αυτοί που καταφέρνουν να καταπιέσουν τις παρορμήσεις τους, είναι συνήθως και οι πιο επικίνδυνοι, καθώς φαίνονται «καθώς πρέπει» και σε αρκετές περιπτώσεις γοητεύουν τους γύρω τους. Συνήθως κάνουν μια εξαιρετικά καλή πρώτη εντύπωση και φαίνονται συμπονετικοί, ακόμη και αλτρουιστές.
Δεν φαίνονται πάντα πραγματικά ειλικρινείς
Ένας κοινωνιοπαθής δεν έχει πραγματική αίσθηση του εαυτού του, επομένως προσπαθεί συνεχώς να διατηρήσει την εικόνα που δείχνει στους γύρω του. Φορά ήδη «μάσκα» όμως η ανεντιμότητα, είναι άλλη μια μάσκα πάνω από το προσωπείο του. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι κοινωνιοπαθείς λένε ψέματα, μπορεί να ακούγονται σαν μια καρικατούρα ενός ειλικρινούς ατόμου, παρά ως αυθεντικά, ειλικρινή άτομα.
Ξέρουν πώς να σε κάνουν να «βράζεις»
Οι κοινωνιοπαθείς ξέρουν πώς να πιέζουν τα σωστά ψυχολογικά κουμπιά για να αποκτήσουν τον έλεγχο σε μια σχέση. Μόλις επιτύχουν έναν βαθμό συμμόρφωσης, θα προσπαθήσουν να υπονομεύσουν τη συναισθηματική σταθερότητα του στόχου τους. Αυτός είναι ο λόγος που τους αρέσει να είναι απρόβλεπτοι, με τους ειδικούς να υπογραμμίζουν πως οι περισσότερες διαταραχές προσωπικότητας έχουν αυτό το κοινό χαρακτηριστικό. Μερικές φορές η συμπεριφορά τους οφείλεται στη συγκεκριμένη διαταραχή. Άλλες φορές, είναι καθαρά μέρος της τακτικής τους.
Οι χειρότερες τάσεις τους βγαίνουν γρήγορα στην επιφάνεια όταν νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο
Όταν ένας κοινωνιοπαθής ανακαλύψει ότι δεν «υπακούς», θα περάσει σε χρόνο dt σε επίθεση. Πες αντίο στο ευγενικό πρόσωπο που σου έδειχνε. Θα μετατραπεί σε τέρας, εκτοξεύοντας κάθε είδους κατηγορία εναντίον σου.
Οι κοινωνιοπαθείς επιδεικνύουν ψεύτικη ταπεινοφροσύνη
Οι κοινωνιοπαθείς μπορεί να δείχνουν «μεγάλη ταπεινοφροσύνη» προβάλλοντας τους εαυτούς τους ως πράους και ανεπιτήδευτους. Ωστόσο, πρόκειται για ακόμα μια μάσκα, την οποία χρησιμοποιούν για να φανούν άκακοι και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη ανυποψίαστων θυμάτων.