Στην χώρα μας η Ολιστική Ιατρική ίσως να μην είναι ακόμη τόσο εντυπωμένη στις συνειδήσεις των περισσοτέρων ανθρώπων, καθώς πολλές φορές δεν γνωρίζουν τι ακριβώς είναι και λόγω της πολλής και αντιφατικής πληροφόρησης μέσω του διαδικτύου ή της ελλείψεως ενημέρωσης από πλευράς θεσμικών δομών, όπως είναι τα πανεπιστήμια ή οι ιατρικές κοινότητες, τα υπουργεία π.χ. υγείας, παιδείας κοκ., με αποτέλεσμα να υφίσταται ένα καθεστώς άγνοιας και παραπληροφόρησης. Έτσι δεν φαίνεται να είναι κατανοητό τοις πάσι τι εννοούμε με τον όρο ολιστική ιατρική ή συμπληρωματικές, εναλλακτικές και ολιστικές θεραπείες.
Παρόλα αυτά είναι γεγονός ότι αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των ανθρώπων που προσφεύγουν σε αυτές προκειμένου να λύσουν ζητήματα υγείας, σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής ή άλλα προβλήματα, τα οποία δεν έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν με άλλα μέσα. Σε αυτά τα πλαίσια πολλοί είναι οι άνθρωποι που ακολουθούν ομοιοπαθητικές αγωγές, κάνουν βελονισμό, ενεργειακές ή άλλες ολιστικές πρακτικές ή συμπληρωματικές μεθόδους, καθώς κερδίζουν όλο και περισσότερους ανθρώπους και κυρίως μέσα από τις επιτυχημένες ιστορίες που μεταδίδονται στόμα με στόμα και όχι μόνον.
Advertisment
Φυσικά επίσημα η ιατρική κοινότητα ή το κράτος ή οι φορείς και καθηγητές των επιστημών υγείας, δεν συμφωνούν όλοι είτε προς τη μία κατεύθυνση της αναγνώρισης και αποδοχής, είτε προς την έτερη κατεύθυνση της απόρριψης και κριτικής. Η κυρίαρχη αμιγώς βιολογική προσέγγιση του ανθρώπου και το παράδειγμα των πειραματικών αποδείξεων είναι ακόμη πλατιά διαδεδομένα στην επιστημονική κοινότητα, η οποία αναζητά πειραματικές αποδείξεις, δηλαδή επαναλήψιμα και μετρήσιμα ποσοτικώς μεγέθη. Υπάρχουν, βέβαια, πολλοί επιστήμονες που αναγνωρίζουν ότι οι συμπληρωματικές μεθόδοι λειτουργούν, μολονότι δεν γνωρίζουν ακόμη τον τρόπο ή τα μέσα δια των οποίων συμβαίνει αυτό και έτσι τηρούν μια θετική μεν, συγκρατημένη δε στάση.
Εντούτοις, όμως, το παράδειγμα των άλλων κρατών της Δύσης δεν είναι όμοιο ως προς τη δική μας εθνική αντιμετώπιση της ολιστικής υγείας. Κι εκεί υπάρχουν, βέβαια, διαφορές π.χ. μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης, ή αναμεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών ή ακόμη και στους κόλπους των επιστημονικών κοινοτήτων, παρόλα αυτά, όμως, υπάρχει μια πιο διευρυμένη στάση διανοικτότητας, σύμπλευσης και αποδοχής. Έτσι παρατηρούμε ολοένα να αυξάνονται τα δυτικά κράτη που αναγνωρίζουν και εγκολπώνουν στην πρωτοβάθμια υγεία τις συμπληρωματικές θεραπευτικές πρακτικές και την ολιστική ιατρική.
Η ολιστική ιατρική είναι ένα δόγμα της προληπτικής και θεραπευτικής ιατρικής που δίνει έμφαση στην αναγκαιότητα της εξέτασης ολόκληρου του ατόμου – συμπεριλαμβανομένων του σώματος, του μυαλού, των συναισθημάτων, των σχέσεων και του περιβάλλοντος – και όχι σε μια απομονωμένη λειτουργία ή όργανο και που προωθεί τη χρήση ενός ευρέος φάσματος πρακτικών και θεραπειών για την υγεία. Έχει καταλήξει να τονίζει την ευθύνη για «αυτοίαση» ή «αυτοφροντίδα», τηρώντας τις παραδοσιακές βασικές αρχές της κοινής λογικής της άσκησης, της υγιεινής διατροφής, του επαρκούς ύπνου, του καλού αέρα, της μετριοπάθειας στις προσωπικές συνήθειες κ.λπ.
Advertisment
Ο όρος ολιστική ιατρική έγινε ιδιαίτερα της μόδας στα τέλη του 20ου αιώνα ενώ η Διεθνής Ένωση Ολιστικών Επαγγελματιών Υγείας ιδρύθηκε το 1970, λαμβάνοντας το σημερινό της ολιστικό όνομα και μορφή το 1981. Ως φιλοσοφία η έμφαση στην παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας σε έναν άνθρωπο ή ασθενή δεν είναι διόλου νέα και υπάρχει εδώ και αιώνες σε πολλές παραδόσεις και προσεγγίσεις που αφορούν στην ποιοτική υγειονομική περίθαλψη.
Εντούτοις, όμως, είναι μονάχα προσφάτως και δη τα τελευταία πενήντα χρόνια που άρχισε να γίνεται αντικείμενο έντονων συζητήσεων και ερευνών μεταξύ των επιστημόνων και έχουν διεξαχθεί πολλά συνέδρια για την ολιστική υγεία. Σε αυτά έχουν συμμετάσχει όχι μόνον εκπρόσωποι ιατρικών σχολών και ιδρυμάτων αλλά και υποστηρικτές τέτοιων ευρέως ποικίλων πρακτικών και προσεγγίσεων όπως ο βελονισμός, η ομοιοπαθητική, ο βιοσυντονισμός, οι ενεργειακές θεραπείες, ο εναλλακτικός τοκετός, η βιοανάδραση, η χειροπρακτική, οι πνευματικές θεραπείες, η γραφολογία, η μακροβιοτική, η θεραπεία με μεγαβιταμινούχα, η αριθμολογία, η διατροφή, η οστεοπαθητική, η ψυχοχειρουργική, η ψυχοθεραπεία, το αυτομασάζ, το σιάτσου, η επαφή με το άγγιγμα και η γιόγκα.
Επίσημα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) αναγνωρίζει τέσσερα ολοκληρωμένα ολιστικά συστήματα που αφορούν στην κινεζική ιατρική, την αγιουβερδική ιατρική, τη φυσιοπαθητική και την ομοιοπαθητική. Οι υπόλοιπες τεχνικές που αφορούν στις λεγόμενες Συμπληρωματικές Εναλλακτικές Θεραπείες είναι επίσης στην επίσημη ατζέντα και στις συζητήσεις του Π.Ο.Υ., ο οποίος πλέον έχει αναγνωρίσει επίσημα ότι βοηθούν και έχει ξεκινήσει δράσεις για την ενσωμάτωσή τους στα θεσμικά συστήματα υγείας ποικίλων χωρών, παρόλο που ακόμη βρισκόμαστε σε πρώιμα στάδια μιας τέτοιας εξέλιξης.
Ωστόσο υπάρχουν πολλοί εξέχοντες και σημαντικοί δυτικοί πρωτοπόροι που ανέδειξαν τις ολιστικές πρακτικές και προσέφεραν σημαντικό έργο στον τομέα της ενεργειακής ιατρικής. Μεταξύ αυτών ήταν η πρεσβυτέρα Rosalyn Bruyere, ιδρύτρια της Εκκλησίας Healing Light Center στην Καλιφόρνια, που έχει επηρεάσει τους περισσότερους από τους θεραπευτές στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων πολλών από τις νοσοκόμες που έχουν εκπαιδευθεί στο θεραπευτικό άγγιγμα καθώς και η Barbara Brennan, PhD που διήυθυνε μια σχολή για την επιστήμη της θεραπείας στην Φλόριντα. (Goldner, 1999).
Άλλοι δυτικοί επιστήμονες – ηγέτες στην ολιστική ιατρική είναι οι: Deepak Chopra, MD, υπέρμαχος του διαλογισμού, ο Δρ. Jon-Kabat Zinn, ιδρυτής μιας κλινικής για τη μείωση του στρες στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης και ο καρδιολόγος Dr. Dean Ornish, ειδικός στην αναστροφή των καρδιακών παθήσεων μέσω της διατροφής, της γιόγκα και του διαλογισμού. Όλοι οι ως άνω αναφερθέντες διαπίστωσαν ότι η ηρεμία και η αυτογνωσία που αποκτάται μέσω του διαλογισμού μπορεί να έχει θεραπευτικά, απτά βιολογικά αποτελέσματα. Ακόμη κατά τη δεκαετία του 1990, τρεις σπουδαίοι γιατροί δημοσίευσαν βιβλία σχετικά με την αλληλεπίδραση του ανθρώπινου ενεργειακού πεδίου και της ιατρικής. Η Christine Northrop, MD, έγραψε για την ενεργειακή ανατομία στο βιβλίο της με τις μεγαλύτερες πωλήσεις, υπό τον τίτλο: ‘’Γυναικεία Σώματα, Η Σοφία των Γυναικών’’.
Η Judith Orloff, MD, έγραψε για τη διόραση στην πρακτική της ψυχιατρικής στο βιβλίο της, “Δεύτερη Όραση”. Η ψυχίατρος και νευροεπιστήμονας Mona Lisa Schultz, MD, έγραψε το βιβλίο ‘Αφυπνίζοντας τη Διαίσθηση, στο οποίο εξηγεί πώς να χρησιμοποιήσετε το δίκτυο και την αλληλεπίδραση νου-σώματος αναφορικώς με τη διορατικότητα και τη θεραπεία. Υπήρξαν ακόμη άλλοι πρωτοπόροι που έγραψαν βιβλία με μεθόδους αυτογνωσίας και ολιστικής θεραπείας, όπως ήταν και ο Martin Brofman PhD., ο οποίος αφού θεραπεύτηκε από μια μορφή καταληκτικού καρκίνου, έπειτα συνέθεσε μια πλήρη μέθοδο με τεχνικές που ενθαρρύνουν την ίαση και που κυκλοφορεί και στη χώρα μας από το 2003 με τον τίτλο “Όλα μπορούν να θεραπευτούν”.
Φυσικά υπήρξε ένα πρόσφορο έδαφος για όλες αυτές τις ανανεωμένες απόπειρες επαναφοράς των ολιστικών θεραπειών στο επίκεντρο της προσοχής του δυτικού κόσμου. Στη δεκαετία του 1980, ήταν ο C. Norman Shealy, MD, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που ουσιαστικά γείωσε την ολιστική και ενεργειακή ιατρική αναδεικνύοντάς την και συνέβαλλε στην αποδοχή της με τη μελέτη και την εκπαίδευσή του επάνω στις ιατρικές διαισθητικές γνώσεις. Η πρωτοποριακή έρευνά του σε συνεργασία με τη διορατική Caroline Myss, PhD, δημιούργησε τον αποδεκτό ορισμό του όρου «διαισθητικός ιατρός».
Τη δεκαετία του 1970 ο Δρ. Shealy ήταν ένας από τους κύριους ιδρυτές των Ενώσεων της Αμερικανικής Ολιστικής Ιατρικής και των Νοσηλευτριών. Ο Δρ Shealy δημιούργησε μάλιστα και το πρώτο Πρόγραμμα Ενεργειακής Ιατρικής που απονέμει πτυχίο στο Πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς. Αυτό το πρόγραμμα συμμετείχε σε ένα νέο ακαδημαϊκό πρότυπο για τη μελέτη της βιολογίας και της ιατρικής με βάση τις πληροφορίες ενέργειας.
Η Ολιστική Ιατρική στην Πρωτοβάθμια Υγεία
Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η ολιστική ιατρική έχει γίνει μια αναγνωρίσιμη παρουσία στον τομέα της υγείας. Οι μέθοδοι ολιστικής ιατρικής διδάσκονται στο προσωπικό του Καλιφορνέζικου νοσοκομείου California Pacific Medical Center, στην κλινική Health and Healing Clinic στο Σαν Φρανσίσκο και σε άλλες. Οι Διαισθητικοί Ιατροί βρίσκονται πλέον μέσα στις χειρουργικές αίθουσες στο Ιατρικό Κέντρο Stanford στο Palo Alto της Καλιφόρνια. Έντυπα τεκμηρίωσης ενεργειακών φαρμάκων που σκοπό έχουν την αξίωση ιατρικής ασφάλισης είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο του 1999 (Henderson, 1999). Νοσοκομεία, χειρουργεία, ιατρικές κλινικές, ασφαλιστικές εταιρείες και αναπτυσσόμενα ακαδημαϊκά προγράμματα έχουν γειώσει την ολιστική/ενεργειακή ιατρική στο παρόν.
Μαθήματα σχετικά με το ρόλο της θρησκευτικής αφοσίωσης και της προσευχής στη θεραπεία διδάσκονται επί του παρόντος σε περίπου 50 ιατρικές σχολές των ΗΠΑ. Αυτή είναι μια ιστορική εξέλιξη, ανατρέποντας εντυπωσιακά τον προηγούμενο αποκλεισμό αυτών των παραγόντων από την ιατρική εκπαίδευση, κάτι που συνέβαινε κατά το μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα. Επιπλέον, τα συμβατικά ιατρικά περιοδικά, όπως το Journal of the American Medical Association (JAMA), είναι ολοένα και πιο πρόθυμα να δημοσιεύουν μελέτες που αφορούν μη συμβατικές θεραπείες. Μάλιστα με εκκίνηση το τεύχος του JAMA της 11ης Νοεμβρίου 1998, που ήταν αφιερωμένο αποκλειστικά στον τομέα της εναλλακτικής ιατρικής, έκτοτε έχουν ακολουθήσει πολλές άλλες σχετικές δημοσιεύσεις.
Επίσημα Στατιστικά Στοιχεία στις ΗΠΑ και παγκοσμίως:
Το Εθνικό Κέντρο Συμπληρωματικής & Εναλλακτικής Ιατρικής (NCCAM) αναφέρει ότι περισσότερο από το 42% των Αμερικανών ενηλίκων και το 12% των παιδιών χρησιμοποιούν την εναλλακτική ιατρική για την υγεία και την ευεξία τους.
Ο προϋπολογισμός για το NCCAM αυξήθηκε από 2 εκατομμύρια δολάρια το 1993 σε 50 εκατομμύρια δολάρια το 1999 και έχει αυξηθεί πάνω από είκοσι φορές το 2022. Συνολικά οι αμερικανοί πολίτες που απευθύνθηκαν σε εναλλακτικές θεραπείες ξόδεψαν περισσότερα από 38 δισεκατομμύρια δολλάρια το 2022, ενόσω το ποσό που ξόδεψαν παγκοσμίως οι άνθρωποι που έκαναν χρήση εναλλακτικών θεραπειών ανήλθε στα 120,64 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022. Μελέτες επί της μελλοντικής χρήσης των εναλλακτικών θεραπειών σε παγκόσμια κλίμακα εκτιμούν ότι το 2031 το ποσό που θα έχει δαπανηθεί με βάση τα τρέχοντα δεδομένα θα είναι της τάξεως των 680,79 δισεκατομμυρίων δολλαρίων!
Η Εφημερίδα της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης αναφέρει αύξηση 48,3% στις συνολικές επισκέψεις σε επαγγελματίες εναλλακτικής ιατρικής μεταξύ 2002 και 2022. Οι πρακτικές του διαλογισμού χρησιμοποιούνται από το 20% του πληθυσμού, η γιόγκα από το 15,8% και η ενεργειακή θεραπεία από το 17,3% του πληθυσμού, με τον διαλογισμό να είναι η πιο δημοφιλής μέθοδος αναμεταξύ των αμερικανών.
Μια δημοσιευμένη έρευνα του 1994 αποκάλυψε ότι περισσότερο από το 60% των γιατρών από ένα ευρύ φάσμα ειδικοτήτων συνέστησαν εναλλακτικές μεθόδους στους ασθενείς τουλάχιστον μία φορά. Η ίδια μελέτη ανέφερε επίσης ότι το 48% αυτών των γιατρών χρησιμοποίησαν οι ίδιοι εναλλακτικές μεθόδους και το 2022 το ποσοστό αυτό ήταν της τάξεως του 70%.
Σχεδόν το 85% των ιατρικών σχολών των ΗΠΑ προσφέρουν μαθήματα επιλογής εναλλακτικής και συμπληρωματικής ιατρικής ή τα συμπεριλαμβάνουν στα υποχρεωτικά μαθήματα.
Η παγκόσμια αγορά εναλλακτικών θεραπειών και σκευασμάτων έχει τμηματοποιηθεί με βάση
τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
Παραδοσιακή Εναλλακτική Ιατρική/Βότανα
o Αγιουρβέδα
o Μελισσοθεραπεία
o Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική
o Ανθοθεραπεία Μπαχ
o Παραδοσιακή Μογγολική Ιατρική
o Φυσικοπαθητική Ιατρική
o Παραδοσιακή Κορεάτικη Ιατρική
o Παραδοσιακή Θιβετιανή Ιατρική
o Παραδοσιακή Ιαπωνική Ιατρική
o Θεωρία Ζανγκ Φου
Θεραπεία του Νου
o Αυτόματη πρόταση
o Αυτο-ύπνωση
o Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός
o Υπνοθεραπεία
o Θεραπεία του πνευματικού νου
o Υπερβατικός Διαλογισμός
Θεραπεία σώματος
o Τεχνική Alexander
o Ωτικοθεραπεία
o Βελονισμός
o Αυτογενής Εκπαίδευση
o Βελονισμός
o Χειροπρακτική
o Copping Therapy
o Κινησιολογία
o Πιλάτες
o Οστεομυολογία
o Οστεοπαθητική
o Ρεφλεξολογία
o Qigong
o Γιόγκα
Εξωτερική Ενέργεια
o Μαγνητική θεραπεία
o Βιομαγνητική θεραπεία
o Θεραπεία Μαγνητικού Συντονισμού
o Ραδιονική
o Ρέικι
o Θεραπευτικό άγγιγμα
o Θεραπεία Τσάκρα
Αισθητηριακή Θεραπεία
o Αρωματοθεραπεία
o Μουσικοθεραπεία
o Ηχοπαρακέντηση
o Ηχοθεραπεία
Η σύζευξη ολιστικής και δυτικής ιατρικής είναι γεγονός
Μια πρωτοποριακή κίνηση έγινε από το Αμερικανικό Συμβούλιο της Ολιστικής Ιατρικής (ABHM) τον Δεκέμβριο του 2000. Η πρώτη κριτική επιτροπή του ABHM διοργάνωσε ένα μεγάλο συνέδριο για την ολιστική ιατρική, με τίτλο «Η Τέχνη, Επιστήμη και Πρακτική της Ολιστικής Ιατρικής», που έλαβε χώρα στο Ντένβερ του Κολοράντο. Επιπρόσθετα περίπου 200 αναγνωρισμένοι επιστήμονες κάτοχοι τίτλου MD συμμετείχαν στις πρώτες εξετάσεις προκειμένου για να λάβουν την πιστοποίηση από το ABHM.
Η εναρκτήρια δήλωση του συνεδρίου Τέχνη, Επιστήμη και Πρακτική της Ολιστικής Ιατρικής περιλάμβανε αυτήν τη δήλωση:
«Η ολιστική ιατρική βασίζεται στη βασική πεποίθηση ότι η άνευ όρων αγάπη είναι ο πιο ισχυρός θεραπευτής της ζωής. Στην ουσία της, η πρακτική της ολιστικής ιατρικής αγκαλιάζει ένα πνεύμα διεπιστημονικής και συνεργασίας ιατρού-ασθενούς. Εξισορροπεί τον μετριασμό των αιτιών με την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ενσωματώνει συμβατικές και συμπληρωματικές θεραπείες και διευκολύνει την εμπειρία του να είσαι πλήρως ζωντανός».
Προς το παρόν δεν είναι δυνατό να δοκιμαστούν πλήρως οι υποψήφιοι για αυτά τα βασικά ζητήματα στον ολισμό. Ωστόσο, η πρόθεση των διευθυντών του ABHM ήταν να δομήσουν προσεκτικά το τεστ για δεξιότητες στη συμπληρωματική ιατρική, τη συνέντευξη και το απαιτούμενο έγγραφο για τους υποψηφίους για την εξέταση του συμβουλίου, στο περιεχόμενο αυτού του μαθήματος ανασκόπησης και τη συνολική εμπειρία μάθησης αναφορικώς με τους παρευρισκόμενους για την προώθηση της ενίσχυσης της πρακτικής της ολιστικής ιατρικής.
Το μάθημα αναθεώρησης και η εξέταση πιστοποίησης του διοικητικού συμβουλίου άρχισαν έκτοτε να ενσωματώνουν εύλογα πρότυπα στην αμερικανική ιατρική πρακτική και εκπαίδευση, στον σχεδιασμό της υγείας και της έρευνας, σχετικά με την εφαρμογή του σώματος της γνώσης που περιλαμβάνει τον τομέα της ολιστικής ιατρικής. Οι ιδρυτές της ABHM οραματίστηκαν μια αλλαγή παραδείγματος προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των ολιστικών αρχών στην πρακτική της ιατρικής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η τυποποίηση του προγράμματος σπουδών και η εξέταση πιστοποίησης ενίσχυσαν τη δημόσια ζήτηση και αναζωπύρωσαν το επαγγελματικό ενδιαφέρον για την ένταξη «εναλλακτικών» ιατρικών πρακτικών στην ολοκληρωμένη παροχή της καλύτερης δυνατής ιατρικής περίθαλψης.
Αυτή η εξέταση πιστοποίησης του διοικητικού συμβουλίου άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο της ολιστικής/ενεργειακής ιατρικής στην ιστορία της επιστήμης. Το διοικητικό συμβούλιο της ABHM καθιέρωσε δώδεκα αρχές ολιστικής ιατρικής πρακτικής. Έτσι δώδεκα τομείς της επιστήμης της ολιστικής ιατρικής εγκρίθηκαν και ορίστηκαν τρία συστατικά της ολιστικής υγείας: σώμα, νους και πνεύμα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου εντατικού κύκλου μαθημάτων αναθεώρησης, παρουσιάστηκαν τριάντα δύο συγκεκριμένα ολιστικά μαθήματα από τριάντα ιατρούς και οστεοπαθητικούς γιατρούς. Κάθε γιατρός παρουσίασε ένα μάθημα σχεδιασμένο για να εισαγάγει την ειδικότητά του/της και δίδαξε μια συμπληρωματική προσέγγιση αλλοπαθητικής προς ολιστική.
Ο μαθησιακός στόχος αυτού του εντατικού μαθήματος ανασκόπησης της ολιστικής ιατρικής ήταν οι συμμετέχοντες να είναι σε θέση να «…περιγράψουν τους τομείς που καλύπτονται από την ολιστική ιατρική. Απαιτείται ένα συνταγματικό μάθημα «τομέων σπουδών» για την πιστοποίηση του διοικητικού συμβουλίου στην ολιστική ιατρική, εκτός από μια γραπτή εξέταση, ένα δοκίμιο, μια συνέντευξη, την ολιστική αυτοαξιολόγηση της υγείας και τις συστάσεις. Επίσης να εφαρμοστεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα για τη δημιουργία μιας συνθήκης της βέλτιστης υγείας.» (The Art, Science, and Practice of Holistic Medicine, 2000).
Οι δώδεκα αρχές ABHM της ολιστικής ιατρικής πρακτικής είναι:
- Η άνευ όρων αγάπη είναι ο πιο ισχυρός θεραπευτής της ζωής.
- Η βέλτιστη υγεία είναι μια κατάσταση που σημαίνει πολλά περισσότερα από την απουσία ασθένειας.
- Η ασθένεια θεωρείται ως εκδήλωση ολόκληρου του ατόμου, όχι ως μεμονωμένο γεγονός.
- Οι ολιστικοί γιατροί αγκαλιάζουν μια ποικιλία ασφαλών, αποτελεσματικών επιλογών στη διάγνωση και τη θεραπεία, όπως οι εξής:
- Η εκπαίδευση για αλλαγές στον τρόπο ζωής και αυτοφροντίδα
- Οι συμπληρωματικές προσεγγίσεις.
- Η αναζήτηση για την υποκείμενη αιτία της νόσου είναι προτιμότερη από τη θεραπεία των συμπτωμάτων και μόνον.
- Οι ολιστικοί γιατροί καταβάλλουν τόση προσπάθεια για να καθορίσουν το είδος του ασθενούς που πάσχει από μια ασθένεια, όσο και για να καθορίσουν τι είδους ασθένεια έχει ένας ασθενής.
- Η πρόληψη είναι προτιμότερη από τη θεραπεία και συνήθως είναι πιο οικονομική. Η πιο οικονομική προσέγγιση προ(σ)καλεί τις θεραπευτικές ικανότητες του ίδιου του ασθενούς.
- Ένας σημαντικός καθοριστικός παράγοντας για τα θεραπευτικά αποτελέσματα είναι η ποιότητα της σχέσης που δημιουργείται μεταξύ ιατρού και ασθενούς, στην οποία ενθαρρύνεται η αυτονομία του ασθενούς.
- Η ιδανική σχέση ιατρού-ασθενούς λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες, τις επιθυμίες, την επίγνωση και τη διορατικότητα του ασθενούς καθώς και εκείνες του γιατρού.
- Οι γιατροί επηρεάζουν σημαντικά τους ασθενείς με το παράδειγμά τους. Η ασθένεια, ο πόνος και η διαδικασία του θανάτου μπορεί να είναι ευκαιρίες μάθησης τόσο για ασθενείς όσο και για τους γιατρούς.
Οι ολιστικοί γιατροί ενθαρρύνουν τους ασθενείς να προσκαλέσουν τη θεραπευτική δύναμη της αγάπης, της ελπίδας, του χιούμορ και του ενθουσιασμού και να απελευθερώσουν τις τοξικές συνέπειες της εχθρότητας, της ντροπής, της απληστίας, της κατάθλιψης και του παρατεταμένου φόβου, θυμού και θλίψης.
Το Αμερικανικό Συμβούλιο της Ολιστικής Ιατρικής έκανε ένα τεράστιο άλμα για ολόκληρη τη δυτική ιατρική, παραμερίζοντας το μοντέλο ορθολογισμού/επιστημοσύνης για την κατανόηση της ανθρώπινης κατάστασης, προχωρώντας στην τρέχουσα μεταβατική προσέγγιση στην έρευνα της ολιστικής ιατρικής, δηλώνοντας ότι, «Ο πρωταρχικός στόχος της πρακτικής της ολιστικής ιατρικής είναι η εμπειρία της βέλτιστης ή ολιστικής υγείας. Η βέλτιστη υγεία είναι η απεριόριστη και ανεμπόδιστη ελεύθερη ροή της ενέργειας της ζωτικής δύναμης μέσω του σώματος, του νου και του πνεύματος».
Οι δηλώσεις συνεχίστηκαν περαιτέρω με μια έκφραση: «Οι ολιστικοί γιατροί πιστεύουν ότι η ουσία αυτής της ενέργειας είναι η άνευ όρων αγάπη. Ονομάζεται επίσης και chi (κινέζικα), ki (ιαπωνικά), prana (σανσκριτικά) και chai (εβραϊκά). Η τέχνη της άσκησης της ολιστικής ιατρικής έγκειται στο να θεραπεύουμε/αγαπάμε τον εαυτό μας με ανιδιοτελή αγάπη και ότι το έργο μας είναι να βοηθήσουμε τους ασθενείς μας, δεσμευόμενοι να εντοπίσουμε, να μετριάσουμε και να αφαιρέσουμε τους περιορισμούς και τα εμπόδια που προκαλούν τις ασθένειες που μας αποτρέπουν από το να βιώσουμε και να απολαύσουμε πλήρως τη ζωή. Είναι μια διαδικασία διευκόλυνσης της ανάπτυξης και μεγιστοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού», (ABHM, 2000). Το ABHM δημιούργησε επίσης τον ορισμό του για την επιστήμη της ολιστικής ιατρικής και εν μέρει δήλωσε: «… αυτή η επιστήμη εξελίσσεται τις τελευταίες τρεις δεκαετίες…»
Τα δώδεκα θέματα που αποτελούν το βασικό πρόγραμμα σπουδών για την πιστοποίηση αποτελούν από μόνα τους μια τρέχουσα ιστορία της επιστήμης της ενεργειακής ιατρικής. Οι τομείς μελέτης του ABHM είναι:
Η Επιστήμη της Ολιστικής Ιατρικής
ΣΩΜΑ: Φυσική και Περιβαλλοντική Υγεία
- Διατροφική ιατρική
- Περιβαλλοντική Ιατρική
- Ιατρική της άσκησης
ΝΟΥΣ: Ψυχική και συναισθηματική υγεία
- Συμπεριφορική Ιατρική (συμπεριλαμβανομένης της Ψυχονευροανοσολογίας)
ΠΝΕΥΜΑ: Πνευματική και Κοινωνική Υγεία
- Πνευματική Ιατρική
- Κοινωνική Ιατρική
Οι έξι ειδικευμένοι τομείς είναι:
- Βιομοριακή Ιατρική
- Βοτανική Ιατρική
- Ενεργειακή Ιατρική
- Εθνο- Ιατρική
- Ομοιοπαθητική Ιατρική
- Εγχειρίδιο Ιατρικής
Η εισαγωγική ομιλία στο συνέδριο Art, Science and Practice of Holistic Medicine περιελάμβανε δηλώσεις που έμοιαζαν περισσότερο με αρχαίες αρχές της πνευματικότητας παρά με τη σύγχρονη επιστήμη της ιατρικής. Κατά την ομιλία του στο συνέδριο των γιατρών, ο Δρ. Ίβκερ χρησιμοποίησε φράσεις όπως: «Το Μονοπάτι αυτο-τροφής. Ακούγοντας την καρδιά σας. Καθοδηγώντας τους ασθενείς μας» και παρουσίασε μια λίστα με συστατικά στοιχεία της ολιστικής υγείας που μοιάζει με μια ισχυρή λίστα με ουσιαστικά καλές επιβεβαιώσεις. Η ABHM συνέταξε την εν λόγω λίστα για:
Τα Συστατικά της Ολιστικής Υγείας
Να αγαπάς το σώμα σου:
Σωματική Υγεία
- υψηλή ενέργεια και ζωτικότητα
- ελευθερία από ή υψηλή προσαρμοστικότητα στον πόνο, τη δυσλειτουργία και την αναπηρία
- ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα
- ένα σώμα που αισθάνεται ελαφρύ, ισορροπημένο και έχει καλή αερόβια ικανότητα
- ικανότητα αντιμετώπισης σωματικών προκλήσεων
- πλήρη ικανότητα και των πέντε αισθήσεων και υγιή λίμπιντο
Περιβαλλοντική Υγεία
- αρμονία με το περιβάλλον σου (ούτε να βλάπτεις ούτε να βλάπτεσαι)
- συνειδητοποίηση της σύνδεσής σου με τη φύση
- να νιώθεις προσγειωμένος
- σεβασμό και εκτίμηση για τη φύση, τη γη και απέναντι σε όλους τους κατοίκους της
- επαφή με τη γη, αναπνοή καθαρού αέρα, πόσιμο καθαρό νερό, κατανάλωση μη μολυσμένων τροφίμων. έκθεση στον ήλιο, στη φωτιά ή το φως των κεριών. Βύθιση σε ζεστό νερό (όλα σε καθημερινή βάση).
Να αγαπάς το μυαλό σου:
Ψυχική Υγεία
- ψυχική ηρεμία και ικανοποίηση
- να έχεις μια δουλειά που σου αρέσει να κάνεις
- αισιοδοξία
- αίσθηση του χιούμορ
- οικονομική ευημερία
- να ζεις το όραμά σου
- Συναισθηματική Υγεία
- αυτοαποδοχή και υψηλή αυτοεκτίμηση
- ικανότητα αναγνώρισης, έκφρασης, εμπειρίας και αποδοχής όλων των συναισθημάτων σου, τόσο τα οδυνηρά όσο και τα χαρούμενα
- επίγνωση της αναπόσπαστης σύνδεσης μεταξύ των φυσικών/συναισθηματικών σωμάτων σου
- να αντιμετωπίζεις τους μεγαλύτερους φόβους σου
- να εκπληρώνεις την ικανότητά σου να παίζεις
- εμπειρίες ανάτασης σε τακτική βάση
Να αγαπάς το πνεύμα σου :
Πνευματική Υγεία
- εμπειρία άνευ όρων αγάπης/απουσία φόβου
- επίγνωση της ψυχής με προσωπική σχέση με τον Θεό ή το πνεύμα
- εμπιστοσύνη στη διαίσθησή σου και διάθεση για αλλαγή
- ευγνωμοσύνη
- δημιουργία ενός ιερού χώρου σε τακτική βάση μέσω προσευχής, διαλογισμού, περπάτημα στη φύση, τήρηση ημέρας του Σαββάτου ή άλλων τελετουργιών
- αίσθηση του σκοπού
- να είσαι παρών σε κάθε στιγμή
Κοινωνική Υγεία
- οικειότητα με τον σύζυγο, τον σύντροφο, τον συγγενή ή τον στενό φίλο
- συγχώρεση
- αίσθηση του ανήκειν σε μια ομάδα υποστήριξης ή κοινότητα
- άγγιγμα και/ή σωματική οικειότητα σε καθημερινή βάση
- ανιδιοτέλεια/αλτρουισμός
Επανεφεύρεση της Αρχαίας Θεραπευτικής Σοφίας
Οι ολιστικοί γιατροί ακούν τους ασθενείς τους, καθώς και τις δικές τους καρδιές και πνεύματα, ενόσω αλλάζουν την πρακτική και την επιστήμη της ιατρικής με τη συμπληρωματική συμπερίληψη της τέχνης και της επιστήμης της ενεργειακής ιατρικής. Οι ολιστικοί επαγγελματίες εκπαιδεύονται στο πρωτόκολλο ενσωμάτωσης της αρχαίας πρακτικής τους στις θεραπευτικές τέχνες στο σημερινό δυτικό μοντέλο ιατρικής. Το Πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς ήταν το πρώτο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα που χορήγησε τα πρώτα μεταπτυχιακά και διδακτορικά στην ενεργειακή ιατρική. Σήμερα υπάρχουν πολλά πανεπιστήμια και ιατρικές σχολές στις ΗΠΑ που προσφέρουν μαθήματα ενεργειακής ιατρικής και ολιστικής υγείας ως μέρος του προγράμματος συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής. Επί του παρόντος, υπάρχουν δεκατρία Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα-Πανεπιστήμια παγκοσμίως, τα οποία χορηγούν ανώτερα πτυχία ενόσω προσφέρουν μεταπτυχιακά και διδακτορικά πτυχία στην Ολιστική Υγεία.
Βρισκόμαστε σε μια ανανεωμένη εποχή ενεργειακής ιατρικής. Αγκαλιάζουμε μια ανανεωμένη πίστη στον ολισμό και την πνευματικότητα ως τμήματα της ιατρικής, ενστερνιζόμαστε έτσι την αρχαία θεραπευτική σοφία. Το μέλλον της Ολιστικής/Ενεργειακής Ιατρικής βρίσκεται στην εκπαίδευση συμπονετικών, ανθρωπιστών επαγγελματιών και παρόλο που έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουμε, βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο για τη σύζευξη ολιστικής και δυτικής ιατρικής. Οι επόμενες δεκαετίες θα είναι σίγουρα πιο αναπτυγμένες σχετικά με τη χρήση των ολιστικών θεραπειών και οι άνθρωποι θα θεωρούν αυτονόητο να βιώνουν μια πνευματική ζωή και όχι να διαβιούν μονάχα ως υλικά όντα και να ενθαρρύνουν την ίαση με διαλογισμό, ενεργειακές πρακτικές και πάνω από όλα, ζώντας με αγάπη, αυθεντικότητα και αποδοχή.
Πηγές
American Board of Holistic Medicine (2000). The Art, Science, and Practice of Holistic Medicine (Course syllabus). University of Colorado School of Medicine, USA.
The Burton Goldberg Group (1993). Energy Medicine. Alternative Medicine, pp.192-195. Future Medicine Publishing, Puyallup, WA.
Camfferman, D. (1999) Energy Medicine: The New Health Frontier and the Coming Millennium. Alive, 196, 10-11.
Dossey, L. (1999) Reinventing Medicine: Beyond mind-body to a new era of healing. San Francisco, CA: Harper San Francisco.
Goldner, D. (1999). Infinite Grace: Where the worlds of science and spiritual healing meet. Charlottesville, VA: Hampton Roads Publishing Company, Inc.
Henderson, J. S. (1999). Energy medicine documentation forms. Tallahassee, FL: Findhorn Press.
Laurenson-Shipley, S., (2000). What is Intuition Medicine? Journal of the Academy of Intuitive Studies and Intuition Medicine®, 6, 1.
McCartney, Francesca. (2002). Paper: “A Brief History of Energy Medicine.”
Nahin RL, Rhee A, Stussman B. Use of complementary health approaches overall and for pain management by US adults in 2002, 2012 and 2022. JAMA. DOI:10.1001/jama.2023.26775 (2024)
Rubik, B. (1995) Energy Medicine and the Unifying Concept of Information. Alternative Therapies in Health and Medicine, 1, 34-39.
Williams, Bernard (2004). Paper: “History of Energy Medicine.”
The Society of Homeopaths. (1998). Past, present & future medicine [Brochure]. Northampton, England: Author. https://energymedicineuniversity.org/futureem.html
- Ολιστική ιατρική: Οι αρχές της και πώς«παντρεύεται» με τη δυτική ιατρική - 6 Νοεμβρίου 2024
- Η ευτυχία δεν είναι γεγονός, είναι ύπαρξη: Η ευτυχία είσαι εσύ ο ίδιος - 16 Οκτωβρίου 2024
- Στον κύκλο της ζωής το μόνο σταθερό είναι οι αλλαγές - 23 Σεπτεμβρίου 2024
