Η Mary Shelley ήταν μόλις 18 ετών όταν ονειρεύτηκε την ιστορία ενός «χλωμού σπουδαστή ανίερων τεχνών» και του «φρικτού φαντάσματος ενός ανθρώπου» που δημιούργησε. Τώρα, η πρώτη έκδοση του κλασικού έργου γοτθικού τρόμου «Frankenstein ή ο σύγχρονος Προμηθέας», κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ της υψηλότερης τιμής που καταβλήθηκε για ένα τυπωμένο έργο γυναίκας συγγραφέα, αφού πωλήθηκε σε δημοπρασία για 1.170.000 δολάρια (856.000 λίρες Αγγλίας).
Η πρώτη έκδοση ήταν ένα από τα 500 αντίτυπα του μυθιστορήματος που τυπώθηκε το 1818 και το πρώτο που δημοπρατήθηκε από το 1985. Ο οίκος Christie’s, ο οποίος το χαρακτήρισε «εξαιρετικά σπάνιο», είχε αρχικά εκτιμήσει ότι το αντίτυπο θα πωλούνταν μεταξύ 200.000 δολαρίων (146.000 λίρες) και 300.000 δολαρίων (220.000 λίρες). Ο οίκος δημοπρασιών δήλωσε ότι πρόκειται για νέο παγκόσμιο ρεκόρ δημοπρασίας για τυπωμένο έργο γυναίκας, με πλειοδότες που συμμετείχαν στη δημοπρασία από όλο τον κόσμο.
Advertisment
Το προηγούμενο ρεκόρ για ένα τυπωμένο έργο γυναίκας κατείχε μια πρώτη έκδοση της Έμμα της Τζέιν Όστεν από το 1816, η οποία πωλήθηκε από τον Bonhams το 2008 έναντι 150.000 λιρών. Ένα αντίτυπο του βιβλίου της JK Rowling «The Tales of Beedle the Bard» πωλήθηκε για 1,95 εκατομμύρια λίρες στον οίκο Sotheby’s τον Νοέμβριο του 2007, αλλά ήταν χειροποίητο και εικονογραφημένο, σε αντίθεση με το τυπωμένο.
Εκπρόσωπος του οίκου Christie’s δήλωσε: «Η πρώτη έκδοση στο αυθεντικό της χαρτί είναι απίστευτα εύθραυστη και ως εκ τούτου πολύ σπάνια, οπότε ένα αντίτυπο όπως αυτό, σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση, είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για τους συλλέκτες. Συνολικά πρόκειται για μια πολύ δυνατή αγορά και βλέπουμε αυξημένη ζήτηση για ωραία δείγματα λογοτεχνικών κλασικών κειμένων».
Η Shelley, κόρη του φιλοσόφου William Godwin και της φεμινίστριας Mary Wollstonecraft, είχε τη διάσημη ιδέα για το Φρανκενστάιν το καλοκαίρι του 1816, ενώ έμενε δίπλα στη λίμνη της Γενεύης με τον Percy Shelley, τον σύζυγό της, και τον Λόρδο Βύρωνα. Η ομάδα είχε διαβάσει γαλλικές μεταφράσεις γερμανικών ιστοριών φαντασμάτων και ο Byron τους προκάλεσε να γράψουν τις δικές τους. Η Shelley έγραψε στον πρόλογο μιας έκδοσης του μυθιστορήματός της το 1831 ότι «προσπάθησε να σκεφτεί μια ιστορία, – μια ιστορία που θα συναγωνιζόταν εκείνες που μας είχαν διεγείρει τη φαντασία πριν. Μια ιστορία που θα μιλούσε για τους μυστηριώδεις φόβους της φύσης μας και θα ξυπνούσε συγκλονιστικό τρόμο – μια ιστορία που θα έκανε τον αναγνώστη να φοβάται να κοιτάξει γύρω του, να παγώνει το αίμα και να επιταχύνει τους χτύπους της καρδιάς».
Advertisment
Η ιστορία της για το πώς ο Βίκτωρ Φρανκενστάιν δημιουργεί ένα ον από μέρη του σώματος και το ζωντανεύει, δημοσιεύεται ανώνυμα την 1η Ιανουαρίου 1818 σε μια έκδοση μόλις 500 αντιτύπων από τον εκδοτικό οίκο Lackington, Hughes, Harding, Mavor & Jones. Το μυθιστόρημα είχε απορριφθεί από τον John Murray, όταν ο Percy το παρουσίασε στον εκδότη ως δικό του έργο – ο Lackington, που εμπορεύονταν κυρίως φτηνά βιβλία, έδωσε στη Mary το ένα τρίτο των καθαρών κερδών, γράφει η Miranda Seymour στη βιογραφία της για την συγγραφέα. «Δεν ήταν καλές εποχές για αμφιλεγόμενα έργα και η κατασκευή ενός πλάσματος από ανθρώπινα μέρη χωρίς θεϊκή βοήθεια ήταν εξαιρετικά αμφιλεγόμενη», σύμφωνα με την Seymour.
Σήμερα, ο Φρανκενστάιν θεωρείται ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας στον κόσμο, ένα έργο τρόμου, εφεύρεσης και φιλοσοφίας, το οποίο πραγματεύεται καίρια ερωτήματα σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος και το οποίο έχει εμπνεύσει αμέτρητες διασκευές.
Πηγή:
www.theguardian.com/books/2021/sep/20/frankenstein-first-edition-sets-world-auction-record-for-a-printed-work-by-a-woman-mary-shelley
