Στις μάχες του Matrix, ο Neo μπορούσε να αποφύγει τις σφαίρες που του έριχναν, επειδή ο χρόνος κυλούσε αργότερα γιΆ αυτόν. Και στον πραγματικό κόσμο, άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο συχνά νιώθουν ότι ο χρόνος γι΄ αυτούς τρέχει με πιο αργή ταχύτητα. Αυτή η διαστρέβλωση του χρόνου δεν οφείλεται στην επιτάχυνση της εγκεφαλικής λειτουργίας λόγω της αδρεναλίνης, αλλά αντίθετα, η αίσθηση αυτή φαίνεται πως αποτελεί ένα είδος ψευδαίσθησης, όπως υποστηρίζει μία ομάδα ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Houston.
Για να διαπιστώσουν εάν ο κίνδυνος μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αντιληφθούν ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά, επιστήμονες του Baylor College της Ιατρικής Σχολής του Houston, προσπάθησαν να διεξάγουν μία έρευνα στην οποία τρόμαζαν εθελοντές. Οι τεχνικές που μοιάζουν με παιχνίδια που συναντά κανείς σε Λούνα Παρκ δεν ήταν ικανές να προκαλέσουν τέτοιον κίνδυνο που να μπορέσει να αργοπορήσει τον χρόνο.
Advertisment
Έτσι, οι ερευνητές δοκίμασαν να ‘πετάξουν’ τους εθελοντές στο κενό, από μεγάλο ύψος. Τους ζήτησαν να βουτήξουν με την πλάτη στο κενό χωρίς προστατευτικά σκοινιά, σε ένα ειδικό δίχτυ που ανέκοπτε την πτώση τους. Τα 3 δευτερόλεπτα πτώσης από ύψος 45 μέτρων, στάθηκαν ικανά να ‘κόψουν τη χολή’ των εθελοντών. “Είναι το πιο τρομακτικό πράγμα που έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου” δήλωσε ο ερευνητής David Eagleman, νευροεπιστήμονας του ιατρικού κολεγίου Baylor. “Ήξερα ότι ήταν απολύτως ασφαλές, όπως επίσης ότι ήταν ο τέλειος τρόπος για να προκληθεί στους ανθρώπους η αίσθηση ότι αυτό που τους συνέβαινε διαρκούσε περισσότερο χρόνο”.
Πράγματι, οι εθελοντές εκτίμησαν ότι η δική τους πτώση ήταν κατά ένα τρίτο διαρκέστερη από την πτώση των άλλων εθελοντών, την οποία παρακολουθούσαν.
Για να διαπιστώσει ο Eagleman και οι συνεργάτες του, εάν αυτή η τεχνητά προκαλούμενη αίσθηση κινδύνου, μπορούσε να κάνει τους εθελοντές να βλέπουν και να αντιλαμβάνονται περισσότερα πράγματα μέσα στον ίδιο χρόνο, κατασκεύασε μια συσκευή που λέγεται ‘χρονόμετρο αντίληψης’ και το οποίο ήταν δεμένο στους καρπούς των εθελοντών. Η συσκευή που έμοιαζε με ρολόι, εμφάνιζε αριθμούς στην οθόνη της. Οι επιστήμονες μπορούσαν να ρυθμίσουν την ταχύτητα με την οποία εμφανιζόντουσαν οι αριθμοί, τόσο ώστε να είναι πολύ γρήγοροι και να μην μπορεί κανείς να τους δει υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Advertisment
Εάν η λειτουργία του εγκεφάλου επιταχύνεται στον κίνδυνο, οι ερευνητές θεώρησαν ότι οι αριθμοί στο ‘χρονόμετρο αντίληψης’ θα εμφανίζονταν αρκετά αργά, ώστε να μπορούν να διαβαστούν από τους εθελοντές κατά τη διάρκεια της πτώσης τους. Ωστόσο, βρέθηκε ότι οι εθελοντές δεν μπορούσαν να διαβάσουν τους αριθμούς πιο γρήγορα από όσο μπορούσαν να τους διαβάσουν όταν αυτοί εμφανίζονται σε κανονικές ταχύτητες.
“Ανακαλύψαμε ότι οι άνθρωποι δεν είναι σαν τον Neo στο Matrix, που μπορεί να αποφεύγει τις σφαίρες σε slow motion”, δήλωσε ο Eagleman.
Τέχνασμα της μνήμης
Κάποιες φορές, η στρέβλωση του χρόνου φαίνεται ότι οφείλεται σε ένα τέχνασμα που κάνει η ίδια η μνήμη του ανθρώπου. Όταν κάποιος φοβάται, μία εγκεφαλική περιοχή που λέγεται αμυγδαλή γίνεται πιο ενεργή, παράγοντας περισσότερες αναμνήσεις που προστίθενται σε αυτές που παράγονται υπό φυσιολογικές συνθήκες από άλλα μέρη του εγκεφάλου.
“Κατά αυτόν τον τρόπο, τρομακτικά γεγονότα είναι συνδεδεμένα με πιο πλούσιες και πιο πυκνές αναμνήσεις” εξηγεί ο Eagleman. Και όσο περισσότερες αναμνήσεις μπορεί να έχει κανείς από ένα γεγονός, τόσο πιο μεγάλη διάρκεια πιστεύει ότι έχει το γεγονός αυτό”.
Προσθέτει ότι αυτή η ψευδαίσθηση “σχετίζεται με το φαινόμενο, ότι ο χρόνος μοιάζει σα να τρέχει γρηγορότερα καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει. Όταν κάποιος είναι παιδί, έχει πλούσιες αναμνήσεις για κάθε του εμπειρία. Όταν μεγαλώνει, έχοντας δει περισσότερα πράγματα οι αναμνήσεις που του δημιουργούνται είναι λιγότερες. Έτσι, όταν ένα παιδί θυμάται πως ήταν το καλοκαίρι που πέρασε, του φαίνεται σα μια αιωνιότητα, ενώ οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν πότε πρόλαβε και τέλειωσε”.
Αυτή η έρευνα θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των δυσλειτουργιών που σχετίζονται με τον χρόνο, όπως η σχιζοφρένεια. Ο Eagleman θεωρεί ότι χρειάζεται πολύ δουλειά για να κατανοήσουμε αυτήν τη μηχανή ‘εικονικής πραγματικότητας’ στην οποία είμαστε όλοι παγιδευμένοι.
Οι έρευνες για διάφορες διαστάσεις του θέματος της αντίληψης είναι πολλές και συχνά αντιφατικές μεταξύ τους. Το σίγουρο είναι πως έχουμε να μάθουμε πολλά ακόμα για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και για τους μηχανισμούς μέσω των οποίων σχηματίζουμε εικόνες και για τον εαυτό μας, αλλά και για τα πάντα γύρω από εμάς.
https://tech.pathfinder.gr/xpaths/x-science/578724.html
