«Σε κάθε γωνιά της ψυχής μου, υπάρχει ένας βωμός σε διαφορετικό θεό»
– Φερνάντο Πεσσόα –
Advertisment
Σαν άνθρωποι δεν είναι δυνατό να είμαστε μονοδιάστατες οντότητες, αντίθετα, μέσα μας έχουμε διαφορετικούς ήρωες, πρόσωπα φαινομενικά αντικρουόμενα, νικητές και χαμένους, πολεμιστές και ειρηνοποιούς ,την νοικοκυρά αλλά και την «πλανεύτρα», τον ήσυχο αλλά και τον επαναστάτη, όχι μόνο φωτιά αλλά και νερό.
Τα διαφορετικά πρόσωπα από τα οποία αποτελείται η προσωπικότητα μας, έχουν ονομαστεί , σε διάφορες σχολές της διαπροσωπικής ψυχολογίας ως υποπροσωπικότητες. Οι υποπροσωπικότητες αυτές εμφανίζονται για να μας βοηθήσουν ν’αντιμετωπίσουμε διάφορες ψυχοκοινωνικές καταστάσεις. Είναι ψυχολογικοί δορυφόροι, οι οποίοι συνυπάρχουν σαν μια πληθώρα ζωών μέσα στο γενικό μέσο της προσωπικότητας μας. Κάθε υποπροσωπικότητα έχει ένα στυλ και ένα δικό της κίνητρο, πολλές φορές εντελώς ανόμοιο με τις άλλες. Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι δεν είμαστε μονάδες γιατί δεν έχουμε πολλά σώματα και πολλά μέλη και επειδή το ένα χέρι συνήθως δεν χτυπά το άλλο.
Αλλά, μεταφορικά, αυτό ακριβώς συμβαίνει μέσα μας. Διάφορες υποπροσωπικότητες παλεύουν διαρκώς: παρορμήσεις, επιθυμίες, αρχές και φιλοδοξίες μπλέκονται σε μία ακατάπαυστη μάχη. Αναγνωρίζοντας τις βασικές μας υποπροσωπικότητες, αρχίζουμε τη διαδρομή που θα οδηγήσει στο να τις ελέγξουμε και να εναρμονίσουμε τις ενέργειες τους.
Advertisment
Η ακόλουθη άσκηση θα σε εισάγει σε αυτή τη λογική με έναν αρκετά άμεσο τρόπο.
1) Σκέψου ένα από τα βασικά σου χαρακτηριστικά, συμπεριφορές ή κίνητρα.
2) Με τα ματιά σου κλειστά, άρχισε να αποκτάς επίγνωση αυτού σου του κομματιού. Άσε μια εικόνα που το αντιπροσωπεύει ν’ αναδυθεί. Μπορεί να είναι ένας άνδρας, μια γυναίκα, ένα ζώο, ένα ξωτικό, ο εαυτός σου μεταμφιεσμένος, ένα τέρας ή ο,τιδήποτε άλλο στο σύμπαν. Μην προσπαθείς συνειδητά να βρείς μια εικόνα. Άσε την να αναδυθεί αυθόρμητα,σαν να παρακολουθούσες μια οθόνη, χωρίς να ξέρεις τι θα εμφανιστεί πάνω της.
3) Μόλις η εικόνα εμφανιστεί, δώσε της την ευκαιρία να σου αποκαλυφθεί χωρίς να επεμβαίνεις ή να την κρίνεις. Άσε την ν’ αλλάξει εάν αυτό τείνει να κάνει αυθόρμητα, άσε την να σου δείξει και τις άλλες πλευρές της εάν θέλει. Έλα σε επαφή με το γενικότερο συναίσθημα που πηγάζει από αυτή.
4) Τώρα άσε την εικόνα να σου μιλήσει και να σου εκφραστεί. Δώσε της χώρο και μάθε για τις ανάγκες της. Μίλησε μαζί της(ακόμα κι αν η εικόνα σου είναι αντικείμενο, μπορεί να σου απαντήσει, τα πάντα είναι δυνατά στον φαντασιακό κόσμο). Έχεις μπροστά σου μια υποπροσωπικότητα-μια οντότητα με τη δική της ζωή και ευφυία.
5) Τώρα άνοιξε τα μάτια σου και κατέγραψε σ’ένα τετράδιο όλα όσα συνέβησαν μέχρι τώρα. Δώσε σ’αυτή την υποπροσωπικότητα ένα όνομα-οποιοδήποτε όνομα ταιριάζει και θα σε βοηθήσει να την αναγνωρίζεις στο μέλλον : Ο Παραπονιάρης,ο Καλλιτέχνης, η Σκύλα, ο Άγιος Βασίλης, ο Ανασφαλής, ο Σκεπτικιστής, ο «Σου τα έλεγα». Τέλος, γράψε για τα χαρακτηριστικά της, τις συνήθειες της και τις παραξενιές της.
6) Αφού έχεις αναγνωρίσει, και εκτεταμένα περιγράψει τη μία υποπροσωπικότητα, προχώρησε στις επόμενες. Αφιέρωσε όσο χρόνο νομίζεις στην κάθε μία μέχρι να τελειώσεις. Όταν αναγνωρίζουμε μια υποπροσωπικότητα, μας δίνεται η δυνατότητα να εξέλθουμε από αυτή και να την παρατηρήσουμε. Τότε παύουμε να ταυτίζουμε τον εαυτό μας με εκείνη και συνειδητοποιούμε πως δεν είμαστε μόνο αυτό , ότι η υποπροσωπικότητα είναι κομμάτι κι όχι όλο, ο εαυτός μας είναι εκείνος που περιλαμβάνει εκείνη καθώς και πολλές άλλες.
Για παράδειγμα, εάν μια υποπροσωπικότητα μου είναι «ο ανασφαλής», ίσως να πιστεύω πως είμαι ένα ανασφαλές άτομο, κι όχι ότι η ανασφαλής υποπροσωπικότητα είναι απλώς ένα κομμάτι μου κι ότι έχω κι άλλα, ίσως τελείως διαφορετικά από αυτό. Η επίγνωση είναι το πρώτο βήμα για ν’αποκτήσουμε κυριαρχία πάνω στις διαφορετικές υποπροσωπικότητες μας. Σιγά-σιγά, μπορούμε να μάθουμε να κυριαρχούμε και να μην γλιστράμε ασυναίσθητα στη μία υποπροσωπικότητα ή στην άλλη. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνουμε τις επιλογές μας και αποκτάμε τον έλεγχο της πορείας που θέλουμε να διαγράψουμε.