Η ασταξανθίνη είναι ένα ροζοκόκκινο καροτενοειδές που είναι υπεύθυνο για το ροζ χρώμα του σολομού και των φλαμίνγκο. Εν’ αντιθέσει με τα πιο γνωστά καροτενοειδή όπως είναι η β-καροτίνη, η λουτεΐνη και το λυκοπένιο, τα οποία είναι φυτικής προέλευσης, η ασταξανθίνη βρίσκεται σε θαλασσινά είδη.
Η κύρια πηγή ασταξανθίνης είναι ένα μικρό άλγος, το οποίο αποτελεί και τη βάση της τροφικής αλυσίδας του σολομού και των φλαμίνγκο.
Advertisment
Η ασταξανθίνη είναι ένα ξανθοφυλικό καροτενοειδές με πολύ ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, το οποίο δεν μετατρέπεται σε βιταμίνη Α.
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει η ασταξανθίνη είναι 80-550 φορές πιο ισχυρή από τη βιταμίνη Ε και δέκα φορές πιο ισχυρή, ως αντιοξειδωτικό, από τη β-καροτίνη. Εκτός των άλλων, ο μοριακός τύπος της ασταξανθίνης, της επιτρέπει να λειτουργεί και σε λιπώδες αλλά και σε υδαρές περιβάλλον, πράγμα που σημαίνει ότι έχει ακόμα πιο εκτεταμένη αντιοξειδωτική δράση.
Πηγές Ασταξανθίνης mg/Kg
Advertisment
Σολωμός 26-37
Κόκκινος κυπρίνος 2-14
Πέστροφα 1-13
Krill 46-113
Η. pluvialis algae 20-30.000
Aντιοξείδωση και εξουδετέρωση ελευθέρων ριζών
Η ασταξανθίνη παρέχει ισχυρή προστασία στις κυτταρικές μεμβράνες. Προστατεύει τον οργανισμό από τη καταστροφική δράση των ελεύθερων ριζών, ενώ φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών μονήρους οξυγόνου και αζώτου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει για την ικανότητα της ασταξανθίνης να εισέρχεται στο ΚΝΣ, οπού η συσσώρευση κορεσμένων λιπαρών οξέων προκαλεί σημαντική καταστροφή (τα κορεσμένα λιπαρά οξέα προάγουν τη καταστροφική δράση των ελεύθερων ριζών). Ορισμένοι ερευνητές θεωρούν ότι η ασταξανθίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη νόσων του ανθρώπινου νευρικού συστήματος.
Υγεία οφθαλμών
Εξαιτίας της υψηλής συγκέντρωσης κυττάρωνφωτοϋποδοχέων, η ωχρά κηλίδα του αμφιβληστροειδή χιτώνα αλλοιώνεται εύκολα από τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες ανακυκλώνονται από τον υπεριώδη φωτισμό.
Έρευνες αναφέρουν ότι η ασταξανθίνη δύναται να προστατεύσει το οπτικό σύστημα από εκφυλιστική αλλοίωση, απορροφώντας την ενέργεια του φωτός και αφοπλίζοντας τις ελεύθερες ρίζες. Επίσης, αναφέρεται ότι η ισχυρή αντιοξειδωτική δράση της ασταξανθίνης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην προστασία της ωχράς κηλίδας από εκφυλιστική αλλοίωση καθώς και από εμφάνιση καταρράκτη.
Προστασία δέρματος
Το υπεριώδες φως προκαλεί παραγωγή ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες καταστρέφουν το κολλαγόνο και το DNA και οδηγούν σε πρόωρη γήρανση (π.χ. ρυτίδες ). Η ασταξανθίνη φαίνεται να προστατεύει το δέρμα από τη καταστροφική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Προστασία κυττάρων
Η ασταξανθίνη βελτιώνει την κυτταρική επικοινωνία και σταθερότητα των κυττάρων οδηγώντας σε κατάσταση κυτταρικής ομοιόστασης (φυσιολογικής κυτταρικής ακεραιότητας και λειτουργίας). Η ασταξανθίνη επίσης φαίνεται να προάγει τη κυτταρική ακεραιότητα, (διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία και υγεία του κυττάρου). Η κυτταρική υγεία κρίνεται απαραίτητη για τη σωστή κυτταρική λειτουργία και σταθερότητα των κυττάρων.
Καρδιαγγειακή υγεία
Η οξείδωση της LDL χοληστερόλης είναι παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης. Ως ισχυρό λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό, η ασταξανθίνη προλαμβάνει την οξείδωση των λιπαρών και κατά συνέπεια προστατεύει από καρδιαγγειακή νόσο. Προκαταρκτικές μελέτες αναφέρουν ότι η ασταξανθίνη βοηθάει στην αύξηση των επιπέδων HDL(καλής) χοληστερόλης, ενώ μειώνει τα επίπεδα της βλαβερής χοληστερόλης (LDL).
Υψηλά επίπεδα ΗDL χοληστερόλης σχετίζονται με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου. Από έρευνες που έχουν γίνει, έχει βρεθεί ότι η ασταξανθίνη έχει την ιδιότητα να μειώνει την αρτηριακή πίεση διότι επιδρά στο οξείδιο του αζώτου και δρα ως μυοχαλαρωτικός παράγοντας.
Προστασία προστάτη
Υψηλά επίπεδα του ανδρογόνου DHT(δι-υδροτεστοστερόνη) συνδέονται με διόγκωση του προστάτη. Η ασταξανθίνη αναστέλλει τη δράση του ένζυμου 5-α-ρεδουκτάση, το οποίο ευθύνεται για τη σύνθεση της DHT από τη τεστοστερόνη. Σύμφωνα με έρευνες in vitro, η ασταξανθίνη σε συνδυασμό με το saw palmetto, θα μπορούσε να εμποδίσει τη δράση του ενζύμου 5-α-ρεδουκτάση μέχρι και 98%,γεγονός θετικό στην πρόληψη της διόγκωσης του αδένα του προστάτη.
Ανδρική γονιμότητα
Η δράση των ελεύθερων ριζών παίζει σημαντικό ρόλο στην ανδρική γονιμότητα, διότι επηρεάζει τόσο τον αριθμό του σπέρματος, όσο και την κινητικότητα αυτού. Σύμφωνα με έρευνες, η ασταξανθίνη μπορεί να ενισχύσει την κινητικότητα του σπέρματος και να βοηθήσει άτομα με προβλήματα γονιμότητας.
Βιβλιογραφία
Miki W, Pure Appl Chem, 63, (1991)pp 141-161.
Palozza P, Arch Biochem Biophys, 297, (1992)pp 291-295.
Shimidzu N et al, Fish Sci, 62 (1996)pp 134- 137.
DiMascio P et al, Biochem Biophys, 274, (1989)pp 532-538.
Tanaka T, Cancer Res, 55, (1995)pp 4059-4064.
Murillo E, Arch Latinoam Nutr, 42, (1992)pp 409-413.
Kurashige M et al, Physio Chem Phys Med NMR ,22, (1990)pp27-38.
Bennedsen M et al, Immunol Lett, 70, (1999)pp 185-189.
Snodderly DM, Am J Clin Nutr, 62, (1995)pp1448- 1461.
Jacques PF, Int J Vitam Nutr Res, 69, (1999)pp 198-205.
Naguib YM. Antioxidant activities of astaxanthin and related carotenoids. J Agric Food Chem.2000 Apr;48(4):1150-4.
Tso, M.O.M. and Lam, T-T.(1996) Method of Retarding and Ameliorating Central Nervous System and Eye Damage.U.S. Patent #5527533.
Chichumroonchokchai C et al,Xanthophylls and alpha tocopherol reduce UVB-induced lipid peroxidation and stress signaling in human lens epithelial cells.J.Nutr 2004 Dec;134(12):3225-32.
Iwamoto T et al, Inhibition of low density lipoprotein oxidation by astaxanthin. J.Atheroscler Thromb. 2000:7(4):216-22.
Hussein G et al. Antihypertensive and neuroprotective effects of astaxanthin in experimental amimals. Biol Pharm Bull. 2005 Jan;28(1):17-26.
Combhaire FH et al, Combined conventional/ antioxidant astaxanthin treatment for male infertility: a double blind, randomized trial. Asian J. Androl. 2005 Sept;7(3):257-62.
Spiller GA and Dewell A. Safety of an astaxanthin-rich H. pluvialis alga extract:a randomized clinical trial. J. Med. Food. 2003 Spring;6(1):51-6.
Dr. Iωάννης Αδαμίχος N.D, D.Sc
ETRA PUBLISHING ©2006
