Όλες οι κύριες λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος ρυθμίζονται από το νευρικό και το ορμονικό μας σύστημα. Ο θυρεοειδής αδένας, είναι ο κύριος ελεγκτής της μεταβολικής
μας δραστηριότητας. Με τον όρο μεταβολική δραστηριότητα εννοούμε την ποιοτική και ποσοτική διαχείριση του συνόλου των διεργασιών του σώματος. Τον ρυθμό με τον οποίο χτίζονται, αποθηκεύονται και επανορθώνονται, αλλά και μειώνονται και απομακρύνονται ουσίες, συστατικά και λειτουργίες του οργανισμού.
Advertisment
Ένα άτομο για παράδειγμα με πάρα πολύ χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να μειώσει την μεταβολική του ικανότητα στο μισό περίπου, ενώ οι αυξημένες ορμόνες του ίδιου αδένα, μπορούν ακόμα και να την διπλασιάσουν.
Ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζεται ο μεταβολισμός μέσω των ορμονών του θυρεοειδούς, βασίζεται στα «εργοστάσια» παραγωγής ενέργειας των κυττάρων μας, τα μιτοχόνδρια. Επιπρόσθετα οι ορμόνες αυτές ελέγχουν το πόσο γρήγορα μεταφέρονται ουσίες μέσα και έξω από τα κύτταρα. Το μέγεθος της παραγωγής των ορμονών του θυρεοειδούς εξαρτάται από μια άλλη ορμόνη, που παράγεται στην υπόφυση με το διεθνές όνομα TSH. Οι ορμόνες του θυρεοειδούς είναι κυρίως η Τ4 (θυροξίνη) και μικρότερες ποσότητες της Τ3 (τριιωδοθυρονίνη).
Η μεγάλη σημασία της βέλτιστης λειτουργίας του θυρεοειδούς ενισχύεται και από το γεγονός ότι εκτός από τον γενικό μεταβολικό ρυθμό, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώνουμε, χρησιμοποιούμε του υδατάνθρακες και τα λίπη. Επίσης επηρεάζει τα επίπεδα της χοληστε- ρίνης μας, τον τρόπο και ρυθμό με τον οποίο το σώμα μας φτιάχνει βιταμίνη Α, τον ρυθμό της καρδιάς μας, την πίεση του αίματος, την όρεξη, τη νοητική μας καθαρότητα, τα αντανακλαστικά μας και τη σεξουαλική μας διάθεση.
Advertisment
Τον τελευταίο καιρό η διάγνωση κλινικών ή λειτουργικών προβλημάτων του θυρεοειδούς γίνεται όλο και πιο κοινή. Λόγω του ότι ο αδένας ελέγχει κάθε μεταβολική δραστηριότητα, η δυσλειτουργία του μπορεί εν δυνάμει να επηρεάσει κάθε κύτταρο.
Τι μπορεί να σε κάνει να υποπτευθείς ότι ο θυρεοειδής σου υπολειτουργεί;
Η λίστα που ακολουθεί είναι ενδεικτική, αλλά αν έχεις παραπάνω από ένα ή δύο συμπτώματα στην κάθε κατηγορία καλό είναι να απευθυνθείς σε κάποιον ειδικό.
- Γενικά: Κούραση, εξάντληση, χαμηλή αντοχή, αύξηση βάρους, υπογλυκαιμία, υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, κατακράτηση νερού, μείωση αντοχής στο κρύο, κρύα άκρα.
- Δέρμα, Μαλλιά, Νύχια: ξηρό άγριο δέρμα, πτώση μαλλιών, ωχρότητα του δέρματος, ακμή σε ενήλικες, αργή ίαση πληγών, μειωμένη εφίδρωση.
- Μυοσκελετικό: μυϊκή αδυναμία, κράμπες και πόνοι, επώδυνες αρθρώσεις, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
- Καρδιαγγειακό: βραδυκαρδία, ανωμαλίες καρδιακού ρυθμού, αυξημένη αθηρο-σκλήρωση.
- Νευρολογικά: διανοητική κούραση, κακή μνήμη, ευερεθιστότητα και άγχος, δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολία ύπνου, πονοκέφαλοι, ζάλη, κακή όραση.
- Αμυντικό σύστημα: μειωμένη αντοχή σε μικρόβια και λοιμώξεις, χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια.
- Γαστρεντερικό: δυσκοιλιότητα, αέρια και πρηξίματα, δυσκολία πέψης.
- Ορμονικά: πόνοι περιόδου, πολλαπλές αποβολές, ινοκυστικές αλλαγές στο στήθος, στυτική δυσλειτουργία, μειωμένος αριθμός σπερματοζωαρίων, μειωμένη σεξουαλική επιθυμία.
Ένας άλλος τρόπος που έχει προταθεί μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις να αποκαλύψει την τάση για χαμηλή λειτουργία του θυεροειδούς είναι η πρωινή θερμομέτρηση. Σημαντικές αποκλείσεις προς τα κάτω από την μέση φυσιολογική θερμοκρασία, συνήθως υποδηλώνουν υποθυρεοειδισμό. Η 3 η έως 5η μέρα της περιόδου προτείνονται ως ιδανικές για την πρωινή θερμομέτρηση. Γυναίκες σε εμμηνόπαυση και άντρες μπορούν να μετρήσουν οποιοδήποτε πρωινό.
Φυσικοί τρόποι για τη βελτίωση της λειτουργίας του θυρεοειδούς:
Ιώδιο. Οι ορμόνες του θυρεοειδούς απαιτούν το στοιχείο ιώδιο για να συντεθούν. Η έλλειψη ιωδίου κάποτε ήταν σημαντική αιτία χαμηλής λειτουργίας του αδένα, αλλά σήμερα λόγω της χρήσης ιωδιούχου αλατιού δεν είναι πολύ κοινή.
Παρόλα αυτά μερικές τροφές μπορεί να δεσμεύσουν το ιώδιο και να το κάνουν μη διαθέσιμο: τροφές όπως, λάχανο, κουνουπίδι, βρούβες, ραπανάκια, μουστάρδα, φασόλια σόγιας, φιστίκια, κεχρί. Η υπερβολική χρήση των τροφών αυτών, κυρίως όταν χρησιμοποιούνται ωμά, καλό είναι να αποφεύγεται από ανθρώπους με ενδείξεις υπολειτουργίας του θυρεοειδούς. Σε γενικές γραμμές βέβαια το μαγείρεμα αδρανοποιεί τις ουσίες αυτές. Εάν στην διατροφή σας χρησιμοποιείτε ως μια από τις κύριες πηγές της πρωτεΐνης σας το τόφου («τυρί σόγιας») φροντίστε να το μαγειρεύετε καλά. Καλές πηγές φυσικού ιωδίου είναι τα ψάρια και τα φύκια.
Τυροσίνη. Το αμινοξύ αυτό είναι μαζί με το ιώδιο ο δομικός λίθος για την παραγωγή ορμονών θυρεοειδούς. Διατροφή πάρα πολύ χαμηλή σε πρωτεΐνη μπορεί να συνεισφέρει στην έλλειψη της τυροσίνης.
Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίον ο αδένας φτιάχνει τις ορμόνες του, είναι ο ψευδάργυρος και ο χαλκός, η βιταμίνη Α, C, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, πυριδοξίνη.
Εκτός όμως από την ικανοποιητική παραγωγή των ορμονών είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι τα κύτταρα ανταποκρίνονται σε αυτές τις ορμόνες. Δηλαδή ενώ η παραγωγή της Τ4 μπορεί να είναι ικανοποιητική, η μετατροπή της στην περισσότερο ενεργή Τ3 μπορεί να είναι ελλιπής.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το «μήνυμα» να μην φτάνει αποτελεσματικά στα κύτταρα. Εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην μετατροπή αυτή παίζουν τα ιχνοστοιχεία Ψευδάργυρος, Χαλκός και Σελήνιο. Έρευνες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ψευδαργύρου και σεληνίου είναι ευρέως διαδεδομένη. Σημαντικές μελέτες από ελληνικά πανεπιστήμια έχουν αποδείξει τη σημασία του σεληνίου και σε περιπτώσεις αυτοάνοσου υποθυεροειδισμού (Hasimoto). Τέλος η κοινή σιδηροπενική αναιμία μπορεί να συνεισφέρει στη υπολειτουργία του αδένα αυτού.
Άλλοι παράγοντες
Coleus Forskholii: Το βότανο αυτό που παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και πολλούς αιώνες στην ινδική ιατρική πειραματικά έχει βρεθεί ότι βελτιώνει και υποστηρίζει την μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς.
Άσκηση: Η εξάσκηση αυξάνει την παραγωγή ορμονών θυρεοειδούς και επίσης αυξάνει την ανταπόκριση των κυττάρων στις ορμόνες αυτές.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους είναι εξαιρετικά σημαντικό να εξασκούμαστε κατά την διάρκεια διατροφικών προγραμμάτων αδυνατίσματος, είναι γιατί οι ορμόνες του θυρεοειδούς φυσιολογικά μειώνονται κατά τη διάρκεια απώλειας βάρους. Η εξάσκηση δεν είναι ανάγκη να είναι υπερβολική αλλά χρειάζεται να έχει ρυθμό και σχετική διάρκεια.
Ευθύμης Λαζάρου, Οστεοπαθητικός – Φυσικοπαθητικός
