“Ηταν μια πάρα πολύ δυνατή εμπειρία το ταξίδι μου στη Ρουάντα. Αισθάνομαι πως έχω αφήσει ένα κομμάτι μου εκεί και θέλω να βρεθώ πάλι κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους”. Με αυτές τις φράσεις έκλεισε η κουβέντα μας με την Καλαματιανή δασκάλα Κατερίνα Βίγκου, που συμμετείχε στο πρόγραμμα της Action Aid “Send my friend to school”.
Το πρόγραμμα υλοποιείται προκειμένου να εκπονηθεί μια έρευνα σχετικά με το δικαίωμα στην εκπαίδευση, ώστε στη συνέχεια να διαμορφωθεί εκπαιδευτικό υλικό για τους μαθητές των ελληνικών σχολείων και για το οποίο θα γίνουν σεμινάρια σε Ελληνες εκπαιδευτικούς. Η ίδια είναι μία από τους 5 Ελληνες εκπαιδευτικούς που επελέγησαν για να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα κι επέστρεψαν μόλις στις αρχές της εβδομάδας από μια χώρα που παλεύει να βρει το δρόμο της ανάπτυξης. Ομως, όπως η ίδια σημειώνει, “στεναχωρήθηκα πολύ γιατί γνώρισα ανθρώπους που πιστεύουν πως εμείς οι λευκοί είμαστε ανώτεροι, έξυπνοι και μορφωμένοι”.
Advertisment
Ολοι όμως εκείνοι οι άνθρωποι είναι ζεστοί, φιλικοί και δε διστάζουν να μοιραστούν με τους επισκέπτες τους τα λιγοστά τους αγαθά: τα φασόλια, την κολοκύθα και τις μπανάνες που βάζουν για το γεύμα και το δείπνο στο οικογενειακό τους τραπέζι.
Η Κατερίνα φιλοξενήθηκε σε μια οικογένεια που θεωρητικά ανήκει στην… ελίτ της τοπικής κοινωνίας, στην επαρχία του Μούκο.
Ο πατέρας οινοποιός και τυποποιητής κρασιού, με μηνιαίο όμως εισόδημα 168.000 φράγκων, που αντιστοιχούν σε… 168 ευρώ, την ώρα που οι τιμές στα καταστήματα τροφίμων κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα με τα δικά μας. “Ζουν με ό,τι παράγουν και προφανώς δεν αγοράζουν σχεδόν τίποτα” σημείωσε περιγράφοντας τον τρόπο ζωής στη χώρα όπου έζησε για λίγες ημέρες.
Advertisment
“ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΔΥΝΑΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ”
Το πρόγραμμα περιελάμβανε επισκέψεις σε 3 σχολεία στην επαρχία του Μούκο, ενώ η διανυκτέρευση στο σπίτι ντόπιας οικογένειας έδωσε στους εκπαιδευτικούς μια πιο σαφή εικόνα για τις συνθήκες διαβίωσης: “Κάθε μέρα τρώνε φασόλια, πατάτες, μπανάνες και κολοκύθα, με συνέπεια φυσικά τα παιδιά να μη λαμβάνουν τις βιταμίνες που χρειάζονται.
Ξεκινούν την ημέρα τους νηστικά και πίνουν ένα χυλό από σιτάρι και βρώμη. Στο σχολείο δεν τρώνε τίποτα, ενώ γενικά οι συνθήκες υγιεινής είναι τραγικές, ανύπαρκτες. Ούτε νερό δεν υπάρχει στο σπίτι”.
Για την εμπειρία της με τη ντόπια οικογένεια η Κατερίνα εξηγεί: “Εμείς υποτίθεται ότι μέναμε στο σπίτι επιφανούς, ενός παραγωγού – εμφιαλωτή κρασιού, που συγκαταλέγεται στην υψηλή κοινωνία της περιοχής, με εισόδημα 168.000 φράγκα, το οποίο όμως αντιστοιχεί σε 168 ευρώ το μήνα, ενώ οι τιμές δεν έχουν διαφορές σε σχέση με την Ελλάδα.
Ετσι, τρώνε μόνο ό,τι παράγουν, αφού δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν”, εξηγεί.
Υπήρχαν όμως και αρκετές ευχάριστες εκπλήξεις που της επιφύλαξε η επαρχία Μούκο. Ολη η περιοχή ήταν πεντακάθαρη καθώς δεν περιμένουν από το κράτος για την καθαριότητα της περιοχής. Υπάρχει μάλιστα η συνήθεια, κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα οι κάτοικοι να βγαίνουν στις γειτονιές τους και καθαρίζουν, ενώ απαγορεύονται οι πλαστικές σακούλες και φυσικά δεν υπάρχουν σκουπίδια, αφού ό,τι “παράγεται” είναι οργανικό και δε χρειάζονται κάδοι απορριμμάτων.
Η εμπειρία γενικά ήταν “πάρα πολύ δυνατή και ακόμα σκέφτομαι διάφορα πράγματα για να τα βάλω σε μια σειρά” εξηγεί. Μέσα σε όλα αυτά που την προβληματίζουν είναι το γεγονός πως γνώρισε ανθρώπους που “πιστεύουν πως εμείς οι λευκοί είμαστε ανώτεροι, έξυπνοι και μορφωμένοι και αυτό με στεναχώρησε πολύ. Δεν έχουν ξεφύγει από τα δεσμά της σκλαβιάς τους. Υπάρχει μια δουλοπρέπεια που σε θλίβει αν και απελευθερώθηκαν το 1962 από τους Βέλγους”.
“ΘΕΛΟΥΝ ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ”
Υπήρχαν όμως πολλά ακόμα εντυπωσιακά ή μάλλον… τρομακτικά. Ενώ με ευχαρίστηση διαπίστωσαν πως μόνο ένα 10% των παιδιών δεν πηγαίνει στο σχολείο, εκείνο που πραγματικά “τρόμαξε” την ομάδα ήταν πως από την Δ΄ τάξη και μετά η διδασκαλία γίνεται στα αγγλικά, σε μια χώρα που δεν έχουν… ιδέα από αγγλικά.
“Ούτε οι δάσκαλοι ούτε οι μαθητές φυσικά γνωρίζουν αγγλικά. Μιλούν λάθος τα αγγλικά και φυσικά δε μαθαίνουν. Και το πιο παράξενο είναι πως το θεωρούν φυσιολογικό. Σε κανέναν δε φαίνεται παράξενο το γεγονός πως τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται τι λέει ο δάσκαλος, ο οποίος χειρίζεται εντελώς λάθος τη γλώσσα.
Είναι πραγματικά οξύμωρο πως όλοι το θεωρούν λογικό, αφού περιμένουν πως έτσι θα… έρθει η ανάπτυξη στη χώρα τους. Και θέλουν απεγνωσμένα την ανάπτυξη. Πιστεύουν πως μόνο τα αγγλικά θα τους βοηθήσουν να προσελκύσουν επενδύσεις. Και φαίνεται να υπάρχει μια ανάπτυξη, αλλά όταν γίνει αυτό, θα υπάρχουν τεράστιες ανισότητες μέσα στη χώρα”.
“ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΑ ΠΟΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΤΑΞΙΔΙ”
Είναι πραγματικά χαρακτηριστική η αναφορά της Κατερίνας Βίγκου σχετικά με τα όσα αποκόμισε από τη μοναδική αυτή εμπειρία:
“Πιστεύω ότι με βοήθησε να αναθεωρήσω κάποια πράγματα με όσα θεωρούμε δεδομένα και κάποια απλά πράγματα να τα δω με μια πολύ διαφορετική ματιά, όπως τη φύση, από την οποία έχουμε απομακρυνθεί, αλλά και το συναίσθημα του πόσο ωραίο είναι να ζεις κοντά της.
Το πώς μπορείς να κάθεσαι στην αυλή ενός σπιτιού και να είσαι ανάμεσα σε μπανανιές και τροπική βλάστηση χωρίς να μιλάς, αφού είναι δύσκολη η συνεννόηση με τους ανθρώπους εκεί. Και όλο αυτό να σε κάνει να νιώθεις ευτυχισμένος”.
Πριν όμως φτάσει στη Ρουάντα, είχε προβληματιστεί αρκετά για τα όσα θα συναντούσε. “Είχα προβληματιστεί για το αν αυτοί οι άνθρωποι θα είναι ευτυχισμένοι ή όχι. Οταν πήγα εκεί, δε μπορώ να πω ότι τους είδα ξέγνοιαστους,αφού έχουν προβλήματα επιβίωσης. Ομως, έλαβα τόση αγάπη και τόσο πολύ ένιωσα τη διάθεσή τους να μοιραστούν πράγματα και να μάθουν, που ήταν πραγματικά συγκινητικό. Δεν είναι μίζεροι ούτε κατηγορούν την κυβέρνησή τους.
Εχουν δεχτεί την κατάσταση και προσπαθούν για ένα καλύτερο αύριο. Μάλιστα, ο σπιτονοικοκύρης μου είχε φτιάξει μέχρι και business plan. O ίδιος έχει τελειώσει πανεπιστήμιο και σχεδιάζει να φτιάξει μια φάρμα, με στόχο να βοηθήσει μερικούς ακόμα ανθρώπους στον τόπο του να έχουν δουλειά”. “Νιώθω ότι άφησα ένα κομμάτι μου στη Ρουάντα. Δέθηκα με τους ανθρώπους εκεί” σημειώνει κλείνοντας την κουβέντα μας η Κατερίνα Βίγκου.
Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ EUROPEAID
Στόχος του EuropeAid έργου “Send my Friend to School” είναι να συμβάλει στην κινητοποίηση των εμπλεκόμενων στην εκπαίδευση, ώστε να επιτευχθεί ο Δεύτερος Αναπτυξιακός Στόχος της Χιλιετίας (MDG2), σχετικά με την εδραίωση της καθολικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Αποδέκτες αυτού του έργου θα είναι 30.000 εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα, τη Ρουμανία, την Ισπανία και την Αγγλία. Υπολογίζεται ότι 1 εκατομμύριο παιδιά και νέοι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό, που θα δημιουργηθεί στην Ελλάδα, τη Νιγηρία, τη Ρουμανία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για την εκπαίδευσή τους σχετικά με το Δεύτερο Αναπτυξιακό Στόχο.
Επιπλέον θα έχουν και τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε δημιουργικές δράσεις, οι οποίες θα προωθούν το δικαίωμα για καθολική πρόσβαση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Να σημειωθεί πως το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση.