Σε όλο τον κόσμο, καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν εγείρονται καινούρια ερωτήματα σχετικά με το ατομικό και κοινωνικό επίπεδο ευημερίας. Οι στερεοτυπικές απεικονίσεις που προβάλλουν οι ταινίες ίσως μας κάνουν να υποθέτουμε ότι όσο αυξάνεται η ηλικία αυξάνεται και η καχυποψία, ο κυνισμός και η δυσπιστία απέναντι στους άλλους. Όμως, καινούρια έρευνα αποδεικνύει ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, η εμπιστοσύνη τείνει να αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε και αυτό πιθανότατα είναι καλό για την γενικότερη υγεία μας.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν του Ιλλινόις και το Πανεπιστήμιο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, οι οποίοι αναφέρουν τα αποτελέσματα 2 μελετών σε εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Social Psychological and Personality Science».
Advertisment
Στην πρώτη μελέτη, η οποία ήταν μη επεμβατική μελέτη παρατήρησης, αναλύθηκε μια σειρά από στιγμιότυπα της σύνδεσης ανάμεσα στην ηλικία και την εμπιστοσύνη σε διάφορα χρονικά σημεία κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 26 ετών. Τα δεδομένα προέρχονταν από περίπου 198.000 άτομα από 83 χώρες. Οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας 14-99 ετών και ο καθένας αξιολογήθηκε 1 φορά ανάμεσα στο 1981 και το 2007.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ηλικιωμένοι έδειχναν μεγαλύτερη διαπροσωπική εμπιστοσύνη σε σύγκριση με τα νεώτερα άτομα. Επίσης, αποκαλύφθηκε ότι οι άνθρωποι που είχαν υψηλότερη διαπροσωπική εμπιστοσύνη είχαν επίσης περισσότερες πιθανότητες για υψηλότερα επίπεδα ευημερίας και ειδικά αν ήταν μεγαλύτερης ηλικίας. Τα στοιχεία αυτά παρέμειναν περίπου ίδια κατά τη διάρκεια των 26 χρόνων.
Στη δεύτερη μελέτη, η οποία ήταν επίσης μη επεμβατική μελέτη παρατήρησης, έγινε παρακολούθηση 1230 συμμετεχόντων για 4 χρόνια. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν ως εθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα Αμερικανών και ήταν ηλικίας από 18 έως 89 ετών ενώ η ανάλυση πραγματοποιήθηκε σε 3 δόσεις.
Advertisment
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η διαπροσωπική εμπιστοσύνη αυξανόταν με την αύξηση της ηλικίας και μάλιστα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Επίσης, οι άνθρωποι με υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης διέθεταν καλύτερη υγεία και το αντίστροφο.
Η συνεργάτης συγγραφέας Claudia Haase, Επίκουρη Καθηγήτρια της Ανθρώπινης Ανάπτυξης και Κοινωνικής Πολιτικής στο Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν, αναφέρει το γεγονός ότι συχνά σκεφτόμαστε ότι το γήρας συνδέεται με την παρακμή και την απώλεια:
«Υπάρχουν πολλές έρευνες που δείχνουν ότι κάποια πράγματα καλυτερεύουν καθώς μεγαλώνουμε. Καινούρια ευρήματα μας δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη αυξάνεται καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν και, επιπλέον, ότι όσοι δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη είναι επίσης πιο πιθανό να είναι πιο ευτυχισμένοι με την πάροδο του χρόνου».
Καθώς γερνούν οι άνθρωποι, φαίνεται ότι η εμπιστοσύνη τους αυξάνεται περισσότερο
Οι ερευνητές τονίζουν πως το γεγονός ότι τα στοιχεία δεν μεταβλήθηκαν με την πάροδο του χρόνου δείχνει πως δεν έχει σημασία η γέννηση σε κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα. Οι ηλικίες από 18 ως 34, 39 ως 49 και 51 ως 69 παρουσίασαν αύξηση της εμπιστοσύνης ανάλογα με την ηλικία.
Η καθηγήτρια Haase προσθέτει ότι οι άνθρωποι πραγματικά φαίνεται ότι αυξάνουν το επίπεδο της εμπιστοσύνης τους καθώς προχωρά η ηλικία τους.
Αν και στην μελέτη δεν εξετάστηκαν οι λόγοι που συμβαίνει αυτό, οι ερευνητές εικάζουν ότι ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας έχουν ολοένα και περισσότερα κίνητρα να ανταποδίδουν στους ανθρώπους γύρω τους πιστεύοντας ότι είναι αξιόπιστοι.
Η Καθηγήτρια Haase αναφέρει ότι γνωρίζουμε πως οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να βλέπουν τη θετική πλευρά της ζωής: «Καθώς μεγαλώνουμε, είναι πιο πιθανό να βλέπουμε το καλό στους άλλους ανθρώπους και να συγχωρούμε κάποια μικρά λάθη που μας έκαναν τόσο επιφυλακτικούς όταν ήμασταν νεότεροι».
Παρά το γεγονός ότι η αυξημένη εμπιστοσύνη έχει μειονεκτήματα – όπως όταν οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας εξαπατώνται από απατεώνες – οι μελέτες δεν είχαν καμία απόδειξη ότι αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα μειώνουν τα οφέλη της. Η Καθηγήτρια Haase καταλήγει στο εξής: «Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η εμπιστοσύνη μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή επιτυχούς εξέλιξης σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας».
Τον Μάρτιο του 2014, η ιστοσελίδα «Medical News Today» ανακοίνωσε πως σε έρευνες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διαπιστώθηκε ότι, σε σύγκριση με τους λιγότερο ευφυείς, οι ευφυείς άνθρωποι είναι πιο πιθανό να εμπιστεύονται τους άλλους. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτό ίσως συμβαίνει επειδή οι ευφυείς μπορούν να κρίνουν τους χαρακτήρες και συνεπώς να εντοπίσουν τα άτομα που έχουν πιθανότητες να τους προδώσουν.
Στη μελέτη διαπιστώθηκε επίσης ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στην εμπιστοσύνη και την υγεία και την ευτυχία που οι ερευνητές δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν μέσω της ευφυΐας. Αυτό τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι στις προηγούμενες μελέτες δεν υπερεκτιμήθηκε η επίδραση που η εμπιστοσύνη μπορεί να έχει στην υγεία και τη γενικότερη ευεξία.
