Το 1982 δούλευα σε μεγάλη βιομηχανική Αμερικανική εταιρεία στην Νέα Υόρκη. Η ύφεση άρχιζε και στο Διοικητικό Συμβούλιο γινόταν η συζήτηση για το πόσο κόσμο θα απολύσουμε. Ήμουν υπεύθυνος για το σχέδιο κερδοφορίας και είχα μαζέψει όλες τις προτάσεις από 42 χώρες. Όλοι είχαν προτείνει περικοπές προσωπικού – 15.000 υπάλληλοι παγκοσμίως.
Ο κάθε Αντιπρόεδρος έκανε τις προτάσεις του. Ο Πρόεδρός μας δεν μιλούσε. Κοιτάζαμε όλοι ο ένας τον άλλον και δεν είχαμε ιδέα γιατί ήταν αμίλητος. Όταν τελειώσαμε, ξαφνικά ο Πρόεδρος ζήτησε την άδεια να μιλήσει. Ο λόγος του έχει μείνει αποτυπωμένος στο μυαλό όλων που ήμασταν εκεί, και αν και έχουν περάσει 28 χρόνια, τον θυμάμαι λες και ήταν χθες. Θα τον αναπαράγω όσο πιο σωστά μπορώ, διότι οι αξίες που περιέχει είναι αθάνατες και μπορούν να φανούν χρήσιμες σε αυτό που θα ζήσουμε σύντομα.
Advertisment
«Ο καθαριστής όταν περνά την πόρτα του εργοστάσιου είναι σύζυγος, πατέρας παιδιών που πάει στο σπίτι που χρωστάει και κοιτάζει με υπερηφάνεια αυτά που δημιούργησε και αν και λίγα του είναι αρκετά. Αποφασίζουμε σήμερα να τον διώξουμε. Να χάσει την δουλειά του, να πάει σπίτι άνεργος με μια επιταγή δυο μηνών. Τί θα πει στα παιδιά του; Τί θα πει στην γυναίκα του, πώς να τους εξηγήσει ότι από αύριο χάνει την αξιοπρέπειά του; Και εάν σε τρεις μήνες δεν έχει βρει δουλειά θα χάσει το σπίτι του και ίσως την γυναίκα του. Δεν μπορώ να βάλω την υπογραφή μου σε ένα σχέδιο που καταδικάζει την ζωή και την ύπαρξη τόσων ανθρώπων. ΑΛΛΑ, την ιδία στιγμή, έχω και υποχρέωση στους μετόχους μου που μου εμπιστεύτηκαν τις οικονομίες τους, και εάν δεν κάνω κάτι, τα συνταξιοδοτικά ταμεία δεν θα έχουν λεφτά για τις συντάξεις. Οι απολύσεις που όλοι μου προτείνετε μειώνουν τα ετήσια έξοδα κατά $ 135.000.000. Έκανα ένα απλό υπολογισμό και προτείνω το εξής σχέδιο: Ελάττωση του μισθού μου, 75% ελάττωση μισθού όλων των αντιπρόεδρων, 50% ελάττωση μισθού γενικών διευθυντών, 40% υψηλόμισθων στελεχών κλπ. Καμία απόλυση. Θέλω τους αριθμούς σε μια ώρα».
Σηκώθηκε και έφυγε…κι όπως έφευγε, είπε με ένα ειρωνικό χαμόγελο: «Κρίμα που θα παίζετε γκολφ μόνο τρεις φορές αντί για έξι φορές, παιδιά …».
Περάσαμε την θύελλα χωρίς να διώξουμε ούτε ένα άτομο, και σε τρία χρόνια η αξία της μετοχής ήταν $ 147 από $ 7.5 το 1980 πριν αρχίσει η κρίση. Α ναι, είχαμε και 27 διπλώματα ευρεσιτεχνίας από απλούς εργάτες σ’αυτό το διάστημα. Δεν χρειάζεται να πω ότι ο κόσμος έπινε νερό στο όνομά του.
Advertisment
Το 1992, στο τραπέζι που του κάναμε για την συνταξιοδότησή του (και είχαμε έρθει από όλο τον κόσμο, αν και δουλεύαμε σε άλλες εταιρείες), τον ρωτήσαμε να απαντήσει στον αποχαιρετιστήριο λόγο του, γιατί διάλεξε να κάνει αυτό που έκανε. Όπως το θυμάμαι η απάντηση ήταν:
«Ακούστε, μπορεί να είχε και συναισθηματικές ρίζες η απόφαση αυτή. Αλλά δεν χωρούν συναισθήματα σε τέτοιες αποφάσεις. Απλώς βρήκα μια λύση που απαντούσε και στη λογική και στο συναίσθημα. Ήμαστε σε 42 χώρες, από τις οποίες οι 38 είναι φτωχές. Θα κατέστρεφα ολόκληρες μικρές κοινωνίες, διότι όπως ξέρετε τα εργοστάσια μας είναι σε κωμοπόλεις. Εάν το έκανα, όπως μου είχατε προτείνει, είναι αυτονόητο ότι θα έφερνα ανθρώπους στην απελπισία. Και κανείς, μα ΚΑΝΕΙΣ, δεν ξέρει τι μπορεί να κάνει ένας απελπισμένος άνθρωπος. Η πιθανότητα ακόμα και να ΕΚΑΙΓΑΝ το εργοστάσιο ήταν μεγάλη. Ενώ εσείς που ήσασταν δίπλα μου, και όλο το μισθό να σας έπαιρνα δεν θα κάνατε τίποτα, γιατί πιστεύετε ότι είστε μέσα στο ΣΥΣΤΗΜΑ, και άνθρωποι που αισθάνονται κομμάτι του συστήματος δεν κάνουν επαναστάσεις. Να θυμάστε, ότι η πραγματική καταστροφή έρχεται όταν ο κόσμος αισθάνεται αποκλεισμένος από το σύστημα, νιώθει αδικία και δεν έχει καμία ελπίδα. Τότε είναι έτοιμος για όλα…και εργοστάσια καίει».
The Bond Trader
