Η διατροφή των Εσκιμώων Ινουίτ που κατοικούν στην παγωμένη Γροιλανδία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο τα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 αντισταθμίζουν τις επιπτώσεις από την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λίπους, ωστόσο μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι αυτό μπορεί να μην ισχύει για όλους.
Οι αυτόχθονες Ινουίτ δεν έχουν μεγάλη ποικιλία στο τραπέζι: ψάρι, φώκιες και φάλαινες με άφθονο κορεσμένο λίπος. Μπορεί το μενού να δείχνει ανθυγιεινό, αλλά μέσα σε μια διάρκεια χιλιάδων ετών, οι Εσκιμώοι έχουν αναπτύξει γενετικές μεταλλάξεις που τους επιτρέπουν να διατηρούνται υγιείς παρά το λίπος. Ωστόσο, αυτή η προσαρμογή έχει άλλες επιπτώσεις όπως το χαμηλό ύψος, αφού για να περιορίσουν τις θερμικές απώλειες και να επιβιώσουν δεν ξεπερνούν τα 1,60 μέτρα.
Advertisment
Οι γενετικές εταλλάξεις εκτιμάται ότι εμφανίστηκαν πριν από περίπου 20.000 χρόνια, ρυθμίζουν τον μεταβολισμό των λιπιδίων και μειώνουν την «κακή» χοληστερόλη LDL από το λίπος των θαλάσσιων θηλαστικών που καταναλώνουν κυρίως φώκιες και φάλαινες που περιέχουν επίσης υψηλά επίπεδα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ωμέγα-3. Αυτές οι γενετικές μεταλλάξεις που συναντώνται σε σύνολο των Ινουίτ βρίσκονται επίσης στο 2% των Ευρωπαίων και στο 15% των Κινέζων Χαν. Η έρευνα συνέκρινε τα γονιδιώματα 191 Ινουίτ, 60 Ευρωπαίων και 44 Κινέζων Χαν.
«Η μελέτη μας προσφέρει ίσως τα πιο ακραία παραδείγματα γενετικής προσαρμογής σε μια συγκεκριμένη δίαιτα» δήλωσε στο Reuters o Ράσμους Νίλσεν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, επικεφαλής της μεγάλης ερευνητικής ομάδας. «Οι μεταλλάξεις που εντοπίσαμε δείχνουν να αντισταθμίζουν από φυσιολογική άποψη την υψηλή πρόσληψη ζωικού λίπους» ανέφερε. Τα ευρήματα ίσως προσφέρουν τώρα νέα στοιχεία για τη χρησιμότητα των λιπαρών οξέων ω-3 στα ιχθυέλαια. Τα λίπη αυτά είναι ωφέλιμα στην πρόληψη των καρδιοπαθειών, οι οποίες παρατηρούνται σπάνια στους Ινουίτ παρά την αυξημένη πρόσληψη λίπους.
«Οι γενετικές μεταλλάξεις που βρήκαμε στους Ινουίτ έχουν προφανείς επιπτώσεις στη φυσιολογία, αφού αλλάζουν όλη την κατανομή λιπαρών οξέων στον οργανισμό και μειώνουν το ύψος κατά δύο εκατοστά» προσθέτει η Ίντα Μόλτκε από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, καθηγήτρια βιοπληροφορικής και εκ των συγγραφέων της μελέτης. «Το ύψος επηρεάζεται από πολλά γονίδια, αλλά αυτή η μετάλλαξη έχει μια από τις ισχυρότερες επιπτώσεις που έχουν ποτέ ανακαλυφθεί από γενετιστές».
Advertisment
Η ηλικία των μεταλλάξεων -χρονολογούνται στα 20.000 χρόνια- μπορεί να βοήθησε πολλούς ανθρώπους να ανταπεξέλθουν στην κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κρέατος και λίπους θαλάσσιων θηλαστικών που περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις ορισμένων τύπων λιπαρών οξέων ωμέγα-3 και ωμέγα-6. Οι μεταλλάξεις μπορεί να εμφανίστηκαν στους αυτόχθονες της Σιβηρίας που ζούσαν στην Αρκτική πριν από 20.000 χρόνια και εμφανίστηκαν και στη Γροιλανδία όταν εγκαταστάθηκαν εκεί οι Ινουίτ πριν από 1.000 χρόνια.
