Του Γουίλιαμ Τάϊλερ, Dr of Naturopathy
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία παλιά και σύνθετη ασθένεια. Μπορεί να χτυπήσει οποιονδήποτε, ανά πάσα στιγμή, αν και εμφανίζεται πιο συχνά στις εύπορες κοινωνίες της Δύσης. Η συχνότητα εμφάνισης αυτής της αυτοάνοσης ασθένειας έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια και, σήμερα, πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν προσβληθεί από την πάθηση. Σχεδόν το ένα τρίτο από αυτούς βρίσκονται στην Ευρώπη. Στα παιδιά, ο διαβήτης αποτελεί μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ασθένειες, και μπορεί να οδηγήσει σε μια ζωή εξαρτημένη από φαρμακευτική αγωγή και με κίνδυνο οφθαλμικών παθήσεων και νεφρικής νόσου.
Advertisment
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι διαβήτη. Ο τύπος Ι (γνωστός και ως ινσουλινοεξαρτώμενος ή νεανικός διαβήτης), είναι λιγότερο κοινός από τον διαβήτη τύπου II (επίσης γνωστός ως μη-ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης). Υπάρχουν πλέον ισχυρές ενδείξεις ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, η διατροφική πρόσληψη λίπους, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ (BMJ, 1995; 310: 560-4; BMJ, 1995; 310: 555-9). Ειδικότερα ο διαβήτης τύπου II έχει κοινή επιδημιολογία με τη στεφανιαία καρδιακή νόσο, και μπορεί να συνδέεται με τη ζωή στη μήτρα, ιδιαίτερα την καθυστέρηση της ενδομήτριας ανάπτυξης (Diabetologia, 1993; 36: 62-67).
Και στους δύο τύπους διαβήτη, το πρόβλημα είναι ότι τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας δεν μπορούν να παράγει αρκετή ή καθόλου από αυτή τη ζωτικής σημασίας ορμόνη, ανάλογα με τις απαιτήσεις του σώματος. Η ινσουλίνη καθαρίζει τα σάκχαρα από το αίμα, τα ζωτικά όργανα και τους ιστούς. Είναι επίσης απαραίτητη για τη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια. Τα άτομα με διαβήτη τύπου Ι δεν είναι σε θέση να παράγουν καθόλου ινσουλίνη, ενώ εκείνοι με διαβήτη τύπου ΙΙ δεν μπορούν να παράγουν αρκετή, ή ο οργανισμός τους δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά.
Υπάρχουν διάφορες επιθετικές ιατρικές θεραπείες για την αντιμετώπιση των δύο τύπων διαβήτη. Η βασική θεραπεία για τον διαβήτη τύπου Ι είναι οι ενέσεις ινσουλίνης. Η ποσότητα που απαιτείται συχνά εξαρτάται από παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η άσκηση και η διατροφή. Σε ακραίες περιπτώσεις, η ζωή του ατόμου μπορεί να καταλήξει να είναι επικεντρωμένη γύρω από τη χρονική στιγμή της ένεσης ινσουλίνης.
Advertisment
Όσον αφορά το διαβήτη τύπου ΙΙ, οι θεραπείες ποικίλουν περισσότερο αλλά δεν είναι πάντα αποτελεσματικές. Αυτές περιλαμβάνουν σουλφονυλουρίες, ουσίες που διεγείρουν την απελευθέρωση ινσουλίνης από το πάγκρεας και συνταγογραφούνται όταν ο διαβήτης δεν μπορεί να ελεγχθεί μόνο με ειδική διατροφή. Αυτό το είδος φαρμάκων τείνει να ενθαρρύνει την αύξηση βάρους και έχει συσχετισθεί με αντιδράσεις ευαισθησίας όπως εξανθήματα, πυρετό, ίκτερο και φωτοευαισθησία. Οι σουλφονυλουρίες μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας, εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αφεθούν να πέσουν πολύ χαμηλά.
Άλλες θεραπείες, όπως διγουανίδια, χαμηλώνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, αλλά συνδέονται με ναυτία και διάρροια. Μερικές φορές αντί της ινσουλίνης χρησιμοποιούνται οι αναστολείς α-γλυκοσιδάσης, που επιβραδύνουν την πέψη και την απορρόφηση των υδατανθράκων. Αν και είναι απίθανο κάποια εναλλακτική θεραπεία να καταργήσει την ανάγκη για ινσουλίνη στους διαβητικούς, πρόκειται για μια ασθένεια που πραγματικά μπορεί να ελεγχθεί μέσω της συνειδητής αυτοδιαχείρισης και της προσεκτικής επιλογής των κατάλληλων θεραπειών.
Εκτός από την αναζήτηση θεραπειών, οι οποίες δρουν άμεσα στο πάγκρεας, το ήπαρ και τα νεφρά, οι διαβητικοί θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ρόλο που μπορεί να παίζει η συναισθηματική τους κατάσταση όσον αφορά τη μείωση της ανοχής στη γλυκόζη. Η μείωση του στρες είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας. Ένας άλλος είναι η κοινωνική υποστήριξη.
Οι δοκιμές που αφορούν εναλλακτικές λύσεις για το διαβήτη είναι μικρές. Πολλές είναι πάρα πολύ μικρές για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα. Για λόγους ηθικής που αποτρέπουν την απομάκρυνση ατόμων από τη σωτήρια ινσουλίνη ή άλλα φάρμακα, οι μελέτες για εναλλακτικές λύσεις συχνά χρησιμοποιούν αυτές τις θεραπείες κυρίως συμπληρωματικά στη συμβατική αγωγή. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλές από αυτές τις θεραπείες μπορούν να έχουν σημαντική επίδραση στη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος, στη μείωση της «κακής» LDL χοληστερόλης (παράγοντας κινδύνου σε διαβητικούς) και στην ανακούφιση μερικών από τα άλλα συμπτώματα, τα οποία βιώνουν οι διαβητικοί ασθενείς.
Βότανα
Έχουν καταγραφεί πάνω από 500 παραδοσιακά φυτικά φάρμακα για το διαβήτη, αλλά μόνο ελάχιστα έχουν επιστημονική και ιατρική αξιολόγηση (Diabet Care, 1989; 12: 553 – 64). Έχει αποδειχθεί ότι τα φύλλα του Ιερού Βασιλικού ή Tulsi (Ocimumsanctum και Ocimumalbum) μειώνουν δραματικά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Σε μία μονή-τυφλή μελέτη που αφορούσε άτομα με διαβήτη τύπου ΙΙ, το βότανο αυτό ελέγχθηκε έναντι άλλων ειδών. Εκείνοι που χρησιμοποιούσαν ιερό βασιλικό παρουσίασαν μείωση μεταξύ 7,3 και 17,6% στα επίπεδα της γλυκόζης. Εκείνοι που χρησιμοποιούσαν άλλα είδη δεν παρουσίασαν το ίδιο αποτέλεσμα. Ο ιερός βασιλικός συσχετίστηκε επίσης με τη μείωση των συνολικών επιπέδων χοληστερόλης (Int J Clin Pharm & Ther, 1996; 34: 406-9).
Σε μια άλλη μελέτη για τον ιερό βασιλικό, 27 ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ παρακολουθήθηκαν για 30 ημέρες κατά τη λήψη του φαρμάκου. Στο τέλος της μελέτης, είχαν σημαντική μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα (20,8%), μείωση της LDL χοληστερόλης κατά 14% και των τριγλυκεριδίων κατά 16,4% (J Nutr Environ Med, 1997; 7: 113 -8). Σε άλλη μελέτη, 36 ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ υποβλήθηκαν σε θεραπεία για οκτώ εβδομάδες με τζίνσενγκ (είτε 100 είτε 200mg ημερησίως) ή εικονικό φάρμακο.
Το τζίνσενγκ αποδείχθηκε ότι ανεβάζει τη διάθεση, βελτιώνει τις ψυχολογικές και σωματικές λειτουργίες και μειώνει τη γλυκόζη στο αίμα καθώς και το σωματικό βάρος. Η δόση των 200mg ήταν η πιο αποτελεσματική. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το τζίνσενγκ μπορεί να είναι ένα χρήσιμο συμπλήρωμα σε άλλες θεραπείες (Diabet Care, 1995; 18: 1373-5).
Για τα άτομα με διαβήτη τύπου Ι, οι σπόροι τριγωνέλλας ή fenugreek (Trigonella foenum-graecum) μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμοι. Σε μία μελέτη, τα άτομα με διαβήτη τύπου Ι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: στη μία ομάδα δόθηκε ειδική διατροφή και σπόροι τριγωνέλλας, και στην ομάδα ελέγχου δόθηκε μόνο η ειδική διατροφή. Αυτοί που άνηκαν στην ομάδα διατροφής και βοτάνων λάμβαναν καθημερινά 100g σπόρων σε σκόνη απαλλαγμένους από λιπαρά, σε δύο δόσεις, κατά το μεσημεριανό γεύμα και το δείπνο.
Παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στα επίπεδα σακχάρου του αίματος και είχαν επίσης καλύτερα αποτελέσματα στο τεστ ανοχής γλυκόζης. Επίσης, είχαν 54 τοις εκατό μείωση στην 24ωρη απέκκριση γλυκόζης στα ούρα. Επιπλέον, η ολική χοληστερόλη, LDL και VLDL (πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) ήταν σημαντικά μειωμένη. Η HDL παρέμεινε αμετάβλητη. Οι αλλαγές αυτές δεν παρατηρήθηκαν στην ομάδα ελέγχου (Eur J Clin Nutr, 1990; 44: 301-6). Οι σπόροι τριγωνέλλας έχουν μελετηθεί αρκετά και δεν φαίνεται να σχετίζονται με σοβαρές παρενέργειες (Phytother Res, 1996; 10: 519-20).
Η ρίζα πικραλίδας (Taraxacumofficinale), ο ηλίανθος (Helianthus tuberosus) και η ρίζα κολλιτσίδας (ArctiumLappa) περιέχουν όλα μια ουσία που ονομάζεται ινουλίνη, η οποία βοηθά στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα (Am J Clin Nutr, 1990; 52: 675 – 81) και στη μείωση της υπεργλυκαιμίας και της κούρασης μετά από αμυλούχα γεύματα (Am Intern Med, 1931; 5: 274 – 84). Τέλος, το γκίνγκο μπιλόμπα (Gingkobiloba) έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης λόγω διαβήτη (J Francais d’Opthamal, 1988; 11: 671-4).
Παραδοσιακές θεραπείες
Η χρήση των παραδοσιακών θεραπειών παραμένει αμφιλεγόμενη (J Med Afr Sci, 1992; 22: 31-7), αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλές από αυτές είναι αποτελεσματικές. Οι μίσχοι του φραγκόσυκου (Opuntia cactus, nopal), που τρώγονται συνήθως στο Μεξικό, έχουν τη φήμη ότι αντιμετωπίζουν τον διαβήτη. Σε μία πειραματική, διπλή-τυφλή μελέτη, μια ομάδα ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ έτρωγαν 500 γραμμάρια ψητά στελέχη. Μετά από τρεις ώρες, είχαν μια μέση μείωση 17% των επιπέδων γλυκόζης, και 50% στα επίπεδα ινσουλίνης, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (Diabet Care, 1.988; 11: 63-6).
Η Coccinia indica (Coccinia grandis)είναι ένα αγιουρβεδικό φάρμακο που παρασκευάζεται από ένα αναρριχητικό φυτό που φύεται στο Μπαγκλαντές και σε πολλά μέρη της Ινδίας. Σε μια διπλή-τυφλή ελεγχόμενη μελέτη 32 ασθενών, 16 από αυτούς έλαβαν Coccinia indica. Υπήρξε μια σημαντική βελτίωση στην ανοχή της γλυκόζης, ενώ η ομάδα του εικονικού φαρμάκου δεν έδειξε καμία βελτίωση (BangMedResCouncilBull, 1979; 5: 60-6).
Το αγιουρβεδικό μίγμα βοτάνων MA-471 έχει επίσης δείξει ελπιδοφόρα αποτελέσματα στη θεραπεία ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ που έχουν διαγνωστεί για λιγότερο από πέντε χρόνια. Η χρήση του μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση στον ορό της ολικής χοληστερόλης και τα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Σε μια μελέτη, βοήθησε τους ασθενείς να αποκτήσουν τον έλεγχο των συμπτωμάτων στο 68,3% των περιπτώσεων (Alt Ther Clin Pract, 1996; 3: 26-31). Επίσης, από την Ινδία, ο φλοιός του sanderswood (Pterocarpus santalinus) έχει μια μακρά ιστορία στη θεραπεία του διαβήτη. Ο φλοιός περιέχει ένα φλαβονοειδές που ονομάζεται επικατεχίνη και, όταν συνδυάζεται με το αλκοολικό εκχύλισμα του Pterocarpus marsupium, έχει αποδειχθεί ότι αναγεννά λειτουργικά κύτταρα του παγκρέατος (Lancet, 1981; 2: 759-60; Lancet, 1982; 2: 272).
Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική μια απλή θεραπεία, ο χυμός γκουάβα, έχει χρησιμοποιηθεί για χρόνια για την πρόληψη και τη βελτίωση της κατάστασης των διαβητικών (AmJChineseMed, 1983; 11: 74-6). Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν το φυτικό φάρμακο της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, Goshajinkigan. Σε δόσεις των 7,5g ανά ημέρα για τρεις μήνες, αποδείχθηκε ότι ανακουφίζει τα συμπτώματα του μουδιάσματος στους 9 από τους 13 ασθενείς. Το μούδιασμα υποτροπίασε όταν διακόπηκε το φάρμακο (Diabet Res Clin Pract, 1994, 26: 121-8).
Το Bushenhuoxue μπορεί να βοηθήσει τους διαβητικούς με αγγειακή νόσο. Όταν 68 ασθενείς έλαβαν είτε θεραπεία με αυτό το φάρμακο της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής ή εικονικό φάρμακο, εκείνοι που έλαβαν bushenhuoxue είχαν μειωμένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενώ τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης αυξήθηκαν. Ουσιαστικά δεν υπήρξαν αλλαγές στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου (Chung Kuo Chung Hsi i Chieh Ho Tsa Chih, 1995; 15: 661-3).
Δύο άλλες θεραπείες από την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική είναι αξιοσημείωτες. Σε μια μικρή δοκιμή στην οποία συμμετείχαν 40 ασθενείς, το παραδοσιακό βοτανικό φάρμακο Jin-Chi-Jiang-Tang-pian δοκιμάστηκε για δύο μήνες. Οι είκοσι ασθενείς που πήραν το ενεργό βότανο, όλοι παρατήρησαν σημαντική βελτίωση στα συμπτώματά τους σε σχέση με όσους πήραν το εικονικό φάρμακο (Chung Kuo Chung Hsi I Chieh Ho Tsa Chih, 1993; 13: 587-90). Όταν η παραδοσιακή βοτανική θεραπεία Jiang Tang san δοκιμάστηκε σε μια ομάδα 30 ατόμων με διαβήτη τύπου ΙΙ, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μείωσε τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα κατά 86%.
Επίσης, μείωσε τα λιπίδια και τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης ενώ προώθησε την αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης μία ώρα μετά το φαγητό. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Jiang Tang san μπορεί να είναι χρήσιμο για εκείνους που δεν ανταποκρίνονται καλά στα συμβατικά υπογλυκαιμικά φάρμακα (Chung Kuo Chung Hsi I Chieh Ho Tsa Chih,1994; 14:650-2).
Ομοιοπαθητική
Οι μελέτες ομοιοπαθητικής είναι λίγες, επειδή κάθε ασθενής παίρνει διαφορετική θεραπεία με εξατομικευμένο φάρμακο και έτσι δεν γίνεται να τηρηθούν τα συνήθη πρωτόκολλα που ακολουθούνται στις περισσότερες μελέτες. Ωστόσο, ένα άρθρο ανασκόπησης μελετών έδειξε ότι όταν διαβητικοί υποβλήθηκαν σε ομοιοπαθητική θεραπεία (με το κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο όπως προβλέπεται για τον καθένα), τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώθηκαν σημαντικά (HahnemannHomScand, 1987; 11: 105-13).
Σε μια μικρή μελέτη 78 ατόμων με διαβήτη τύπου ΙΙ, οι μισοί λάμβαναν τη συμβατική αντιδιαβητική θεραπεία γλιβενκλαμίδης (Daonil) σε συνδυασμό με το επιλεγμένο για εκείνους ομοιοπαθητικό φάρμακο και οι άλλοι μισοί λάμβαναν τη συμβατική θεραπεία και εικονικό φάρμακο (placebo). Και οι δύο ομάδες λάμβαναν επίσης διατροφικές οδηγίες. Όλοι οι ασθενείς στην ομάδα μελέτης αντιστοιχήθηκαν κατά ηλικία, φύλο και βάρος, και απαιτούμενες δόσεις αντιδιαβητικών φαρμάκων.
Μετά από εννέα μήνες θεραπείας, και οι δύο ομάδες αξιολογήθηκαν, και διαπιστώθηκε ότι τα άτομα στην ομάδα που έκανε και ομοιοπαθητική θεραπεία είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Επιπλέον, η ποσότητα του φαρμάκου που χρησιμοποιείται μειώθηκε σημαντικά στην ομοιοπαθητική ομάδα, αλλά όχι στην ομάδα που δεν έκανε ομοιοπαθητική θεραπεία – 54% σε σύγκριση με 0,5% αντίστοιχα. Υπήρχαν, επίσης, λιγότερες λοιμώξεις στην ομοιοπαθητική ομάδα – 10% σε σύγκριση με 30% αντίστοιχα (Πρακτικά από το 43ο Συνέδριο της Διεθνούς Ιατρικής Ομάδας Ομοιοπαθητικής, Αθήνα, 22 – 26 Μαΐου 1988).
Γιόγκα
Η γιόγκα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη ως βοήθημα στη συμβατική θεραπεία, σύμφωνα με μια μελέτη από το Royal Free Hospital του Λονδίνου. Η ομάδα μελέτης αποτελούνταν από 21 ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ, 13 που λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή και οκτώ που έλεγχαν μόνο τη διατροφή τους. Οι ασθενής τυχαιοποιήθηκαν έτσι ώστε να συμμετέχουν είτε σε μάθημα γιόγκα ή στην ομάδα ελέγχου (όπου συνέχιζαν τη θεραπεία τους με ό,τι χρησιμοποιούσαν μέχρι τότε).
Εκείνοι στην ομάδα γιόγκα συναντιόνταν μία ή δύο φορές την εβδομάδα, εκτός από την εξάσκηση μία ή περισσότερες φορές την εβδομάδα στο σπίτι. Μετά από 12 εβδομάδες, τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στην ομάδα γιόγκα είχαν βελτιωθεί, και το ένα τρίτο από αυτούς που ακολουθούσαν φαρμακευτική αγωγή ήταν σε θέση να μειώσουν τα φάρμακά τους. Οι ασθενείς ανέφεραν επίσης ότι αισθάνονταν καλύτερα, είχαν λιγότερο άγχος και περισσότερο τον έλεγχο του εαυτού τους, και εξέφρασαν την επιθυμία να συνεχίσουν με τη γιόγκα και μετά τη δοκιμή (Comp Med Res, 1992; 6: 66-8).
Βελονισμός
Είναι απίθανο ο βελονισμός να μπορεί από μόνος του να θεραπεύσει σημαντικά διαβήτη. Επειδή οι διαβητικοί μπορούν να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως δίψα, υπερβολική όρεξη, πυρετό, εξάψεις, κρύα άκρα και οίδημα, ο βελονισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία αυτών των συμπτωμάτων, αν και η επίδρασή του στα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα είναι μπερδεμένη (JTradChinMed, 1985; 5: 79-84; JTradChineseMed, 1987; 7: 95-100; JChineseMed, 1984; 15: 3-5). Οι αναφορές σε μελέτες βελονισμού στη θεραπεία του διαβήτη φαίνεται να ενισχύουν το συμπληρωματικό χαρακτήρα του (UTradChinMed 1995; 15: 145-54; ChungHisIChiehHoTsaChich, 1991; 11: 382-4).
Χαλάρωση
Υπάρχει μία σύγχυση στις μελέτες ως προς το ποια ομάδα διαβητικών μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από την χαλάρωση (Diabet Care, 1993; 16: 1087-94). Μερικοί λένε ότι τα άτομα με ψυχολογικά προβλήματα που έχουν επίσης διαβήτη μπορούν να έχουν πραγματικό όφελος από την παροχή συμβουλών ή χαλάρωσης (Diabet Med, 1993;10: 530-34). Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν επίσης να είναι χρήσιμες για τα διαβητικά παιδιά (PatientEdCounsel, 1990; 16: 247-53).
Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, οι τεχνικές χαλάρωσης φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αυτοδιαχείριση τόσο του διαβήτη τύπου Ι όσο και του τύπου ΙΙ. Σε μία μελέτη, 12 ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι ελέγχθηκαν με τεστ ανοχής γλυκόζης και ενδοφλέβια δοκιμασία ανοχής στην ινσουλίνη. Στους μισούς δόθηκαν τότε πέντε ημέρες προοδευτικής εκπαίδευσης στη χαλάρωση, μετά από την οποία όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν εκ νέου σε τεστ. Οι ασθενείς ελέγχθηκαν ενώ εξασκούσαν τη χαλάρωση, και βρέθηκε ότι η ομάδα αυτή είχε βελτιώσει σημαντικά την ανοχή της γλυκόζης, χωρίς να επηρεάζει την ευαισθησία στην ινσουλίνη ή τη δραστηριότητα έκκρισης ινσουλίνης που διεγείρεται από τη γλυκόζη (Diabet Care, 1983; 6: 176-9).
Η βιοανάδραση ως βοήθημα για την χαλάρωση μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματική. Σε μια μελέτη 20 ασθενών – 10 άτομα με ανεπαρκή έλεγχο διαβήτη τύπου Ι και 10 άτομα με διαβήτη τύπου ΙΙ που δεν χρησιμοποιούσαν κάποια θεραπεία – η βιοανάδραση αποδείχθηκε ότι δεν είναι τόσο χρήσιμη στη θεραπεία διαβήτη τύπου Ι αλλά είναι πολύ αποτελεσματική σε περιπτώσεις διαβήτη τύπου ΙΙ (Diabet Care, 1987; 10: 72-5). Για εκείνους με διαβήτη τύπου Ι, η μέθοδος αυτή μπορεί να είναι πιο ευεργετική ως συμπλήρωμα σε άλλες θεραπείες (Diabet Care, 1991; 14: 360 – 5).
Στο ίδιο πνεύμα, αρκετές μελέτες σχετικά με το επίπεδο της κοινωνικής υποστήριξης των πασχόντων από διαβήτη έχουν δώσει ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Σε μία, 240 διαβητικοί (τύπου Ι και ΙΙ) τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες: ένα πρόγραμμα κατάρτισης σχετικά με το πώς να διαχειριστούν την κατάστασή τους, ή ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με οκτώ συνεδρίες της ομάδας υποστήριξης. Μετά από επτά μήνες παρακολούθησης, οι δυο ομάδες βελτιώθηκαν σε σχέση με την κατανόηση της κατάστασής τους και της γνώσης για το πώς να τη διαχειριστούν, αλλά η ομάδα υποστήριξης εξέφρασε μεγαλύτερη ικανοποίηση για ό, τι είχαν μάθει (Diabet Ed, 1992; 18: 303 – 9).
Σε μια άλλη μελέτη, ηλικιωμένοι διαβητικοί παρακολουθήθηκαν για δύο χρόνια. Όσοι έλαβαν μέρος στις ομάδες εντατικής υποστήριξης, όπου παρακολουθούσαν μηνιαίες συνεδρίες για συνεχή εκπαίδευση και υποστήριξη, είχαν καλύτερη ποιότητα ζωής και αισθάνονταν καλύτερα στο να ελέγχουν οι ίδιοι το διαβήτη τους (U Am Soc Ger, 1992; 40: 147-50).
Ο διαλογισμός μπορεί επίσης να έχει θετική επίδραση στα συμπτώματα του διαβήτη (Diabet Ed, 1984; 10: 22-5). Ο υπερβατικός διαλογισμός έχει ένα αποδεδειγμένο ιστορικό στην ελάττωση των ελευθέρων ριζών και την ανακούφιση του στρες. Σε μια πιλοτική μελέτη, τα άτομα που εξασκούνταν στον υπερβατικό διαλογισμό εμφάνισαν μειωμένα επίπεδα ορού γλυκόζης, όπως ορίζεται από το τεστ ανοχής γλυκόζης. (Έκθεση του Διεθνούς Συνεδρίου για την Έρευνα σε υψηλότερες καταστάσεις συνείδησης, Σχολή Θετικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Mahidol, Μπανγκόκ, Ταϊλάνδη, 4 με 6 Δεκέμβριος 1980).
Ρεφλεξολογία
Το μασάζ κάθε είδους έχει καθιερωθεί ως ένας τρόπος καταπολέμησης του άγχους, αν και είναι δύσκολο να βρεθούν μελέτες που αφορούν ειδικά στο διαβήτη. Σε μία, 32 άτομα με διαβήτη τύπου ΙΙ χωρίστηκαν τυχαία σε μια ομάδα που λάμβανε φαρμακευτική αγωγή ή φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με ρεφλεξολογία ποδιών. Μετά από 30 ημέρες, οι διάφορες μετρήσεις των τεστ, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων γλυκόζης του αίματος και υπεροξείδιων λιπιδίων, ήταν σημαντικά καλύτερες στην ομάδα ρεφλεξολογίας, αλλά δεν υπήρξε καμία αλλαγή στην ομάδα που είχε μόνο φαρμακευτική αντιμετώπιση (ChungKuoChungHisIChiehHoTsaChih,1993; 13:536-8).
Τέλος, σε μία μικρή, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη συγκριτική μελέτη της επίδρασης του θεραπευτικού αγγίγματος χωρίς επαφή και της προσευχής για διαβήτη τυπου Ι, αναφέρθηκαν μικρές μειώσεις στα επίπεδα δόσης της ινσουλίνης Η μελέτη δεν ήταν αρκετά μεγάλη για να δώσει σαρωτικά συμπεράσματα (JSciExplor, 1994; 8: 367-77).
Πολλοί άνθρωποι με διαβήτη δεν το γνωρίζουν μέχρι τα συμπτώματα της νόσου να γίνουν τόσο οξέα ώστε να χρειάζονται επείγουσα ιατρική φροντίδα. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η εξεύρεση τρόπων για την πρόληψη της νόσου είναι τόσο σημαντική. Ένας άλλος λόγος για την εφαρμογή των αλλαγών στον τρόπο ζωής πριν παρουσιαστούν προβλήματα είναι ότι ορισμένα άτομα με διαβήτη διαπιστώνουν ότι η ποιότητα της ζωής τους μειώνεται σημαντικά σε σχέση με το χρόνο που χρειάζονται επικεντρωμένοι στην πρόσληψη τροφής και τη φαρμακευτική αγωγή. Για όσους έχουν ήδη διαβήτη, δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά προσεκτική αυτοδιαχείριση. Η κατάλληλη επιλογή συμπληρωματικών θεραπειών μπορεί να σημαίνει μείωση των επιθετικών θεραπειών και ώθηση προς μια σταδιακά καλύτερη ποιότητα ζωής.
Η ινσουλίνη μπορεί να σώζει ζωές, αλλά η χρήση της συνδέεται επίσης με πολλές παρενέργειες. Μπορεί να μην είστε σε θέση να σταματήσετε την ινσουλίνη εντελώς αν είστε διαβητικοί, όμως μειώνοντας την ποσότητα που χρειάζεστε μπορείτε να αποκομίσετε πολλά οφέλη.
Πρώτον, είναι πιθανό ορισμένοι διαβητικοί να παίρνουν πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης. Για παράδειγμα, «η υπεργλυκαιμία της λευκής μπλούζας»- κατά την οποία η γλυκόζη του αίματος είναι υψηλότερη στην κλινική παρά όταν μετράται στο σπίτι – είναι ένα καλά τεκμηριωμένο φαινόμενο (MD Med J, 1990; 39: 555-9; BMJ, 1992; 305: 1194 -96), αν και οι γιατροί βιάζονται να το αποδώσουν σε λάθος του ασθενή. Παρ’ όλα αυτά, ο γιατρός σας μπορεί να δώσει υπερβολική δοσολογία ή να σας συνταγογραφήσει κάποια «προληπτική» δόση, ακόμα κι αν δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η προφυλακτική χρήση ινσουλίνης είναι είτε ασφαλής ή αποτελεσματική (Lancet, June 20, 1992, 1504).
Επιπλέον, η εξάρτηση από την ινσουλίνη μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμα προβλήματα, όπως νευρολογικές επιπλοκές, προβλήματα στα μάτια, νεφροπάθεια, νευροπάθεια και καρδιαγγειακή νόσο. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η πιο κοινή αιτία θανάτου σε ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι. Επίσης υπάρχουν ζητήματα με την ασφάλεια της ανθρώπινης ινσουλίνης, η οποία δεν είναι καθόλου «φυσική», αλλά προϊόν γενετικής μηχανικής και είναι πιο πιθανό να προκαλέσει το θάνατο ή εξουθενωτικές παρενέργειες σε σχέση με την ινσουλίνη που προέρχεται από χοίρους. Η ανθρώπινη ινσουλίνη μπορεί επίσης να αποτρέψει τους διαβητικούς από το να αντιλαμβάνονται τα συμπτώματα υπογλυκαιμίας, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα σοβαρής υπογλυκαιμίας (Lancet, 1987; ii; 382 – 5).
Αντί του ότι δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, το σώμα σας μπορεί να είναι ανθεκτικό στην ινσουλίνη, και σε αυτή την περίπτωση οι ενέσεις ινσουλίνης δεν μπορούν να είναι ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσουμε το πρόβλημα. Ορισμένες εξωτερικές επιρροές, μπορεί να αυξήσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη σας. Αυτές περιλαμβάνουν το κάπνισμα (Lancet, May 19,1992;1128), την παχυσαρκία (Diabet Care, 1991; 14: 173 – 94) και την υπέρταση.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι πραγματικά αρκετά κοινή σε αυτούς που δεν έχουν διαγνωστεί ως διαβητικοί. Το 25% του «κανονικού» πληθυσμού είναι ανθεκτικό στην ινσουλίνη, όσο εκείνοι που έχουν διαγνωστεί ότι πάσχουν από δυσανεξία γλυκόζης ή διαβήτη τύπου ΙΙ (Diabetes, 1988; 37: 1595-607). Σε αυτά τα άτομα, το πάγκρεας θα αντισταθμίσει με αύξηση της παραγωγής ινσουλίνης. Οι άλλοι θα αναπτύξουν διαβήτη τύπου Ι (Lancet, 1994;344: 521-3).
Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας
Ελέγξτε τα επίπεδα βιταμινών και ανόργανων συστατικών. Εάν είναι απαραίτητο, κάνετε μια εξέταση αίματος και διορθώστε τυχόν ελλείψεις. Η ανεπάρκεια χρωμίου μπορεί να σχετίζεται με μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, αυξημένα επίπεδα γλυκόζης με άδειο στομάχι και μειωμένο αριθμό υποδοχέων ινσουλίνης. Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν (Erfahrungsheilkunde, 1997; 46: 150-2). Δοκιμάστε να πάρετε το 200ug ημερησίως (Am J Clin Nutri, 1991; 54: 909-16). Η ανεπάρκεια μαγνησίου είναι επίσης κοινή σε ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ (Diabet Res Clin Pract, 1990; 10: 203 – 9; Μagnesium, 1984; 3: 315-23). Άλλες κοινές ελλείψεις σε άτομα με δυσανεξία στη γλυκόζη περιλαμβάνουν χαλκό, ψευδάργυρο και μαγγάνιο. Στις περιπτώσεις αντίστασης στην ινσουλίνη, η κοινές ελλείψεις περιλαμβάνουν φωσφόρο και κάλιο.
Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα είναι σημαντικά και ακόμη και μια μέτρια πρόσληψη, που μπορεί να ληφθεί από την τακτική κατανάλωση ψαριών, είναι αρκετή για να μειώσει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο πλάσμα (Diabetologia, 1997; 40: 45-52). Εάν πάρετε συμπληρώματα, δοκιμάστε το λινέλαιο ή κάψουλες ιχθυελαίου (200-500mg ΕΡΑ). Σε μια διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή ασθενών με διαβητική νευρική βλάβη, 12 λάμβαναν ημερησίως 360mg γ-λινολενικό οξύ (GLA), και 10 εικονικό φάρμακο, για μια περίοδο έξι μηνών. Εκείνοι που έπαιρναν GLA εμφάνισαν βελτίωση των νευροπαθητικών συμπτωμάτων, καλύτερη χρήση των μυών, και όρια ζέστης και κρύου (Diabet Med, 1990; 7: 319-23).
Οι ελεύθερες ρίζες παίζουν σημαντικό ρόλο στο διαβήτη. Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα παράγουν περισσότερες ελεύθερες ρίζες. Επίσης, οι διαβητικοί έχουν συχνά χαμηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε, η οποία βοηθά στην ελαχιστοποίηση των ελευθέρων ριζών (Diabet Care, 1991; 14: 68-72). Η λήψη τουλάχιστον 900mg βιταμίνης Ε ημερησίως θα βελτιώσει τα συμπτώματα (Am J Clin Nutr, 1993; 57: 650-56; Am J Clin Nutri, 1993; 58: 412-16). Η βιταμίνη Ε βελτιώνει επίσης την κυκλοφορία (Diabetes, 1982; 31: 947-51; Metabolism, 1992;41: 613-21).
Επίσης, προσπαθήστε να παίρνετε 500mg βιταμίνης C, δύο φορές ημερησίως. Σε μια ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη 40 ηλικιωμένων ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ, εκείνοι που έπαιρναν βιταμίνη C είχαν βελτιωμένη διάθεση γλυκόζης σε ολόκληρο το σώμα, χαμηλότερη χοληστερόλη και μείωση των ελευθέρων ριζών. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η βιταμίνη C παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του διαβήτη τύπου ΙΙ (J Nutr AM Coll, 1995; 14: 387 με 92).
Δοκιμάστε αντιοξειδωτική θεραπεία για την πρόληψη της δυσλειτουργίας των νεύρων. Σε μια δοκιμή, η θεραπεία με άλφα-λιποϊκό οξύ ALA σε 328 ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ, ενδοφλέβια θεραπεία των 600 mg ημερησίως επί τρεις εβδομάδες, αποδείχθηκε ανώτερη έναντι του εικονικού φαρμάκου στη μείωση των συμπτωμάτων χωρίς να προκαλούνται σοβαρές παρενέργειες (Diabetologia 1995; 38: 1425-1433).
Δοκιμάστε να αλλάξετε τη διατροφή σας. Σε μια μελέτη οκτώ ασθενών με διαβήτη τύπου Ι, η προτίμηση στη χορτοφαγική διατροφή προκαλεί σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα (Diabet Med, 1991; 8: 949-53).
Μια διατροφή πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες και φυτικές ίνες μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική. Αυτή η δίαιτα περιλαμβάνει πολλούς σπόρους, δημητριακά, όσπρια και λαχανικά, ενώ περιορίζει τα απλά σάκχαρα και το λίπος. Σε μία αναφορά μελετών, οδήγησε σε διακοπή της θεραπείας με ινσουλίνη στο 60% των ασθενών με διαβήτη τύπου Ι και σημαντικά μειωμένη χρήση ινσουλίνης στο άλλο 40% (J Nutr Am, 1979; 32: 2312-21). Τα φρέσκα τρόφιμα είναι πάντα καλύτερα. Ειδικά τρόφιμα για διαβητικούς, όπως μαρμελάδες, μπάρες δημητριακών και σοκολάτα πιθανό να μην έχουν ειδικά διατροφικά πλεονεκτήματα και επιπλέον είναι ακριβά.
Επιπλέον:
Κόψτε την καφεΐνη. Φινλανδοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η υπερβολική κατανάλωση καφέ μπορεί να είναι ένα πρώιμο έναυσμα για διαβήτη τύπου Ι (BMJ, 1990; 300: 642-3).
Χάστε βάρος. Σύμφωνα με μια μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου ΙΙ (BMJ, 1995; 310: 555-9? 560-4).
Τρώτε πολλά κρεμμύδια και σκόρδο. Έχουν μια σημαντική ικανότητα να μειώνουν το σάκχαρο στο αίμα (Ind J Med Res,1977, 65: 422-29; Quart J Crude Drug Res, 1979; 17: 139-96).
Κόψτε τη ζάχαρη. Μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη αυξάνει μιάμιση φορά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ. Όταν συνδυάζεται με μια χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, διπλασιάζει τον κίνδυνο (JAMA, 1997; 277: 472 – 7).
Για το πάγκρεάς σας, δοκιμάστε παπάγια (σε μορφή κάψουλας με τα γεύματα), η οποία περιέχει παπαΐνη, για να βοηθηθεί η πέψη των πρωτεϊνών. Η πέψη ξεκινά από το στόμα, έτσι φροντίστε να μασάτε καλά το φαγητό σας. Δοκιμάστε επίσης να τρώτε πολλά μικρά γεύματα αντί για λίγα μεγάλα κάθε μέρα, για να μην καταπονείτε το πάγκρεας.
Για να προστατέψετε τα παιδιά σας:
Φροντίστε να ασκούνται τακτικά. Η άσκηση μπορεί να αποτρέψει το διαβήτη τύπου ΙΙ (Lancet, 1991; 338: 774-8), και μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο των ανθεκτικών σε ινσουλίνη παιδιών από διαβητικούς γονείς που έχουν συνήθως ένα 40% κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη και εκείνα (N Eng J Med, 1996; 335: 1357-1362).
Θηλάστε τα. Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία των παιδιών από το διαβήτη. Η πρώιμη έκθεση σε αγελαδινό γάλα μπορεί να προκαλέσει μία ανοσολογική απόκριση, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει αλλεργία. Ο κίνδυνος για ένα μωρό που εκτίθεται σε αγελαδινό γάλα κατά τους τρεις πρώτους μήνες της ζωής του είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερο. (Lancet, 1996; 348: 926 – 8; BMJ, 1994? 308: 534-5). Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός για τους πρώτους δύο μήνες της ζωής μπορεί να προστατεύσει από διαβήτη τύπου ΙΙ (Lancet, 1997; 350: 166-8).
Η διατροφή είναι σημαντική (BMJ, 1993? 306: 283-4). Ο παιδικός διαβήτης διπλασιάστηκε τα τελευταία χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι μια κατάσταση που επηρεάζεται από τον τρόπο ζωής, και όχι απλώς από τη γενετική προδιάθεση. Σε μια μελέτη σε παιδιά με διαβήτη τύπου ΙΙ, το 92% αυτών ήταν παχύσαρκα. Οι ίδιοι ερευνητές επίσης ανέφεραν ότι η έκθεση του παιδιού σε βλαβερές χημικές ουσίες μέσω φυτικών και ζωικών ουσιών παίζει επίσης ρόλο
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό HOLISTIC LIFE
Ο εκδοτικός οίκος ETRA PUBLISHING είναι ένας από τους πιο αξιόλογους εκδοτικούς οίκους στον χώρο της ολιστικής ιατρικής και ολιστικής ζωής. Διαθέτει πληθώρα σπάνιων τίτλων και κάθε βιβλίο είναι μοναδική πηγή γνώσης για κάθε ενδιαφερόμενο και μελετητή της εναλλακτικής και ολιστικής υγείας.