Της διατροφολόγου Ορσαλίας Ψαρίδη
Οικοσύστημα είναι μία ενότητα, αποτελούμενη από στοιχεία που συνδέονται με αμοιβαία επίδραση, τόσο μεταξύ τους όσο και με το περιβάλλον τους.
Advertisment
Φυσικά ή ανθρωπογενή οικοσυστήματα υπάρχουν παντού γύρω μας. Ένα δένδρο, ένα ποτάμι, μία πεδιάδα, ένα δάσος, ένα χωριό, μία πόλη είναι επιμέρους ολοκληρωμένα συστήματα του ευρύτερου Οικοσυστήματος του πλανήτη μας.
Η επιβίωση, λειτουργικότητα και αναπαραγωγή κάθε οικοσυστήματος, στηρίζεται στην δυνατότητά του να διατηρείται σε ισορροπία, μία μη στατική ισορροπία, η οποία επιτυγχάνεται από τους αυτορρυθμιστικούς μηχανισμούς που διαθέτει.
Ένας από τους μηχανισμούς αυτορρύθμισης που διαθέτει το Γήινο Οικοσύστημα, είναι η μετανάστευση ή αποδήμηση ή αποδημία. Το φαινόμενο εξυπηρετεί την επιβίωση του κάθε είδους που μετακινείται μαζικά, όταν οι συνθήκες που επικρατούν στον τόπο που ζει, δεν ευνοούν την θρέψη, την επιβίωση και την αναπαραγωγή.
Advertisment
Οι αλλαγές των καιρικών συνθηκών, η μείωση ή η αύξηση της ηλιοφάνειας, η διαθεσιμότητα ή η έλλειψη της τροφής, οι συνθήκες αναπαραγωγής ήταν οι φυσικοί παράγοντες που δημιούργησαν τον προγραμματισμό της αποδημίας, σε χερσαία και θαλάσσια ζώα, σε πουλιά και έντομα, στον ίδιο τον άνθρωπο.
Χέλια από την Ευρώπη και την Ασία φθάνουν μέχρι τον κόλπο του Μεξικό για να αναπαραχθούν.
Φάλαινες από την πολική ζώνη, την περίοδο της αναπαραγωγής μετακινούνται στην τροπική ζώνη.
Λιλιπούτεια κολιμπρί πετούν από το Μεξικό μέχρι την Αλάσκα και αντιστρόφως.
Χελώνες caretta caretta, δύο με τρείς δεκαετίες μετά την γέννησή τους, θα επιστρέψουν από όλα τα πελάγη, στην παραλία που γεννήθηκαν, για να γεννήσουν τα μικρά τους.
Καριμπού, ακρίδες, βίσωνες, πεταλούδες, σολωμοί, νυχτερίδες, φώκιες, αμφίβια και αμέτρητα είδη πουλιών, με πλοηγό το ‘ένστικτο’ διασχίζουν την γη από πόλο σε πόλο εδώ και εκατομμύρια χρόνια, στην αναζήτηση της τροφής, στην αναζήτηση της Ζωής.
Ο εσωτερικός αυτός προγραμματισμός ωθεί τα πουλιά να να χρησιμοποιούν τον Ήλιο και την θέση του στον ορίζοντα, ως πυξίδα, για να προσανατολίζονται στον χώρο και τον χρόνο, να ανιχνεύουν μαγνητικά πεδία, να αναγνωρίζουν σημεία-οδοδείκτες στην πορεία τους ακόμα και εάν έχουν αλλάξει μορφή, ώστε να πετούν προς την σωστή κατεύθυνση.
Η εν-στικτή, η χαραγμένη εντός, συμπεριφορά της ομαδικής μετακίνησης, είναι ένας βασικός μηχανισμός ρύθμισης της Ζωής του Γήινου Οικοσυστήματος, ο οποίος εν-υπάρχει και στον άνθρωπο.
Από την προϊστορική ακόμα εποχή, η ανθρώπινη φυλή, μετακινήθηκε μαζικά, διήνυσε μεγάλες αποστάσεις, ταξιδεύοντας από το κρύο στη ζέστη, από την πείνα στην τροφή, ψάχνοντας και βρίσκοντας τόπους φιλόξενους, με συνθήκες κατάλληλες όχι μόνον για να επιβιώσει, αλλά και για να αναπτύξει πολιτισμούς.
Έτσι επιβίωσε και εξελίχθηκε η ανθρωπότητα.
Στην ιστορική εποχή, τα κίνητρα αλλάζουν και οι μεγάλες μετακινήσεις που έγιναν σε όλες τις ηπείρους, ανάγονται σε λόγους κυριαρχίας και επεκτατισμού.
Ο 20ος αιώνας, δίνει νέο χαρακτήρα στην μετανάστευση, όταν μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, κάτοικοι χωρών που είχαν δεχθεί σοβαρά οικονομικά πλήγματα, μεταναστεύουν σε χώρες που δεν είχαν επηρεαστεί άμεσα, στην αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής.
Στην Ελλάδα, με τις δύσκολες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, το φαινόμενο πήρε εκρηκτικές διαστάσεις και στο διάστημα 1960-1969 περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν την χώρα με αποτέλεσμα κάποια στιγμή οι μεταναστεύσεις να είναι περισσότερες από τις γεννήσεις (1963-1965).
Το μεταναστευτικό θέμα, που σήμερα αντιμετωπίζεται σαν πρόβλημα, στην πραγματικότητα είναι η έκφραση ενός αρχέγονου προγραμματισμού που φέρει ο άνθρωπος.
Όσο κι αν ο έγχρωμος – συνήθως μετανάστης απειλεί την οικονομία, την ψευδή αίσθηση ασφάλειας, ακόμα και την αισθητική κάποιων, κάθε προσπάθεια που γίνεται για να καταπνιγεί η μετανάστευση σήμερα (μεταφορικά και κυριολεκτικά), δεν είναι μόνον μία μαζική δολοφονία.
Καταπατάται και ακυρώνεται η Κηδεμονία και η Πρόνοια της Φύσης. Συγκλονισμένοι συνειδητοποιούμε ότι είναι ένα εγχείρημα, αλλοίωσης των φυσικών μηχανισμών, ένας βαρύς τραυματισμός που πληγώνει το πρωταρχικό ένστικτο της επιβίωσης. Είναι μία ακόμα προσπάθεια μετάλλαξης.
Οι νεοσσοί, τα μωρά του κάθε είδους, στο πλανητικό Οικοσύστημα, προικισμένα με την συλλογική Μνήμη και Γνώση, ενσωματώνουν την συνέχεια και την εξέλιξη της Ζωής.
Οι νεοσσοί της caretta caretta έχουν 1 πιθανότητα στις 1000 να επιβιώσουν.
Οι νεοσσοί της ανθρώπινης φυλής που τουρτουρίζουν στα κρύα νερά πριν ακόμα προλάβουν να περπατήσουν ή να μιλήσουν, πόσες πιθανότητες έχουν;
Το γέλιο, η χαρά, η ελπίδα, η ανεμελιά, το παιχνίδι, το αύριο, βίαια αποσπώνται από την μητρική αγκαλιά και παραδέρνουν ανάμεσα στά κύματα της ορφάνιας και του πόνου, των οικονομικών πολέμων και συμφερόντων.
Σπαρακτικά η θάλασσα ξεβράζει μωρά.
Ξεβράζει την ανεπάρκεια του πολιτισμού που δημιουργήσαμε. Την ανεπάρκεια των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών συστημάτων που τροφοδοτήσαμε και επιτρέψαμε να αναπτυχθούν, εις βάρος μας.
Όσοι επιζούν, φέρουν ήδη φυλετικό συλλογικό τραύμα , αποσυντονισμό στον άξονα των ενστίκτων και εγκλωβισμό του δημιουργικού δυναμικού.
Με κάθε ναυάγιο στο Αιγαίο, ναυαγεί το μέλλον της ανθρωπότητας.
Άραγε θα εμφανισθεί όπως στην αρχαία τραγωδία ο από μηχανής θεός για να δώσει λύση στο αδιέξοδο;
- Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2016 - 4 Ιουνίου 2016
- Ανάσταση! Της Ορσαλίας Ψαρίδη - 27 Απριλίου 2016
- Προσευχή για την Παγκόσμια Ημέρα της Γης (22 Απριλίου) - 21 Απριλίου 2016
