Όνομα: Κόλιανδρος
Επιστημονική ονομασία: Κορίανδρος ο εδώδιμος – Coriandrum sativum
Advertisment
Οικογένεια: Σκιαδανθών ή Ουμπελλιφόρων
Άλλα ονόματα: Κόλιαντρο, κουσβαράς, κόριον
Περιγραφή
Ο κόλιανδρος αποτελεί ένα από τα πιο παλιά αρωματικά φυτά που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο. Είναι ένα φυτό που μοιάζει πολύ με τον μαϊντανό και χρησιμοποιείται τόσο για τα φρέσκα φύλλα του, όσο και για τον καρπό του.
Advertisment
Ο κόλιανδρος που προέρχεται από τη Δυτική Ασία και τη Βόρεια Αφρική χρησιμοποιείται ως άρτυμα από την αρχαιότητα και καλλιεργείται σε ολόκληρο τον κόσμο, για τους σπόρους και τα φύλλα του. Τα φρέσκα φύλλα του έχουν έντονο άρωμα και ελατώδη γεύση.
Είναι ένα μαλακό φυτό που φτάνει σε ύψος έως τα 50 εκ. (20 ίντσες). Τα φύλλα του είναι μεταβλητά στο σχήμα, με φαρδιούς λοβούς στη βάση του φυτού και λεπτούς και φτερωτούς ψηλότερα, στους ανθοφόρους βλαστούς.
Το βότανο παράγεται σήμερα σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής, την Ινδία, τον Καναδά και το Μεξικό, κυρίως για την παραγωγή σπόρων.
Οι καρποί ή σπόροι του είναι μικροί, στρογγυλοί με καφέ ή κιτρινο-καφέ χρώμα. Οι σπόροι, τα φύλλα ακόμα και οι ρίζες του κόλιανδρου είναι βρώσιμες, αν και έχουν πολύ ξεχωριστές γεύσεις και χρήσεις.
Οι ρίζες του κόλιανδρου έχουν μια βαθύτερη, πιο έντονη γεύση απ’ ό,τι τα φύλλα. Χρησιμοποιούνται σε μια ποικιλία από Ασιατικές κουζίνες.
Συστατικά
Τα φύλλα του περιέχουν βιταμίνη C, Α και Κ, καθώς και αιθέριο έλαιο και άλλες ουσίες. Οι σπόροι του περιέχουν λιναλοόλη και πινένιο, που τους δίνουν τη γεύση εσπεριδοειδούς. Περιέχουν επίσης, σημαντικές ποσότητες σε σελήνιο, μαγγάνιο, ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο και διαιτητικές ίνες. Ο κόλιανδρος περιέχει ακόμη, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, φυλλικό οξύ, τανίνη και σάκχαρο.
Ιστορία και παράδοση
Τον κόλιανδρο τον καλλιεργούσαν ήδη από το 1000 π.χ. Καρποί του βρέθηκαν μέσα στους τάφους της αρχαίας Αιγύπτου. Δεκαπέντε αφυδατωμένα mericarps βρέθηκαν στο Προ-κεραμικό Νεολιθικό Β επίπεδο του Nahal Hemar Σπήλαιο στο Ισραήλ, το οποίο μπορεί να είναι το αρχαιότερο αρχαιολογικό εύρημα κόλιανδρου.
Ο κόλιανδρος φαίνεται ότι έχει καλλιεργηθεί στην Ελλάδα τουλάχιστον από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. Ένα από τα Γραμμικής Β δισκία, που ανακτήθηκε από την Πύλο, αναφέρεται στα είδη που καλλιεργούνταν για την παραγωγή αρωμάτων.
Αναφέρεται σε όλα τα συγγράμματα του μεσαίωνα.
Ο κόλιανδρος ήρθε στις Βρετανικές αποικίες στη Βόρεια Αμερική, το 1670 και ήταν ένα από τα πρώτα μπαχαρικά που καλλιεργήθηκαν από τους πρώτους αποίκους.
Θεραπευτικές ιδιότητες, δράσεις και χρήσεις του Κόλλιανδρου
-οι καρποί χρησιμοποιούνται σε εξωτερική χρήση εναντίον των ρευματισμών και των πόνων των αρθρώσεων.
-το έγχυμα από κόλιανδρο προκαλεί την έκκριση των γαστρικών υγρών και γίνεται έτσι ευστόμαχο, καθαριστικό των αερίων και εφιδρωτικό.
- Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι ο κόλιανδρος έχει αντιοξειδωτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό.
- Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μπέιρα Ιντεριόρ της Πορτογαλίας με επικεφαλής τη Φερνάντα Ντομίνγκες χρησιμοποίησαν έλαιο κόλιανδρου (Coriandrum sativum) εναντίον 12 στελεχών βακτηρίων, μεταξύ των οποίων τα Escherichia coli, Salmonella enterica, Bacillus cereus και Staphylococcus aureus (MRSA).
Όπως περιγράφουν στο σχετικό άρθρο τους, το οποίο δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Medical Microbiology», το έλαιο αποδείχθηκε εξαιρετικά δραστικό. Σε διαλύματα, με περιεκτικότητα μόλις 1,6% ή και μικρότερη, ανέκοψε την ανάπτυξη όλων των βακτηρίων και εξολόθρευσε τα περισσότερα από αυτά.
- Τα φρέσκα φύλλα έχουν χρησιμοποιηθεί στην κλασσική ιατρική για την καταπολέμηση του άγχους και συγκεκριμένα στην ιρανική ιατρική, για την αϋπνία.
- Ο κόλιανδρος έχει χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες ως βότανο για την ανακούφιση από τους πόνους, τις κράμπες, τους σπασμούς, τη ναυτία, τη δυσπεψία και τις μολύνσεις από μύκητες.
-καταπραϋνει τη διάρροια κυρίως στα παιδιά.
-διεγείρει την όρεξη
-λέγεται ότι είναι ηρεμιστικό για τα άτομα που υποφέρουν από υστερία και ημικρανίες.
- Μια μορφή σκόνης κόλιανδρου χρησιμοποιείται ως φυσικό φάρμακο για τη θεραπεία της κρίσης πανικού, την κατάθλιψη και άλλες ψυχολογικές και συναισθηματικές διαταραχές.
-θεωρείται ότι προωθεί την καλή μνήμη.
- Ο χυμός που εξάγεται από τα φύλλα του μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια τοπική εφαρμογή, για τη θεραπεία των αλλεργιών και των ασθενειών του δέρματος, όπως το έκζεμα και οι μυκητιασικές λοιμώξεις.
- Είναι αποτελεσματικός στην πρόληψη και θεραπεία της επιπεφυκίτιδας.
- Ελαιο από εκχύλισμα κόλιανδρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μασάζ στην κοιλιά, για να ανακουφίσει τον πόνο από τη δυσπεψία, τους κολικούς και το φούσκωμα.
- Ο Κόλιανδρος όπως και η Δάφνη περιέχουν το συστατικό Βερβερίνη το οποίο φέρεται να σταματά τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κκυττάρων στον πνεύμονα
Άλλες χρήσεις
-Οι σπόροι του κόλιανδρου χρησιμοποιούνται για να αρωματίζουν αλκοολούχα ποτά.
-Το έλαιό, το οποίο παράγεται από τους σπόρους του, είναι σήμερα ένα από τα πλέον διαδεδομένα στον πλανήτη ενώ χρησιμοποιείται και ως συστατικό σε τρόφιμα του εμπορίου.
-οι ρίζες του χρησιμοποιούνται σε ποικίλες Ασιατικές κουζίνες.
-Στη Γερμανία και τη Νότια Αφρική, οι σπόροι χρησιμοποιούνται στην παρασκευή λουκάνικων.
-Τα κομμένα φύλλα του κόλιανδρου είναι μια γαρνιτούρα στα Ινδικά πιάτα.
-Η συνηθέστερη χρήση των σπόρων είναι ως βασικό συστατικό στη σκόνη κάρι.
-Στην κυπριακή γαστρονομία, οι σπόροι κόλιανδρου έχουν μια αδιαμφισβήτητη χρήση ως γαρνιτούρα στις πράσινες, τσακιστές ελιές.
Παρασκευή – δοσολογία
Έγχυμα
Ρίξτε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1 κ.γ χτυπημένους σπόρους και αφήστε το για 5 λεπτά, σε κλειστό δοχείο. Το ρόφημα αυτό πρέπει να πίνεται πριν από τα γεύματα.
Ενδιαφέροντα
Ο Κόλιανδρος συμπεριλαμβάνεται στην Παρασκευή του περίφημου Eau des Carmes melisee.
Ο οπός που εξάγεται από το φυτό θεωρείται ότι έχει παρόμοιες επιδράσεις με αυτές του οινοπνεύματος.
Ο κόλιανδρος όπως και πολλά μπαχαρικά, περιέχει φυτοχημικά που μπορούν να καθυστερήσουν ή να αποτρέψουν την αλλοίωση των τροφίμων που καρυκεύονται με αυτό το μπαχαρικό.
Ο κόλιανδρος πάει με τις αγκινάρες και τα μανιτάρια.
Συνδυάζεται με τζίντζερ, κύμινο και σκόρδο.
Ο φρέσκος κόλιανδρος, είναι προτιμότερο να αποθηκεύεται στο ψυγείο, σε αεροστεγείς σακούλε, αλλά δε διατηρείται για πολύ, καθώς τα φύλλα στεγνώνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα και χάνουν μεγάλο μέρος του αρώματός τους.
Προφυλάξεις
Ο κόλλιανδρος είναι γνωστός για τις γαστρονομικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζετε και τις παρενέργειες ή τις προφυλάξεις που πρέπει να λάβετε. Άτομα με αλλεργίες σε φυτά της οικογένειας Apiaceae, όπως μαϊντανός και καρότα, ενδέχεται να έχουν αλλεργική αντίδραση στο κόλλιανδρο. Επίσης, μπορεί να αλληλεπιδρά με ορισμένα φάρμακα, ειδικά αντιπηκτικά και υπογλυκαιμικά φάρμακα. Είναι συνιστώμενο να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν από τη χρήση κόλλιανδρου ως συμπλήρωμα ή σε μεγάλες ποσότητες, ειδικά αν έχετε κάποια υποκείμενα ιατρικά προβλήματα ή λαμβάνετε άλλα φάρμακα.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να ανατρέξετε σε έγκυρες ιατρικές πηγές, όπως το National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH) ή το WebMD.
Προσοχή: Το παραπάνω άρθρο έχει ενημερωτικό σκοπό. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε συνταγή ή πριν αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες, ζητήστε τη γνώμη του κατάλληλου επαγγελματία υγείας ή διατροφολόγου. Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν παρενέργειες.
www.i-diadromi.gr
www.medinova.gr
“θεραπευτικά βότανα & υγεία” εκδόσεις Ελευθέριος Μπούκας Γνώση & Ζωή
“οδηγός βοτανοθεραπείας για 120 παθήσεις” εκδόσεις διόπτρα
“τα βότανα και η θεραπεία τους” εκδόσεις Αφοί Νάστου
“Φύση & Υγεία” εκδόσεις Κωσταρά
