Η μοναξιά είναι μια κατάσταση που κανένας άνθρωπος δεν θέλει να βιώνει. Δεν μιλάμε για τη μοναχικότητα και την επιλογή κάποιου να περνάει χρόνο μόνος του, όσο εκείνος επιθυμεί και ορίζει. Μιλάμε για το να αισθάνεται κανείς πως είναι πραγματικά μόνος και πως πορεύεται στη ζωή χωρίς πολύ κοντινούς και αγαπημένους του ανθρώπους.
Σίγουρα ένα δύσκολο συναίσθημα, που εκτός από τις ψυχολογικές συνέπειες, έχει και σωματικές αφού έχει βρεθεί πως η κοινωνική απομόνωση αυξάνει την καρδιαγγειακή θνησιμότητα, ιδίως σε άτομα που έχουν καρδιολογική προδιάθεση. Σύμφωνα με προηγούμενες επιδημιολογικές έρευνες, η μοναξιά και η απομόνωση από τις κοινωνικές σχέσεις επιδρά στην ορμονική λειτουργία και δημιουργεί συναισθηματικό στρες.
Advertisment
Ας μη μείνουμε όμως σε αυτό το κομμάτι διότι απαιτεί από μόνο του μια πολύ μεγάλη επεξήγηση και ανάλυση. Ας σταθούμε στο ψυχολογικό τομέα και σε μία πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Age UK. Σύμφωνα με αυτήν, λοιπόν, η μοναξιά είναι μεγαλύτερη, καθώς και οι επιπτώσεις της, στις πόλεις. Θα περίμενε κανείς πως σε μια πόλη όπου ζουν πολλοί άνθρωποι και έχεις την ευκαιρία να γνωρίζεις καθημερινά αρκετά άτομα, δεν θα ήταν και τόσο εύκολο να νιώθεις μόνος. Παρόλα αυτά, η «αστική μοναξιά» όπως λέγεται, έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις και αποτελεί πλέον ένα σύγχρονο γνώρισμα του δυτικού πολιτισμού.
Ο ρόλος της οικογένειας
Η οικογένεια παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο ενισχύοντας τους δεσμούς μεταξύ των μελών της αλλά και με τον αριθμό που την απαρτίζουν. Η έρευνα δείχνει πως όσο μεγαλύτερη είναι μια οικογένεια, τόσο μικρότερη είναι και η πιθανότητα να βιώσει κάποιος αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και το σπίτι που μένει η οικογένεια, αφού φαίνεται πως όσοι νοικιάζουν είναι πιο επιρρεπείς στη μοναξιά αδυνατώντας να εγκληματιστούν πλήρως με το ευρύτερο περιβάλλον και τη γειτονιά.
Advertisment
Η ποιότητα των σχέσεων
Οι κοινωνικοί επιστήμονες που πήραν μέρος σε αυτήν την έρευνα, αλλά και σε παλαιότερες, τονίζουν πως μεγαλύτερη σημασία δεν έχει η ποσότητα των κοινωνικών σχέσεων που αναπτύσσουμε αλλά η ποιότητα. Αυτή η διαφορά είναι που καθορίζει αν αισθανόμαστε μόνοι ή όχι, ασχέτως αν στη διάρκεια της μέρας έχουμε πολλές ή λίγες επαφές.
«Φίλοι… με την ώρα»
Το ζήτημα της μοναξιάς των πόλεων αποτελεί, κατά κύριο λόγο, “προνόμιο” του δυτικού πολιτισμού. Το φαινόμενο παρατηρείται σε όλα τα σύγχρονα κράτη με τους δείκτες να βρίσκονται συνεχώς σε ανοδική πορεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πόλη του Τόκυο. Εκεί, μπορεί κανείς πάει σε καφετέρια όπου νοικιάζει αγκαλιές, να νοικιάσει κατοικίδια ζώα, ώστε να περάσει λίγες στιγμές αγάπης και θαλπωρής, αλλά ακόμα και να… προσλάβει φίλους! Στην ουσία, έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία παραγωγής φιλίας όπου καλείται να καλύψει τα κενά που δημιουργεί η ζωή σε μια μεγαλούπολη.
